«سید عباس موسوی» در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا با اشاره به سفر امانوئل بن مشاور امور دپیلماتیک رئیس‌جمهوری فرانسه به تهران و دیدارهای امروز وی با دبیر شورای عالی امنیت ملی و وزیر امور خارجه گفت: بعد از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و بدعهدی طرف مقابل در تأمین منافع ناشی از حضور در برجام، جمهوری اسلامی ایران در داخل برجام به دنبال مکانیزم‌هایی بود تا تعهداتش را کاهش دهد و در این راستا شاهد تقلاها و تلاش‌های دیپلماتیک در سطح منطقه و جهان هم بودیم.
وی ادامه داد: زمانی که آمریکا از توافق هسته‌ای خارج شد، چنین تقلایی را مشاهده نکردیم زیرا اقدام آمریکا نقض آشکار برجام بود و اکنون که ایران برای تعادل‌بخشی و ایجاد توازن میان تعهدات و حقوق خود در برجام، برخی از تعهداتش را کاهش داده است، شاهد ابراز نگرانی، صدور بیانیه و چنین تلاش‌هایی هستیم.
درهای دیپلماسی باز است
رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه اضافه کرد: ما ضمن پایبندی به توافقات خود، به طرف مقابل گفته‌ایم پای حقوق ملت ایران خواهیم ایستاد و نمی‌توانیم از آن بگذریم. این مسئله هم در نامه رئیس‌جمهور به سران کشورهای ۱+۴ و هم در بیانیه‌ها و گفته‌های مسئولان کشور، به طرف مقابل اعلام شده است. با وجود پیگیری این خط از سوی ایران، ما درب دیپلماسی را نبسته‌ایم و درهای گفت و گو باز است.
موسوی با تاکید بر اینکه هدف ما افزایش تنش و ایجاد تقابل نیست، تصریح کرد: سفرها و تلاش‌هایی که از سوی برخی از کشورهای اروپایی انجام می‌شود، در این چارچوب است. ما هم به صورت علنی و هم به صورت خصوصی به آنها اعلام کرده‌ایم که شنونده نقطه نظرات شما هستیم. منتهی اگر دنبال کاهش تنش هستید، باید ببینید ریشه این تنش از کجا شروع شده است.
وی خاطرنشان کرد: خروج غیرقانونی و یکجانبه از توافق هسته‌ای و متعاقب آن، اعمال تحریم‌های گسترده - به قول آنها فلج‌کننده و کمرشکن – و سیاست فشار حداکثری، نمونه‌ای از اقدامات ایالات متحده علیه ملت ایران است که ما از این اقدامات، تعبیری جز تروریسم اقتصادی و ورود جنگ اقتصادی نداریم.
اگر کسی به دنبال کاهش تنش است باید به ریشه آن بپردازد
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: در چنین شرایطی، اگر کسی می‌خواهد تلاشی انجام دهد تا هم تنش‌ها کاهش یابد و هم برجام به عنوان یک دستاورد دیپلماتیک چندجانبه حفظ شود – که هم به سود ایران و هم حفظ صلح و ثبات جهان و منطقه است – باید قدری منصفانه عمل کرده و به ریشه این تنش‌ها بپردازد. در این چارچوب، بیش و پیش از آنکه به ما بگویند که به تنش‌ها خاتمه بدهید، باید سراغ ریشه اصلی آنها یعنی آمریکایی‌ها بروند.
موسوی درباره تلاش‌های فرانسه برای بازگرداندن آمریکا به میز مذاکره و احتمال تغییر رویه آمریکا درباره برجام و اینکه‌آیا اساساً فرانسه استقلال عمل و قدرت لازم برای پیگیری چنین برنامه‌ای را دارد، هم ابراز داشت: استقلال کشورهای اروپایی به ویژه فرانسوی‌ها، به خود آنها مربوط است که می‌خواهند از کسی اجازه بگیرند، اختیار داشته باشند یا نداشته باشند اما ما از ورود و حضور آنها در این موضوعات استقبال می‌کنیم زیرا فرانسوی‌ها بخشی از برجام هستند و تلاش آنها را جزو وظایفشان برای زنده نگه داشتن برجام تلقی می‌کنیم.
وی افزود: اینکه اقدامات فرانسه با هماهنگی یا بدون هماهنگی آمریکاست یا از جانب کاخ سفید پیامی دارند یا ندارند، به آنها مربوط است ولی ما چیز پنهانی نداریم. خواسته ما اجرای همین توافقی است که از سوی آنها نقض شده یا اجرا نمی‌شود.
این دیپلمات ارشد کشورمان با بیان اینکه موضوع مذاکره جدیدی مطرح نیست، عنوان کرد: اگر قرار به گفت‌وگو و رایزنی است، این مذاکره و گفت‌وگو برای اجرای توافق هسته‌ای و اجرای تعهدات سه کشور اروپایی و به همراه روسیه و چین است.
