با نزدیک شدن به انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و سیزدهمین دوره ریاست جمهوری، برخی جریان‌های سیاسی به دنبال راهکارهایی برای کارآمدی حزب و جناح سیاسی خود و جلب مشارکت حداکثری مردم هستند و این موضوع مورد توجه رسانه های داخلی قرار گرفته است.
به گزارش گروه نشریات خبری؛ بررسی امروز سه شنبه ۲۵ تیر ماه نشان می‌دهد که فعالیت‌های انتخاباتی دو جناح اصلاح طلب و اصولگرا در کانون توجه رسانه‌های نزدیک به این دو جریان سیاسی قرار گرفته است.
رسانه‌های نزدیک به جریان اصلاح طلب در این باره عنوان داشتند: صحنه سیاسی کشور چالشی بین دو نیروی محوری است؛ یکی نیروی تندرو و یکی هم همین نیروی اصلاح‌جویی است، نیرویی که در کشور چه در دولت و چه در جامعه مدنی از «اصلاحات دائمی» دفاع می‌کند و بزنگاه بحث هم این است که تندروها حرف‌شان این است که اصلاحات بی‌اصلاحات!.
«ائتلاف در جبهه اصولگرایان»، «حضور مستقل اصلاح طلبان»، «تکاپوی جریان های سیاسی»، «به حداقل رسیدن فضای دوقطبی انتخاباتی»، «نگاه متفاوت جبهه پایداری»، «نشاط انتخاباتی»، «تاکید بر افزایش مشارکت»، «بازسازی جریان اصلاحات» و «استانی شدن انتخابات مجلس» از محورهای مورد بررسی از سوی رسانه های اصلاح طلب است.
رسانه های منتسب به جریان اصولگرا هم نوشتند: به‌نظر می‌رسد چه انتخابات مجلس ۹۸ و چه ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ محل مناقشه‌ای باشد که یک‌سوی آن کسانی هستند که رقابت سالم و موثر را در توجه تمام و کمال به مجموعه‌ای از مولفه‌های واقعی می‌دانند و در مقابل کسانی باشند که همچنان می‌خواهند با شعار و صدای بلند به پیروزی برسند.
«هم افزایی و وحدت در جبهه پایداری»، «احتمال ائتلاف جمنا»، «تاثیر نارضایتی مردم در انتخابات»، «خلاف واقع گویی اصلاح طلبان» و «نقش عارف در جبهه اصلاحات» از محورهای بکار گرفته شده توسط این جریان رسانه ای است.
رسانه های اصلاح طلب
مهم ترین گزاره های بکار گرفته شده عبارتند از: جبهه پایداری دغدغه همواره اصولگرایان است؛ جبهه پایداری گاهی در لفافه تهدید به دادن فهرست جداگانه می‌کند؛ فرد شاخص و بانفوذی که بتواند جریان اصولگرا را رهبری کند وجود ندارد؛ اصولگرایان در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۹۶ با تشکیلاتی به نام جمنا پا به میدان گذاشتند؛ راه نجات کشور همچنان پیشبرد و پذیرش اصلاحات است؛ امکان دوقطبی‌کردن فضای انتخاباتی به حداقل رسیده است؛ جریان تندرو جبهه پایداری کاری ندارد چه کسی اصلاح‌طلب، اصولگرا، اعتدالی، لیبرال یا ملی‌گراست؛ خطر بازگشت پوپولیسم به صحنه انتخابات؛ گویی دلسردی جامعه به احزاب و تشکل‌های سیاسی هم سرایت کرده است؛ فعالان سیاسی همه تلاش خود را می‌کنند تا دوباره شور و نشاط را به فضای سیاسی کشور برگردانند؛ گویی احزاب و جریان‌های سیاسی در خوابی عمیق فرو رفته‌اند؛ جریان های سیاسی دچار نوعی سستی فعالیت در رابطه با انتخابات شده‌اند؛ فضای انتخاباتی در کشور اصلاً شبیه سال‌های گذشته در آستانه انتخابات نیست؛ در هیچ دوره‌ای به اندازه امسال میان اصلاح‌طلبان درباره انتخابات اختلاف نظر وجود نداشته است؛ جریان اصلاح‌طلبی همچنان از وضعیت بهتری نسبت به اصولگرایان برخوردار است؛ چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب باید با تلاش بیشتر و کسب اعتماد بیشتر به بازسازی جریان اصلاحات تلاش کنند.
