جدال دیپلماتیک تهران و لندن بر سر توقیف نفتکش ایرانی در جبل الطارق این بار با توقیف یک نفتکش انگلیسی در آب‌های تنگه هرمز ابعاد تازه‌ای یافت. جمعه شب یک نفتکش بریتانیایی موسوم به «استنا ایمپرو» در تنگه هرمز توقیف شد. همزمان برخی گزارش‌ها از آن حکایت می‌کرد که نفتکش دیگری تحت عنوان «مصدر» با پرچم لیبریا که در اختیار بریتانیاست در خلیج فارس به سوی بندر لنگه ایران تغییر مسیر داده است که این خبر در همان ساعات اولیه تکذیب و اعلام شد که این نفتکش به مسیر خود به سمت عربستان سعودی ادامه داده است.
بنا به گفته «الله مراد عفیفی پور» مدیر کل بنادر و دریا نوردی هرمزگان، پس از دریافت گزارش‌هایی مبنی بر نقض قوانین بین المللی دریانوردی و عدم تمکین و پاسخ شناور مذکور نسبت به تماس‌های صورت گرفته، نفتکش انگلیسی با هماهنگی نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به سمت لنگرگاه در بندر عباس هدایت شد تا ابعاد مختلف حادثه توسط کارشناسان بنادر و دریانوردی هرمزگان به دقت بررسی شود.
پیرو این اتفاقات، بررسی زوایای مختلف این رویداد، امروز (۳۰ تیرماه) مورد توجه رسانه‌های داخلی قرار گرفته است.
به گزارش گروه نشریات خبری، بررسی روزنامه‌ها، تارنماها و خبرگزاری‌های دو جریان سیاسی اصلاح طلب و اصولگرا نشان دهنده توجه ویژه این رسانه‌ها نسبت به موضوع است.
رسانه‌های اصلاح طلب در گزارش‌های خود اقدام ایران در توقیف نفتکش انگلیسی را در پاسخ توقیف نفتکش ایرانی «گریس ۱» و تاوان اقدام غیرقانونی انگلیسی‌ها ارزیابی کردند. این طیف رسانه‌ای به تماس تلفنی وزرای خارجه ایران و انگلستان، اظهارات معاون وزیر دفاع انگلیس درباره توقیف نفتکش انگلیسی، درخواست مالک نفتکش توقیف‌شده بریتانیایی برای دیدار با خدمه این کشتی و راهبرد ایران مقابل اقدامات بریتانیا نیز توجه نشان دادند.
رسانه‌های اصولگرا نیز توقیف نفتکش انگلیسی را اقدام متقابل و عکس‌العمل تلافی‌جویانه کشورمان در قبال توقیف غیرقانونی نفتکش ایرانی در تنگه جبل‌الطارق دانسته و مطرح کردن تخلفات سه‌گانه نفتکش انگلیسی از مقررات دریایی را نادیده گرفتن حق قانونی اقدام متقابل برای جمهوری اسلامی تلقی کرده‌اند.
از سوی دیگر رسانه‌های این جریان سیاسی به محورهای دیگری چون سردرگمی انگلیس در برابر اقدام ایران، عدم همراهی آمریکا با انگلیس در جریان توقیف کشتی انگلیسی، چرایی و چگونگی توقیف نفتکش انگلیسی و انتشار فایل صوتی عملیات توقیف نفتکش انگلیسی پرداخته اند.
رسانه‌های اصلاح طلب
برخی عبارت‌های کانونی در رسانه‌های منسوب به اصلاح طلبان پیرامون این موضوع عبارتند از: اقدام ما یک اقدام در سطح مأموریت‌های بین المللی است و قانونی بوده و حق ماست؛ اقدام ایران بر اساس درخواست سازمان بنادر و کشتیرانی با توجه به تخلف کشتی انگلیسی از مقررات صورت گرفته است؛ گریس ۱، هیچ تخلف دریانوردی نداشته و مالک و فلگ (پرچم) و چارتر کننده و محموله و مدارک آن، هیچ نقصی ندارند؛ اگر قرار بر توقیف بی‌دلیل باشد، پس هر یک از این تنگه‌های مهم به محلی برای منازعات گسترده تبدیل می‌شوند.
