به گزارش ایرنا، صرفه جویی یعنی درست و مناسب از یک چیز استفاده کردن، مساله‌ای مهم که علاوه بر اقتصاد شخصی بر اقتصاد عمومی یک جامعه نیز اثر می گذارد، موضوعی حیاتی که بیان آیات، احادیث و روایات متعدد در این باره نشان از اهمیت آن دارد.
متأسفانه تفکر قالب در حوزه صرفه جویی به معنای کم استفاده کردن و یا محروم کردن خود از چیزی تعبیر شده در صورتی که صرفه جویی به هیچ عنوان محرومیت نیست بلکه روش صحیح درست مصرف کردن هر آنچه در زندگی داریم است.
نگاه اسلام و قرآن به مسائل اقتصادی نگاهی پیرامون استفاده مناسب از آنچه به بشر ارزانی شده است تا با رجوع به این نعمات به برطرف کردن نیاز خود بپردازد.
موهبت‌های رایگانی که در صورت عدم رعایت صحیح مصرف کردن به راحتی از داشتن‌شان محروم خواهیم شد.
آب یکی از این نعمت‌های بزرگ الهی است که حیات کل جانداران کره خاکی بدان وابسته است مایه‌ای زلال و شفاف که نبودنش تنها چند روز فاجعه بزرگی را به همراه خواهد داشت.
به جهت اهمیت این مایه حیاتی یک هفته در تیرماه به نام صرفه جویی به ویژه صرفه جویی در مصرف آب در تقویم جمهوری اسلامی ایران نامگذاری شده است.
هفته‌ای که متأسفانه همه ساله تنها به برگزاری چند جلسه، توزیع بروشور، سخنرانی چند مسئول و مواردی از این دست توسط دستگاه‌های دولتی خلاصه می شود و به آنچه که هدف اصلی این نامگذاری بوده و اهمیت ویژه‌ای برای جامعه بشری دارد کم توجهی می شود و از همه مهمتر فرهنگ سازی و ترویج فرهنگ صرفه جویی است که برای تحقق آن نیاز به مشارکت همگانی است.
فرهنگی که شیوه صحیح چگونه مصرف کردن را در جامعه گسترش دهد و حال باید میزان اثرگذاری و تأثیرپذیری آن بعد از گذشت چندین سال نمایان شود.
فرهنگ صرفه جویی متاسفانه هنوز به درستی در جامعه جا نیفتاده است به همین سبب شاهد اسراف در همه زمینه‌ها هستیم در حالی که اگر این فرهنگ در میان خانوادهها تعمیق و گسترش یابد تمامی اعضای خانواده حتی کودکان خود را موظف به رعایت آن می دانند.
بسیاری از خانوادهها به درستی از بحران آب آگاه نبوده و با اتکا به آمارهای ارائه شده از سوی هواشناسی یا دستگاه‌های دیگر از میزان بارش‌های سالیانه فکر می کنند مشکل کمبود آب وجود ندارد.
فرهنگی که لزوم تحقق آن بویژه در میان گروه سنی پایین جامعه اهمیت دارد اما متأسفانه تاکنون تلاش جدی در این حوزه نشده است.
سیستان و بلوچستان از استان‌های کم بارش و بحرانی در حوزه آب
سیستان و بلوچستان استانی به شدت مشکل دار در حوزه آبی است و تأمین آب برای مناطق شمال و مرکز این استان وابسته به کشور افغانستان و در جنوب استان وابسته به بارش‌های فصلی و قنات‌هاست.
بحرانی بودن این قضیه در سیستان و بلوچستان به حدی جدیست که مسئولان به فکر انتقال آب از دریا به این استان و سایر استان‌های همجوار این منطقه افتادهاند.
هرچند لطف خداوند در اواخر سال گذشته و بارندگی‌های فصل بهار در سیستان و بلوچستان و به تبع آن در کشور افغانستان سبب شد تا میزانی از این بحران کاسته شود اما آنچه در این‌باره مهم است چاره‌ای کار ساز برای داشتن منبع آب همیشگی و پایدار است که نگاه و توجه بیش از پیش مسئولان به این امر را می‌طلبد.
قطعی های مکرر آب و کلافگی مردم
عبدالله بامدی یکی از شهروندان زاهدانی که از نبود آب و مشکلات ناشی از آن گلایه مند بود به خبرنگار ایرنا گفت: مشکل قطعی آب مساله‌ای است که همه ساله با نزدیک شدن فصل تابستان و آغاز گرما دامنگیر مردم این دیار می شود.
وی ادامه داد: کمبود و یا نبود آب در شهر زاهدان معضلی چندین ساله است که تا کنون چاره‌ای اساسی برای آن اندیشیده نشده است.
بامدی تصریح کرد: گرمای شدید هوا و نداشتن آب برای استفاده از کولر آبی اعضای خانواده را کلافه کرده است.