ائتلاف در جبهه اصولگرایان
روزنامه شرق عنوان داشت: جبهه پایداری دغدغه همواره اصولگرایان است؛ حتی در زمان عسرت رقیب. این روزها از هیچ طیفی در اصولگرایی مانند جبهه پایداری زمزمه‌هایی شنیده نمی‌شود که بوی جدایی از آن به مشام برسد. جبهه پایداری گاهی در لفافه تهدید به دادن فهرست جداگانه می‌کند و گاهی از مدل ویژه خود برای انتخابات حرف می‌زند؛ آن‌هم در شرایطی که جریان اصولگرایی از داشتن چهره‌های دارای کاریزما و لیدر محروم است. در این شرایط است که لطف‌الله فروزنده، از چهره‌های نزدیک به جمعیت ایثارگران می‌گوید که الان فرد شاخص و بانفوذی که بتواند جریان اصولگرا را رهبری کند، وجود ندارد و باید از طریق مدل ائتلاف و اتحاد، رهبری و روش را تعریف کرد. او درباره اینکه اصولگرایان با پایداری‌ها هم به ائتلاف خواهند رسید یا نه به خبرآنلاین گفته است: «مشکلی ندارد. در گذشته هم این بحث‌ها بوده و بعد به وحدت رسیدند. باید صحبت کنند و ببینند که مشترکاتشان خیلی بیشتر از اختلافاتشان است. باید بدانند که رقیبی وجود دارد که همچنان فعال است و حاضر است هرکاری بکند تا کرسی قدرت را به دست بیاورد».
محمدحسن آصفری، نماینده اصولگرای سابق مجلس هم با اشاره به اینکه بخشی از اصولگرایان تحت‌عنوان شورای وحدت به‌دنبال جذب تمام نیروهای اصولگرا هستند، به نامه‌نیوز گفته: «هنوز بخش مهمی از اصولگرایان مانند نیروهای مؤتلفه، پایداری، نیروهای مرتبط با آقای قالیباف و… با این شورا همراه نشده‌اند».
تارنمای نامه نیوز می نویسد: اصولگرایان در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۹۶ با تشکیلاتی به نام جمنا پا به میدان گذاشتند و اینبار هم سعی می‌کنند تا با تشکیلاتی دیگر اما تقریباً با همان کارکرد احزاب و گروه‌های مختلف اصولگرایی را دور هم جمع کنند تا بتوانند در انتخابات مجلس با وحدت کامل شرکت کنند؛ از این‌رو برخی شورای وحدت را جایگزین مناسبی برای جمنا می‌دانند اما این درحالی است که این شورا هنوز نتوانسته بسیاری از احزاب مهم اصولگرایی مانند مؤتلفه را زیر پرچم خود بیاورد و برخی از کارشناسان باور دارند که ائتلاف همه‌گیر با شورای وحدت محقق نمی‌شود.
حضور مستقل اصلاح طلبان
روزنامه اعتماد نوشت: یدالله طاهرنژاد، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی با اشاره به فضای کلی اصلاح‌طلبان در خصوص ائتلاف با اعتدالیون برای انتخابات اسفند ۹۸ بیان کرد: «اصلاح‌طلبان قصد دارند که در این دوره مقداری مستقل‌تر وارد انتخابات شوند و از تجربیات تلخ ائتلاف‌های گذشته فاصله بگیرند اما فعلاً به‌طور قاطع نمی‌توان درباره این موضع اظهارنظر کرد.» او افزود: «هر قدر به زمان انتخابات و فضای انتخاباتی نزدیک‌تر می‌شویم، تصمیمات می‌تواند تعدیل شود و تغییر کند، اما در حال حاضر فضا این است که فقط در حوزه اصلاح‌طلبی تلاش کرده و با هر نتیجه‌ای تنها از اصلاح‌طلبان حمایت کنیم.»
عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران در ادامه گفت: «اگر اصلاح‌طلبان بخواهند در انتخابات پیش‌رو وارد ائتلاف با جریان‌های دیگر شوند باید چارچوب‌های محکم‌تری را نسبت به گذشته تعریف کنند تا ائتلاف‌کنندگان به مبانی ائتلاف ملتزم باشند و در ادامه مسیر با یکدیگر جلو بروند و راه‌شان را جدا نکنند.»
به گزارش خبرگزاری ایسنا، سیدمصطفی تاجزاده در نشست پرسش و پاسخ حزب اتحاد ملت ایران اسلامی با موضوع ایده‌های سیاست‌ورزی فعال در انتخابات پیش رو اظهار کرد: در هیچ دوره‌ای به اندازه امسال میان اصلاح‌طلبان درباره انتخابات اختلاف نظر وجود نداشته است. در این زمینه دو دیدگاه وجود دارد یکی اینکه کسی چیزی نگوید و دیگر آنکه پا به پای جامعه پیش برویم به شکلی که هرکس نظرات خود را مطرح و از آن دفاع کند و دیگران هم آن را نقد کنند تا کم‌کم به اجماع رسیده و در مورد نامزدها هم به سازوکاری برسیم که مردم در انتخاب نامزد نهایی نظر بدهند تا اصلاحات با جامعه پیوند بخورد.
تکاپوی جریان های سیاسی
روزنامه شرق می نویسد: صحنه سیاسی کشور چالشی بین دو نیروی محوری است؛ یکی نیروی تندرو و یکی هم همین نیروی اصلاح‌جویی است، نیرویی که در کشور چه در دولت و چه در جامعه مدنی از «اصلاحات دائمی» دفاع می‌کند و بزنگاه بحث هم این است که تندروها حرف‌شان این است که اصلاحات بی‌اصلاحات! و ابایی هم ندارند که نیروهای اصلاح‌جو تحول‌طلب شوند ولی اصلاح‌جویان می‌گویند ما به راه انقلاب نمی‌رویم و بدون کرنش در برابر تندروها همچنان بر راه تغییر خشونت‌پرهیزانه و اصلاحی اصرار داریم، اگرچه این مسیر در دوره‌ای که ایران با بحران ترامپ روبه‌روست، از لحاظ سیاسی زیاد رونق نداشته باشد ولی راه نجات کشور همچنان پیشبرد و پذیرش اصلاحات است.
به حداقل رسیدن فضای دوقطبی انتخاباتی
محمدرضا تاجیک، فعال سیاسی اصلاح‌طلب به روزنامه اعتماد گفت: «امکان دوقطبی‌کردن فضای انتخاباتی به حداقل رسیده است. شرایط نشان می‌دهد این امکان وجود ندارد که به راحتی فضا را دوقطبی کرد و با بهره‌بردن از چنین فضایی مردم را به صحنه آورد».او ادامه داد: «اگر می‌خواهیم دچار بحران مشارکت نشویم، در آینده بسیار پیچیده‌ای که پیش‌رو داریم و همچنین در شرایطی که کشور بیش از هر زمان دیگری در ۴۰ سال اخیر نیازمند حمایتی مردمی است و با توجه به اینکه تمامی مؤلفه‌های نقش‌آفرین خبر از بحران می‌دهند، باید سعی کنیم یک مشارکت حداکثری به نمایش بگذاریم. پس باید فضا و شرایط را مهیا کنیم تا بتوانیم در انتخابات آتی-که به هر حال زمانی هم تا آن روز نمانده است- انگیزه‌های لازم را به بدن کرخت جامعه تزریق کنیم تا از این طریق دوباره بتوانیم یک جامعه شاداب و مشارکت‌جو داشته باشیم».
نگاه متفاوت جبهه پایداری
صادق زیباکلام فعال سیاسی در گفت‌و گو با نامه‌نیوز اظهار داشت جریان تندرو جبهه پایداری کاری ندارد چه کسی اصلاح‌طلب، اصولگرا، اعتدالی، لیبرال یا ملی‌گراست. آنها معتقدند: «کسی که با ما نیست دشمن ماست». فراموش نکنیم مُهر و کفشی که در قم به سروروی آقای علی لاریجانی پرتاب شد، اصلاح‌طلبان، ملی-مذهبی‌ها و لیبرال‌ها نزدند بلکه تندروهای مدعی اصولگرایی این کار را کردند.