مقابله به مثل ایران با توقیف نفتکش انگلیسی
روزنامه آرمان در بخشی از گزارش خود با عنوان "تاوان اقدام غیرقانونی انگلیسی‌ها"، نوشت: این ماجرا بعد از آن اتفاق می‌افتد که انگلستان با رفتار غیرقانونی حاضر نشد با زبان دیپلماسی نفتکش ایرانی را آزاد کند. گاردین روز شنبه نوشت که دیپلمات‌های انگلیسی متوجه بودند که توقیف نفتکش گریس ۱ حامل نفت ایران، عواقبی را در پی خواهد داشت لذا ادعای توقیف آن به بهانه نقض تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه سوریه چندان محلی از اعراب ندارد. گاردین در پایان این گزارش توقیف نفتکش «استنا ایمپرو» انگلیس را برون داد تصمیم این کشور برای توقیف نفتکش ایرانی گریس ۱ معرفی کرد و افزود: این تحولات دیپلمات‌های انگلیسی را به اندیشه وا می‌دارد که آیا در رابطه با عواقب توقیف نفتکش ایرانی قضاوت درستی انجام داده‌اند یا خیر.
«اگر انگلیس مجاز است برای اجرای قوانین تحریمیِ اتحادیه اروپا علیه یک دولت «غیر عضو اتحادیه»، در آبراه‌های بین‌المللی نفتکش توقیف کند، ایران نیز قطعاً مجاز است برای اجرای «قوانین و مقررات بین‌المللی دریایی» در نزدیکی سواحل خود نفتکش انگلیسی توقیف کند». به نظر می‌رسد اقدام اخیر ایران، تبعات سنگینی در جامعه جهانی نداشته باشد و موضوع در نهایت با آزادسازی همزمان دو نفتکش از سوی ایران و انگلستان ختم شود.
روزنامه آفتاب یزد نوشت: جمعه شب یک خبر به طور کلی ورق بازی را در منطقه تغییر داد. خبر این بود: «ایران کشتی انگلیسی حامل نفت را توقیف کرده است.»
ایران در بیانیه‌ای اعلام کرد: عصر (جمعه ۲۸ تیر ) یک فروند نفتکش انگلیسی با نامstena" impero" هنگام عبور از تنگه هرمز به علت رعایت نکردن قوانین و مقررات بین المللی دریایی بنا به درخواست سازمان بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، توسط یگان شناوری منطقه یکم نیروی دریایی سپاه توقیف شد.
«محمد کاظمی» نایب رئیس کمیسیون حقوقی و قضائی در این خصوص با بیان اینکه حتی این نفتکش مشکوک به حمل کالای قاچاق بوده است در این‌باره به آفتاب یزد می‌گوید: مقررات بین المللی این اجازه را به نیروهای مسلح ما در خلیج فارس می‌دهد که این اقدام را انجام بدهیم. ممکن است انگلیس این تصور را بکند که اقدام ما یک اقدام تلافی جویانه است اما چنین چیزی نیست و این اقدام یک اقدام در سطح مأموریت‌های بین المللی است و قانونی بوده و حق ماست.
وی درباره اینکه این اقدام ایران تبعات حقوقی خاص بین المللی برای ایران نخواهد داشت، می‌گوید: ما بر اساس مدارک بین المللی و آنچه که مقررات حکم می‌کند عمل کردیم اینکه یگان‌های مسلح هر کشوری حق دارند با ورودهای غیرقانونی به دریا برخورد کنند ایران هم بر این اساس دست به این کار زد. کما اینکه در سایر کشورها نیز ما شاهدیم که قانونی یا غیر قانونی توقیف کشتی‌ها را داشته‌ایم.
کاظمی در پاسخ به این سوال که آیا توقیف کشتی‌های نفتی انگلیسی فشارهای بین المللی بر ایران را افزایش نخواهد داد؟ اظهار می‌کند: ما بر اساس وظیفه مان عمل می‌کنیم. حتی اگر فشارهای بین المللی بر ما افزایش یابد. اما اکنون دو نگاه نسبت به بعد از توقیف کشتی انگلیسی وجود دارد؛ نگاه اول اینکه انگلیس از هم اکنون در قبال نفتکش ایرانی توقیف شده خصمانه عمل کرده و دوم اینکه این عمل ایران به آزادی کشتی توقیف شده حامل نفت کشورمان و در یک معادله کشتی به کشتی کمک خواهد کرد؟ درباره این موضوع وقتی از این نماینده مجلس سوال می‌کنیم، می‌گوید: بیشترین خشونت‌ها و فشارها را آمریکا و اروپا همین الان نیز وارد می‌کنند.انگلیس نیز از همان ابتدا همراه با آمریکا علیه ما اقدام می‌کرده و توقیف کشتی حامل نفت ایران نیز این موضوع را ثابت کرد.
