تهران- ایرنا- رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم با تاکید بر اینکه باید به وسیله دانش اساتیدی چون فتح الله مجتبایی از دیگر ادیان شناخت پیدا کرد، گفت: استاد مجتبایی از اساتید مسلم مطالعات تطبیقی ادیان است.

به گزارش خبرنگار دانشگاه و آموزش، آیت الله مصطفی محقق داماد شامگاه سه شنبه در آئین گرامیداشت مقام علمی سید فتح الله مجتبایی با اشاره به اینکه ما باید بدانیم که سخن موسی (ع) و عیسی (ع) و دیگر انبیاء چیست، ادامه داد: پاسخ به این سوالات را می‌توان در مطالعات تطبیقی ادیان جستجو کرد که استاد مجتبایی از اساتید مسلم این حوزه است.

وی تصریح کرد: امروز دیگر زمان تبلیغ برضد دیگر ادیان نیست، بلکه باید آنها را شناخت.

رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم اضافه کرد: در بخش‌های مختلف دانش الهیات، یکی از موارد کمتر مورد توجه قرار گرفته مسئله مطالعه ادیان تطبیقی است.
محقق داماد اظهار داشت: مسئولان کشور نیز باید فکری درباره علوم انسانی و تحقیق درباره ادیان دیگر داشته باشند؛ زیرا امروز زمان تبلیغ بر ضد دین‌های آسمانی مانند مسیحیت نیست؛ بلکه باید آنها را شناخت.

استاد مجتبایی پیوند نزدیکی با عرفان و تصوف دارد

سیدکاظم موسوی بجنوردی رئیس مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی نیز در این آئین اظهار کرد: در وجود استاد پر از معرفت و معنویت است و هر نوشته وی دری از گذشته پر افتخار فرهنگ ایرانی و اسلامی است.
وی با اشاره به اینکه استاد مجتبایی از دانشمندان روزگار ما است که تلاش کرده تا روح علمی را در جان خود گردآورد، ادامه داد: وی پیوند نزدیکی با موضوعات گوناگون از ادبیات و عرفان تا تصوف و تاریخ دارد که از وی عالمی برجسته و دانشمند ساخته است.
موسوی بجنوردی تاکید کرد که تأثیر مجتبایی در دانشنامه علمی کشور موضوعی جذاب و غیرقابل انکار است.

استاد مجتبایی در حوزه ادیان سرآمد است

در ادامه این مراسم غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان ادب فارسی نیز با بیان اینکه استاد مجتبایی ریشه عمیقی در معارف و ادب فارسی دارد، گفت: این استاد و دانشمند ایرانی حتی یک روز از عمر خود را هدر نداده و همواره به دانش اندوزی مشغول بوده است.
وی گفت: در ایران امروز فردی با جامعیت وی که در حوزه‌های ادیان داشته باشیم، وجود ندارد. کارهای وی قابل اعتماد و اتکا است. روشنی، وضوح، اعتماد اجتماعی و علمی از خصوصیات استاد مجتبایی است.
حداد عادل خلق و خوی مجتبایی را معطر به پسندیده بودن دانست و از وی درخواست کرد که شرح حالی از خود برای استفاده و الگوگیری نسل آینده بنگارد.
در ادامه این مراسم "ابهی سینگ" رایزن فرهنگی هند در ایران، ژاله آموزگار استاد ادبیات فارسی، نصرالله پورجوادی استاد فلسفه و علی اصغر دادبه از اساتید ادبیات عرفانی در فضائل علمی استاد مجتبایی به ایراد سخنرانی پرداختند.

علاقه بیشتری برای آموختن دارم
مجتبایی نیز در سخنانی اظهار داشت: من هرچقدر عمرم بیشتر می‌شود، می‌فهمم که دانسته‌هایم کمتر است و علاقه و شوق بیشتری برای آموختن پیدا می‌کنم.
در پایان این آئین از کتاب مجموعه مقالات "گفتارهایی در تاریخ و فرهنگ" استاد فتح الله مجتبایی رونمایی شد.

فتح‌الله مجتبایی در سال ۱۳۰۶ در تهران به دنیا آمد. مقدمات ادبیات و علوم رسمی را در فراهان اراک فرا گرفت.

پدر و اجداد وی از مستوفیان دوران قاجار و جد و نیای وی از بزرگان صوفیه طریقت نعمت‌الله، بودند، مجتبایی در چنین خانواده‌ای تعلیمات مقدماتی را پشت سر گذاشت و همین زمینه نیز مطالعات او را به تاریخ ادیان و فلسفه شرق و هند کشاند.

وی در سال ۱۳۳۲ از دانشکده ادبیات دانشگاه تهران و دانشسرای عالی درجه لیسانس گرفت، و از آن سال تا ۱۳۳۸ در دبیرستان‌های اراک و تهران و دانشسرای عالی به تدریس ادبیات و زبان‌های خارجی اشتغال داشت.

در ۱۳۳۹ از طرف وزارت فرهنگ برای آشنایی با روش‌های جدید تألیف کتاب‌های درسی به خارج از کشور اعزام شد و پس از یک دوره مطالعه و تحقیق در این زمینه در ایالات متحده آمریکا (دانشگاه کلمبیا، نیویورک) به کشور بازگشت و مأمور تهیه و تدوین کتاب‌های درسی در ادبیات برای دبیرستان‌ها شد.

استاد مجتبایی در دوران تحصیل خود از محضر استادان بزرگی در داخل و خارج از کشور استفاده کرد و برای آشنایی با عرفان هندی مسافرت‌های متعددی به هند و پاکستان داشت.

مجتبایی درجه دکتری تاریخ ادیان و فلسفه شرق را از دانشگاه هاروارد آمریکا در سال ۱۳۵۰ اخذ کرده و در مرکز مطالعات ادیان جهان آمریکا، تاریخ تطبیقی ادیان را تحصیل کرد.

وی هم‌اکنون عضو هیأت علمی بنیاد دائرةالمعارف بزرگ اسلامی و همچنین عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. از فتح الله مجتبایی تاکنون بیش از ۲۰۰ عنوان کتاب، مقاله و شعر و نقد کتاب به صورت تألیف و ترجمه و تصحیح به زبان‌های فارسی و انگلیسی در ایران و خارج از ایران منتشر شده است./