«عبدالرضا فرجیراد» در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، درباره آخرین وضعیت برجام و تاثیر تنشهای اخیر انگلیس با ایران بر آن افزود: تداوم اجرای برجام و حیات آن به دو مسئله وابسته است؛ نخست این که زمان زیادی برای اجرایی شدن اینستکس باقی نمانده است. ایران میگویدباید نفت واردآن شود و یا آنکه اروپاییها اعتبار قابل توجهی به آن تخصیص دهند که فعلا شواهدی برای آن دیده نمیشود.
وی ادامه داد: مسئله دیگر اجرای فاز سوم کاهش تعهدات برجامی از سوی ایران است. ایران تاکنون دو گام در کاهش تعهداتش در برجام برداشته و این دو گام با واکنش چندانی از سوی اتحادیه اروپا روبهرو نشد اما گام سوم که حدود یک ماه و نیم دیگر عملی میشود و ایران نیز در اجرای آن جدی است، میتواند با دو گام پیشین ایران متفاوت باشد.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با تاکید بر اینکه کاهش تعهدات برجامی ایران واکنشی به عدم پایبندی اروپا به تعهداتش در برجام است، اظهار داشت: برجام هماکنون در یک سراشیبی قرار گرفته و چشمانداز کاملا مشخصی برای آینده آن وجود ندارد، هر چند پیشنهاد اخیر ظریف در نیویورک، طرح فرانسه و جلسه بعدی کمیسیون مشترک برجام و… بر آینده آن موثر خواهد بود اما هماکنون نشانه امیدوارکنندهای درباره اینستکس وجود ندارد.
فرجیراد سفر یوسف بن علوی وزیر امور خارجه عمان به تهران را سفری تعیینکننده در کاهش تنش میان ایران و انگلیس دانست و تصریح کرد: عمانیها قبلاً هم میان ایران و آمریکا و هم میان ایران و انگلیس میانجیگری کردهاند. اگر این بار هم موفق شوند میتوان امیدوار بود که لندن کشتی حامل نفت ایران در جبل الطارق را آزاد کند و ایران هم کشتی توقیف شده انگلیسی را رها کند تا از این طریق وضعیت بهبود پیدا کند. اما در صورتی که تنشها میان ایران و انگلیس بالا بگیرد و میانجیگری عمان هم مثمر ثمر واقع نشود، این مسئله بیتردید بر توافق هستهای اثر گذاشته و منجر به تضعیف آن خواهد شد.
دیپلمات پیشین کشورمان با اشاره به استراتژی لندن برای نزدیک شدن هر چه بیشتر به آمریکا اظهارداشت: اگر مسئله خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا اتفاق نیفتاده بود، قطعاً انگلیسیها بدون هماهنگی با اتحادیه اروپا نفتکش حامل نفت ایران را توقیف نمیکردند اما آنها اکنون خود را جدا از اتحادیه اروپا میدانند و همانطور هم که اعلام شد آنها به خواست آمریکا نفتکش حامل نفت ایران را توقیف کردند.
فرجیراد با بیان اینکه انگلیس با توقیف نفتکش حامل نفت ایران نشان داد از نظر سیاسی خود را با آمریکا و نه اروپا هماهنگ میکند، ابراز داشت: شاید دلیل اقدامات و سخنان جرمی هانت این باشد که او میخواهد هماهنگی خود را با کاخ سفید نشان دهد که البته با دست رد ترامپ روبهرو شد و رئیسجمهور آمریکا حمایت خود را از بوریس جانسون اعلام کرد.
وی یادآور شد: قطعاً اقدام انگلیس در افزایش حضور نظامی در منطقه خلیج فارس و احتمال درگیری با ایران اقدام خام و غیرعاقلانهای است. افزایش حضور نظامی و فرستادن زیردریایی هستهای موجب آزادی کشتی انگلیسی نمیشود بلکه روی آوردن به گفتوگو و رفع توقیف کشتی گریس ۱ در این باره موثرتر است.
سفیر بیشین ایران در نروژ و مجارستان اضافه کرد: جهان عوض شده و انگلیسیها باید باور کنند که قدرتهای منطقهای میتوانند هم پابه پای با قدرتهای برتر از منافع خود دفاع کنند. اقدامات انگلیس هر چند به نزدیکی بیشتر لندن و واشنگتن منجر میشود اما در عین حال انسجام و نزدیکی بیشتر مردم ایران و حساسیت مردم منطقه را در قبال رفتارهای لندن به همراه دارد.
فرجیراد با بیان اینکه ترامپ از اقدامات انگلیس چندان حمایت نکرده است، یادآور شد: اقدامات انگلیس تنشها و احتمال درگیری را در منطقه افزایش می دهد در حالی که هدف ترامپ افزایش فشار به ایران به منظور آمدن تهران به میز مذاکره و همچنین حفظ سطحی از تنش در منطقه برای سرکیسه کردن کشورهای حاشیه خلیج فارس است اما او به دنبال جنگ و درگیری نیست.