بی توجهی کشورهای دیگر به یکجانبه گرایی های آمریکا و عدم همراهی برای اجماع سازی علیه ایران؛ از تشدید تحریمها گرفته تا فراخوان برای پیوستن به طرح محافظت از تنگه هرمز نمودی از شکست این نوع سیاست هاست.
رسانه های داخلی در گزارش های امروز خود، این شکست را با تمرکز بر محورهایی همچون رویدادهای به وقوع پیوسته در حوزه خلیج فارس، سفر ظریف به نیویورک و کشورهای آمریکای لاتین و ادعای ترامپ مبنی بر مورد هدف قرار دادن پهپاد کشورمان پیگیری کرده اند.
به گزارش گروه نشریات خبری؛ در همین راستا امروز رسانههای داخلی با خاستگاه سیاسی مختلف، درگذشت مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی را در کانون توجه خود قرار دادند. بدین ترتیب که رسانههای اصلاح طلب ضمن تأیید رابطه دوستانه آمانو با آمریکا یادآور شدند: وی به عنوان یکی از سرسختترین مدافعان برجام و نیز مخالف یکجانبهگرایی آمریکا، تعامل مطلوبی را با کشورمان داشت (ابتکار) در مقابل رسانهای اصولگرا ضمن انتقاد شدید از کارنامه وی نوشتند: خودفروختگی آمانو به آمریکاییها چنان مشهود بود که در همان نخستین روزهای روی کار آمدنش، موجی از ترور مدیران و دانشمندان صنعت هستهای ایران آغاز شد.(وطن امروز)
رسانههای اصلاح طلب
از جمله گزارههای به کاررفته در این رسانهها عبارتند از: "فرسوده سازی سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ"؛ "حداقل تأثیر ممکن سفرهای ظریف به آمریکای لاتین جلوگیری از ایجاد ائتلاف علیه ایران است"؛ "بازی موش و گربه ترامپ"؛ "آمانو از سرسختترین مدافعان برجام" و "آمانو تسلیم فشارهای دولت ترامپ نشد".
روابط ایران و آمریکا
ابتکار در سرمقاله خود نوشت: واشنگتن به رغم همه ادعاها درباره اهداف و نتایج اجرای «سیاست فشار حداکثری» علیه ایران، دریافته است که این کشور برخلاف تصورات تیم تندرو دولت «دونالد ترامپ» شکننده نیست، بلکه توانسته بر بسیاری از مشکلات ناشی از منازعه با آمریکا در سطوح مختلف کنترل لازم را داشته و بلکه اوضاع را مدیریت کند.تهران اما در دوسطح بازدارندگی و تلاش برای برونرفت از چالههای سیاست فرسایندهسازی آمریکا مشغول است. در این دو سطح نیز عنصر زمان برای تهران کلیدی است. حفظ خود در جامعه جهانی و در اینحال مدیریت اوضاع با پرهیز از تاثیرپذیری از سیاست فشار حداکثری واشنگتن، ابتکاری است که درحالحاضر تهران به کمک دیپلماسی فعال و قدرت دفاعی خود به اجرا گذاشته است. در واقع تهران نیز فرسوده سازی سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ را با مقاومت چند لایه در سطوح سیاسی، اقتصادی و نظامی به چالش گرفته است. نیاز به هشیاری تهران بیش از همه طرفهای مربوط به مناقشه جاری است؛ چراکه از یکسو باید با فشار حداکثری واشنگتن مقابله کند. از سوی دیگر، مانع اجماع سازی واشنگتن شده و در اینحال دیگر طرفها را برای برونرفت از وضع فرساینده کنونی وادار به اقدام لازم کند. زمان برای همه طرفها تعیین کننده خواهد بود.
