به دنبال دستور ویژه رئیس جمهوری برای تعیین تکلیف کالاهای رسوب کرده در گمرک، بنادر، مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در تاریخ ۲۰ و ۲۱ تیر سال جاری وزیر اقتصاد به همراه نمایندگانی از وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت، جهاد کشاورزی، راه و شهرسازی، بهداشت، بانک مرکزی، گمرک و سازمان ملی استاندارد از مجتمع بندری و منطقه ویژه اقتصادی بندر شهید رجایی بندرعباس بازدید کرده و طی جلساتی با فعالان اقتصادی، صاحبان و واردکنندگان کالاها در جریان مشکلات موجود قرار گرفتند.
بر این اساس مصوبه‌ای ۱۲ بندی برای کاهش رسوب کالا در بنادر تصویب شد که جزئیات آن به این شرح است:
بر این اساس وزارت صنعت، معدن و تجارت به محض دریافت اطلاعات قبض انبار کالا به صورت سیستمی، نسبت به جایگزینی تاریخ اعتبار مجوز ثبت سفارش، از مرحله اظهار گمرکی به زمان ورود کالا اقدام کند. برای رسیدن به این هدف، مراجع ذی صلاح (سازمان بنادر و دریانوردی یا انبارهای عمومی) باید نسبت به ارسال سیستمی اطلاعات مورد نیاز در اسرع وقت به وزارت صنعت، معدن و تجارت اقدام کنند.
همچنین برای کالاهایی که مشمول تغییر گروه کالایی از یک به دو و پرداخت مابه‌التفاوت شده‌اند، وزارت صنعت، معدن و تجارت بر اساس مصوبه ستاد تنظیم بازار نسبت به تعیین تکلیف دریافت مابه‌التفاوت از این کالاها (ظرف مدت یک هفته) اقدام و نتیجه را به گمرک جمهوری اسلامی ایران و سایر مراجع ذیربط اعلام کند.
تخصیصی ارزی بانک مرکزی به کالاهای دارای ثبت سفارش
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران نیز موظف است، از محل منابع در اختیار خود نسبت به صدور گواهی تخصیص کالاهایی که دارای ثبت سفارش بوده لیکن تخصیص آنها صورت نپذیرفته است، با اولویت مواد اولیه و واسطه‌ای پخش تولید، کالاهای اساسی و اقلام مربوط به دستگاه‌های دولتی در راستای اهداف این دستگاه‌ها اقدام کند.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در خصوص کالاهایی که از محل بند (۶) مصوبه ستاد مقابله با تحریم شورای عالی امنیت ملی توسط گمرک به صورت درصدی ترخیص شده‌اند، مساعدت لازم را برای تامین ارز به ویژه برای مواد اولیه و واسطه‌ای بخش تولید، اقلام اساسی و کالاهای مربوط به دستگاه‌های دولتی اختصاص داده و در ارتباط با کالاهایی که هنوز تخریص نشده‌اند به طور دقیق وفق مفاد مصوبه مذکور اقدام شود.
در مقابل مقرر شد گمرک جمهوری اسلامی ایران در خصوص دریافت اطلاعات ثبت سفارش‌های مورد تایید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، همکاری لازم را معمول داشته و در اسرع وقت جلسه‌ای بین بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، گمرک جمهوری اسلامی ایران و وزارت صنعت، معدن و تجارت به ریاست رئیس کل گمرک ایران تشکیل و موارد و مشکلات سیستمی بین آنها تعیین تکلیف شود.
همچنین مصوب شد گمرک جمهوری اسلامی ایران با رعایت مفاد صورتجلسه او خرداد ۹۸ کمیته تنظیم بازار (رصد و پایش گوشت قرمز) نسبت به پذیرش درخواست ترانزیت محموله‌های گوشت منجمد وارداتی موجود در منطقه ویژه بندر شهید رجایی که مشکل مالکیت ندارند به مقصد مورد درخواست صاحبان کالا (از جمله شرکت پشتیبانی امور دام کشور) اقدام کنند.
جمع‌آوری و فروش امول تملیکی
نسبت به واگذاری کالاهایی که جزء اقلام ممنوعه دولتی برای واردات بوده و بدون اخذ مجوز ثبت سفارش وارد بنادر و مهلت توقف قانونی این اقلام سپری شده، به سازمان جمع‌آوری و فروش امول تملیکی اقدام شود و مرجع مذکور نسبت به فروش این کالاها با رعایت مقررات مربوطه و در سطح گسترده اقدام کند.
