رودخانه دز با فرا رسیدن روزهای گرم سال با سواحلی بکر، کت ها (غارهای دست کَند کنار رودخانه)، موج ها، مناظری زیبا و نسیمی دل انگیز دلربایی می کند و گردشگران را از دور و نزدیک فرا می خواند.
وجود سازه های آبی، بناهای تاریخی و محله های باستانی منحصر بفردی که قدم زدن در آنها زندگی ساده پیشینیان را تداعی می کند، در کنار تصویری از قاب زیبای رودخانه خروشان دز هر گردشگری را وامی دارد تا نه تنها یک بار بلکه بارها به این دیار سفر کند.
روزهای تعطیل، بوستان های ساحلی دزفول حال و هوای دیگری دارند چراکه مردم برای فرار از گرمای شدید ترجیح می دهند اکثر وقت خود را در کنار رودخانه و استفاده از این فضای دلپذیر سپری کنند.
با وجود تبلیغات و اطلاع رسانی های گسترده انجمن های زیست محیطی و دوستداران طبیعت، پس از پایان هر تعطیلی با انبوهی از زباله های رهاشده در گوشه و کنار ساحل و بستر رودخانه مواجه هستیم.
رهاسازی زباله علاوه بر مختل کردن اکوسیستم آبزیان، سلامت شناگران را نیز به خطر می اندازد که باید برای آن چاره اندیشی شود.
رودخانه دز ظرفیت های زیادی برای ملی شدن دارد
مدیر انجمن دوستداران و پژوهشگران دزفول با تاکید بر لزوم حفظ رودخانه دز می گوید: رودخانه دز ظرفیت های زیادی برای ملی شدن دارد لذا باید همانطور که مردم ایران زاینده رود و کارون را می شناسند رودخانه دز را نیز بشناسند.
محمد آذرکیش با بیان اینکه معرفی این ظرفیت ها باعث رونق گردشگری در شهرستان دزفول و استان خوزستان می شود، افزود: دزفول شهری چهارفصل است و گردشگران زیادی را جذب می کند ولی نباید حضور گردشگران به محیط زیست آسیب برساند.
وی ادامه داد: توسعه و گردشگری پایدار باید در دستور کار قرار گیرد و در کنار توسعه گردشگری به پاکسازی، دزبانی و بازیافت در ساحل رودخانه نیز توجه شود.
مدیر انجمن دوستداران و پژوهشگران دزفول اظهار داشت: کت ها (غارهای دست کند کنار رودخانه)، پارک های ساحلی، منطقه گردشگری چال کندی و دیگر ظرفیت های شهرستان دزفول مانند جنگل های حفاظت شده و سازه های آبی باستانی در کنار هم ارزش زیادی به رودخانه دز می دهند که باید از این ظرفیت ها در جهت توسعه پایدار گردشگری و حفاظت از این منابع خدادادی استفاده شود.
وی افزود: جشنواره ۱۰۰ روز با رودخانه دز به منظور شناسایی هرچه بهتر این ظرفیت ها از سال ۹۶ آغاز شده و امسال برای سومین سال برگزار شده است؛ این جشنواره از ۲۷ خرداد ماه روز بیابان زدایی آغاز و تا دوم مهرماه روز جهانی رودخانه ها ادامه دارد.
این فعال محیط زیستی گفت: رودخانه دز ظرفیت بسیار خوبی برای قایق سواری، جت اسکی، انواع ورزش ها و تفریحات آبی دارد که می توان مسابقات شنا و قایق سورای و دیگر ورزش های آبی را در آن برگزار و گردشگران را برای حضور دوباره در این مکان گردشگری تشویق کرد.
وی ادامه داد: انجمن های زیست محیطی نیز می توانند به این موضوع ورود کرده و شهروندان را به رعایت نکات زیست محیطی دعوت کنند.
هر ایرانی یک دزبان
آذرکیش بیان کرد: هر شهروند ایرانی باید توجیه شود که لازم است از رودخانه دز به عنوان یک اثر زیبای طبیعی حفاظت کند به همین منظور امسال شعار "هر ایرانی یک دزبان" مطرح شده است.