تماس تلفنی وزرای خارجه ایران و انگلستان
روزنامه شرق در گزارشی به گفت و گوی تلفنی وزرای خارجه ایران و انگلستان که در پی توقیف نفتکش انگلیسی توسط سپاه اتفاق افتاد، پرداخت و نوشت: در این گفت‌وگو، محمدجواد ظریف تأکید کرد برخلاف اقدام غیرقانونی انگلیس در توقیف کشتی حامل نفت ایران، اقدام ایران بر اساس درخواست سازمان بنادر و کشتیرانی با توجه به تخلف کشتی انگلیسی از مقررات صورت گرفته است و باید از مجاری حقوقی و قانونی پیگیری شود. طرفین در این گفت‌وگو بر یافتن راه‌حل‌های قانونی و پرهیز از افزایش تنش تأکید کردند. جرمی هانت نیز در حساب توئیتر خود درباره این تماس توضیح داد: «در گفت‌وگو با وزیر خارجه ظریف، یأس خود را ابراز کردم، از اینکه (او) یکشنبه گذشته به من اطمینان داد ایران خواهان کاهش تنش‌هاست، اما اکنون برخلاف آن عمل کرده است». هانت افزود: اگر به دنبال راه‌حل هستیم، باید دست به عمل بزنیم، نه حرف. کشتیرانی انگلیس باید مورد محافظت قرار گیرد و چنین نیز خواهد شد».در آخرین ساعات روز جمعه، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با انتشار اطلاعیه‌ای از توقیف یک فروند نفتکش انگلیسی در تنگه هرمز خبر داد.
اظهارات معاون وزیر دفاع انگلیس درباره توقیف نفتکش انگلیسی
به گزارش تارنمای انتخاب به نقل از خبرگزاری فارس، «توبیاس الوود» معاون وزیر دفاع انگلیس روز یکشنبه در واکنش به توقیف یک نفتکش متخلف این کشور توسط ایران گفت باید راه حلی برای این مسئله یافت. وی همچنین اذعان کرد که لندن از توان کافی برای محافظت از تمام کشتی‌های تجاری خود، برخودار نیست.
الوود که با شبکه «اسکای نیوز» صحبت می‌کرد، گفت: «مسئولیت نخست و مهمترین مسئولیت ما، اطمینان از یافتن راهکاری برای این مسئله‌ای است که اکنون در ارتباط با این کشتی با آن روبرو هستیم. تا اطمینان حاصل کنیم که کشتی‌های تحت پرچم بریتانیا با امنیت در این آب‌ها فعالیت کنند. بعد باید به تصویر گسترده‌تر بنگریم.»
الوود در بخش دیگری از مصاحبه، این اتهام را که لندن در دفاع از نفتکش انگلیسی مرتکب قصور شده است، رد کرد. او با بیان اینکه روزانه سه یا چهار کشتی تجاری انگیسی از تنگه هرمز عبور می‌کنند، گفت: «اینکه تک تک کشتی‌ها اسکورت شوند، غیرممکن است.»
درخواست مالک نفتکش توقیف‌شده بریتانیایی برای دیدار با خدمه این کشتی
به گزارش ایلنا به نقل از خبرگزاری رویترز، استنا بالک، شرکت مالک نفتکش توقیف‌شده در تنگه هرمز، اعلام کرد که خود را برای ارسال درخواست رسمی برای دیدار با ۲۳ نفر خدمه این نفتکش آماده می‌کند.
در بیانیه این شرکت آمده است: «بیمه‌کنندگان ما با رئیس امور بنادر بندر عباس در ارتباط بوده و آن‌ها اطلاع داده‌اند که خدمه این نفتکش در سلامت قرار دارند.»
این شرکت در بیانیه‌ای اعلام کرد که مقام‌های ایران خواسته‌اند که درخواستی رسمی برای دیدار با خدمه این نفتکش ارسال شود.
استنا بالک همچنین اعلام کرد که خدمه این نفتکش اهل هند، روسیه، لاتویا و فیلیپین هستند.
راهبرد ایران مقابل اقدامات بریتانیا
«علیرضا اکبری» کارشناس ارشد مسائل استراتژیک درباره توقیف نفتکش گریس ۱ در تنگه جبل الطارق و راهبرد ایران مقابل اقدامات بریتانیا به خبرآنلاین گفت: طبعاً محکم‌ترین اقدام، پیگیری حقوقی است. اقدامات سیاسی و روشنگری افکار عمومی و افزایش آمادگی میدانی در عرصه اقدام، نیز مکمل‌های عرصه حقوقی هستند. برخی منابع مشکوک خبری، در نخستین ساعات توقیف کشتی، سعی کردند که یک جو و جریان منحرف خبری با عنوان «محموله غیر قانونی»، برای کشتی ایجاد کنند، اما، موفق نشدند. گریس ۱، هیچ تخلف دریانوردی نداشته و مالک و فلگ (پرچم) و چارتر کننده و محموله و مدارک آن، هیچ نقصی ندارند. ایران حق دارد تمام خسارات ناشی از توقیف و توقف و دموراژ کشتی را از مسبب این توقیف مطالبه کند. حتماً چارتر و مالک محموله، اقداما ت قانونی را از طریق مجاری مربوط و نیز شرکت بیمه کننده کشتی، دنبال کرده‌اند. اما، مهمتر از این کشتی، «رویه» و رویکردی است که ممکن است ادامه یابد.
