به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهشهای خبری ایرنا، چند هفته قبل تلاش دموکراتهای سنا برای محدودسازی رئیس جمهوری ایالات متحده در زمینه انجام اقدامات نظامی علیه تهران شکست خورد. از طرف دیگر پیش از آن «دونالد ترامپ» مصوبه قانونگذاران در ممنوعیت حمایت نظامی کاخ سفید از عربستان را هم وتو کرده بود. با این وجود دموکراتها در مجلس نمایندگان با ادامه تلاشها اکنون موفق شدند در چارچوب تصویب بودجه سالانه این کشور محدودیتهایی را در هر دو موضوع بر رئیس جمهوری ایالات متحده تحمیل کنند.
دموکراتها توانستند در مسیر سیاستگذاری بودجهای محدودیتهایی را برای کاخ سفید ایجاد کنند. آنها در چارچوب «قانون اختیارات دفاع ملی» دو متمم را به تصویب رساندند که دامنه عمل دونالد ترامپ را در مورد ایران و عربستان کاهش میدهد.
دموکراتها و محدودسازی دامنه عمل ترامپ
باجود انکارهای چندباره کاخ سفید، رویکردهای جنگ طلبانه دونالد ترامپ در برخورد با تحولات خاورمیانه به ویژه تهدید ایران به شدت مورد توجه سیاستمداران آمریکایی قرار دارد. دموکراتها در کنگره تلاش کردند در تصویب لایحه بودجه دفاعی ۷۳۳ میلیارد دلاری آمریکا تبصرههایی را در زمینه رویکردهای جنگی رئیس جمهوری آمریکا بگنجانند.
مجلس نمایندگان آمریکا در فرایند تصویب بودجه دفاعی سالانه تأمین مالی اقدام نظامی خودسرانه ترامپ علیه ایران را ممنوع کرده که البته در این بند تبصرههایی گنجانده شده است.
از جمله دیگر اقدامات مجلس نمایندگان آمریکا تمرکز دوباره بر همکاری واشنگتن با ریاض در جنگ علیه یمن بود. قانونگذاران آمریکایی بار دیگر بر خواسته پیشین خود تاکید و تلاش کردند تا راههای حمایت نظامی آمریکا از اقدامات جنگی دربار سعودی را مسدود کنند.
پس از وتوی پیشین ترامپ در مقابل این خواسته کنگره، این بار نمایندگان از مسیر بودجه دفاعی وارد شدند که مقابله رئیس جمهوری با آن بسیار سخت است.
«رو خانا» از نمایندگان مجلس آمریکا هر دو متمم را برای افزودن به قانون بودجه پیشنهاد داد که با استقبال نمایندگان نیز روبرو شد. شایان ذکر است که در مورد قانون نهایی بودجه اختلافاتی میان مجلس نمایندگان و سنا وجود دارد که باید از طریق گفت وگو حل شود. کارشناسان احتمال میدهند ممکن است به دلیل مصوبه پیشین سنا با بخشهایی از متممهای تازه در این لایحه (به ویژه به دلیل کمبود منابع مالی برای افزایش حقوق نظامیان) مخالفت شود اما در کل این دو اصلاحیه نشان دهنده جدی تر شدن مخالفت قانونگذاران آمریکایی با رویکردهای کاخ سفید است.
این تلاش هنگامی برجستهتر جلوه میکند که مشخص میشود در رأی گیری مجلس ۲۷ نماینده جمهوریخواه هم در محدودکردن تواناییهای رئیس جمهوری علیه ایران به دموکراتها پیوستند و متممی را تصویب کردند که از قدرت عمل ترامپ در راه اندازی جنگ می کاهد.
موفقیتی مهم برای دموکراتها
خبرگزاری «اسوشتدپرس» آورده است مجلس تحت کنترل دموکراتها در مقابل تمایل به قدرت نمایی ترامپ ایستاد و محدودیتهای مهمی را در چارچوب بودجه دفاعی این کشور در مسیر اقدامات نظامی ایجاد کرد.
تارنمای «VOX» در گزارشی اقدامات تازه دموکراتها را موفقیتی برای ترقی خواهان در کنگره دانست اما در مورد حفظ این دستاورد به دموکراتها هشدار داد. نکته مهم از نظر این گزارش آن بود که با پیوستن تعدادی از جمهوریخواهان به جمع مخالفان، این پیروزی نصیب دموکراتها شد تا در دامنه قدرت رئیس جمهوری آمریکا اختلال ایجاد کنند.
