اگر تا سالهایی نه چندان دور، اتیلن و زنجیره آن حرف اول را در صنعت پتروشیمی جهان میزد اما امروز، خانواده سهکربنه پتروشیمی یا همان پروپیلن در حال خارج کردن رقبا از گردونه است.
با این حال کمبود این محصول پتروشیمی در جهان باعث شده تا از نظر قیمتی بالاتر از سایر محصولات قرار بگیرد. از سوی دیگر تنوع در زنجیره پاییندست این محصول زمینه رونق بازار آن را فراهم کرده و هر کشوری که در تولید پروپیلن و در ادامه زنجیره پلیپروپیلن بهتر عمل کند میتواند امیدوار باشد بازار مطمئنی در پیش رو دارد.
از این رو ایران نیز وارد باشگاه تولیدکنندگان این محصول شده اما به دلیل فرآیند پیچیده آن اکنون تنها ۹۰۰ هزار تن پروپیلن در دو پالایشگاه و ۶ مجتمع پتروشیمی تولید میشود.
در واقع از آنجایی که سادهترین مسیر برای دستیابی به پروپیلن استفاده از گاز پروپان در واحدهای پالایشگاهی است، در شرایط فعلی ایران بیشترین تولید خود را در پالایشگاهها انجام میدهد.
اما صرفه اقتصادی این کار چندان بالا نیست و این در شرایطی است که امروزه از گاز طبیعی به پروپیلن دست پیدا میکنند؛ البته ایران در این زمینه وارد شده و حتی طرحی آزمایشی در این زمینه در ماهشهر اجرا کرده است تا از متانول، پروپیلن تولید کند.
اکنون نیز به گفته معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی، هفت طرح تولید پروپیلن در صنعت پتروشیمی در دست اجراست که میتواند تا سه میلیون تن به ظرفیت پروپیلن کشور اضافه کند.
«بهزاد محمدی» در جلسه هم اندیشی مدیران عامل طرح های تبدیل پروپان به پروپیلن( PDH)) و پلیپروپیلن (PP) با اشاره به اینکه هدف از برگزاری این جلسه بررسی وضعیت مجوزها و طرحهای در دست اجرای پروپیلن و پلی پروپیلن است، اظهار کرد: در این خصوص باید به تنوع در زنجیره پروپیلن و مشتقات آن نیز توجه شود تا در صورت تولید سه میلیون تن پروپیلن تاب آوری در زنجیره پایین دستی این محصول برای واحدهای تولیدکننده بیشتر شود.
وی افزود: از این هفت طرح پروپیلنی سه طرح سلمان فارسی ، هیرسا پلیمر و کوروش در منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی (ماهشهر) متمرکز است که از پیشرفت مناسبی در بخش تامین دانش فنی برخوردارند و چهار طرح توسعه انتخاب ،مهرپترو کیمیا ،سازه صنعتی آذران ونفت وگاز رضوی در منطقه کنگان و عسلویه فعال میشوند.
محمدی با بیان اینکه صنعت پروپیلن از جذابیت و اهمیت خاصی برخوردار است وکمک شایانی به رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال در صنایع پایین دست میکند، گفت: ما در شرکت ملی صنایع پتروشیمی حامی این طرحها هستیم.
در شرایط فعلی سرانه مصرف مواد پلاستیک و پلیمری در ایران حدود ۴۶ کیلوگرم به ازای هر نفر بوده و این درحالی است که سرانه مصرف مواد پلیمری در کشورهای پیشرفته صنعتی دو برابر ایران است.