تا سال پیش، برنامه سازی فوتبالی صرفاً و منحصراً در اختیار برنامههای خبری- تحلیلی تلویزیون قرار داشت. برنامه ورزشی «نود» یکی از بهترین برنامههایی بود که دراین حوزه ساخته میشد و روی آنتن سیما میرفت.
این در حالی بود که شبکههای پربیننده تلویزیونی در بیشتر کشورهای جهان ساخت برنامه استعداد یابی فوتبالی را تجربه کرده بودند و با کمک اینگونه برنامهها استعدادها را کشف و حتی در این زمینه درآمد زایی نیز میکردند، اما سیما تمایلی به ساخت مسابقههای فوتبالی نشان نمیداد و همین موضوع باعث شده بود همیشه جای تولید و پخش برنامههایی که بتواند در این زمینه کارآمد نیز باشند خالی بود.
تا اینکه چندی پیش شبکه سه سیما سعی کرد از این وضعیت مرسوم دور شود. این شبکه با کنار گذاشتن برنامه پرمخاطب «نود»، بسیاری از فوتبال دوستان و مخاطبانش را چشم انتظار گذاشت و البته مورد نقد بسیاری از مخاطبان سیما شد اما در اقدام دیگری یک مسابقه استعدادیابی را که بدون تکیه بر تحولات روزانه فوتبال و بر پایه یک مسابقه میان نوجوانان مستعد و علاقمند به این رشته جلو میرفت را روی آنتن برد.
شتاب زدگی در تولید
«ستاره ساز» نام برنامهای بود که مدتی پیش همراه با چندین مسابقه تلویزیونی روی آنتن سیما رفت و برای اولین بار از شبکه سه سیما پخش شد. تاکنون ۵۳ قسمت از این مسابقه تلویزیونی پخش شده و مرحله نهایی آن طی سه هفته گذشته با حضور ۶ نوجوان برتر دنبال شد.
میلاد بهرامیان، مهدی پورجلالی، مرتضی سجادی، امیرحسین شهسواری، علیرضا صفری و عباس کهریزی، بازیکنان راه یافته به بخش فینال نخستین فصل از ستاره ساز بودند.
این مسابقه تلویزیونی پس از پایان چالشهای مرحله نهایی این هفته به قسمت فینال رسیده است. قسمت آخر ستاره ساز روز سه شنبه ۱ مردادماه با انتخاب استعدادهای برتر به پایان میرسد .۳ برگزیده نهایی این مسابقه، به ترتیب ۱۰۰ میلیون، ۴۰ میلیون و ۲۰ میلیون تومان جایزه دریافت خواهند کرد.
نیما بانک کارگردان و جواد فرحانی تهیه کنندگی ستاره ساز را بر عهده دارند. تا کنون امیر علی دانایی محمد حسین میثاقی به عنوان مجری ستاره ساز را همراهی میکردند و هم اکنون محمدرضا احمدی مجری ستاره ساز است.
فیروز کریمی، خداداد عزیزی، ادموند بزیک و مجتبی جباری داوران فصل نخست این مسابقه استعدادیابی بودند.
در ابتدا گمان برده میشد این برنامه نمیتواند در میان دیگر برنامههای استعدادیابی اخیر نظیر «عصر جدید» برای خود جایی دست و پا کند، اما پس از پایان فصل نخست با عملکردی که داشت نشان داد بر مدار اصل و اساس تولید برنامههای فوتبالی به خوبی توانسته نظر فوتبال دوستان و مخاطبان پروپاقرص آینده ورزش ایران را جلب کند.
ستاره ساز اولین برنامه استعدادیابی در رشته فوتبال بود. اولین بودن باعث شد این مسابقه تلویزیونی نقاط ضعفی بسیاری داشته باشد. یکی از این نقاط ضعف برمیگشت به محل لوکیشن برگزاری این مسابقه، فضای محدود استودیو آنگونه که باید اجازه نمیداد که شرکت کنندگان به خوبی حرکتهای خود را رو به روی داوران به اجرا بگذارند و همین موضوع باعث دیده نشدن استعداد نهفته برخی از آنها میشد. شرکت کنندهای که قصد دارد در یک مسابقه فوتبالی رقابت کند باید بتواند فضای خوبی برای ارائه حرکاتش داشته باشد.
