فوتبال رده سنی پایه مهم‌ترین مساله‌ای است که سرمایه‌گذاری بر روی آن با آموزش درست و برنامه ریزی بلند مدت، می‌تواند راهگشای مسیر نخبه پروری و مقام آوری در عرصه‌های برون مرزی باشد. موضوعی که از دید برخی از کارشناسان در فدراسیون فوتال نادیده گرفته شده است.
اما از زمانی که «نیما نکیسا» مسئول توسعه فوتبال پایه فدراسیون شد، تمام تلاش خود را در ۹ ماه گذشته برای از میان بردن این نقاط ضعف انجام داده و این امر تحقق نخواهد یافت جز با حمایت و پشتیبانی مسئولان فدراسیون فوتبال.
وی در گفت و گو با ایرنا، از نقاط ضعف برنامه های استعدادیابی در رده‌های سنی پایه تا چگونگی تحقق این برنامه ها سخن گفت.
در متن زیر مشروح گفت و گوی وی را می‌خوانیم:
ایرنا: آیا برنامه استعدادیابی اکنون در فدراسیون انجام می‌شود؟ کارشناسان مطرح کردند که هیچگونه استعدادیابی در رده سنی پایه فوتبال انجام نمی‌شود؟
اینطور نیست که کارشناسان می‌گویند. ما گروه استعدادیاب را هم در دختران و نیز پسران داریم. همه آنها در کلاس‌های آموزشی نوین شرکت می‌کنند. تمامی زوایای جدیدی که در راه آسیب شناسی و استعدادیابی یک نخبه باید لحاظ شود به آنها آموزش می‌دهیم. در نهایت برمبنای معیارهایی که از پیش تعیین شده، نمرات آنها لحاظ خواهد شد. در نتیجه یک نخبه یا استعداد از دل این برنامه‌ها بیرون می آید و به اردو دعوت می‌کنیم.
ایرنا: برنامه‌های استعدادیابی در چه مسیری باید قرار گیرد تا شاهد نخبه‌پروری و مقام‌آوری در عرصه بین المللی به خصوص در فوتبال زنان باشیم؟
در فوتبال زنان چند وقتی است که جرقه‌هایی مشاهده می‌شود اما در فوتسال زنان اول آسیا هستیم. ولی توجه به استعدادیابی موضوعی است که اکنون مد نظر ما است. به عنوان مسئول توسعه فوتبال پایه کشور، دنبال استعدادیابی نیستم. بلکه به دنبال استعدادسازی، حفظ و نگاهداری یک استعداد هستم. این امر شامل یک برنامه ریزی دراز مدت می شود. استعدادهایی که در المپیاد آذر ماه ۹۷ در سایت فدراسیون فوتبال پایه کشور استعدادیابی و ثبت سیستمی شدند تا کنون، پنج اردو برای آنها گذاشته شد.
ایرنا: در واقع شما عنوان می‌کنی که برنامه‌های استعدادیابی خوب پیش می‌رود؟
از زمانی که این پست را قبول کردم، بله خوب پیش می‌رود.
ایرنا: شما از چه زمانی این سمت را پذیرفتی؟
از مهر ماه ۹۷ این سمت را پذیرفتم و تمام تلاشم را برای پیشبرد اهداف استعدادیابی می‌کنم.
ایرنا: اکنون شاهد موفق نبودن تیم ها در رده‌های مختلف سنی در آسیا هستیم و این نشان دهنده ضعف استعدادیابی است!
بحث توسعه مهم‌ترین ضعف استعدادیابی در فوتبال پایه است. به خصوص در ایران، ما بودجه‌ای برای این موضوع در نظر نمی‌گیریم. رده سنی پایه وابسته به حداقل سه کمیته دیگر است. بازی‌های این رده را سازمان لیگ برگزار می‌کند. مجوزش را سازمان لیگ می‌دهد. استعدادیاب را کمیته جوانان می‌فرستد. اگر تخلفی در مدارس فوتبال آکادمی اتفاق بیافتد، کمیته اخلاق به آن ورود می‌کند. یعنی در عمل فوتبال پایه چیزی به نام وجاهت قانونی در هیچکدام از مقوله‌هایی که عرض کردم، ندارد.
ایرنا: چرا وجاهت قانونی ندارد؟
وجاهت قانونی نداریم، آن هم به دلیل اساسنامه اشتباهی که در زمان گذشته در این زمینه وجود داشته است.
ایرنا: این اساسنامه مگر نمی‌تواند تغییر کند؟
به همین راحتی نمی‌تواند تغییر کند و این اساسنامه باید به هیات رییسه برود.
ایرنا: در این زمینه تلاش کردی؟
بله، دارم برای تغییر در رده های سنی پایه در اساسنامه کارهایی انجام می‌دهم. احمدرضا براتی رییس کمیته حقوقی و تدوین مقررات فدراسیون فوتبال و نیز رییس کمیته کنترل صلاحیت های ای اف سی و تیم وی در حال اعمال تغییراتی در اساسنامه هستند.