او با بیان اینکه از علی لاریجانی اصولگراتر نمی‌توان پیدا کرد، افزود: «آن روز مُهر و کفش به علی لاریجانی کوبیده شد تا به او بگویند چون با «ما نیستی، دشمن ما هستی». بنابراین اصولگرایان میانه‌رو هم تلاش دارند جذابیت صندوق رأی را حفظ کنند و هم مانع قدرت‌گیری دوباره تندروهای جبهه پایداری شوند اما نمی‌دانم چقدر این تلاش در نهایت نتیجه‌بخش خواهد بود».
نشاط انتخاباتی
روزنامه ابتکار با تیتر «خطر بازگشت پوپولیسم به صحنه انتخابات» نوشت: انتظار می‌رفت که سال ۹۸ یکی از پر خبرترین و پر سوژه‌ترین سال‌ها برای رسانه‌ها باشد اما برعکس شده و یکی از بی‌رمق‌ترین سال‌های انتخابات است. فضای انتخاباتی در کشور اصلاً شبیه سال‌های گذشته در آستانه انتخابات نیست. فعالان سیاسی همه تلاش خود را می‌کنند تا دوباره شور و نشاط را به فضای سیاسی کشور برگردانند و سطح مشارکت مردم را بالا ببرند اما گویی احزاب و جریان‌های سیاسی در خوابی عمیق فرو رفته‌اند و قرار نیست به این زودی از این خواب سنگین بیدار شوند و آنها دچار نوعی سستی فعالیت در رابطه با انتخابات شده‌اند. درواقع حیات و شادابی یک جامعه را با شاخصه‌هایی چند می‌توان سنجید که یکی از آنها فعالیت‌ها و تلاش‌های سیاسی سیاست‌پیشگان و احزاب سیاسی است. اما جامعه پیرامونی ما چندی است سیاست را به فراموشی سپرده و تن به سکوت سیاسی داده که البته این امر در درازمدت حتماً خطرساز است.فعالان و نخبگان فکری و سیاسی دلایل زیادی را نسبت به این بی‌رمقی و سکون سیاسی مطرح کرده‌اند. از جمله نبود راهکار و استراتژی کارآمد از سوی احزاب سیاسی، وجود مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم و همچنین عدم بروزرسانی گفتمان‌سازی بین جریان‌های سیاسی اشاره می‌کنند. کارشناسان با اینکه می‌دانند ادامه چنین روندی برای فضای سیاسی کشور ناخوشایند است اما هنوز نتوانسته‌اند راهکار و درواقع راه درمانی برای برون‌رفت از آن بیابند. درواقع با وجود آنکه جریان‌ها و احزاب سیاسی این رکود و رخوت را درک می‌کنند، می‌دانند دیگر نمی‌توان با این فرمان جلو رفت. اما همچنان برای گذار از این دوران چاره‌اندیشی نکرده‌اند. آنچه در این میان باید مورد توجه قرار داد این است که نخبگان سیاسی و تئوریسین‌های هرکدام از این جریان‌ها باید به بازنگری در راهبردها و تاکتیک‌های سیاسی بپردازند و همچنین بازاندیشی و اصلاح درون گفتمانی داشته باشند. در همین رابطه اخیراً برخی از شخصیت‌ها و طیف‌های مختلف این دو جریان سیاسی با تحرکات انتخاباتی خود در تلاش هستند تا دوباره فضای کشور را برای یک انتخابات گسترده آماده کنند و سطح مشارکت سیاسی را بالا ببرند. اما تا به حال این تلاش‌ها نه تحرکی در بدنه اجتماعی ایجاد کرده و نه فضای کشور را به سمت انتخابات، یعنی بالاترین نماد مشارکت پیش برده است. گویی دلسردی جامعه به احزاب و تشکل‌های سیاسی هم سرایت کرده است. اگر در کشور تاکنون این انتخابات بود که به رونق احزاب می‌انجامد حالا دیگر حتی انتخابات هم قادر نیست احزاب را فعال کرده و سطح مشارکت سیاسی در کشور را بالا ببرد و به احزاب سیاسی رونق بدهد. هرچند این امر خود یکی از علل عدم تحزب و شکل نگرفتن نظام حزبی در کشور است. در واقع ناتوانی در حل مشکلات داخلی و نبود مدیریت کارآمد در شرایط بحرانی، نخبگان را سرخورده کرده است. شاید یکی از دلایلی که جریان‌های سیاسی به بی‌تحرکی رسیده‌اند، همین ناتوانی در رفع مشکلات کشور است و ناامیدی مردم از آنها بوده است.