طبق این تحلیل، نشست بررسی بودجه دفاعی اگرچه نشان دهنده شکافی بی سابقه میان قانونگذاران بود اما این امر یک پیروزی بزرگ برای فعالان ضد جنگ هم به شمار میرود تا بتوانند اهرمهای قدرتمندی را در میان قانونگذاران سنا و مجلس داشته باشند. به گفته «رو خانا» این تنها راه برای متوقف کردند ترامپ از راه اندازی یک جنگ پرهزینه است. وی تاکید کرد: حقوق قانونی در آمریکا براساس دلخواه افراد تعیین نمیشوند و راه اندازی یک جنگ بی پایان قابل پیشگیری است.
طبق تحلیل فوق این اقدام برای مقابله با تلاش دولتی صورت میگیرد که میخواهد میان موضوع ایران و القاعده ارتباط برقرار کند. تبصره دوم در این لایحه هم در زمینه همراهی واشنگتن با ریاض در جنگ علیه یمن صورت گرفت. در هرصورت این دو متمم در لایحه بودجه دفاعی برای رهبران دموکرات مجلس بسیار بااهمیت هستند.
تارنمای نشریه «Military Times» در گزارشی هدف این اقدام دموکراتها را که به طور عمده به عنوان اولویتهای ترقی خواهانه مطرح کردند محدودسازی قدرت رئیس جمهوری بود که با ۲۵۱ رأی موافق در مقابل ۱۷۰ مخالف به تصویب رسید. به همین دلیل جمهوریخواهان، حزب رقیب (دموکراتها) را به داشتن رویکردی نامناسب متهم میکنند به نحوی که در تلاش هستند با این لایحه پیام غیر واقع بینانه ای را به رئیس جمهوری ارسال کنند. جمهوریخواهان این اقدام را با رویکردهای دوحزب در زمینه سیاستهای دفاعی متفاوت میدانند.
در این میان افزایش سالانه پرداختیها به کارکنان و برنامههای توسعهای و مدرن سازی از جمله موضوعهایی است که مورد مناقشه نبودند.
«کوین مک کارتی» رهبر اقلیت مجلس آمریکا این لایحه بودجه را آزمونی برای اکثریت جدید مجلس دانست که البته به اعتقاد وی آنها افراطی گرایی را در این نهاد قانونگذاری به نمایش گذاشتند. به باور این نماینده جمهوریخواه «دموکرات ها در این امتحان مردود شدند».
با این وجود مجلس آمریکا با رقمی حدود ۱۷ میلیارد دلار کمتر از درخواست بودجه ایی ترامپ موافقت کرد. درخواست ترامپ ۷۵۰ میلیارد دلار بود. وی حتی این مبلغ را هم ناکافی توصیف کرده بود و اعتقاد داشت مجلس باید ۷۷۵ میلیارد دلار را به وزارت دفاع آمریکا اختصاص بدهد تا بتواند امنیت ملی را بهتر فراهم کند. هنوز هم برخی از مخالفان لایحه جدید بودجه معتقدند که با این میزان بودجه نمیتوان در زمینه افزایش سالانه حقوق کارکنان دفاعی خوب عمل کنند.
به نوشته این نشریه، دموکراتها در هر صورت موفق شدند در لایحه تبصرههایی را در زمینه جابجایی زندان گوانتانامو به داخل خاک آمریکا، محدودیت استفاده از نیروی نظامی علیه ایران و مشارکت واشنگتن در جنگ یمن در کنار عربستان سعودی ایجاد کنند.
طبق گزارش تارنمای شبکه خبری «بلومبرگ»، اختلاف نظر میان نمایندگان به طور کامل رفع نشده و قرار است در چند هفته آتی مذاکرات برای نهایی شدن لایحه بودجه و تصویب آن به صورت قانون انجام شود.
براساس این گزارش یکی از دل نگرانیهای مهم قانونگذاران آمریکایی آن است که دولت ترامپ با استناد به قانون شرایط ویژه که در سال ۲۰۰۱ تصویب شد در خلیج فارس دست به اقدام نظامی تازه ای بزند. سناتور «تام اودال» اعتقاد دارد: این یک پیام مشخص برای رئیس جمهور آمریکا بود که باید به خواست نمایندگان مبنی بر لزوم گنجاندن قانونی جهت جلوگیری از اقدامات نظامی یا جنگ غیرقانونی ترامپ در قانون نهایی توجه شود.