بدون تردید یکی از مهمترین چالش‌های اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی در قرن حاضر پدیده سالمندی خواهد بود و با توجه به اهمیت این مقوله جامعه با چالشی به نام شهرنشینی و رشد و توسعه بی محابای شهرها همراه است و در نتیجه برنامه ریزی دقیق و جامعی را در تمامی حوزه‌ها طلب می‌کند.
در این راستا، سازمان بهداشت جهانی، طرحی را با نام "شهرهای دوست دار یا مناسب سالمند" در بسیاری از شهرها و کشورهای دنیا به مرحله اجرا در آورده است.
شهر دوست دار سالمند، شهری است که در آن ساختار، امکانات، سیاست‌ها و خدمات شهر به گونه‌ای طراحی و تعریف شده باشد که شرایط را برای داشتن سالمندی پویا فراهم آورد.
همچنین این شهر با حفظ و افزایش سلامت جسمی، روانی، معنوی و اجتماعی سالمندان، موجب افزایش کیفیت زندگی در دوران سالخوردگی شود.
بنابراین یکی از برنامه‌ها و سیاست گزاری مناسب در ایجاد چنین شهری و با در نظر داشتن مشکلات کنونی سالمندان، فراهم آوردن مراکز تحقیقات است که در جهت رشد و ارتقا سلامت و علمی کشور کوشا باشد، مأموریت این مرکز ایجاد فضای لازم جهت توانمندسازی سالمندان در راستای حفظ استقلال فردی، کرامت و منزلت ایشان در خانواده و جامعه میباشد.
از این رو مرکز تحقیقات سالمندی شهرستان اردکان مأموریت دارد تا با بسیج دستگاه‌های مرتبط در امر خدمات رسانی به عنوان قطب سالمندی کشور بکوشد و با ایجاد سیستم یکپارچه و منسجم، خدمات جامع سالمندی در کشورمان را گسترش دهد و از این طریق بتواند به افزایش سطح کیفیت زندگی سالمندان و رعایت تکریم و جایگاه اجتماعی آنان کمک برساند.
باید اذعان کرد که تأثیرات طرح‌های ساختاری اگر همین امروز تهیه نشودتا ۱۰ سال آینده نمایان نخواهد شد.
بدون آینده‌نگری و ترسیم خطوط اصلی و اختصاص دادن قسمتی از مطالعات به این پدیده، مطمئناً تا آن روز، عقب‌ماندگی در طرح‌های بخش بهداشت و آموزش عالی به چند دهۀ خواهد رسید.
گفتنی است که هم اکنون نیز در کشور ما تعداد سالمندانی که از خدمات بهداشتی و سلامتی بی بهره هستند، کم نیستند.
جمع گزارش‌های توجیهی ارائه شده از طرف اداره کل بهزیستی استان یزد، سند چشم‌انداز سلامت، راهبردهای مرکز بین‌المللی سالمندان (International Aging and Health Center)، مرکز پژوهش سالمندی دانشگاه علوم بهزیستی و همچنین ماده و تبصره‌های موجود در طرح قوانین مصوب هیئت دولت و مجلس شورای اسلامی؛ لزوم ایجاد چنین مرکزی تحقیقاتی در شهرستان اردکان را با بیشترین نرخ سالمندی و بیشترین فعالیت‌های علمی و پژوهشی و حتی رایزنی‌های اداری (تلاش ۱۵ ساله) به صورت واضح بیان می‌دارد.
در ذیل به مزیت های راه اندازی مرکز تحقیقات سالمندی اردکان اشاره می گردد:
۱- پایش سلامت اجتماعی، بهداشتی، درمانی و کیفیت زندگی سالمندان در سطح منطقه جنوب و جنوب شرقی کشور همراه با پیگیری ۲۰ ساله در قالب طرح مطالعاتی کوهورت.
۲- کم کردن بار دولت از ارائه خدمات به سالمندان به ویژه از حیث بهداشت و درمان و مسائل اجتماعی در راستای اهداف تأسیس مراکز علمی (که هدف اصلی آن درآمد زایی نیست).
۳- کمک به اقتصاد کشور از طریق تقلیل هزینه‌های بهداشت و درمان و مشکلات اجتماعی به روش پیشگیری و آموزش.
۴- ارتقا جایگاه و رتبه علمی پژوهشی کشور در حیطه تحقیقات سلامت سالمندان
۵ - کمک به توسعه پایدار و دستیابی به چشم‌انداز مصوب کشور در حوزه سالمندان.
۶- توسعه ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی کشور از منظر حقوق بشر (سالمندی) در سطح بین الملل.
۷- راه اندازی دوره تخصصی سالمندی (MPH) جهت تربیت نیروهای متخصص ارائه خدمات به سالمندان کشور.
مرکز تحقیقات سالمندان اردکان می‌کوشد تا با تأسیس اولین مرکز جامع بهداشتی و تحقیقاتی در منطقه جنوب و جنوب شرق کشور به جلب مشارکت سالمندان و توانمندسازی آنها در راستای شهرهای دوست دار سالمند بپردازد و باعث ارتقا سطح سلامت جسمی، روحی روانی و اجتماعی این قشر از طریق استفاده از ظرفیت‌های موجود کشور شود.
با این وجود این مرکز نیازمند توجه و جلب مشارکت بیشتر مسئولان و خیرین اردکان میباشد که در راستای راه اندازی و ایجاد خدمات رفاهی بیشتر برای سالمندان گام بردارند.
دکتر حمیدرضا پایدارفر رئیس و دکتر محمدحسین سربی کارشناس مرکز تحقیقات سالمندان اردکان
مرکز شهرستان ۹۸ هزار نفری اردکان در ۶۰ کیلومتری شمال شهر یزد قرار دارد.
۷۵۴۴/ ۲۰۴۷