این طرح که با عنوان HR ۱۰۴۴ با ۳۶۵ رأی موافق و ۶۶ رأی مخالف در مجلس نمایندگان عصر چهارشنبه به تصویب رسید نگرانی بسیاری برای ایرانیها و همین طور شهروندان بسیاری از کشورهای دیگر در آمریکا به وجود آورده است.
به گفته کارشناسان، حذف سهمیه کشورها برای مهاجرت که در این طرح پیش بینی شده است به سود کشورهای با جمعیت بزرگ همچون هند خواهد بود. هند از جمله کشورهایی است که تعداد بیشتری از شهروندان آن در آمریکا مشغول به تحصیل و کار هستند.
قانون کنونی آمریکا با در نظر گرفتن جمعیت بسیار بیشتر کشورهای بزرگ، سقفی برای شهروندان آن برای دریافت گرین کارت در سال تعیین کرده است. گرین کارت به شهروندان غیرآمریکایی اجازه موقت زندگی و کار در آمریکا را میدهد.
با توجه به وجود سقف برای صدور تعداد گرین کارت در سال برای کار در آمریکا، کشورهایی چون چین و هند که مهاجر بیشتری به آمریکا دارند، سهمیهای برای حق کار و اقامت آنها تعیین شده است. در صورتی که HR ۱۰۴۴ به قانون تبدیل شود، این سقف برداشته میشود و در نتیجه شهروندان کشورهای با جمعیت کمتر همچون ایران باید زمان بسیار طولانی برای دریافت ویزای کار و گرین کارت صرف کنند.
این در حالی است که برخی کارشناسان میگویند این کشورهای بزرگ از طریق لابیهای خود توانستهاند HR ۱۰۴۴ را در مجلس نمانیدگان طرح کرده و به تصویب برسانند.
HR ۱۰۴۴ به طور خاص بر دانشجویان و محققان ایرانی تأثیر منفی خواهد داشت؛ زیرا شهروندی که برای ویزای کار و گرین کارت اقدام میکند باید در صورت قانونی شدن این طرح، با جمعیت بسیار بزرگتری از ملیتهای کشورهای بزرگ رقابت کرده و زمان طولانیتری که میتواند به ۱۰ سال هم برسد، منتظر بماند.
همچنین با توجه به دستور اجرایی منع سفر از برخی کشورهای اسلامی همچون ایران، این دانشجویان نمیتوانند به کشور رفت و آمد کنند، مگر اینکه سالهای طولانی منتظر بمانند تا گرین کارت خود را بگیرند و بعد بتوانند از آمریکا خارج شوند.
به این ترتیب، ایرانیان مقیم آمریکا به خصوص دانشجویان با توجه به اینکه خانوادههایشان هم امکان رفت و آمد به آمریکا را نخواهند داشت، بیش از ۱۰ سال از دیدار با بستگان خود محروم خواهند شد.
به گفته کارشناسان این مساله، هر نوع تغییر سیاست که منجر به طولانیتر شدن زمان انتظار برای دریافت گرین کارت شود، تأثیر مستقیم بر ایرانیان خواهد داشت چرا که بیشتر آنها ویزای یکبار ورود دارند و خانوادههایشان به خاطر فرمان منع مسافرت مسلمانان به آمریکا نمیتوانند به دیدارشان بیایند.
البته دانشجویان ایرانی در آمریکا امید خود را از دست نداده و میگویند که تبدیل این طرح به قانون هنوز راه پر پیچ و خمی را در سنای آمریکا و کاخ سفید در پیش رو دارد.
به گفته یک دانشجوی ایرانی که نخواست نامش به دلیل حساسیتهای داخل آمریکا ذکر شود، به فعالیت شدید لابی حامی این طرح در کنگره آمریکا اشاره کرد و گفت احتمال تصویب HR ۱۰۴۴ در سنا وجود دارد؛ اما تا آن زمان ایرانیها در آمریکا با فعالیت خود و تماس گرفتن با دفاتر سناتورهای آمریکایی تلاش خواهند کرد که مانع از رأی دادن سنا به این طرح شوند.
وی تصریح کرد: البته سنا نگاه سیاسی کلانتری به مسائل داشته و تصویب HR ۱۰۴۴ در سنا میتواند با موانع سیاسی روبرو شود. به خصوص اینکه سناتورها از منظر رقابتهای دو حزب به تصویب این طرح نگاه میکنند. این به معنای احتمال تصویب ۵۰ درصدی HR ۱۰۴۴ در سنا خواهد بود.
علاوه بر ایرانیها، بسیاری از شهروندان دیگر کشورها همچون کره جنوبی، پاکستان و برخی کشورهای اروپایی نیز نگران HR ۱۰۴۴ هستند که روند دریافت گرین کارت کاری را برای آنها پیچیده و بسیار طولانی خواهد کرد اما بر خلاف ایرانیها، شهروندان بسیاری از کشورهای دیگر گرفتار قانون منع سفر ترامپ نیستند و میتوانند به کشورهایشان رفت و آمد داشته باشند.
انتظار میرود در این هفته سناتور "راند پل" طرحی در مخالفت با HR ۱۰۴۴ ارائه کند که به گفته آگاهان میتواند تأمین کننده نظر دانشجویان ایرانی و دیگر ملیتهایی باشد که از این طرح آسیب میبینند.
به گفته برخی منتقدان HR ۱۰۴۴، این طرح با افزایش شدید ارائه اجازه کار و گرین کارت به برخی کشورهای خاص پرجمعیت همچون هند که پشتیبانی مدیر گوگل را هم دارد، تنوع و تکثر نیروی کار حرفهای از بین خواهد رفت.
همچنین مخالفان استدلال میکنند که افزایش وابستگی به نیروی کار حرفهای از یک کشور خاص میتواند پیامدهای امنیتی و سیاسی نیز برای آمریکا داشته باشد.
به گفته مهدی عاطفت سرپرست دفتر حفاظت منافع جمهوری اسلامی ایران در واشنگتن، حدود ۱۲ هزار دانشجوی ایرانی در رشتههای فوق لیسانس، دکترا و فوق دکترا مشغول به تحصیل هستند.