«محمد حسن طالبیان» روز دوشنبه در نشست خبری که به مناسبت ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی در سازمان میراث فرهنگی برگزار شد، با اشاره به جزئیات ثبت جهانی این جنگل گفت: ایران برای ثبت این پرونده لابی نداشت، اروپایی‌ها، عرب‌ها و آمریکا هر کدامشان لابی دارند ولی پرونده خوب وی قوی ایران سبب شد، ثبت جهانی، تنها به اسم ایران باشد.
وی با اشاره به اینکه کشور ما هم اکنون دارای ۲۴ اثر ثبت شده جهانی است، گفت: اکنون ایران و آمریکا در رتبه نهم کشورهایی که دارای آثار ثبت شده جهانی هستند، قرار دارند.
طالبیان، گفت: ایران در دوره‌هایی مانند دوره جنگ تحمیلی امکان درخواست ثبت جهانی آثار تاریخی نداشت هم اکنون چین و ایتالیا در رتبه نخست دارای ثبت آثار جهانی هستند.
جنگل‌هایی هیرکانی مخزن جهانی مهم ژنتیک به لحاظ پژوهشی
معاون میراث فرهنگی، اظهارداشت: ثبت بیابان لوت و جنگل‌های هیرکانی اتفاق بی نظیری برای ایران است، جنگل‌هایی هیرکانی مخزن جهانی مهم ژنتیک به لحاظ پژوهشی محسوب می‌شوند که در گذشته‌های دور به آن توجه نشد ولی در ۱۰ سال گذشته بخصوص در چند سال گذشته مدیریت خوب بخصوص طرح تنفس اتفاق خوبی محسوب شد تا همچنان برخی از مناطق این جنگل‌ها دست نخورده محسوب شوند.
وی به سابقه تاریخی ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی اشاره کرد و افزود: در سال ۲۰۰۶ کشور آذربایجان پرونده ثبت این جنگل را به یونسکو ارائه داد که رد شد.
طالبیان گفت: بالاخره ایران با همکاری ارگان‌ها ی داخلی و بنیادها ی تحقیقاتی بین المللی پس از ۱۳ سال موفق به ثبت جهانی به نام ایران شد.
طالبیان در ادامه با بیان اینکه کشور آذربایجان نیز ادعاهایی داشت، گفت: تنها دو درصد از جنگل‌هایی هیرکانی در این کشور قرار دارد، و ۹۸ درصد بقیه آن دراستان‌های مازندران، گیلان، گلستان، خراسان شمالی و سمنان قرار دارد.
درخواست تغییر نام استان گلستان به هیرکانی
معاون سازمان میراث فرهنگی همچنین در ادامه سخنان خود با درخواست نام استان گلستان به هیرکان، گفت: نام تاریخی آن منطقه هیرکانی بوده است. با ثبت جهانی این محوطه طبیعی بزرگ کشور به میراث فرهنگی استان گلستان، بازگرداندن نام باستانی آن را درخواست دادیم که سازمان میراث فرهنگی نیز این درخواست را به استانداری اعلام کرده است، اما هنوز جوابی از سوی استانداری اعلام نشده است.
طالبیان با بیان اینکه هر سال بخشی از عرصه جنگل‌های هیرکانی را بدون گرفتن سهمیه‌ای به پرونده جهانی می‌توان اضافه کرد، گفت: هر سال می‌توانیم ۲۵ درصد از این عرصه را اضافه کنیم؛ اتفاقی که باعث می‌شود حتی پای سوداگران چوب را از این مناطق حذف کنیم. طالبیان افزود: ثبت جهانی منطقه هیرکانی می‌تواند به جذب گردشگر طبیعی خارجی و داخلی نیز منجر شود. هم اکنون نیز با وجود تحریم‌های ظالمانه علیه ایران گردشگران خارجی ما در این مناطق کاهش زیادی نکرده است.
وی در پاسخ به این پرسش که با ثبت جهانی هیرکانی اعتبارات بین المللی به آن اختصاص پیدا می‌کند، افزود: یونسکو ایران را کشور ناتوان و ضعیفی نمی‌داند و کمک مالی خاصی در این خصوص اعطا نمی‌کند و معمولاً کمک‌های معمول در حوزه کارشناسی و تبادل تجربیات است. همچنین ایران در حوزه‌های مختلف میراثی از تجربه دیگر کشورها بهره مند می‌شود که سیاسی نیست.