اگر قرار باشد هر کشور میزبان یا همجوار گذرگاه‌های حساس، چنین رویه‌ای را اتخاذ کند، سطح تنش و برخورد، در تمام آبراه‌ها بشدت افزایش می‌یابد. به عنوان نمونه، بیش از ۵۰ هزار شناور، در طول سال از تنگه هرمز عبور می‌کنند (شامل بیش از ۱۵ هزار کشتی اقیانوس پیما)، بیش از ۱۴ هزار شناور از کانال پاناما، و بیش از ۱۷ هزار کشتی از کانال سوئز، در طول سال عبور می‌کنند. اگر قرار بر توقیف بی‌دلیل باشد، پس هر یک از این تنگه‌های مهم به محلی برای منازعات گسترده تبدیل می‌شوند.
رسانه‌های اصولگرا
برخی عبارت‌هایی که در رسانه‌های منتسب به این طیف سیاسی پیرامون این موضوع به کار رفته از این قرار است: هراس افکنی محافل سیاسی رسانه‌ای غربی و برخی جریانات داخلی نسبت به تبعات اقدام متقابل ایران و واکنش احتمالی انگلیس و آمریکا؛ توقیف نفتکش انگلیسی اقدام متقابل و عکس‌العمل تلافی‌جویانه کشورمان در قبال توقیف غیرقانونی نفتکش ایرانی در تنگه جبل‌الطارق بوده است؛ رسانه‌های خبری اقدام ایران را اقدامی در راستای تلافی اقدام انگلیس در توقیف نفتکش ایرانی در تنگه جبل‌الطارق تفسیر کردند؛ موضوعی که مقامات ایرانی آن را تأیید نکرده و رعایت نکردن قوانین و مقررات بین‌المللی دریایی را عامل توقیف آن اعلام می‌کنند؛ انگلیس به سبب اقدامی که علیه نفتکش ایرانی داشته در مجاب کردن دیگر کشورها علیه ایران، کار سختی در پیش خواهد داشت.
توقیف نفتکش ایران توسط انگلیسی‌ها
- تارنمای مشرق نیوز در مطلبی با عنوان "پشت‌پرده گروگانگیری نفتکش ایران توسط انگلیسی‌ها" می‌نویسد: حدود ۶۰ میلیون بشکه از تولید روزانه ۱۰۰ میلیون بشکه‌ای نفت در جهان توسط کشتی‌ها از مبادی تولید به پالایشگاه‌ها جابجا می‌شود؛ به همین دلیل یکی ازگلوگاه‌های امنیت انرژی جهان متعلق به نفتکش‌های دریایی است که هرگونه خلل در حمل و نقل ضررهای سنگینی را برای کشورهای تولید کننده و مصرف کننده در پی دارد. … با توجه به نقش مهم نفتکش‌های ایران در دور زدن تحریم‌ها، به نظر می‌رسدکشورهای غربی در همنوایی با آمریکا در تلاش هستند تا امنیت حمل نفت توسط این ناوگان را زیرسوال ببرند.
"محمد خجسته" کارشناس انرژی با اشاره به اینکه برگ برنده ایران در دور زدن تحریم‌ها ناوگان نفتکش بوده است، گفت: طی ۴۰ سال اخیر که کشورمان با همه‌گونه تحریم نفتی مواجه بوده است این ناوگان هم در بحث ذخیره‌سازی روی آب و هم صادرات نفت به کمک آمده است؛ از آنجا که شرکت‌های کشتیرانی حاضر به ورود به بنادر ایران نیستند، شرکت ملی نفت به مشتریان نفت ایران پیشنهاد استفاده از نفتکش‌های ایرانی را می‌دهد که بر همین اساس، بیشتر نفت کشور توسط نفتکش‌های ایرانی جابجا می‌شوند.
وی با تاکید بر نقش مهم نفتکش‌های ایرانی، موضوع توقیف نفتکش ایرانی توسط انگلیس را توطئه دشمن برای عقیم کردن این نقطه قوت دانست و اظهار داشت: غربی‌ها که نتوانستند با تحریم میزان صادرات نفت ایران را به صفر برسانند حالا روی تضعیف ناوگان نفتکش ایران متمرکز شده‌اند و قصد دارند با توقیف و گروگانگیری نفتکش‌های ایرانی، این ابزار مهم را از دسترس ایران خارج کنند.