آفتاب یزد در گزارشی به این پرسش میپردازد که چرا کاخ سفید از سفر ظریف به آمریکای لاتین عصبانی است؟
محمود دهقان، تحلیلگر مسائل بین الملل در این باره به آفتاب یزد گفت: سفر ظریف به سه کشور آمریکایی میتواند منجر به ایجاد اجماعی در آمریکای لاتین برای فشار به واشنگتن شود. در واقع حداقل تأثیر ممکن سفرهای ظریف به آمریکای لاتین این است که از ایجاد یک ائتلاف علیه ایران جلوگیری کند.وی افزود: به نظر میرسد که سفر پمپئو آنهم دو روز بعد از سفر ظریف به دو کشور آمریکای لاتین، از روی موضع انفعال است. آمریکا از اینکه ایران در آسیا و خاورمیانه به صراحت سخنان خود را علیه گروه «بی» مطرح میکند و اکنون این تئوری را به آمریکای لاتین برده و در جمع ۱۲۰ کشور جهان مطرح کرده، بسیار عصبانی است.
فریدون مجلسی، تحلیلگر روابط بینالملل در یادداشتی در روزنامه شرق مینویسد: این روزها جنگ اقتصادی آمریکا با ایران از توقیف کشتیهایی در مدیترانه، عربستان، چین و متوقفشدن دو کشتی حمل غله بهدلیل تحویلندادن سوخت در برزیل فراتر رفته و جنگ روانی را نیز بر آن افزودهاند. از سویی به نحوی کودکانه رفتوآمد در محدوده ۲۵ مایلی دیپلماتیک را برای دیپلماتهای ایرانی در سازمان ملل و از جمله برای وزیر خارجه ایران و تیم همراهش که برای حضور در شورای اقتصادی سازمان ملل به نیویورک رفتهاند، به فاصله خانه تا دفتر کار و سازمان ملل محدود کردهاند که نوعی توقیف خانگی بیسابقه محسوب میشود. شاید در آینده بردن فرزندان به مدرسه و رفتنشان به بقالی محل را نیز مجاز بدانند! مدعی هم شدهاند پهپاد ایرانی را ساقط کردهاند که سپاه پاسداران ساقطشدن پهپاد را تکذیب کرد و تصاویر پهپاد از عرشه ناو آمریکایی را نیز منتشر کرد. سپاه هفته پیش هم خبر آمریکاییها مبنی بر توقیف یک نفتکش خارجی در تنگه هرمز را تکذیب و بعد اعلام کرد یک شناور که سوخت قاچاق از ایران حمل میکرد، توقیف شده است.همزمان با بازی موش و گربه ترامپ، احتمال مذاکراتی میان محمدجواد ظریف با برخی اعضای کنگره آمریکا از سناتورها یا مجلس نمایندگان مطرح شده است که با تهدیدهای اخیر در تضاد است. متأسفانه ناهنجاری زبانی جنگ سرد، رنگ اهانتهای شخصی به خود گرفته است.
اما صادق زیبا کلام، استاد دانشگاه تهران در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه سفر اخیر ظریف وزیر امورخارجه ایران به نیویورک هیچ تأثیری بر روی باز شدن گره کور مذاکرات ایران و آمریکا ندارد، اظهارداشت: «به دلیل اینکه اصولاً وزیر امور خارجه هیچ استقلالی از خود در روابط با آمریکا ندارد و تنها توجیهگر مسائل روی داده بین دو کشور است، بنابراین هیچ انتظاری از ایشان نمیتوان داشت.»وی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا احتمال مذاکره مستقیم بین ایران و آمریکا با توجه به فضا تنش آلود میان دو کشور وجود دارد، گفت: «بنده در این زمینه معتقد هستم هیچ تغییری در دشمنی و ترک برداشتن دیوار بی اعتمادی بین ایران و آمریکا به وجود نیامده است.»