پیشنهادی به طور رسمی دریافت نکرده‌ایم
موسوی در پاسخ به این سوال که آیا مکرون در گفت‌وگو با رئیس‌جمهور مشخصاً پیشنهاد بازگشت آمریکا به گروه ۱+۵ و کمیسیون مشترک برجام را مطرح کرده است؟ یادآور شد: این مسئله از سوی رسانه‌ها مطرح شده است. هنوز جمهوری اسلامی ایران پیشنهادی را به صورت رسمی دریافت نکرده است. البته من هم موضوعاتی نظیر فریز در برابر فریز را شنیده‌ام.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا تهران علامتی از طرف مقابل پس از کاهش تعهدات برجامی دریافت کرده است؟ خاطرنشان کرد: در این مدت سیگنال ویژه‌ای که نشان دهد اروپایی‌ها شروع به انجام تعهداتشان کرده باشند، نداشته‌ایم اما رفت و آمدهایی که به ایران انجام می‌شود را نفی نمی‌کنیم و اعلام هم کرده‌ایم اگر تلاش‌ها با حسن نیت باشد، می‌پذیریم و شنونده خواهیم بود و هر گامی که در راستای کاهش تنش باشد و به دیپلماسی و گفت‌وگو کمک کند را مثبت تلقی می‌کنیم.
این دیپلمات ارشد کشورمان در پاسخ به این سوال که آیا سفر امانوئل بن به تهران در راستای سفر میانجیگرایانه شینزو آبه به تهران است؟ بیان کرد: من اسم این کار را میانجیگری نمی‌گذارم اما اینکه در راستای کاهش تنش‌هاست، را تائید می‌کنم. هدف اعلامی آنها این مسئله است و ایران نیز مخالفتی با این تلاش‌ها ندارد.
اینستکس مقدمه اجرای تعهدات اروپاست
موسوی درباره ارتباط سفر مشاور رئیس‌جمهور فرانسه با آخرین وضعیت اجرای اینستکس هم گفت: احتمال دارد یکی از موضوعاتی که در این سفر مطرح شود، همین مساله باشد. با این حال، ما به طرف مقابل گفته‌ایم اینستکس مقدمه تعهدات برجامی اروپا است.
وی با یادآوری اینکه اروپایی‌ها ۱۱ تعهد در حوزه‌های مختلف را داده‌اند که در بیانیه کمیسیون مشترک برجام پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای منتشر شد، عنوان کرد: آنها به انجام این ۱۱ مورد متعهد شده و به ایران اطمینان دادند که علیرغم خروج آمریکا از برجام، در این حوزه‌ها فعالیت خواهیم کرد تا شما از منافع اقتصادی برجام منتفع شوید.
این دیپلمات ارشد کشورمان اظهارداشت: اینستکس مکانیزم تسهیل‌کننده تجارت است تا ۱۱ تعهد دیگرشان را اجرا کنند که تا این لحظه در همین اینستکس نیز مانده‌اند.
سخنگوی وزارت امور خارجه اضافه کرد: تا این لحظه، جز خبر راه‌اندازی و اعلام اینکه می‌خواهند براساس آن، یکی، دو معامله انجام دهند، اقدام خاصی انجام نشده است. اگر هم این سازوکار راه بیفتد و مبالغ زیادی هم در آن قرار گیرد، اینستکس مقدمه‌ای برای اجرای تعهداتشان است و نه اصل تعهدشان.
نشست شورای حکام فرصتی برای ایران است
موسوی همچنین درباره نشست فوق‌العاده امروز شورای حکام درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران که به درخواست آمریکا برگزار شده است، ابراز داشت: عجیب است آمریکا با سوابقی که از خود به جای گذاشته است و برجام را به صورت آشکار و فاحش نقض کرده، تقاضای بررسی وضعیت ایران را در شورای حکام را داده است. این مسئله از طنزهای تلخ است که در این سال‌ها با آنها مواجه هستیم.
موسوی با بیان اینکه نشست ویژه شورای حکام فرصت خوبی برای جمهوری اسلامی ایران خواهد بود تا در آنجا موارد نقض برجام، بدعهدی‌ها و موارد عدم اجرای تعهدات را از طرف آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها به صراحت اعلام کند، عنوان کرد: من فکر می‌کنم در این نشست بیش از آنکه درباره ما بحث شود، جمهوری اسلامی ایران این فرصت را خواهد داشت که مدعی باشد و اقدامات آنها را به چالش بکشد.
وی درباره حمایت کشورهای عضو جنبش عدم تعهد از ایران در نشست امروز شورای حکام گفت: کشورهای عدم تعهد، هم در مجمع عمومی سازمان ملل، هم در آژانس و هم در سایر مجامعی که حضور داشته‌اند، سیاست واحدی داشته و از موضع حق دفاع کرده‌اند.