اصغر دانشیان روز یکشنبه همزمان با سالروز ولادت امام رضا (ع) و روز ملی محیطبان در گفتوگو با خبرنگار علمی ایرنا افزود: وقتی که لایحه حفاظت از محیطبانان به شورای نگهبان ارسال شد اعضای آن دو ایراد بر لایحه وارد کردند که به جا نیز هست؛ یکی اینکه در ابتدا که این لایحه به مجلس رفت گفته شده بود که شامل محیطبانان سازمان حفاظت محیط زیست و جنگلبانان سازمان جنگلها مراتع و آبخیزداری شود اما در روند تصویب آن را به تمام دستگاههایی که یگان حفاظت دارند تعمیم دادند.
وی ادامه داد: از این رو شورای نگهبان ایراد گرفت که در ابتدا قرار بود فقط شامل دو سازمان حفاظت محیط زیست و جنگلها شود و چون آن را به دیگر دستگاهها نیز تعمیم دادهاید بار مالی دارد و از آنجا که دولت بودجهای برای آن در نظر نگرفته پس باید حذف شود چون با اصل ۷۵ قانون اساسی مغایر است.
دانشیان افزود: همچنین مواردی درباره همیاران محیطزیست و سمنها به لایحه حفاظت اضافه شده بود که شورای نگهبان بر آنها نیز ایراد گرفت و گفت که این موارد سنخیتی با لایحه پیشنهادی دولت ندارد و باید حذف شود.
وی گفت: شورای نگهبان یک سوالی نیز مطرح کرد مبنی بر اینکه آیا بحث استفاده از سلاح، چارچوبهای استفاده از سلاح را شامل میشود یا خیر که این مبحث در این لایحه ابهام دارد، حال قرار است لایحه حمایت از محیطبانان به کمیسیون قضائی مجلس برگردد تا با حضور نمایندگان سازمان حفاظت محیطزیست دوباره بررسی و ایرادات آن رفع ایراد شود که تلاش میکنیم حداکثر تا یک ماه آینده رفع و به تصویب شورای نگهبان برسد تا این لایحه به قانون تبدیل شود.
روز ملی محیطبان
محیطبانان، حفاظت از ۱۱ درصد از عرصههای طبیعی کشور را بر عهده دارند، در کشور ۲۸ پارک ملی، ۳۵ اثر طبیعی ملی، ۴۳ پناهگاه حیاتوحش و ۱۷۲ منطقه حفاظت شده وجود دارد، در مجموع ۲۷۸ منطقه تحت مدیریت سازمان محیطزیست قرار دارد که جزو مناطق چهارگانه به حساب میآیند و بر اساس قانون باید از آنها محافظت شود.
علاوه بر مناطق حفاظت شده، ۱۴۹ منطقه شکار ممنوع هم به عنوان مناطق پشتیبان وجود دارد که در آینده به سطح یکی از مناطق حفاظتشده یا پناهگاهها اضافه میشوند، مجموع مناطق چهارگانه ۱۷ میلیون هکتار و مجموع مناطق شکار ممنوع حدود ۶ میلیون هکتار است که مجموع این ۲۳ میلیون هکتار باید توسط محیطبانان حفاظت شود، این در حالی است که در خوشبینانهترین حالت سه هزار محیطبان در کشور فعالیت میکنند.
با در نظر گرفتن ۱۷ میلیون هکتار، سرانه حوزه فعالیت هر محیطبان حدود ۶ هزار هکتار میشود که با اضافه کردن مناطق شکار ممنوع، این سرانه به حدود ۸ هزار هکتار برای هر محیطبان میرسد در حالی که برای رسیدگی به این اراضی، به ۱۱ هزار و ۵۰۰ نیرو نیاز است بنابراین با این حساب و کتاب مشخص میشود که چه وظیفه سنگین و خطیری بر عهده محیطبانان است.
با توجه به وظیفه سنگین و خطیر محیطبانان، اقدامات زیادی با هدف حمایت از این قشر زحمتکش صورت گرفته که یکی از آنها نامگذاری یک روز به نام آنها مصادف با روز ولادت امام (رضا) ضامن آهو است که امسال با ۲۳ تیرماه مصادف شده است اما میدانیم که برای محیطبانانی که جانشان را کف دست گذاشتهاند، فقط نامگذاری یک روز کافی نیست و به حمایت بیشتری نیاز دارند.