درگذشت مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی
"دوست واشنگتن، حامی برجام"عنوان یادداشتی است که در روزنامه اعتماد دیده میشود و در بخشی از آن آمده است: آمانو که از سال ۲۰۰۹ به عنوان مدیرکل آژانس خدمت میکرد، از جمله افرادی بود که در مذاکرات برای برجام و همچنین در چهار سال گذشته در اجرای آن نقش بارزی اجرا کرد. این دیپلمات ۷۲ ساله ژاپنی که بر اساس اسناد افشا شده مکاتبات دیپلماتیک دولت امریکا توسط ویکیلیکس، پیش از انتخابش به این مقام به واشنگتن وعده همکاری کامل در تحت فشار قرار دادن ایران داده بود. نزدیکی یوکیو آمانو با دولت امریکا به حدی بود که جان بولتون، مشاور امنیت ملی افراطی رئیسجمهور امریکا در واکنش به مرگ آمانو، دوستی با او را افتخاری برای خود توصیف و همزمان محمدجواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، او را حامی قاطع برجام معرفی کرده است. او در دوران مدیریتش و به ویژه بعد از بسته انعقاد توافق هستهای میان ایران و ۶ قدرت هستهای و بسته شدن پرونده PMD (ابعاد احتمالی نظامی)، عملکردی نسبتاً بیطرفانه نسبت به ایران از خود نشان داد و در ۱۵ گزارش متوالی آژانس اجرای کامل برجام توسط ایران را خبر داد.
ابتکار هم به همین مناسبت مینویسد: هرچند آمانو در طول مدت ریاست خود بر آژانس بیشتر بر جنبههای فنی آن تاکید داشته و همواره از جنبههای سیاسی آن اجتناب میکرد، اما برخی از منتقدین آمانو معتقدند که در زمان آمانو رویکرد سیاسی آژانس نسبت به پرونده هستهای ایران با وضوح بیشتری نسبت به دوران محمد البرادعی دنبال شد، به طوری که اجبار سیاسی امضای پروتکل الحاقی، متهم کردن ایران به پنهانکاری هستهای و نیز سرسختی او در دادن برخی از اطلاعات از جنبههای منفی حضور آمانو در آژانس است. اما روی هم رفته، پس از امضای توافق برجام و شروع نظارتهای هستهای آژانس، میتوان گفت که آمانو به عنوان یکی از سرسختترین مدافعان برجام و نیز مخالف یکجانبهگرایی آمریکا، تعامل مطلوبی را با کشورمان داشت و در اوج کشاکشهای هستهای میان ایران و آمریکا که درنهایت منجر به خروج این کشور از برجام شد، آمانو ۱۴ مرتبه در گزارشهای خود پایبندی ایران به تعهدات هستهای را مورد تائید و تاکید قرار داد. امری که به گفته ناظران در اوج فشارهای آمریکا به سازمانهای بینالمللی و نیز آژانس که بودجه قابل توجهی از آنها را نیز ایالات متحده تأمین میکند، نشانگر نوعی استقلال رأی از سوی مدیر فقید آژانس درمورد حساسترین پرونده هستهای جهان بود.
به نوشته روزنامه مردم سالاری آمانو کسی بود که پرونده پیامدی یعنی «جنبه احتمالاً نظامی برنامه هستهای» ایران را در آژانس بینالمللی انرژی اتمی بست و یکی از مهمترین جنبههای مناقشه هستهای را خاتمه داد.این روزنامه در بخش دیگری افزود: دولت ترامپ که همراهی آمانو با خود را نمیدید، حتی تهدید کرد که بودجه آژانس بینالمللی انرژی اتمی را کاهش میدهد. به جز ترامپ، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسراویل نیز در این دوران بر فشارها بر آمانو افزوده بود. در این تصویر سوم، آمانو تسلیم فشارهای دولت ترامپ نشد. وی حاضر نشد به بخشی از پازل ترامپ برای فشار به ایران تبدیل شود.
ایسنا به همین مناسبت نوشت: او در تفهیم و توضیح ابعاد فنی برجام برای تندروها در ایران و آمریکا نقش مهمی ایفا کرد. نقش فنی و کارشناسی مسئولان و مقامات آژانس به ویژه شخص آمانو در ارائه گزارشهایی با کمترین حاشیه بعد از تواقق هستهای در اجرایی شدن برجام بسیار مؤثر بود. بسته شدن پرونده مطالعات ادعایی (PMD) که مهمترین ادعاهای غیرهستهای را علیه برنامه صلح آمیز هستهای ایران مطرح میکرد در رفت و آمدها و مذاکرات طولانی و پی در پی در مسیر وین تهران از جمله اقدامات مؤثری بود که در دوره یوکیا آمانو انجام شد و برخلاف انتظار کارشناسان فنی و سیاسی این پرونده از سوی آژانس برای همیشه بسته شد.