طالبیان گفت: اگر خدای ناکرده بحرانی به وجود آید کشورهای عضو یونسکو کمک‌هایی را ارائه می‌کنند ولی معمولاً کمک‌های بین المللی کم و مانند نمک برای آش محسوب می‌شود.
معاون سازمان میراث فرهنگی درباره چگونگی نظارت بر این جنگل‌ها، گفت: با جهانی شدن این جنگل‌ها هیرکانی، سازمان میراث نیز در کنار دیگر ارگان‌ها بروی حفاظت آن نظارت جدی دارد ولی آنچه با ثبت جهانی شدن آن اتفاق می‌افتد حساسیت همه مردم نسبت به این جنگل‌های تاریخی است.
باغ جهانی عباس آباد نیازمند مدیریت یکپارچه
در ادامه این برنامه مدیرکل دفتر پایگاه‌های میراث جهانی درباره اتفاقات مربوط به باغ جهانی عباس آباد، گفت: در آنجا بحث سند مالکیت سرمایه گذاران مطرح بود که ابطال و کارهای مربوط به آن متوقف شده است. الان بحث مدیریت یکپارچه در آنجا مورد نظر است.
«فرهاد عزیزی» در ادامه از برگزاری نشست مشترک روز چهارشنبه این هفته با فرمانداران و مدیران محلی درباره چگونگی ساخت و سازها که چگونه می‌توان مرور جمع آوری شود برگزار شود، خبر داد.
۱۴ تیرماه ۱۳۹۸ پرونده جنگل‌های هیرکانی که از سوی ایران ارائه شده بود، در یونسکو ثبت شد. نماینده سازمان حفاظت محیط زیست در پرونده ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی نیز گفته است: از دو میلیون هکتار جنگل هیرکانی موجود در ایران، ۳۱۰ هزار هکتار آن ثبت جهانی شده است. البته از طریق کنترل بهره‌برداری از جنگل‌ها، بخش‌های بیشتری از جنگل‌های هیرکانی را در یونسکو می‌توانیم به ثبت برسانیم.
تهیه طرح جامع حفاظت ازجنگل‌های تاریخی
طالبیان با تاکید بر لزوم آموزش محیط زیستی به دانش آموزان و دانشجویان، گفت: برای آموزش، دانش‌آموزان و دانشجویان با هدف توجه و حفاظت بیشتر نسبت به میراث فرهنگی، شورای سیاستگذاری در سطح وزارتخانه‌ها و محیط زیست ایجاد شده است.
وی گفت: با ایجاد این کارگروه هم‌افزایی بیشتری بین دستگاه‌ها ایجاد شد، همچنین سه دستگاه در این کارگروه با امضای تفاهم‌نامه‌ای نسبت به استفاده از تجربیات جهانی تاکید کردند.
وی به ماموریت پژوهشگاه میراث فرهنگی درباره تهیه طرح جامع گفت: پژوهشگاه موظف به تهیه طرح جامع در جنگل‌های هیرکانی شده است همه این اقدامات یک نوع فرآیند است که نباید انتظار داشته باشیم یک شبه برطرف شود.
طالبیان تاکید کرد: در این برنامه‌ها مانند آنچه که برای بیابان لوت تهیه شده بود، باید مشخص شود گردشگری تا کجای جنگل می‌تواند برود و درچه مناطقی امکان حرکت ندارد، این یک فرآیند است تا مخزن‌های ژنتیک جهان برای بررسی در اختیار داشه باشند. این از نظر پژوهشی و پایداری مهم است.
معاون میراث فرهنگی کشورهمچنین درباره انتقال آب دریای خزر که بخشی از آن از منطقه جنگل‌های هیرکانی عبور می‌کند، بیان کرد: هر چند در نگاه نخست محیط زیست باید در این زمینه نظر دهد، اما میراث فرهنگی نیز حتماً در این بحث وارد می‌شود و آن را بررسی می‌کند همان طور که پیش از ایجاد جاده در جنگل ابر جلوگیری شد.