تاریخ انتشار: ۱ مرداد ۱۳۹۸ - ۱۳:۵۷

ساری-ایرنا- لپتوسپیروز یا تب شالیزار یکی از بیماری های مشترک بین انسان ودام است که همه ساله در فصل بهار و تابستان به خصوص در گرماگرم فعالیت کشاورزی برنجکاری با شیوع خود شوک غیر منتظره ای را به مردم و حتی شبکه بهداشت و درمان وارد می کند.

به گزارش خبرنگارایرنا، نقطه زمانی نگران کننده برای شیوع بیماری تب شالیزار در مازندران از ماه اردیبهشت همزمان با گرم شدن هوا و اوج گیری کشت برنج است و تا زمان برداشت محصول این نگرانی وجود خواهد داشت. علت این که از این دوره زمانی به عنوان آغاز و پایان نگرانی یاد می شود، این است که مشابهت بیماری تب شالیزار با آنفلوانزا باعث شده تا توسط بیماران و خانواده هایشان جدی گرفته نشود و این بی خیالی گاهی به قیمت جان فرد مبتلا تمام می شود؛ مانند مرگ دو کشاورز مازنی در سال های ۹۵ و ۹۶ که در بابلسر و امیرآباد رخ داد. علت مرگ هر دو کشاورز تب شالیزار و جدی نگرفتن علایم آن و مراجعه دیرهنگام به پزشک اعلام شد.

بر اساس گزارش مرکز بهداشت مازندران ، امسال تاکنون ۱۴۰ بیمار مشکوک به تب شالیزاری در استان شناسایی شدند که از این تعداد حدود ۷۰ نفر تجویز بستری شدن در بیمارستان دریافت کردند و پس از انجام آزمایشات لازم مشخص شد که ۱۲ نفر واقعا به تب شالیزار مبتلا هستند.

مرکز بهداشت مازندران احتمال می دهد تعداد دیگری از بیماران مبتلا به تب شالیزار در استان وجود داشته باشند که به دلیل مشابهت این بیماری با آنفلونزا تاکنون پیگیر درمان خود نشده اند.

علایم تب شالیزار
لپتوسپیروزیس یا تب شالیزار بیشتر در مناطق گرمسیری، نیمه گرمسیری و معتدل همانند نواحی شمالی ایران شیوع می یابد. باکتری ابتلا کننده به این بیماری راههای متعددی برای ورود به بدن انسان دارد ولی مهم ترین راه آن از طریق نوعی انگل فنری شکل در آب است که از طریق پوست خراشیده، چشم و غشاهای مخاطی به ویژه در فصل بهار و تابستان وارد بدن می شود.

بیماری تب شالیزار فقط کشاورزان و شالیکاران را درگیر نمی‌کند بلکه کسانی که بدون رعایت مسائل بهداشتی با حیوانات در تماس هستند در معرض خطر این بیماری قرار دارند مانند صیادان، معدنچیان و قصابان . تب شالیزار به طور کلی از طریق تماس با آب، غذا و خاکی که با ادرار حیوانات وحشی و اهلی آلوده شده باشد، به افرادی که با این عناصر در تماس هستند، منتقل می‌شود. در حالت عادی و در صورت محافظت و مراقبت این بیماری منتقل نمی‌شود، اما اگر پوست زخمی و جراحت دیده یا اعضای مخاطی بدن مانند چشم، بینی و دهان در معرض و تماس با عناصر آلوده قرار گیرد، بیماری به فرد منتقل می‌شود.

این بیماری طیف وسیعی از علائم را بروز می‌دهد. علائم اولیه این بیماری مشابه آنفولانزا است و به همین دلیل هم تشخیص اولیه آن حتی توسط پزشک در صورت انجام نشدن آزمایشات لازم مشکل است در حالی که در بسیاری از موارد عدم تشخیص درست و بموقع سبب پیشرفت بیماری و دشوار شدن درمان آن می‌شود.

علایم این بیماری گاهی با مننژیت هم اشتباه گرفته می شود به خاطر این که با تب، لرز و سردرد شدید همراه می شود. سرفه خشک، تب، سردرد، درد عضلانی، تهوع و استفراغ و لرز، درد شکم، صدای غیرطبیعی ریه، درد استخوان، ورم ملتحمه (التهاب و قرمزی چشم)، بزرگ شدن غدد لنفاوی، بزرگ شدن طحال و کبد، سفتی ماهیچه‌ها و بثورات جلدی از جمله علایمی است که اگر در این فصل سال به سراغ فردی آمد فوری باید به پزشک مراجعه کند و تحت درمان قرار گیرد.