تلاشهای کشورهای دیگر برای مقابله با تحریمهای ضدایرانی آمریکا
به گزارش نامه نیوز، مایک پمپئو وزیر امورخارجه آمریکا با انتشار پیامی در حساب کاربری خود با طرح ادعاهایی علیه کشورمان از تحریم یک شرکت چینی به اتهام نقض تحریمهای آمریکا علیه ایران خبر داد.وی در پیام خود نوشت: آمریکا در اجرای تحریمهای خود علیه ایران جدی است. بنابراین، امروز ما در حال اقدام علیه یک شرکت چینی به دلیل خرید نفت از ایران هستیم که برخلاف تحریمهای آمریکا است. هیچ شرکتی نباید با تأمین منابع مالی ایران از فعالیتهای بیثبات کننده این کشور حمایت کند.
همچنین به گزارش ایلنا، مرتضی مرادیان، سفیر کشورمان در دانمارک در حساب شخصی اینستاگرام خود نوشت: دولت دانمارک در حال بررسی پیوستن به اینستکس است.
طرح آمریکا برای محافظت از تنگه هرمز
به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری رویترز دولت ژاپن اعلام کرد که این کشور همچنان قصد ندارد برای پیوستن به طرح آمریکا برای به اصطلاح محافظت از تنگه هرمز، نیرو به خاورمیانه اعزام کند.یوشیهیده سوگا دبیر کابینه دولت ژاپن امروز (سهشنبه) درباره پیشنهاد آمریکا برای ایجاد ائتلافی به منظور محافظت از کشتیرانی در تنگه هرمز تاکید کرد که موضع توکیو برای اعزام نکردن نیرو به خاورمیانه تغییری نکرده است.
رسانههای اصولگرا
بخشی از عبارتهای کانونی این رسانههای عبارتند از: "شکست سیاستهای آمریکا"؛ "هزینه تراشیهای آمریکا هیچ دستارودی برای آنان ندارد"؛ "حلقه به گوشی آمانو برای سازمان جاسوسی ایالات متحده" و "خودفروختگی آمانو به آمریکاییها".
طرح آمریکا برای محافظت از تنگه هرمز
در سرمقاله روزنامه سیاست روز این پرسش مطرح شده است که چرا آمریکاییها از اجرای طرح ایجاد ائتلاف عبور و مرور ایمن کشتیها در خلیج فارس و تنگه هرمز سخن گفته اند و چه اهدافی را در ورای آن پیگیری میکنند؟ به اعتقاد نگارنده رویکرد آمریکا به ایجاد ائتلاف در حالی که تاکنون از یک جانبه گرایی سخن میگفت، نشانگر شکست سیاستهای آمریکا و البته تزلزل جهانی آن است…آمریکا از یک سو جرأت و توان تشکیل ائتلاف دریایی در منطقه را ندارد و از سوی دیگر سایر کشورها نیز در کنار آمریکا قرار نخواهند گرفت چرا که تجریه به آنها نشان داده که نتیجه ائتلاف با آمریکا برابر با افعانستان و لیبی و گرفتار آمدن در هزینه تراشیهای آمریکا است در حالی که هیچ دستارودی برای آنان ندارد. بر این اساس آمریکا هر چند که در ظاهر ادعای اعزام ناوهای بیشتر به منطقه را سر میدهد، اما در اصل هیچ توانی برای تحقق این امر نداشته و پس از مدتی با انحراف افکار عمومی به مسائل حاشیهای راه خروج و کاهش نیرو از جمله ناوهایش از منطقه را در پیش میگیرد.
ادعای هدف قرار دادن پهپاد ایرانی توسط آمریکا
رجانیوز: بدون تردید، نگرانی واقعی بر رهبران پنتاگون حاکم شده است؛ چرا که آنها متوجه شدهاند که اگر پهپادی موفق به عبور از رادارهایی آمریکایی شود پس میتواند موشکهایی را حمل کند و کشتیهای نظامی آمریکا را هدف قرار دهد. طی یک ماه، پنتاگون از توانمندیهای نظامی ایران شگفتزده شده است؛ سامانههای دفاعی ایران پهپاد پیشرفته «گلوبال هاوک» را ساقط و هواپیمای «پوسایدون ۸» را که از قابلیت پنهان شدن برخوردار است، رصد کنند، فراتر از آن، حالا پهپادهای ایران بر فراز ناوشکن باکسر پرواز میکنند بدون آنکه سامانههای نابودکننده موفق به رصد آن شوند و این به این معنی است که آنها میتوانند در صورت لزوم، به کشتیهای نظامی حمله کنند.