چرایی و چگونگی توقیف نفتکش انگلیسی
- تسنیم می‌نویسد: "الله مراد عفیفی‌پور" مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، در خصوص آخرین وضعیت نفتکش توقیف شده انگلیسی اظهار داشت که نفتکش هم اکنون در لنگرگاه بندرعباس است و ما در حال ارزیابی وضعیت هستیم تا بتوانیم نیروهای بازرسی را جهت ارزیابی از شرایط نفتکش انگلیسی انجام دهیم.
وی با بیان اینکه این نفتکش ۲۳ خدمه از کشورهای هند، روسیه و لتونی دارد در بیان دلایل توقیف این نفتکش تصریح کرد: این نفتکش باعث بروز حادثه‌ای شده و باید نسبت به آن پاسخگو می‌بود و اعلام می‌کرد که این حادثه چه بوده اما این اتفاق نیفتاده است.
مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان با بیان اینکه نفتکش به ارتباط مراجع ذیربط در رابطه با این حادثه پاسخ نداده است تاکید کرد: پس از این عدم پاسخگویی، نفتکش مسیر خود را به گونه‌ای تغییر داد که باعث ایجاد خطر در مسیر تردد سایر شناورها شده بود.
کیهان در گزارش خبری تحلیلی خود درباره توقیف نفتکش انگلیسی «استنا امپرو» در خلیج فارس توسط سپاه پاسداران می‌نویسد: سردار رمضان شریف سخنگو و مسئول روابط عمومی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در تشریح چرایی و چگونگی توقیف نفتکش انگلیسی در عصر جمعه (۲۸ تیر) در تنگه هرمز، اظهار کرد که نفتکش انگلیسی استنا امپرو تحت اسکورت ناوچه جنگی بریتانیایی بر خلاف قوانین و مقررات دریانوردی دستگاه موقعیت یاب خود را خاموش و به‌جای حرکت به سمت ورودی خلیج‌فارس در تنگه هرمز از مسیر خروجی در جنوب در حال ورود بود که پس از بی‌توجهی به هشدارها و تذکرات یگان دریایی سپاه و حتی مقاومت و نیز دخالت ناوچه جنگی نیروی دریایی سلطنتی انگلستان و به پرواز در آوردن ۲ فروند بالگرد و تلاش برای بازداشتن تکاوران دریایی سپاه از اجرای مأموریت خود، با قاطعیت و سرعت عمل نیروهای خودی متوقف و جهت بررسی‌ها و اقدامات لازم قانونی به لنگرگاه ساحلی هدایت شد.
کیهان می‌افزاید: گرچه محافل سیاسی و رسانه‌ای سعی داشتند بدون اشاره به نقش انگلیس در شروع ماجرا، جمهوری اسلامی را به تنش آفرینی در منطقه خلیج فارس متهم کنند، غافل از اینکه اقدام ایران در راستای مقابله به مثل با اقدام انگلیس در توقیف نفتکش «گریس ۱» در تنگه جبل‌الطارق هم دارای مبنا و قاعده در حقوق بین‌الملل است.
این روزنامه در بخش دیگری از این گزارش آورده است: نکته قابل تأمل اینکه در حالی که پیشتر نیز مقامات عالیرتبه کشورمان صراحتاً هشدار داده بودند که اقدام دزدی دریایی انگلیس در مدیترانه را تلافی خواهند کرد و محافل سیاسی رسانه‌ای غربی و متأسفانه برخی جریانات داخلی سعی داشتند با تبلیغات وسیع و پروپاگاندا، نسبت به تبعات اقدام متقابل ایران و واکنش احتمالی انگلیس و آمریکا هراس‌افکنی کنند، اما از همان ساعات ابتدایی تحولات شاهد واکنش محتاطانه و انفعالی از سوی این دو کشور بودیم و در عمل کاری از انگلیس و آمریکا برنیامد.
اقدام متقابل و عکس‌العمل تلافی‌جویانه ایران در قبال توقیف نفتکش ایرانی
- حسین شریعتمداری در کیهان نوشت: شاید برخی از مسئولان محترم کشورمان آنچه را که در این وجیزه آمده است «تندروی»! قلمداد کنند ولی نکته مورد اشاره در آن «حق قانونی» جمهوری اسلامی ایران است که در «حقوق بین‌الملل» نیز به رسمیت شناخته شده است.