وی بیان کرد: سیستان و بلوچستان دارای آب و هوایی خشک و بیابانی است که دمای هوا در بسیاری از شهرهای آن تا ۵۰ درجه سانتی گراد می‌رسد و سیستم خنک کننده غالب افراد کولر آبی است که آنهم وقتی آب نباشد معنا پیدا نمی کند.
وی تصریح کرد: همه مسئولان از وجود این مشکل آگاه هستند اما گویا در حل آن عاجز مانده اند.
یکی دیگر از شهروندان زاهدانی درباره قطعی‌های مکرر آب در این شهر گفت: متأسفانه قطعی‌های مکرر آب در شهر زاهدان مشکلی است که سالیان سال مردم با آن دست به گریبان هستند و تا کنون به غیر از سهمیه بندی کردن آب در برخی مناطق چاره دیگری اندیشیده نشده است.
محمد نیکبخت افزود: بارها به دستگاه‌های دست اندرکار برای حل این مشکل مراجعه کرده ایم اما تنها صبر و تحمل را به ما توصیه کرده‌اند، به رسانه ها مراجعه می کنیم و آنها نیز مشکل را مطرح می کنند اما یا گوش شنوایی نیست یا توان حل مشکل را ندارند.
نیکبخت طرحی جامع برای برطرف کردن مشکل آب را خواستار شد و بیان کرد: مسئولان باید به ارائه و تسهیل طرحهای مربوط به این حوزه سرعت و شتاب بیشتری بدهند و بعد از گذر از فصل گرما اینگونه طرح ها به فراموشی سپرده نشود.
وی طرح انتقال آب از دریا به سیستان و بلوچستان و استان های همجوار را یکی از طرح های مهم در حوزه تامین آب این استان دانست و افزود: بارش‌های بهاری و جاری شدن سیل در برخی مناطق این استان مردم را شادمان کرد که امسال مشکل آب نخواهیم داشت اما دیری نپایید که امیدها به یاس تبدیل شد و مطمئن هستیم که آبهای ذخیره شده در پشت سدها و چاه نیمه ها نیز تبخیر و مردم هم از آنها بی بهره می شوند.
شهر زاهدان و نیاز ۲ هزار و ۲۰۰ لیتر آب در هر ثانیه
مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب شهری سیستان و بلوچستان گفت: نیاز آبی کلان شهر زاهدان در فصول گرم سال و پیک مصرف با وضعیت مشترکان موجود و بدون در نظرگرفتن مناطق جدید الحاقی به میزان ۲۲۰۰ لیتر در ثانیه است.
علیرضا قاسمی بیان کرد: آب انتقالی از منابع موجود در شبکه شهری زاهدان در هر ثانیه ۱۶۰۰ لیتر است یعنی در شرایط اوج مصرف و در وضعیت موجود مردم این شهر در هر ثانیه با کمبود ۶۰۰ لیتر آب رو به رو هستند.
وی تصریح کرد: آب آشامیدنی و مصرفی شهر زاهدان از سه منبع آب انتقالی از چاه نیمه‌های سیستان به زاهدان با حجم ۸۵۰ لیتر برثانیه معادل ۷۳ هزار مترمکعب در شبانه روز، آب تولیدی آب شیرین کن با حجم ۳۰۰ لیتر بر ثانیه معادل ۲۶ هزار متر مکعب در شبانه روز و آب استحصالی چاه‌های جنوب این شهر با حجم ۵۰ لیتر بر ثانیه معادل۶ هزار مترمکعب در شبانه روز تامین می شود.
مدیر عامل آب و فاضلاب شهری سیستان و بلوچستان ادامه داد: تکمیل پروژه اجرایی خط دوم انتقال آب از چاه نیمه به زاهدان با کارفرمایی شرکت آب نیرو به ظرفیت انتقال هزارو ۶۸۰ لیتر در ثانیه راهکار اساسی و مطمئن به منظور بهره مندی ۱۰۰ درصدی شهروندان از نعمت آب آشامیدنی خواهد بود که فعلا راکد است.
وی گفت: شهرستان زاهدان با بیش از ۳۶ هزار کیلومترمربع وسعت و بیش از ۷۰۰ هزار نفر جمعیت دارای هزار و ۶۶۵ کیلومتر شبکه توزیع و ۱۵۴ هزار فقره اشتراک بوده که از این تعداد ۱۲۹ هزار مشترک از آب شیرین و ۲۵ هزار مشترک از آب بهداشتی لب شور بهره مند هستند.