ایرنا: این تغییرات برای دختر و پسران یکی است؟
در استعدادیابی دختران به مراتب تلاش بیشتری تا پسران داریم. به دلیل اینکه در اینجا بحث تبلیغات فرهنگ اسلامی- ایرانی در دنیا مطرح می شود. الان هر کدام از دختران ما وقتی با حجاب در میادین بین‌المللی صاحب یک عنوان می شوند و روی یک سکو قرار می‌گیرند یا یک تیم را به جایگاهی در عرصه برون مرزی می‌رسانند، این امر باعث افتخار کل کشور است. چون به هر حال ورزشکاران ما با توجه به پوشش کار دشوارتری را در پیش دارند. اما بسیار پرتلاش هستند. گرچه نباید مربیان خوب در زمینه فوتبال و فوتسال زنان را فراموش کنیم.
ایرنا: نحوه آموزش و تمرین در فوتبال کشور و در مجموع سطح دانش مربیان فوتبال چگونه است؟
در بخش فوتبال ملی این آموزش‌ها درست است. در سیستم باشگاهی را نمی‌دانم. از زمانی که «اکبر محمدی» رییس کمیته جوانان شد ۵ یا ۶ کارگروه را راه اندازی کرد. مثلاً در کارگروه نظارت و ارزیابی تیم‌های ملی و توسعه فوتبال پایه، بزرگان فوتبال همچون محمود دیداریان و وحید امیری را به کار گرفتند.
ایرنا: این بزرگان در کارگروه‌ها زیاد هستند اما باید ببینیم که چقدر روی تقویت استعدادیابی رده پایه تاثیرگذار است؟
نگاه شما منفی است و نگاه منم دید خوبی نبود اما از زحمات خود دفاع می‌کنم. رده سنی پایه، همانند کودک سر راهی و توسری خوری بود که مادر و پدرش را در جای شلوغ رها کرد و گم شد. حالا ما این کودک را پیدا کردیم و برایش برنامه‌ریزی می‌کنیم تا بتوانیم آن را به یک جای خوب برسانیم اما هنوز ضعف‌های خیلی زیادی به ما وارد است.
ایرنا: این ایرادها با همکاری همان کمیته‌هایی که اعلام کردید باید برطرف شود؟
در این راه فقط باید به یک شخص و یک کمیته خاص به نام فوتبال پایه تفویض اختیار شود. همانطور که کمیته جوانان و استیناف و کمیته‌های مستقل دیگری داریم. باید یک کمیته‌ای به نام فوتبال و فوتسال پایه داشته باشیم که به هیچ جای دیگری وابسته نباشد و در نهایت پاسخگوی نکات مثبت و منفی خود باشد.
ایرنا: امیدوارم در مراحل تغییر در اساسنامه و تشکیل کمیته این موضوعات گنجانده شود.
حتماً، همین است. از شهریور پارسال یک فستیوال برگزار کردیم. تحت شرایط بسیار سختی قرار داشتم چون مسوول برگزاری المپاد فدراسیون فوتبال از طرف وزارت ورزش و جوانان بودم. خدا را شکر با تمام سختی‌ها و مشکلاتی که وجود داشت توانستیم به اتفاق دوستان دیگر در برگزاری این فستیوال و المپیاد موفق باشیم. اولین فدراسیونی بودیم در طرح عظیم استعدادیابی کل کشور که در وزارت ورزش و جوانان برگزار شد توانستیم خروجی استعدادیابی شده المپیاد را کسب کنیم و تیم ملی را تشکیل دهیم. این تیم ملی تا الان ۵ اردو داشته است.
ایرنا: در انتها حرفی هست که به فدراسیون فوتبال بزنید؟
تشکر می‌کنم از بانیان این کار قشنگ که فوتبالیست‌های تحصیل کرده را وارد بدنه فدراسیون کردند و از آن روز به بعد فدراسیون یک انرژی جدیدی گرفت. مانند «میرشاد ماجدی» در کمیته آموزش، «محمدحسین انصاری فر» در کمیته فوتسال و فوتبال و «اکبر محمدی» در کمیته جوانان. همچنین الان سرپرست دبیر کل فدراسیون «ابراهیم شکوری» خیلی پرتلاش است و می‌توانم اطمینان بدهم به همه که حداقل روزی ۱۶ ساعت کار می‌کند. فوتبال پایه نبض تپنده فوتبال این کشور است پس فدراسیون تا الان من را خیلی شایسته دیده تا در این سمت فعالیت کنم. امیدوارم از این به بعد نیز بتوانیم پایه‌گذار طرح های عظیم در فوتبال پایه کشور باشیم. ما تیم اول آسیا هستیم و این نشان می‌دهد که استعدادهای خیلی زیادی داریم اما نباید این فعالیت‌ها به صورت جرقه و مقطعی باشد. با برنامه‌ریزی باید بتوانیم استعدادها را حفظ کنیم. تاکنون چند استعداد در این چند سال کشف شده که به صورت متناوب از تیم ملی نونهالان تا بزرگسالان پله به پله آمدند؟ هیچکسی وجود ندارد.
ایرنا: اینها همه به خاطر مشکلاتی بوده که در اساسنامه یا برنامه ریزی‌ها وجود داشته؟
بله. می‌گویند اگر می‌خواهید کار انجام شود به یک نفر بسپرید و اگر می‌خواهید کار انجام نشود به ۲ نفر بسپرید و اگر می‌خواهید به بیراهه کشیده شود به چند نفر بسپرید. من از هیات رئیسه فدراسیون فوتبال از همین جا می خواهم موافقت خود را برای تبدیل فوتبال پایه به یک کمیته مستقل اعلام کنند.