به گزارش ایرنا ، نادر فلاحی روز سه‌شنبه در بازدید از عملیات کاوش این بنای تاریخی اظهار داشت: در ماه‌های اخیر اقدامات متعددی برای ساماندهی جمعه مسجد آغاز شده و با مرمت بخش‌هایی از بنا عملیات کاوش به منظور مطالعه آن در حال انجام است.
او افزود: نتایج اولیه کاوش و بررسی پلان‌ها نشان می‌دهد که این بنا اولین مسجد احداث شده در شهر اردبیل است و به دلیل قدمت از آن به نام مسجد عتیق یاد می‌شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل گفت: سطح ترانشه‌برداری در عملیات کاوش قابل توجه بوده و کاوش‌ها در ۴۷۵ متر مربع انجام می‌شود.
فلاحی با تاکید بر اینکه این مسجد بعدها با نام جمعه مسجد شناخته شده ، اضافه کرد: برنامه این اداره کل در سال جاری مرمت، تعیین تکلیف وضعیت گنبد مسجد و کاوش این بنای تاریخی است تا بتوان نسبت به احیا و معرفی گسترده تاریخ آن اقدام کرد.
او اظهارامیدواری کرد در سایه اقدامات صورت گرفته یکی از نمازهای اعیاد مسلمانان در این مسجد که مطالبه مردم و مسئولان است، برپا شود.
مسئول کاوش جمعه مسجد اردبیل نیز گفت: به استناد گزارش‌های جغرافی‌نگاران و مورخان اسلامی شهر اردبیل به عنوان مرکز سیاسی و فرهنگی آذربایجان همزمان با فتوحات مسلمانان در ۲۱ و ۲۲ هجری قمری شاهد تحولات فرهنگی، مذهبی و دینی است.
حسن یوسفی اضافه کرد: از جمله این تحولات این است که اولین نهاد مذهبی مسلمانان تخت عنوان مسجد در این شهر احداث و دوره‌های بعد توسط حاکمان وقت توسعه داده شده است.
او با بیان اینکه برابر گزارش مورخانی همچون یعقوبی و بلاذری اولین مسجد آذربایجان در این شهر ساخته شده ، افزود: این مهم نشان‌دهنده مقبولیت اسلام و اهمیت آن در شهر اردبیل بوده و این شهر بعدها به عنوان پایگاهی برای مسلمانان تبدیل می‌شود.
مسئول کاوش جمعه مسجد اردبیل همچنین با بیان اینکه در سده‌های سوم و چهارم هجری شاهد تجدید بنای مسجد احداث شده در زمان امام علی (ع) هستیم، گفت: این نهاد مذهبی همزمان با دوره اتابکی، سلجوقی و ایلخانی یکی از بناهای معظم احداث شده در ایران و شمال غرب کشور است و تا زمان صفویان به عنوان مهم‌ترین مرکز مذهبی مورد استقاده قرار می‌گرفت.
او بیان کرد: در زمینه دلیل تخریب این بنا سند و مدرکی در دست نیست اما با شروع تحقیقات باستان‌شناسی در دهه ۵۰، ۶۰ و ۷۰ آثاری از بقایای معماری تاریخی در آن شناسایی شد و بعد از ۲۰ سال وقفه مجددا کاوش‌ها آغاز شده است.
او با تاکید به اینکه کاوش‌ها حدود ۲ ماه دیگر نیز ادامه خواهد داشت، افزود: تاکنون در پی کاوش‌های صورت گرفته قبوری که حکایت از سبکی از تدفین با کوزه داشته و آثار معماری جرزهای متعددی که بخشی از رواق‌های سمت شمالی بنا است، کشف شده است.
۶۰۱۸/ ۱۲۵۷