توضیحات مقامات مسئول کشورمان بی‌آنکه بخواهیم می‌تواند سمت و سو و رنگ و بوی انفعال داشته باشد! و این تلقی ناخواسته را پدید آورد که چنانچه نفتکش انگلیسی سه تخلف یاد شده را مرتکب نشده بود، می‌توانست به آسانی از تنگه هرمز عبور کند و با توقیف از سوی نیروی دریایی سپاه روبرو نشود! و حال آنکه توقیف نفتکش انگلیسی اقدام متقابل و عکس‌العمل تلافی‌جویانه کشورمان در قبال توقیف غیرقانونی نفتکش ایرانی در تنگه جبل‌الطارق بوده است.
بنابراین اگر نفتکش انگلیسی تمامی قوانین و مقررات بین‌المللی دریانوردی را نیز بی کم و کاست و مو به مو رعایت کرده بود بازهم باید از سوی نیروی دریایی سپاه توقیف می‌شد. وقتی درباره علت توقیف این نفتکش انگلیسی به تخلفات سه‌گانه آن از مقررات دریایی اشاره می‌کنیم انگار حق قانونی اقدام متقابل را فراموش کرده و نادیده گرفته‌ایم! و این برخورد چه بخواهیم و چه نخواهیم می‌تواند بوی انفعال داشته باشد!
- وطن امروز نوشت: دو هفته پس از توقیف غیرقانونی نفتکش حامل نفت ایران در جبل‌الطارق که به درخواست آمریکا و توسط انگلیس انجام شد و در شرایطی که روز گذشته اعلام شد توقیف این نفتکش یک‌ماه دیگر تمدید شده، عصر جمعه نیروی دریایی سپاه یک فروند نفتکش انگلیسی را در تنگه هرمز توقیف کرد.
به گزارش این روزنامه، پنجشنبه و جمعه گذشته تنگه هرمز و خلیج‌فارس کانون اخبار و تحولات بین‌المللی بود. شروع این تحولات نیز با ادعای عجیب رئیس‌جمهور آمریکا بود که مدعی شد ناو آمریکایی «یواس‌اس باکسر» یک پهپاد ایرانی را سرنگون کرده است؛ ادعایی که خیلی زود توسط مقامات ارشد نظامی و دیپلماسی کشورمان تکذیب و ساعاتی بعد با انتشار تصاویر گرفته شده توسط پهپاد مورد ادعای ترامپ از همان ناو و چند کشتی آمریکایی دیگر بی‌اعتبار شد. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، تحقیر آمریکا در ماجرای انهدام پهپاد جاسوسی این کشور توسط نیروهای هوافضای سپاه موجب شد رئیس‌جمهور این کشور برای اعاده حیثیت دولت خود به طرح ادعای دروغ مذکور اقدام کند. حتی برخی رسانه‌های منطقه نیز این گزاره را مطرح کردند که ناو آمریکایی احتمالاً یک پهپاد اماراتی را سرنگون کرده است! در خلال همین تحولات و در حالی که چالش پهپاد میان مقامات دو کشور در جریان بود، خبر توقیف یک نفتکش انگلیسی توسط ایران به سرخط رسانه‌های بین‌المللی تبدیل شد. هرچند با توجه به اقدام غیرقانونی انگلیس در توقیف یک نفتکش ایرانی در جبل‌الطارق و تداوم این رویه، انتظار پاسخ متقابل ایران در خلیج‌فارس وجود داشت.
- روزنامه جوان در مطلبی با عنوان "دلیران تنگه" نوشت: پس از آنکه یک نفتکش انگلیسی در تنگه هرمز به دست سپاه پاسداران توقیف شد، بلافاصله شبکه‌ها و رسانه‌های خبری اقدام ایران را اقدامی در راستای تلافی اقدام انگلیس در توقیف نفتکش ایرانی در تنگه جبل‌الطارق تفسیر کردند؛ موضوعی که مقامات ایرانی آن را تأیید نکرده و رعایت نکردن قوانین و مقررات بین‌المللی دریایی را عامل توقیف آن اعلام می‌کنند.
دولت انگلیس با ابراز نگرانی از این مسئله به شرکت‌های کشتیرانی این کشور توصیه کرده به طور موقت از تردد در این منطقه خودداری کنند. وزیر خارجه انگلیس مدعی شده است که «اگر ایران نفتکش توقیف شده را آزاد نکند، با عواقب جدی روبه‌رو خواهد شد». فرانسه و آلمان هم در حمایت از لندن، خواستار آزادی این نفتکش شده‌اند، اما رئیس‌جمهور آمریکا تنها به این گفته بسنده کرد که با لندن دراین‌باره گفتگو خواهد کرد.