همچنین تبادل اطلاعات لازم توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران برای تمامی سازمان‌های ذیربط و ذی صلاح، با رعایت محرمانگی اطلاعات صورت پذیرد، از جمله در راستای مفاد تبصره (۴) ماده ۲۴ قانون امور گمرکی، برای جلوگیری از رسوب و تعیین تکلیف در این خصوص، مانیفست کالاها به طور مستقیم از کشتی و اطلاعات قبض انبارها بدون واسطه از سازمان متولی صدور این اسناد دریافت و در مقابل گمرک جمهوری اسلامی ایران، پس از اظهار کالا، نسبت به ارائه اطلاعات اظهارنامه و تغییرات مربوطه به سازمان ذی‌صلاح اقدام کند. همچنین به منظور مبادله سیستمی اطلاعات با سازمان‌های ذیربط، جلسه‌ای به ریاست رئیس کل گمرک جمهوری اسلامی ایران تشکیل و به قید فوریت تعیین تکلیف می‌شود.
ضمن تاکید بر الکترونیکی شدن فرآیندهای مربوط به چرخه تجارت، گمرک جمهوری اسلامی ایران با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ترتیبی اتخاذ شود تا نسبت به توسعه زیرساخت‌های خود به گونه‌ای که خلاءهای سیستمی به حداقل برسد، اقدام کنند.
دستگاه‌های متولی صدور مجوزهای قانونی برای ترخیص کالا از گمرکات کشور، نسبت به نمونه‌برداری از کالاهای مشمول اخذ مجوزهای قانونی قبل یا حین تخلیه کالا اقدام کنند.
در این راستا:
-سازمان بنادر و دریانوردی تمهیداتی اتخاذ کند تا امکان نمونه‌برداری شبانه‌روزی برای دستگاه‌های مرتبط فراهم شود.
-ضمن تفویض اجازه به وزارت جهاد کشاورزی، این امکان فراهم شود تا این مرجع از ظرفیت و توانمندی بخش خصوصی برای نمونه‌برداری کالاها استفاده کند.
-وزارت جهاد کشاورزی (قرنطینه نباتی) ضمن نمونه‌برداری شبانه‌روزی، ترتیبی اتخاذ کند تا در اسرع وقت و حداکثر طی مدت زمان ۱۲ ساعت نسبت به اعلام نتیجه و صدور مجوز ترخیص مربوطه اقدام کند.
-گمرک جمهوری اسلامی ایران ترتیبی اتخاذ کند تا نمونه‌بردار واحد از اقلام مشمول اخذ و ارائه مجوزهای قانونی صورت پذیرفته و نتیجه آزمون توسط یک دستگاه ذی صلاح برای سایر دستگاه‌های نیز تسری داده شود.
ترخیص شبانه‌روزی و حمل یکسره کالاهای اساسی
گمرک جمهوری اسلامی ایران ترتیبی اتخاذ کند تا نسبت به ترخیص شبانه‌روزی و حمل یکسره کالاهای اساسی با اخذ مجوزهای قانونی مربوطه به نحوی اقدام کند تا فاصله زمانی ترخیص کالاها از گمرکات به خصوص کالاهای اساسی و همچنین مواد اولیه واحدهای تولیدی با رعایت همه مقررات مربوطه به یک سوم مدت زمان فعلی کاهش یابد.
این مصوبه می‌افزاید: گمرک جمهوری اسلامی ایران نسبت به ابلاغ، پیگیری و اجرای صورتجلسه تصمیمات بند (۱) دستور سوم بیست‌وسومین کارگروه تنظیم بازار موضوع بررسی راهکارهای رفع مشکل عدم انطباق ارزش تعیین شده در ثبت سفارش با ارزش زمان اظهار کالاهای اساسی به گمرکات و مشکلات متاثر از این موضوع برای فعالین اقتصادی با توجه به مصوبات ابلاغی ستاد اقتصادی دولت به شماره ۶۴۸۵۴ مورخ ۱۸/۰۵/۱۳۹۷ توسط رئیس جمهور محترم اقدام کند.
همچنین وزارت صنعت، معدن و تجارت، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و گمرک جمهوری اسلامی ایران نسبت به ابلاغ، پیگیری و اجرایی کردن صورتجلسه مورخ ۱۳ تیر ۹۸ ۸ مورد تفاهم این دستگاه‌ها با موضوع «بررسی مشکلات ورود و ترخیص کالا» که با رعایت قوانین و مقررات مربوطه در چارچوب اختیارات این دستگاه‌ها تنظیم گردیده است، برای رفع مشکلات ترخیص و کاهش رسوب کالا در بنادر و گمرکات کشور اقدام کنند.
شایان ذکر است باید توجه داشت آماری که از سوی وزیر راه و شهرسازی تحت عنوان رسوب کالا در بنادر اعلام شده، در اصل میزان موجودی کالا (اعم از کانتینری، غیرکانتینری و اساسی) است که در بنادر کشور موجود است.