تاکید بر افزایش مشارکت
سید محمد حسینی، دبیرکل «کانون دانشگاهیان ایران اسلامی» در گفت و گو با روزنامه ایران گفت: کسانی که در مقاطعی انتخابات را تحریم کرده‌اند طبیعی است که به اصولگرایان و چهره‌های ارزشی رأی ندهند. بله اگر این طیف پای صندوق بیایند غالباً به اصلاح‌طلبان رأی می‌دهند. به هر حال این بحث‌ها در جلسات ما مطرح شده است. عامل مهم همین است که بتوانیم اولاً ساز و کار همگرایی مناسب داشته باشیم و دیگر اینکه گفتمان قابل قبولی داشته باشیم و مشخص باشد که چه حرفی برای گفتن به مردم داریم. برای پیروزی در انتخابات وحدت لازم است اما کافی نیست. باید مردم را متقاعد و قانع کرد. این نیازمند گفتمان، برنامه و پای کارآمدن همه نیروها است.
بازسازی جریان اصلاحات
محمد کیانوش‌راد فعال اصلاح طلب در گفت‌وگو با روزنامه همدلی گفت: اصلاح گفتمانی و تغییرات رفتاری در اصلاح‌طلبان می‌تواند به گسترش بیشتر اعتماد عمومی و بازسازی سرمایه اجتماعی جریان اصلاحات کمک کند. به اعتقاد من، با وجود همه اشکال‌هایی که به اصلاح‌طلبان می‌توان وارد کرد، معدل جریان اصلاح‌طلبی همچنان از وضعیت بهتری نسبت به اصولگرایان برخوردار است. اینکه بعضاً شنیده می‌شود برخی از جریان‌های سیاسی حضور در انتخابات را نیز کافی نمی‌دانند، اما برابر این سوال که اگر اصلاحات به عنوان یکی از راه‌های تبلیغ در جامعه ایران کنار گذاشته شود، چه راه‌حل دیگری هست، پاسخ روشن و دقیقی ندارند. به همین دلیل، اکثریتی که همچنان برای رشد و توسعه ایران فکر می‌کنند، باز هم اصلاحات را و بعضاً جریان‌های اصلاح‌طلب را دارای معدل بهتری ارزیابی می‌کنند. به همین دلیل، چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب باید با تلاش بیشتر و کسب اعتماد بیشتر مردم و همچنین مبارزه با فساد و مقابله با بی‌قانونی‌ها نسبت به بازسازی جریان اصلاحات تلاش کنند.
