زمان اعلام کاخ سفید برای آغاز مجدد تحریمهای یکجانبه علیه ایران، بیشترین مقاومت در برابر این تصمیم از سوی ایتالیا ابراز شد؛ چرا که این کشور در پی امضای برجام سرمایهگذاریهای فراوانی در ایران انجام داد و طبیعی بود که تمایلی به اجرای تحریمها نداشته باشد. در آن زمان مخالفت ایتالیا تا حدی بود که دنیای اقتصاد به نقل از یک دیپلمات آگاه در این زمینه نوشته بود: یکسال پیش اروپاییها میخواستند تحریمهایی را علیه روسیه و ایران به دلیل نقش آنها در سوریه اعمال کنند که ایتالیا آن تحریمها را وتو کرد و اروپاییها نتوانستند ایتالیا را راضی کنند. این اتفاق میتواند باز هم تکرار شود و نباید مقاومت «رم» را دستکم گرفت.
اما نهایتاً تبعات تحریمهای ایالات متحده دامن ارتباط تجاری ایران و ایتالیا را هم گرفت و مبادلات تجاری این دو کشور را پایین کشید. بر اساس اطلاعات گمرک ایران صادرات ایران به ایتالیا در سال ۹۷ حدود ۲۷۶ میلیون و ۳۶۶ هزار دلار بود و حدود یک میلیارد و ۱۴۵ میلیون دلار از این کشور واردات داشت و رقم ۱۳ میلیارد دلار برای سطح مبادلات این دو کشور هدفگذاری شده بود.
رئیس اتاق مشترک ایران و ایتالیا در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا با بیان اینکه در دوران پسابرجام بیش از هزار بنگاهدار و نزدیک به ۳۰۰ شرکت ایتالیایی به ایران آمدند، معتقد است تاجران ایتالیایی در این دوران بیشترین رفتوآمد را به ایران داشتند.
احمد پورفلام ادامه داد: تحریمها روی صادرات و واردات از ایتالیا مثل خیلی از کشورهای دیگر اثرگذار است؛ عمده محصول صادراتی ما به ایتالیا مواد نفتی بود که این کشور را به شریک اول تجاری ما در اروپا تبدیل کرد؛ اما از آنجا که ایتالیا اقتصاد آسیب پذیری داشته و فشار اقتصادی را تاب نمیآورد، نهایتاً ناگزیر به تبعیت از تحریمها شدند.
وی با بیان اینکه در سالهای گذشته صادرات ایران به ایتالیا حدود هفت میلیارد یورو بود، ادامه داد: با اعمال تحریمها این عدد تا یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون یورو کاهش یافت اما آمار ۲۰۱۸ نشاندهنده تجارت پنج میلیارد یورویی با این کشور است.
این فعال اقتصادی با اعلام اینکه واردات از ایتالیا از طریق کشورهای ثالث در حال انجام است، افزود: به فکر راهکاری برای قوی کردن تبادلات تهاتری هستیم تا موضوع تبادل ارز و ریال منتفی شود؛ البته که این سیستمهای غیر رسمی در دراز مدت نمیتواند کارایی داشته باشد و تنها تا زمان حل مشکل باید از آن استفاده کرد.
ادامه فعالیت شرکتهای کوچک و متوسط ایران و ایتالیا
پورفلاح با تاکید بر اینکه رابطه شرکتهای کوچک و متوسط ایران و ایتالیا هنوز قطع نشده، خاطرنشان کرد: به رغم اینکه ایتالیا جزو هشت کشور معاف از تحریمها بود، در ماههای پیش از تحریم خرید نفت خود را از ایران متوقف کرد و این اقدام مورد اعتراض شرکتهای خصوصی این کشور قرار گرفت.
وی با اعلام امروزه رابطه ایران و ایتالیا نسبت به سایر کشورهای اروپایی بهتر است، اعلام کرد: شرکتهای این کشور به دنبال پیدا کردن راههایی برای ادامه ارتباطات اقتصادی خود با ایران هستند و در طول هر ماه حدود چهار یا پنج شرکت ایتالیایی در ایران حضور مییابند.
رئیس اتاق مشترک ایران و ایتالیا با بیان اینکه درخواست افزایش سطح تبادلات از طرف هر دو کشور وجود دارد، ادامه داد: بسیاری از زیرساختهای رشتههای صنعتی ما را ایتالیاییها در ایران پایهگذاری کردند. نگهداری این خطوط تولید یا تجهیز و تکمیلشان بدون حضور ایتالیاییها سخت بوده و جایگزین کردن آنها با محصولات بیکیفیت بعضی شرکتها کار درستی نیست.
پورفلاح با تاکید بر اینکه ارتباطات ایران و ایتالیا کماکان ادامه دارد، بیان کرد: درست است حجم این روابط به نسبت روزهای پسابرجام که ایتالیاییها برای سرمایهگذاری و خرید و فروش محصول به ایران هجوم آوردند خیلی کمتر شده؛ اما هرگز ناامیدکننده نشده است.
حضور ۳۵ بنگاهدار ایرانی در ایتالیا
وی همچنین به اعزام ۳۵ بنگاهدار ایرانی در زمینه قطعات اتومبیل به ایتالیا اشاره کرد و گفت: این اعزام دو معنا دارد؛ اول اینکه صنعت خودروی ایران میتواند از توانمندی ایتالیاییها در این زمینه استفاده کند و دوم اینکه قطعهسازان ایرانی به حدی از توانمندی رسیدهاند که میتوانند بعضی از نیازهای اتومبیلسازان ایتالیا را برطرف کنند.