«مرتضی رحمانی موحد» روز پنجشنبه در برنامه شبکه تلویزیونی BS-TBS ژاپن که با عنوان «موضوعات هستهای ایران و کره شمالی» برگزار شد افزود: ما معتقدیم ارتقا سطح غنی سازی به پنج درصد، به معنی نقض برجام نیست ارتقای سطح غنی سازی و عبور از ٣٠٠ کیلوگرم ذخیره اورانیوم نقض برجام محسوب نمیشود در برجام آمده است در صورتی که یک عضو برجام، به تعهدات خود عمل نکرده باشد، امضا کنندگان دیگر این توافق میتوانند برخی از تعهدات خود را کاهش یا متوقف کنند لذا اقدامات فعلی ایران، در چارچوب برجام است.
سفیر ایران در ژاپن در این برنامه تحلیلی که با حضور آقای "یوکیو اوکاموتو" دیپلمات پیشین ژاپنی و تحلیلگر سیاسی؛ آقای "کوئیچیرو تاناکا" استاد دانشگاه کیئو و متخصص ایران و خاورمیانه؛ خانم "یوکیکو تویوتا" خبرنگار خبرگزاری کیودو؛ آقای "شینیا سوگیزاکی" رئیس دفتر روزنامه آساهی در تهران و آقای "نوبوسوکه تسوتسومی" سردبیر سابق مجله تخصصی سیاست خارجی برگزار شد افزود: اول آمریکا برجام را نقض کرده است و تهران صرفاً براساس بندهای برجام، عمل متقابل را اتخاذ کرده است هدف ایران از برنامه هستهای خود، استفاده صلح آمیز از انرژی هستهای است در فتوای مقام معظم رهبری بارها تأکید شده که ایران به دنبال تولید سلاح هستهای نیست.
وی در پاسخ به سوال احتمال افزایش درصد غنی سازی به بیست درصد عنوان کرد به هر صورت، ما غنی سازی را به بالای ۳.۶۷ درصد افزایش میدهیم اما میزان آن بر اساس سیاست ایران و نیاز تکنولوژی کشور خواهد بود.
رحمانی موحد در ادامه در پاسخ به سوالی در مورد تفاوت سیاستهای آمریکا در قبال کره شمالی و ایران گفت: ایران دارنده سلاح هستهای نیست و توافق هستهای را به امضا رساند از روند سیاستهای آمریکا معلوم است که سیاست این کشور در زمینه خلح سلاح هستهای نیز فاقد اعتبار است ما در حال حاضر با رفتارهای متناقض آمریکا مواجه هستیم ایران به برجام عمل کرده و آژانس نیز تا بحال ١٥ بار تأیید کرده است اما آمریکا از برجام خارج شده و تحریمها را دوباره اعمال کرد.
او در مورد احتمال گفت و گو با ترامپ نیز گفت: ترامپ بیشتر به دنبال گرفتن عکس یادگاری است ما تحت فشار با هیچکس مذاکره نمیکنیم.
رحمانی موحد در پاسخ به اینکه آیا فکر نمیکنید در این شرایط، هستهای شدن به نفع کشورتان است؟ گفت: خیر منافع ملی خود را اینگونه نمیبینیم هدف ما از برنامه هستهای، نظامی نیست.
سفیر ایران در ژاپن در این گفت و گو که حول دو محور «مفهوم افزایش درصد غنی سازی اورانیوم توسط ایران» و «حادثه حمله به نفتکش ژاپنی» بود در ارتباط با حوادث مشکوک حمله به نفتکش ژاپنی نیز گفت آمریکا و چند کشور حامی آن به دنبال خراب کردن سفر آقای آبه به ایران هستند.
ترامپ سیاستهای خردمندانهای در پیش بگیرد
"اوکاموتو" دیپلمات پیشین ژاپنی در مورد افزایش سطح غنی سازی گفت پنج درصد، سقف غنی سازی جهت تولید سوخت راکتور هستهای بوشهر است و به معنی رویاروی کامل ایران با جامعه جهانی نیست.
وی گفت: نمیخواهم از ایران یک طرفه حمایت کنم، اما اول از همه آمریکا بدون دلایل مشروع و منطقی از برجام خارج شد ترامپ هیچ عقاید سیاسی و دیپلماسی ندارد وی فقط به دنبال نابودی میراث سیاسی آقای اوباما است وی به هواداران خود قول داده بود که برجام را نابود خواهد کرد اروپا نیز از دست سیاست دولت ترامپ راضی نیست اما علیه اقدام متقابل ایران، برخی از اروپاییها نیز واکنش نشان خواهند داد.
وی ادامه داد: من شخصاً فکر میکنم که ایران به دنبال سلاح هستهای نیست فتوای رهبری ایران، بسیار بار سنگین سیاسی دارد رهبر ایران به صراحت بارها اعلام کرده که به دنبال تولید و استفاده از سلاح هستهای نیست من فکر میکنم بهتر است ایران در مقابل بحران ایجاد شده توسط آمریکا کمی خردمندانهتر رفتار کند.
اوکاموتو در مورد شرایط حساس تنگه هرمز نیز گفت: احتمال وقوع درگیریهای غیر مترقبه نظامی در این منطقه بسیار نگران کننده است ترامپ باید اطلاعات درستی را درباره اوضاع این منطقه به دست بیاورد و سیاستهای خردمندانه را در پیش گیرد.