 مهم ترین علامت این بیماری تب بالا به صورت ناگهانی، دردهای عضلانی به ویژه درد کمر، سردرد، ساق پا و پشت چشم است . البته در ۹۰ درصد موارد فرد بیمار بدون هیچگونه عارضه‌ای بهبود پیدا می‌کنند ولی ۱۰ درصد از بیماران به نوع شدید تب شالیزار مبتلا می‌شوند که در این وضعیت عوارض بعدی مانند گرفتگی کبدی، زردی چشم، تنبلی و نارسایی کلیه، دفع نامناسب، بالارفتن سموم بدن،  کاهش پلاکت خون، گرفتگی ریوی و خونریزی مغزی به سراغ بیمار می آید.

اگر چه گفته می شود سابقه شناسایی بیماری تب شالیزار در ایران به حدود ۶۵ سال پیش برمی گردد، ولی شناسایی آن در استان مازندران مربوط به سال ۸۲ است و از آن سال به بعد هم اطلاع رسانی به صورت گسترده از طریق شبکه بهداشت و درمان و مراکز بهداشت روستایی و رسانه ها در دستور کار قرار گرفت تا کشاورزان و سایر افرادی که در معرض ابتلا قرار دارند، در دوره زمانی نگران کننده بیشتر مراقبت کنند.

تشخیص بیماری تب شالیزار در صورت مراجعه به پزشک و اظهار درست و بموقع اطلاعات نیازمند آزمایش خون و آزمایش اختصاصی از فرد بیمار است . یکی از شیوه‌های بسیار مناسب برای تشخیص این بیماری آزمایش " ام ای تی " است و در صورت مسجل شدن ابتلای فرد به تب شالیزار توسط پزشک ، با تجوز دارو و رعایت دستورالعمل های بهداشتی ، بیمار در طول یک هفته تا ۱۰ روز بهبود می یابد.

برای بیماری تب شالیزار واکسنی وجود ندارد و بهترین راه پیشگیری ، رعایت موارد بهداشتی توسط کشاورزان و افرادی داست که در معرض این بیماری قرار می گیرند. دانستن اطلاعات در باره علایم بیماری کمک بزرگی به افراد در معرض خطر است تا بموقع به پزشک مراجعه کنند.

شناسایی ۱۴۰ بیمار مشکوک 
مدیر گروه بیماری عفونی مرکز بهداشت مازندران با اعلام این که تب شالیزاری از بیماری های اپیدمی در برخی استان های کشور از جمله استان های شمالی کشور و مازندران است ، گفت : همه ساله تعدادی از جمعیت استان به این بیماری که شباهات زیادی به آنفلونزا دارد، مبتلا می شوند.
دکتر محمدرضا پارسایی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: اگر بیماران مبتلا به تب شالیزاری به موقع به پزشک برای درمان مراجعه نکنند، مشکلاتی متوجه سلامتیشان می شود که گاهی به به مرگ می انجامد در حالی که با مراجعه بموقع به پزشک بیماری به راحتی قابل درمان است.

وی توضیح داد: بیماری تب شالیزار در ۱۵ تا ۴۰ درصد افراد بدون علامت ، ۶۰ تا ۸۰ درصد علائم خفیف بروز می دهد و تنها در درصد اندکی به شکل زردی و یرقان بروز پیدا می‌کند.
دکتر پارسایی یکی از نگرانی های مراکز بهداشتی و درمانی استان مازندران در ارتباط با این بیماری را مراجعه دیرهنگام به مراکز درمانی برشمرد و توصیه کرد : افراد در صورت داشتن یکی از علایم این بیماری که شامل تب، لرز، سردرد، استفراغ و درد عضلانی به پزشک معالج خودشان مراجعه کنند.
وی افزود: تاکنون در استان ۱۴۰ بیمار مشکوک به تب شالیرزاری شناسایی شدند و نمونه بیماری در ۱۲ بیمار مثبت بود و افزون بر ۷۰ نفر نیز در بیمارستان و مراکز درمانی استان بستری شدند.
به گفته وی کارگران شالیزاری و آببندان، صیادان و حتی کارگران کشتارگاهها و معادن از گروههای در معرض خطر محسوب می شوند.

اگرچه آماری از مبتلایان به بیماری تب شالیزاری در سال گذشته وجود ندارد، ولی در سال ۹۶ حدود ۱۸۰ نفر در مازندران مشکوک به این بیماری شناسایی شدند که نمونه ۵۰ بیمار مثبت اعلام شده بود و دو مورد نیز مرگ ناشی از این بیماری به ثبت رسید.
۶۹۸۲/۱۶۵۴