تولید کنندگان ستاره ساز گفته شده بودند که پیش تولید این مسابقه بسیار طولانی بوده است اما به راحتی میشد شتاب زدگی عوامل سازنده را در قسمتهای مختلف ستاره ساز دید. این شتاب زدگی گاهی در حدی بود که شرکت کننده عنوان میکرد که لباس خوب برای حضور در مسابقه برایش در نظر گرفته نشده است و یا حتی برخی دیگر اعلام میکردند که مجبور به استفاده از کفشهای سایز بزرگ و یا کوچک بودند باید توجه داشت این موارد باعث بی عدالتی در یک رقابت میشود.
چرا این ستاره درخشید؟
سوالی که اینجا مطرح میشود این است که چرا ستاره ساز با وجود کلی نقاط ضعف توانست انقدر در میان ورزش دوستان و حتی مخاطب عام محبوب شود؟ یکی از این دلایل پر طرفدار بودن ورزش فوتبال است. فوتبال در خیلی از کشورهای جهان که ایران نیز یکی از آنها است به شدت مخاطب دارد و همین موضوع به ستاره ساز کمک کرد.
یکی دیگر از شاخصههای این مسابقه تلویزیونی وجود ۴ مربی و پیشکسوت فوتبال ایران در ستاره ساز بود که روزگاری نه چندان دور از دوست داشتنی ترین بازیکنان ایرانی بودند و اکنون در جایگاه داور اجرای یک برنامه استعدادیابی فوتبالی را برعهده دارند. این میزانسن چه برای نوجوانانی که شاید دیدن این مربیان از نزدیک را روزی آرزو میکردند و چه برای مخاطبان فوتبال دوست قطعاً جذاب بود.
دور شدن از تهران زدگی و کشف استعداد از روستاها و شهرستانها دیگر موردی بود که به پر بیننده شده ستاره ساز کمک کرد. شاخصه ای که تا پیش از ستاره ساز در هیچ برنامهای رخ نمیداد البته نود به صورت خیلی محدود، برخی از استعدادها را کشف و معرفی میکرد اما رسالت اصلی نود کار روی استعدادهای نوجوان به صورت جدی نبود.
جواد فرحانی تهیه کننده ستاره ساز مدتی پیش در گفتوگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا اعلام کرده بود که چندین نوجوان که از روستاهای دور افتاده در ستاره ساز شرکت داشتند و موفق شدند از طریق این برنامه وارد باشگاههای ورزشی و رسمی کشور شوند و به صورت حرفهای فوتبال را ادامه دهند.
وی همچنین اعلام کرده بود که شرکت در این مسابقه برای تمامی شرکت کنندگان رایگان بوده و تاکید کرد که هیچ پولی برای حضور در ستاره ساز از هیچ فردی دریافت نشده است. معرفی استعداد نوجوانان این مرز و بوم در یک مسابقه تلویزیونی، زمینه را برای دلالی سودجویان در بازار فوتبال ایران محدود میکرد تا شاید روزنهای برای عدالت اجتماعی ای که در همه زمینههای فرهنگی- اجتماعی باشد و این موضوع هم به دیده شدن ستاره ساز کمک کرد.
با در نظر گرفتن این شاخصهها میتوان انتظار داشت با استمرار و تقویت چنین برنامههایی از سوی فدراسیون فوتبال ایران و متولیان عرصه ورزش، در سالهای آینده منتظر نسل طلایی فوتبال ایران باشیم البته به شرط آنکه تولید کنندگان در میانه راه هدف را گم نکنند و از نگاه صرفاً تولید یک برنامه جذاب و دیدنی پا را فراتر بگذارند و سعی کنند با کمک رسانه تلویزیون و مردم زمینه استعدادیابی حرفهای و همه گیر را فراهم کنند.