ژاپن فریب سیاستهای نادرست آمریکا در مورد ایران را نخورد
تاناکا کارشناس مسائل ایران در دانشگاه "کی یو" ژاپن نیز در مورد افزایش غنی سازی ایران گفت: پنج درصد، رقم بسیار محاسبه شدهای است به احتمال قوی ایران غنی سازی را تا ۲۰ درصد که هدفش استفاده تحقیقاتی از انرژی هستهای است، مرحله به مرحله ارتقا خواهد داد اما مساله اینجاست که این اورانیوم غنی شده را چگونه میخواهد ذخیره کند با سانتریفوژهای موجود در ایران، برای تولید اورانیوم با غنای بالا زمان زیادی لازم است و شاید با سانتریفوژهای مدل فعلی ایران (یعنی آی آر یک)، اگر این کشور بخواهد، نمیتواند در سطح تولید سلاح هستهای غنی سازی انجام دهد براساس همه این شرایط، برجام رعایت شده است.
او افزود: احتمال افزایش درصد غنی سازی به بالای ۲۰ درصد نیز صفر نیست البته به شرط اینکه ایران تأسیسات و تجهیزات استفاده صلح آمیز را داشته باشد در حال حاضر ایران دارای چنان تاسیساتی نیست وقتی چنین تاسیساتی ایجاد شد، ایران میتواند ادعا کند که هدفش صلح آمیز است.
استاد دانشگاه "کی یو" افزود: میتوان گفت که ایران همچنان مشغول بازی دیپلماتیک است این نکته، از صحبت سفیر ایران مبنی بر در چارچوب برجام قرار گرفتن اقدامات ایران نیز مشخص است.
تاناکا اظهار کرد: ایران در سالهای ٢٠٠٢ و ٢٠٠٣ فعالیتهای مشکوک و شاید نزدیک به استفاده از نظامی را انجام داده بود اما پس از آن، حتی سازمانهای اطلاعاتی آمریکا نیز باور دارند که ایران هیچ فعالیت نظامی را انجام نداده است لذا، مشکل، ترامپ است که چنین اطلاعاتی را باور نمیکند.
استاد دانشگاه "کی یو" در مورد شرایط تنگه هرمز نیز تصریح کرد نمیتوان گفت که حمله به کشتیها، کار ایران بود و نمیتوان گفت که کار ایران نبود همچنین نمیتوان گفت که توطئه آمریکا بوده یا نه در حال حاضر هر دو احتمال را نمیتوان تکذیب کرد.
تاناکا افرود: ایران فکر میکند که علیرغم پایبندی اش به تعهدات خود در برجام، هیچ کشور از جمله اروپا و ژاپن ارزش و اهمیت برجام را درک نمیکند و تحریمها را لغو نمیکند.
استاد دانشگاه "کی یو" تصریح کرد: دولت آبه نباید به یک بار سفر به ایران بسنده کند بلکه به رفت و آمد خود میان توکیو- تهران- واشنگتن ادامه دهد مثلاً دفعه بعد، نقطه نظرات طرفهای ایرانی را با دقت بیشتر گوش داده و به طرف آمریکا برساند وگرنه ژاپن نمیتواند اعتماد ایران را جلب کند.
وی در پایان نتیجه گیری کرد در آمریکا گروههایی به دنبال درگیری نظامی یا جنگ با ایران هستند مهم این است که دولت ژاپن نباید فریب سیاستهای نادرست آنها را خورده و سیاست اشتباه خود در زمان جنگ عراق در سال ٢٠٠٣ را تکرار کند.
نمایندگان رسانهها چه گفتند؟
"سوگیزاکی" رئیس دفتر روزنامه آساهی در ایران هم از طریق ویدئو کنفرانس از تهران گفت: بعضی از مردم معتقدند که افزایش درصد غنی سازی، حق طبیعی ایران است برخی دیگر میگویند که به جای این اقدام، دولت ایران باید با آمریکا گفت و گو کند فکر میکنم در مصاحبه مطبوعاتی روز هفتم، مقامات در سطح معاونین وزیر شرکت کردند، نه وزیر امور خارجه یا رئیس جمهور و این نشان میدهد که ایران نمیخواهد که جامعه جهانی را بیش از حد تحریک کند.
او تصریح کرد: من بیش از دو سال است که در تهران زندگی میکنم تحریمها قطعاً روی زندگی مردم تأثیر جدی گذاشته است مردم هم از گرانی کالاها و هم از گرانی اجاره خانه رنج میبرند بین خواستههای ایران به خصوص صادرات نفت خود و اقدامات اروپا خیلی تفاوت وجود دارد لذا، راهبرد دیپلماتیک ایران کم کم به بن بست نزدیک میشود.
خانم "تویوتا" خبرنگار خبرگزاری کیودو نیز عنوان کرد غنی سازی ۴ درصد، نشان دهنده قصد ایران برای باقی ماندن در چارچوب برجام است و ایران تلاش دارد تا اروپا را به برآورده کردن خواستههای خود وادار کند.
"تسوتسومی" سردبیر سابق مجله تخصصی سیاست خارجی ژاپن نیز گفت: من با آقایان اوکاموتو و تاناکا هم عقیده ام که ایران به دنبال سلاح هستهای نیست ایران بازرسی آژانس را رد نکرده است و تعداد سانتریفوژ های مدل جدید را نیز افزایش نداده است رفتار فعلی ایران این است که میخواهد به جامعه جهانی نشان دهد که من به پیش میروم اما هر موقع میخواهد بازگردد اینگونه اقدامات را مرحله به مرحله اتخاذ کرده است.