- صبح نو با تیتر "نفتکش در برابر نفتکش" نوشت: پس از توقیف غیرقانونی نفتکش جمهوری اسلامی در تنگه جبل‌الطارق به‌دست نیروهای گماشته انگلیس، همگان منتظر اقدام تلافی‌جویانه ایران بودند. وقتی آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر انقلاب، درباره انتقام «عناصر مؤمن در جمهوری اسلامی» از انگلیس سخن گفتند، انتظارها به ساعت و دقیقه کشید. ۷۲ ساعت پس از خط‌ونشان رهبری برای دشمن، سپاه پاسداران انقلاب در اطلاعیه‌ای، توقیف یک فروند نفتکش انگلیسی در تنگه هرمز را اعلام کرد.
محفوظ ماندن حق مقابله به مثل برای ایران
- روزنامه سیاست روز با تیتر "آرامش خلیج فارس با توقیف قانون شکنان بریتانیایی" نوشت: مرزهای دریایی، زمینی و هوایی کشور برای قانون شکنان و متجاوزان نا امن است، این را هر کسی که حتی یکبار فکر تجاوز به کشور به سرش زده باشد به راحتی می‌تواند حس کند، همانطور که همه دشمنان جمهوری اسلامی ایران می‌دانند که «دوران بزن و در رویی» تمام شده است. بر همین اساس است که جمهوری اسلامی ایران به عنوان متولی امنیت خلیج فارس، نفتکش‌های بریتانیایی که امنیت خلیج فارس را با اقدامات خلاف عرف بین المللی به خطر انداخته بودند، توقیف کرده است! اما برخی رسانه‌های معلوم الحال این اقدام قانونی ایران را با اقدام خلف قانون بریتانیا در توقیف نفتکش ایران در جبل الطارق مقایسه و تلاش دارند این اقدام ایران را مقابله به مثل بخوانند، در حالی که حق مقابله به مثل کردن هنوز برای جمهوری اسلامی محفوظ است.
ادعای «جرمی‌هانت» وزیر امور خارجه انگلیس
- جوان در بخشی از گزارش دلیران تنگه نوشت: وزیر امور خارجه انگلیس در ادعایی واهی توقیف نفتکش کشورش از سوی ایران را غیرقانونی و توقیف یک نفتکش حامل نفت ایران به دست نیروهای انگلیسی را قانونی خواند و گفت که ایران مسیری خطرناک را انتخاب کرده است. جرمی‌هانت در مصاحبه با اسکای‌نیوز گفت: «از توقیف دو نفتکش در تنگه هرمز توسط ایران به شدت نگران هستیم و لندن تمام تلاش خود را برای آزادی این دو نفتکش به کار خواهد بست.» … ادعای بی‌اساس و مضحک غیرقانونی بودن توقیف نفتکش انگلیسی درحالی مطرح می‌شود که نیروهای انگلیسی دو هفته پیش یک نفتکش حامل نفت ایران را در جبل‌الطارق با ادعای اینکه مقصد آن سوریه بوده است، توقیف کردند و به‌رغم تلاش‌های دیپلماتیک ایران، تاکنون برای آزادی آن تلاشی نکرده‌اند. هرچند ایران در راستای مقابله به مثل اقدام به توقیف نفتکش انگلیسی نکرده است، اما پیشتر مقامات تهران اعلام کرده بودند که دزدی دریایی انگلیس در توقیف نفتکش ایرانی، بی‌پاسخ نخواهد ماند. دولت انگلیس سعی دارد با سیاسی کردن توقیف نفتکش خود، با اجماع‌سازی جهانی، فشارها علیه تهران را افزایش دهد، اما انگلیس به سبب اقدامی که علیه نفتکش ایرانی داشته در مجاب کردن دیگر کشورها علیه ایران، کار سختی در پیش خواهد داشت.
سردرگمی انگلیس در برابر اقدام ایران
- خبرگزاری مهر در مطلبی با عنوان "انگلیس بر سر دوراهی تشدید فشار یا کاهش تنش" می‌نویسد: واکنش‌های منفعلانه لندن به اقدام ایران در توقیف نفتکش متخلف انگلیسی همچنان ادامه دارد به طوری که برخی افراد در بریتانیا از لزوم کاهش تنش و برخی دیگر از لزوم افزایش فشار سخن می‌گویند. … انگلیسی‌ها به واسطه اقدام ایران در توقیف نفتکش متخلف، آخر هفته پرتلاطمی را پشت سر گذاشته و به نوعی دچار سردرگمی شده‌اند به طوری که وزیر دفاع این کشور اقدام ایران را «خصمانه» توصیف کرده و در عین حال وزیر خارجه انگلیس گفته است لندن خواستار کاهش تنش‌ها با تهران است.... تنش بین ایران و انگلیس به ویژه از ۱۳ تیر و در پی توقیف یک ابرنفتکش به نام «گریس ۱»، حامل نفت ایران در آب‌های جبل‌الطارق شدت یافته است.