از همین رو لایحه حفاظت از محیطبانان امسال بعد از کش و قوسهای فراوان به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و بعد از ارسال به شورای نگهبان دو ایراد بر آن وارد کردند که بنا به گفته معاون توسعه حقوقی و امور مجلس سازمان حفاظت محیط زیست تلاش میکنند حداکثر تا یک ماه آینده ایرادات را رفع کنند.
جانفشانی ۱۳۰ محیطبان شهید و ۳۰۰ جانباز برای محافظت از طبیعت
جمشید محبتخانی فرمانده یگان حفاظت محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست نیز در گفتوگو با خبرنگار علمی ایرنا گفت: محیطبانان قشر زحمتکشی هستند که روزها در گرما و سرما و به دور از خانواده در کوه و دشت و جنگل به وظیفه مقدس حفاظت از عرصههای طبیعی مشغولند که در این راه نیز گاهی جان و یا عضوی از بدن خود را از دست میدهند.
تاکنون بیش از ۱۳۰ شهید محیطبان و ۳۰۰ جانباز داریم که در مسیر حفاظت از محیط زیست جانفشانی کردهاند که سازمان حفاظت محیط زیست برای حمایت بیشتر از این قشر و خانواده این افراد لایحه حفاظت از محیطبانان را تهیه و به مجلس تقدیم کرد که سوم تیرماه هم کلیات و هم چهار ماده آن به تصویب مجلس رسید البته شورای نگهبان ایراداتی بر آن وارد کرد.
محبتخانی در توضیح کلیات و چهار ماده لایحه حفاظت از محیطبانان گفت: بر اساس این لایحه در حوزه حمایت قضائی و در راستای بهکارگیری سلاح، سازمان حفاظت محیط زیست مکلف شد محیطبانی که حین مأموریت دچار حادثه شده و جانباز یا زخمی میشود، یا به بیماری صعبالعلاج مبتلا شد را بیمه کند.
وی به بند دوم این لایحه اشاره کرد و گفت: قانون بهکارگیری سلاح مربوط به نیروهای مسلح است و بر اساس این لایحه برای محیطبانان نیز مورد استفاده قرار میگیرد، همچنین دادسراهای نظامی و عمومی مکلف شدند شعبات ویژهای برای رسیدگی به وضعیت محیطبانان در صورت بروز حادثه و مشکلی مانند تیراندازی، تشکیل دهند تا این موضوعات با سرعت بیشتری پیگیری شود و حق و حقوق محیطبانان بیشتر در اطاله دادرسی قرار نگیرد.
محبتخانی افزود: موضوع بعدی، مساله همیار محیطبانان بود که در این زمینه چالش داشتیم، در واقع عدهای محیطبان نیستند اما به علت علاقه به محیطزیست با محیطبانان و سازمان محیطزیست همکاری میکنند و زمانی که حادثهای رخ دهد در محل حاضر میشوند که اگر در این حین مشکلی برای آنها پیش میآمد سازمان مکلف به پرداخت غرامت نبود اما اکنون با تصویب این لایحه سازمان مکلف به پرداخت غرامت به آنها شده است.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست ادامه داد: یکی از چالشهای دیگر این بود که کارمندانی در سازمان حفاظت محیط زیست، محیطبان نیستند اما به علت کمبود محیطبان با آنها همکاری میکنند و بعضاً در حوادثی مثلاً آتشسوزی آسیب میدیدند و چون محیطبان نبودند ممکن بود حمایت لازم بیمهای و قضائی از آنها صورت نگیرد حالا بر اساس لایحه حمایت از محیطبانان، این همکاران که جزو بدنه کارشناسی سازمان هستند و وارد میدان میشوند در صورت بروز مشکل تحت پوشش بیمهای این طرح قرار خواهند گرفت.
وی اظهار داشت: همچنین در ماده ۴ لایحه حفاظت از محیطبانان، سازمان برنامه و بودجه کشور مکلف شد سالانه اعتبار مد نظر این سه ماده را در اختیار سازمانهای مربوطه که همان سازمان حفاظت محیطزیست و سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری است، قرار دهد.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: با رفع ایرادات و تصویب این لایحه، گشایشی برای محیطبانان حاصل میشود که امیدواریم هر چه زودتر قانون و لازمالاجرا شود.
مراسم بزرگداشت روز محیطبان، فردا ۲۴ تیرماه با حضور عیسی کلانتری، معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در یزد برگزار میشود.