اضافه شدن مصرف کننده دوم (کولر آبی) علت اصلی افت فشار و قطعی آب در فصل گرما است
مدیر روابط عمومی شرکت آب و فاضلاب شهری سیستان و بلوچستان نیز در گفت وگو با خبرنگار ایرنا کمبود تولید و اضافه شدن مصرف کننده دوم (کولر آبی) در فصل تابستان را علت این قطعی‌ها دانست و اظهار داشت: هر کولر آبی در ۲۴ ساعت بیش از ۵۰۰ لیتر آب مصرف می‌کند که با توجه به کمبود آب بسیار مشکل ساز است.
میثم سلیمانی بیان کرد: اتمام پروژه خط دوم انتقال آب از سیستان به زاهدان نقش مهمی در برطرف کردن نیاز آبی این شهر دارد.
وی اضافه شدن اشتراکات جدید در حوزه آب شهری و به تبع آن کمبود تولید را از دیگر مشکلات دانست و گفت: چهار هزار اشتراک جدید به تازگی به مجموعه مصرفی آب در شهر زاهدان اضافه شده است که نداشتن منبع مطمئنی برای تولید آب مشکل این شرکت در حوزه ارائه خدمات به مشترکان است.
مدیر روابط عمومی شرکت آب و فاضلاب شهری سیستان و بلوچستان اتصال پمپ‌های مشترکین به شبکه‌های آب رسانی را عاملی دیگر در افت فشار و قطعی آب دانست و بیان کرد: اتصال پمپ آب دلیلی دیگر در افت و قطعی آب برخی مناطق است چرا که بهره برداری از آب در ابتدای شبکه توزیع باعث انتقال نیافتن آب به سایر مناطق خواهد شد.
سلیمانی با بیان اینکه شهر زاهدان سه ماه در طول سال با پیک مصرف بالا رو به رو است که رعایت میزان مصرف و صرفه جویی آب توسط مردم نقش مهمی در کاهش افت فشار و قطعی‌های مکرر دارد.
وی توجه به زمان اوج مصرف که «ظهر و عصر» است و رعایت نکاتی چون نشستن خودرو، حیاط منزل و مواردی دیگر در این زمان را مهم دانست.
مسئولان به بخش تأمین آب سیستان و بلوچستان نگاه ویژه ای داشته باشند
مشکل کم آبی در سیستان و بلوچستان به چند سال اخیر خلاصه نمی‌شود و مدت هاست که مردمان این سرزمین با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند مردمانی که گاه نوشیدن جرعه ای آب سالم و بهداشتی از جمله آرزوهایشان به حساب می‌آید.
مردم مهربان و خونگرم و قانع سیستان و بلوچستان قدر آب را به خوبی می‌دانند و هیچگاه آن را بی رویه مصرف نمی‌کنند مردمانی که تامین آب گاه به قیمت از دست دادن جان و یا خوش بینانه تر به قطع عضوی از بدن یکی از اعضای خانواده شان تمام می شود.(کودکی در جنوب سیستان و بلوچستان هنگام برداشت آب از هوتک مورد حمله تمساح قرار گرفت و دستش قطع شد)
مردمانی که در بسیاری از شاخص ها نه تنها به برخورداری سایر مناطق کشور نیستند بلکه آب لوله کشی که هیچ، آب آشامیدنی بهداشتی نیز ندارند.
مردان، زنان و فرزندانی که در بسیاری از روستاهای این استان هر روز از فاصلههای طولانی ظرفهای بزرگ آب را بر دوششان حمل می کنند و شاید هفته ای یک بار هم استحمام نکنند.
در بسیاری از مناطق این استان از استخرها و وان های پرآب و آنچنانی خبری نیست.
مردم سیستان و بلوچستان به درستی راه‌های مصرف بهینه را در طول سال‌های متمادی خشکسالی و کم آبی یافته‌اند بطوری که اگر باغچه و درختی در خانه دارند با احتیاط کامل و رعایت زمان آبدهی، آنها را با آب وضو یا شستشوهای دیگر و یا قطره‌ای آبیاری می‌کنند.
صرفه جویی یکی از راه های مناسب برای کنترل مصرف آب
با وجودی که مردم سیستان و بلوچستان قدر آب را بخوبی می‌دانند اما باز هم از این عزیزان انتظار است با رعایت الگوی مصرفی مناسب از هدر رفت آب جلوگیری و صرفه جویی این نعمت الهی را در اولویت قرار دهند.
از اندک شهروندانی که با شستن خودرو، آبیاری درختان و مواردی از این دست با آب آشامیدنی آن هم در شرایطی که در برخی مناطق همین شهر آب آشامیدنی کمیاب است انتظار می رود در مصرف آب صرفه جویی کنند و مسئولان نیز در توزیع آب عدالت را بیش از پیش مد نظر قرار دهند.
همکاری و انسجام عمومی و رعایت الگوی مصرف تنها راه حل کنونی برای برون رفت از این مشکل به حساب می‌آید که امید است بیش از پیش بدان توجه شود.
۹۹۱۴**۶۰۸۱