در بخش دیگری از این گزارش می‌خوانیم: چهره‌های تندرو در انگلیس در حالی از لزوم افزایش فشار بر ایران و حتی لزوم بازگشت تحریم‌های تهران سخن می‌گویند که اصلی‌ترین متحد آن‌ها یعنی آمریکا سال‌ها است این روش را به کار گرفته، اما به نتیجه دلخواه خود نرسیده است.
انگلیس و مقامات جبل‌الطارق که برای خوشایند آمریکا اقدام به توقیف گریس ۱ کرده‌اند اکنون در یک وضعیت بغرنج گرفتار شده‌اند و واشنگتن که به نوعی عامل تحریک آن‌ها برای توقیف گریس ۱ بوده، در خصوص توقیف نفتکش انگلیسی از سوی ایران به نوعی پشت لندن را خالی کرده است.
عدم همراهی آمریکا با انگلیس در جریان توقیف نفتکش
در بخشی از گزارش خبرگزاری مهر آمده است: انگلیس به‌طورسنتی متحد اصلی آمریکا در اروپا به‌حساب می‌آید. با این حال، این کشور در ماجرای توقیف نفتکش خود به دست ایران، موفق به همراه‌کردن آمریکا با خود نشد؛ موضوعی که به‌طورتلویحی می‌توان از واکنش سرد ترامپ به اقدام اخیر ایران متوجه‌اش شد. ترامپ که پیش‌ازاین اعلام کرده بود کشورش برای تأمین امنیت تانکرهای نفتی در تنگه هرمز تمایلی ندارد، در واکنش به اقدام ایران در توقیف نفتکش انگلیسی، صرفاً به عبارت «ایران فقط مشکل ایجاد می‌کند» بسنده کرد. علاوه‌براین، به‌نظر می‌رسد بی‌اعتباری و بی‌حیثیتی ترامپ و تیم همراهش در ماجرای ادعای دروغین ساقط‌کردن پهپاد ایران در خلیج‌فارس از دیگر دلایل اصلی واکنش سرد آمریکا به نفتکش بازداشت‌شده انگلیس به‌دست ایران بوده باشد.
انتشار فایل صوتی عملیات توقیف نفتکش انگلیسی
- خبرگزاری فارس ضمن اعلام خبر انتشار مکالمات رادیویی و تأیید ایران نوشت: شبکه «بی بی سی» فایلی صوتی از مکالمات رادیویی نفتکش «استینا ایمپرو»، قایق ایرانی و ناوچه انگلیسی منتشر کرده است که با روایت مقامات سپاه پاسداران درباره عملیات توقیف این نفتکش در خلیج فارس همخوانی دارد.
در این فایل مکالمات کوتاهی از نفتکش انگلیسی، نیروهای نظامی ایران و ناوچه انگلیسی که در نزدیکی عملیات حضور داشته است وجود دارد.
براساس این گزارش، آنچه که به نظر از قایق ایرانی شنیده می‌شود این است که به ناوچه «اچ ام اس مونتروس» انگلیس می‌گوید که «قصد دارد از تانکر نفتکش به دلایل امنیتی بازرسی کند.»
در این مکالمه رادیویی که توسط شرکت امنیتی «دریاد گلوبال» به دست آمده است، از قایق ایرانی شنیده می‌شود که به نفتکش، که احتمالاً استینا ایمپرو است، می‌گوید که «مسیر خود را تغییر دهد» و ادامه می‌دهد، «اگر می‌خواهید ایمن بمانید از دستور پیروی کنید.»
سپس، ناوچه اچ‌ام‌اس خود را معرفی می‌کند و به نفتکش انگلیسی می‌گوید: «اگر در حال عبور از "آب‌های بین‌المللی به رسمیت شناخته شده در تنگه" (هرمز) هستید، تحت قوانین بین‌المللی عبور شما نباید مورد تهدید یا مانع قرار بگیرد و با مشکلی مواجه شود..»
براساس این گزارش، ناوچه انگلیسی سپس از قایق ایرانی می‌خواهد تأیید کند که «قصد ندارد با هلی برن بر روی عرشه نفتکش، قوانین بین المللی را نقض کند…»
ایران اعلام کرده است که علت توقیف این کشتی انگلیسی نقض قوانین و مقررات بین المللی بوده است. روایت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درباره جزئیات توقیف این نفتکش و تصاویر عملیات مربوط که روز گذشته از سوی سپاه به صورت عمومی منتشر شده به روایت این مکالکات رادیویی نزدیک است.