استانی شدن انتخابات مجلس
تارنمای انتخاب با عنوان «انتخابات، بی حق رأی» نوشت: هیات رییسه مجلس برای چهارمین بار در مورد طرح استانی شدن انتخابات اعلام وصول کرده و در دستور کار مجلس گزارده است. این در حالی بوده است که سخنگوی کمیسیون شوراها در مجلس که ابتکار تصویب طرح های استانی شدن انتخابات را برعهده داشته است پس از ردّ مصوبة سوم استانی شدن، سرانجام روز ۲ مرداد ۱۳۹۴ در گفتگو با خبرگزاری مهر اعلام کرد: طرح استانی شدن انتخابات به طور کامل از دستور کار مجلس شورای اسلامی خارج شد. اگر امضا کنندگان این طرح موهوم، باور و التزام به قانون اساسی داشتند اصولاً نمی بایستی چنین طرحی را که با مفهوم حقوقی و سیاسی انتخابات ناسازگار است امضا کنند و هیأت رئیسة مجلس نیز نمیبایست از همان آغاز کار چنین طرح بی ارزشی را که آشکارا خلاف قانون اساسی بوده است اعلام وصول می کرد. ولی به هر حال هنگامی که شورای نگهبان در سال ۱۳۸۲ نخستین مصوبة استانی شدن انتخابات را مغایر قانون اساسی اعلام کرد نمایندگان و هیأت رئیسه مکلف بوده اند با تمکین از نظر شورای نگهبان، به هیچ عنوان بار دیگر به دنبال چنین طرح خلاف قانون اساسی نروند. زیرا اصل ۹۴ قانون اساسی تشخیص مغایرت مصوبات مجلس با قانون اساسی را از وظایف شورای نگهبان دانسته و مجلس مکلف به پیروی از نظر شورای نگهبان است. از همین رو ماده ۶۲ قانون اساسی فرانسه که شورای نگهبان از الگوی آن برگرفته شده تصریح کرده است: ”تصمیم های شورای قانون اساسی قابل هیچ گونه تجدیدنظر خواهی نیستنند و به قوای عمومی و مقامات اداری و مراجع تصمیم گیری تحمیل می شوند
رسانه های اصولگرا
گزاره های بکار گرفته شده توسط این جریان رسانه ای عبارتند از: جبهه پایداری در سال جاری به مدلی برای هم‌افزایی و وحدت رسیده است؛ شورای ائتلاف و جمنا مکمل هستند و به جای هم نیستند؛ عارف دچار یک چرخه مرگ‌بار شده که حیات سیاسی‌اش را مورد چالش جدی قرار می‌دهد؛ عارف دیگر نقش سابق را در اصلاحات نخواهد داشت؛ عبور از دو قطبی‌های کاذب؛ مردم از وضع موجود ناراضی هستند و به‌طور طبیعی دو انتخابات پیش رو هم متاثر از همین واقعیت خواهد بود.
هم افزایی و وحدت در جبهه پایداری
به گزارش مشرق، حجت‌الاسلام آقاتهرانی دبیرکل جبهه پایداری در دیدار با جمعی از نخبگان سیاسی و دانشگاهی گفت: جبهه پایداری بر اساس بررسی‌ها و استفاده از تجارب گذشته خود با جریان‌های انقلابی برای انتخابات مجلس در سال جاری به مدلی برای هم‌افزایی و وحدت رسیده است و بر اساس آن مدل، ارتباطات و فعالیت‌های خودش را با دیگر تشکل‌های انقلابی در جهت تحقق گفتمان انقلاب اسلامی و روی کارآمدن مجلس انقلابی عملیاتی می‌کند.
احتمال ائتلاف جمنا
به گزارش خبرگزاری فارس، مهدی چمران نایب رئیس جبهه مردمی نیروهای انقلاب در نشست نمایندگان ادوار عضو جمنا با انتقاد از برخی اظهار نظرها مبنی بر پایان کار جبهه مردمی نیروهای انقلاب، اظهار داشت: شورای ائتلاف و جمنا مکمل هستند و به جای هم نیستند؛ شورای ائتلاف شورایی است که همان احزاب و عده ای از چهره های قابل قبول آن شهر و استان که در احزاب سیاسی نیستند را دور هم جمع می‌کند و باهم یک مجموعه دیگر را تشکیل می دهد که بتوانند کارشان را انجام دهند. کارشان هم دقیقاً بر اساس همان برنامه ریزی است که ما تدوین کرده ایم و از یک انتخابات از پایین شکل می گیرد و به بالا می آید.
این فعال سیاسی اصولگرا ادامه داد: تصمیم گیری نهایی با شورای ائتلاف خواهد بود و فقط برای انتخابات شکل گرفته، ولی جبهه مردمی نیروهای انقلاب بحث عمده‌اش گفتمان سازی است.
