مهرداد جمال ارونقی در نشست خبری با اصحاب رسانه با اشاره به بازدید اخیر وزیر اقتصاد و هیات همراه از بندر شهید رجایی گفت: در نتیجه این بازدید تفاهم‌نامه‌ای ۱۳ بندی بین گمرک، بانک مرکزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت برای کاهش رسوب کالا در بنادر تصویب شد.
وی درباره ۱۳ مصوبه جدید توضیح داد: اولین بند به ترانزیت خارجی کالا از گمرکات مرزی به مقصد مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مربوط می‌شود. بر این اساس ترانزیت کالاهای گروه ۴ به مقاصد مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ممنوع است و ترانزیت کالاهای غیر گروه ۴ در صورتی که جزو ردیف تعرفه‌های معاف از ثبت سفارش موضوع تصویب‌نامه ۱۱۸۸۷۵ تاریخ ۱۱ آذر ۹۷ باشند، به مقاصد فوق نیاز به هیچ ثبت سفارشی ندارد.
وی اضافه کرد: بر این اساس، ترانزیت کالاهای غیر گروه ۴ در صورتی که کالا جزو ردیف تعرفه‌های معاف از ثبت سفارش نباشد، ثبت سفارش از نوع ورود به مناطق ویژه و آزاد یا سرزمین اصلی کافی است و نیاز به ثبت سفارش از نوع دیگری ندارد. ارونقی اعلام کرد: بر اساس بند دوم ترانزیت داخلی کالا به مقصد سایر گمرکات، نیاز به ثبت سفارش سرزمین اصلی دارد.
وی درباره سومین بند مصوبه توضیح داد: برای تسهیل ثبت سفارش ورود مواد اولیه و واسطه‌ای با منشا ارز حاصل از صادرات، مقرر شد سقف و سابقه برای بازرگانان متقاضی واردات مواد اولیه و واسطه‌ای بخش تولید در نظر گرفته نشود. همچنین الزام به قرارداد با واحد تولیدی ضرورت ندارد.
ارونقی با اشاره به ماده ۳۸ آئین‌نامه اجرایی قانون صادرات و واردات تصریح کرد: پیشتر گمرک بر اساس بند ۱ این ماده می‌توانست برخی اقلام را به شرط جاری نبودن، بدون ثبت سفارش ترخیص کند، اما اکنون ملاحظه بانک مرکزی و وزارت صنعت این است که حتماً باید ثبت سفارش و یا ثبت آماری صورت بگیرد. بنابراین طبق بند تفاهم‌نامه جدید مقرر شد برای واردات کالاهای موضوع بند یک ماده ۳۸ از معاونت حقوقی ریاست جمهوری استعلام شود.
معاون امور گمرکی گمرک ایران بند بعدی تفاهم را مربوط به ضایعات دانست و افزود: این قبیل اقلام در گمرکات انبار شده و اجازه ترخیص ندارد. طبق مصوبه جدید وزارت صنعت مکلف شد یک بند ذیل بند ۹ ماده ۳۸ آیین نامه مقررات و صادرات بدون انتقال ارز تحت عنوان ضایعات اضافه کند. بنابراین متقاضی بتواند بدون انتقال ارز هرگونه ضایعاتی را از گمرک خارج کند.
ارونقی ادامه داد: بند دیگر در خصوص کالاهایی است که در کنار کالای اصلی به عنوان مجانی، هدیه و یا اقلام بسته‌بندی به صورت غیرمتعارف ارسال می‌شود؛ بنابر تصمیم جدید این اقلام باید باید به ثبت سفارش کالای اصلی اضافه شود.
وی اظهار کرد: در بند بعد مصوبه مقرر شد صورتجلسه ۲۷ اسفند ۹۷ گمرک، بانک مرکزی و وزارت صنعت حداکثر تا نیمه مردادماه سال جاری عملیاتی شده و ارتباط ثبت سفارش با گمرک قطع شود. یعنی در یک مرحله ثبت سفارش و تامین ارز از سوی بانک مرکزی ارسال و کنترل می شود.
ارونقی بند بعدی را مربوط به کالاهایی که کد رهگیری بانک ندارند دانست و گفت: مواردی که در صف دریافت ارز است می‌تواند به صورت درصدی ترخیص شود.
به گفته این مقام مسئول از این پس بانک مرکزی موظف است هنگام تخصیص ارز، اعتبار کارت بازرگانی را کنترل کند؛ با این حال در زمان اعلام منشا ارز در سامانه جامع تجارت و صدور اعلامیه تامین ارز در پرتال ارزی به کنترل اعتبار کارت بازرگانی نیاز نیست.
وی درباره بند بعدی توضیح داد: پیشتر منفی مثبت یک درصد اختلاف وزن برای کسر تخلیه و اضافه تخلیه اعمال می‌شد که در برخی کالاها قابل اعمال نیست و در تامین ارز نیز بانک دچار مشکل می شود. اکنون مقرر شد برای پروانه‌هایی که به دلیل مغایرت وزنی رفع تعهد نشده‌اند، کمیته‌ای تشکیل شده و گروه‌های کالایی مورد بررسی قرار گیرند. در نتیجه میزان مجاز مغایرت وزنی برای این کالاها مشخص و به پرونده‌های قبلی نیز تعمیم داده شود.
ارونقی خاطرنشان کرد: البته در حال حاضر ۱۳ بند تصویب شده تنها توسط دفتر رئیس‌جمهوری به وزیر اقتصاد ابلاغ شد و هنوز ابلاغ آن به نهادهای اجرایی انجام نشده است.
وی در بخشی دیگر از سخنانش بیان کرد: تصمیماتی درباره جلوگیری از ایستایی کالاهای وارداتی در گمرکات به ویژه کالاهای اساسی گروه یک و دریافت مابه التفاوت گروه یک و دو کالایی اتخاذ شد که وزارت صنعت باید آن را پیگیری کند.
این مقام مسئول با بیان اینکه اکنون ۱۷ هزار تن گوشت در بیش از ۹۰۰ کانتینر در بندر شهید رجایی موجود است، ادامه داد: ۳۰ تا ۴۰ هزار کانتینر کالا مریوط به گروه ۴ کالایی است که به سازمان اموال تملیکی برای فروش ارائه شد.
به گفته ارونقی در حال حاضر ۸۰۳ قلم کالا از سوی ستاد تنظیم بازار به عنوان کالای اساسی تلقی شده و گمرک پیشنهاد داده برای بررسی ارزش دقیق کالاها، در وزارت صنعت مستقر شود.
ارونقی همچنین با اشاره به تفاوت معنایی رسوب کالا از منظر وزارت راه و شهرسازی و گمرک، خاطرنشان کرد: در مقطعی ۱۰۲ هزار کانتینر به عنوان رسوب کالا اعلام شد، در حالیکه با حضور در میدان به نادرستی این رقم پی بردیم. از نظر وزارت راه اگر کالایی در حال تخلیه از کشتی باشد هم رسوب محسوب می شود؛ در حالیکه این تعریف واقعی نیست و ۱۰۲ هزار کانتینر موجودی بنادر بوده است.