درگذشت مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی
وطن امروز در گزارش خود از مرگ مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نوشت: با اسناد متعددی که در رابطه با حلقه به گوشی او برای سازمان جاسوسی ایالات متحده (سیا) روی دایره ریخته شده، میتوان او را نماد «یک بونراکو» ی شیطانی دانست؛ عروسک خیمه شببازی مکانیکی مشهور در صحنههای نمایش سنتی ژاپنی تحت عنوان «سانباسو» که قد و قواره و شکل و شمایلی انسانی دارد و توسط یک یا چند عروسکگردان اداره میشود.
در ادامه این گزارش آمده است: طی یک دهه گذشته که آمانو عنان مقر وین را به دست گرفته بود، بارها مقامات ایرانی و سیاستمداران مستقل بینالمللی نسبت به جاسوسی آژانس برای غرب و درز دادن اطلاعات صادقانهای که ایران از برنامه صلحآمیز هستهای و مراکز و فعالان این حوزه در اختیار این مرجع بینالمللی قرار داده بود، انتقاد کرده بودند. خودفروختگی آمانو به آمریکاییها چنان مشهود بود که در همان نخستین روزهای روی کار آمدنش، موجی از ترور مدیران و دانشمندان صنعت هستهای ایران آغاز شد. ۳ تن از عالیرتبهترین شهدای هستهای ایران یعنی مجید شهریاری، مصطفی احمدیروشن و داریوش رضایینژاد، در همان نخستین ماههای دوران ریاست منحوس آمانو ترور شدند که بعدها رژیم صهیونیستی به طور کلی این جنایات را برعهده گرفت؛ موضوعی که در عین حال اوج خباثت روح خبیث ژاپنی و دشمنی او با ایران را اثبات میکرد.
کیهان نیز در واکنش به پیام تسلیت عراقچی مبنی بر بستن شدن کامل پرونده موسوم به پیامدی و ارائه یازده گزارش متوالی که در آنها پایبندی کامل ایران به برجام تأیید شده بود در زمان ریاست آمانو نوشت: البته برخلاف اظهارنظر آقای عراقچی، pmd عملاً بسته نشده است. علاوه بر این براساس قطعنامه آژانس، ابعاد احتمالی نظامی برنامه هستهای ایران دیگر قید «احتمالی» ندارد و از نظر آنها بهطور «یقینی» و «قطعی» ثابت شد که ما در گذشته کارهایی غیرقانونی انجام دادهایم و بدینترتیب بخش قابل توجهی از ادعاهای دروغ غرب علیه ایران در ۱۲ سال گذشته به یک سند حقوقی و معتبر بینالمللی تبدیل شد!
عملکرد وزیر خارجه
کیهان در بخشی از یادداشت روز خود نوشت: آقای ظریف اخیراً در پاسخ به سوال خبرنگار NPR گفت «تعامل با غرب اعتبارش را در داخل ایران از دست داده است. مردم دیگر نگاهشان به تعامل با جامعه بینالمللی نیست، به آمریکا نیست. به دلیل اینکه به قولش عمل نکرد و به اروپاییها هم نیست، به خاطر اینکه آنها نتوانستند در برابر آمریکا ایستادگی کنند.، بنابراین، بله، تعامل با غرب اعتبارش را از دست داده و بر همین اساس، من هم اعتبارم را از دست دادهام». چرا؟ آیا مجال جبران وجود ندارد؟ حتماً فرصت اصلاح وجود دارد. چرا باید اعتبار خود را به توافق پایمال توسط قدرتهای بدعهد غربی گره زد و قاطعیت به خرج نداد؟ اصلاح مسیر و جبران مافات، عین شجاعت و حرّیت است. اقتدار انقلاب اسلامی را باور کنیم.