تاثیر نارضایتی مردم بر انتخابات
«عبور از دو قطبی‌های کاذب» عنوان گزارش روزنامه فرهیختگان است. در بخشی از آن می خوانیم: هرچه هست این واقعیت غیرقابل انکار به نظر می‌رسد که مردم از وضع موجود ناراضی هستند و به‌طور طبیعی دو انتخابات پیش رو هم متاثر از همین واقعیت خواهد بود. بر همین اساس تلاش سیاسیون برای مرزبندی با وضع کنونی قابل انتظار است و اساساً باید گفت محل مناقشه در این دو انتخابات بیش از هرچیز ناظر به استمرار این رویه یا حکمرانی ایده‌ای جدید بر فضای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاست خارجی و… کشور خواهد بود. در چنین بستری کنشگران سیاسی منتقد دولت باید بدانند صورت‌بندی همه مناسبات در چارچوب دوقطبی‌های واقعی است که می‌تواند زمینه را برای رقم خوردن فضایی جدید در عرصه اجرایی و سیاستگذاری کشور بزند و متوقف ماندن بر دوقطبی‌های جعلی نتیجه‌ای جز استمرار وضع موجود نخواهد داشت.
این روزنامه افزود: عدم مدنظر قراردادن دوقطبی‌های واقعی به‌معنای حرکت در مسیر مطالبات واقعی مردم و دوری از جوزدگی و در مقابل، دوقطبی‌سازی کاذب باعث خواهد شد پس از برگزاری انتخابات و تنها با گذشت مدت کوتاهی، همان حامیان فرد پیروز به منتقدان اصلی او تبدیل شوند و هم از رای خودشان سرخورده شوند هم از شرکت در انتخابات؛ اتفاقی که واضح‌تر از هر زمان دیگری در جریان انتخابات سال ۹۴ و بعد ۹۶ رخ داد و باعث ریزش بدنه اجتماعی فراکسیون امید و حسن روحانی شد. در مقابل این فضا البته نباید این را هم از یاد برد که ورود تک‌ساحتی به انتخابات و تمرکز بر یک موضوع خاص بدون درنظر گرفتن دیگر موضوعات و مسائل، هرچند آن یک مساله مهم هم باشد، نتیجه‌ای جز شکست در پی نخواهد داشت. برای مثال ایستادن روی موضوعاتی مانند فساد یا مسائل اقتصادی و کنار گذاشتن موضوعات دیگر مثل مسائل فرهنگی که از دغدغه‌های اصلی جامعه هم هست نهایتاً همان سرنوشتی را در پی خواهد داشت که نامزدهای موسوم به جریان اصولگرایی در انتخابات ریاست‌جمهوری ۹۲ و مجلس ۹۴ برای خود رقم زدند و نتوانستند رای مردم را جلب کنند. از این‌رو به‌نظر می‌رسد چه انتخابات مجلس ۹۸ و چه ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ محل مناقشه‌ای باشد که یک‌سوی آن کسانی هستند که رقابت سالم و موثر را در توجه تمام و کمال به مجموعه‌ای از مولفه‌های واقعی می‌دانند و در مقابل کسانی باشند که همچنان می‌خواهند با شعار و صدای بلند به پیروزی برسند.
خلاف واقع گویی اصلاح طلبان
روزنامه کیهان نوشت: برخی فعالان سیاسی را می توان رصد کرد که هم روی رای مردم مانور می دهند و هم به وقت اقتضا، دشمن رای مردم می شوند. به تازگی چهار تحلیل در همین زمینه از سوی مدعیان اصلاح طلبی منتشر شده که سرشار از خلاف گویی و تناقض است.
نقش عارف در جبهه اصلاحات
خبرگزاری فارس می نویسد: آنچه از تحلیل روند زندگی سیاسی عارف در ۶ سال گذشته بر می‌آید، این است که او دچار یک چرخه مرگ‌بار شده که حیات سیاسی‌اش را مورد چالش جدی قرار می‌دهد و آن اینکه: «عارف برای اصلاح‌طلبان فداکاری کرده و برای خود محبوبیت اجتماعی کسب می‌کند، اصلاح‌طلبان از این محبوبیت بهره‌برداری می‌کنند، عارف محبوبیت خود را از دست می‌دهد و به همین دلیل از چرخه سیاست حذف می‌شود و چون فداکار است، بازی اصلاح‌طلبان را به هم نمی‌زند تا دوباره محبوب شود و اصلاح‌طلبان از آن محبوبیت بهره‌مند شوند و …». انتقادات فزاینده اصلاح‌طلبان از فراکسیون امید و عملکرد عارف مویّد این است که او دیگر نقش سابق را در اصلاحات نخواهد داشت.