وی پاکسازی رودخانه دز را یکی از اهداف جشنواره ۱۰۰ روز با رودخانه دز عنوان کرد و گفت: امیدواریم در مدت برگزاری این جشنواره با ارائه خدمات ویژه به گردشگران، دزفول به یک مرکز ملی گردشگری تبدیل و سرمایه گذاری در این شهرستان توجیه پذیر شود.
این فعال فرهنگی از شهروندان تقاضا کرد هنگام استفاده از فضای ساحلی و رودخانه دز از رهاسازی زباله خودداری و پس از تفریح و آبتنی نسبت به جمع آوری زباله های خود اقدام کنند تا شاهد آلودگی محیط زیست نباشیم.
وی با بیان اینکه فعالان محیط زیست و گردشگری از این جشنواره استقبال کرده اند، گفت: فعالان گردشگری در قالب این جشنواره هر ماه یکبار دور هم جمع می شوند و برنامه های خود درخصوص حفاظت رودخانه دز و توسعه گردشگری پایدار را ارائه می کنند.
آذرکیش جلوگیری از ورود فاضلاب به رودخانه دز را از چالش های زیست محیطی این رودخانه برشمرد و افزود: انتظار می رود مسئولان تلاش ویژه ای برای جلوگیری از ورود فاضلاب به رودخانه داشته باشند زیرا سلامت آب رودخانه هم برای کشاورزی و هم برای اکوسیستم، آبزیان، جنگل ها و شناگران اهمیت زیادی دارد.
آلودگی های ناشی از فاضلاب و پساب رودخانه دز را تهدید می کنند
رئیس اداره حفاظت محیط زیست دزفول نیز در این باره گفت: معرفی رودخانه دز در سطح ملی، ارتقای وضعیت زیست محیطی رودخانه دز، ایجاد فرصت مناسب برای بهره برداری بهینه از رودخانه در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیط زیستی و انتقال مفاهیم و افزایش آگاهی مردم برای حفظ و حراست از رودخانه دز از مهمترین اهداف جشنواره ۱۰۰ روز با رود دز می باشند.
مصطفی استاد چینی گر رودخانه دز را شاهرگ حیاتی شمال خوزستان دانست و افزود: این رودخانه تأثیر زیادی در کیفیت آب رودخانه کارون بزرگ دارد و در طول مسیر، زیستگاه جنگل‌های زاگرس با پوشش بلوط، جنگل‌های نیمه گرمسیری و پارک ملی دز زیستگاه گوزن زرد ایرانی و لاک پشت فراتی را به وجود آورده است.
وی اظهار داشت: اگر از این نعمت خدادادی به درستی استفاده نشود به طور قطع در آینده با مشکلات بهداشتی و زیست محیطی فراوانی روبرو خواهیم شد و باید بیشتر به موضوع حفظ و نگهداری از این سرمایه طبیعی توجه کنیم.
استاد چینی گر افزایش جمعیت، افزایش بهره برداری از رودخانه، انتقال آب از سرشاخه‌های دز و آلودگی‌های ناشی از ورود فاضلاب، پساب و زهاب را از جدی ترین تهدیدها برای حیات رودخانه دز عنوان کرد و گفت: همه باید پاکبان و دزبان باشند که این امر نیازمند افزایش اطلاعات و آگاهی مردم در این خصوص است.
با توجه به ضرورت حفظ و حراست از رودخانه دز، هر شهروند باید خود را موظف به رعایت مسایل زیست محیطی و پاکسازی محیطی که قرار است در آینده به عنوان پناهگاه از آن استفاده کند، بداند تا بتوان به بهترین نحو از این سرمایه ملی استفاده کرد.
رودخانه دز نقش مهمی در حیات شهری مانند دزفول و آبیاری اراضی کشاورزی دارد لذا لزوم بررسی تغییرات کیفیت آب آن در آینده و چاره‌اندیشی برای کاهش آلودگی آن ضروری است.
رود دز از زردکوه بختیاری سرچشمه می‌گیرد. این رود پس از گذشتن از شمال استان خوزستان و شهر دزفول در منطقه‌ای به نام گرگر در شرق شوشتر به رود کارون می پیوندد.
۷۲۷۸/۳۰۲۲