تهران- ایرنا- رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت گفت: در جهان حدود ۲۴۰ میلیون نفر عفونت مزمن با هپاتیت B و ۷۱ میلیون نفر عفونت مزمن با هپاتیت C دارند. هپاتیت قابل پیشگیری و درمان و در مورد هپاتیت C قابل درمان قطعی است.

به گزارش وزارت بهداشت، محمد مهدی گویا روز جمعه درباره بیماری هپاتیت افزود: ۸۰ درصد مبتلایان به هپاتیت در جهان هنوز امکان دسترسی به خدمات آزمایش و درمان ندارند. بر اساس گزارش منتشره در سال ۲۰۱۵ برآورد می‌شود هر سال ۴.۱ میلیون مرگ به دلیل سیروز و سرطان کبد در جهان رخ ‌دهد. ۴۷ درصد این موارد بر اثر هپاتیت B و ۴۸ درصد به دلیل هپاتیت C و بقیه موارد منتسب به سایر هپاتیت‌ها است.

وی ادامه داد: چشم‌انداز کلی جهانی بر توقف انتقال هپاتیت‌های ویروسی است و به منظور درمان بیماری، همه افراد مبتلا به هپاتیت باید امکان تهیه و دسترسی به داروهای ایمن و موثر را داشته باشند.

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت بیان کرد: اگر پاسخ مناسب و سریع برای این بیماری وجود نداشته باشد، در ۴۰ تا ۵۰ سال پیش رو، این بیماری بار زیادی را به جهان تحمیل خواهد کرد و برآورد می‌شود طی سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۳۰ جهان شاهد حدود ۲۰ میلیون مرگ به علت هپاتیت باشد.

میزان ابتلا به هپاتیت ویروسی در مقایسه با اچ آی وی

گویا اظهار داشت: شعار اعلام شده از طرف سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۹ برای روز جهانی هپاتیت «سرمایه گذاری به منظور حذف هپاتیت»   است. بار هپاتیت‌های ویروسی در جهان بالا بوده و یکی از اصلی‌ترین چالش‌های سلامتی در جهان محسوب می‌شود.

وی افزود: هپاتیت‌های B و C علت اصلی بیماری مزمن کبدی هستند که می‌توانند به سیروز، سرطان کبد (کارسینوم هپاتوسلولار) و مرگ منجر شوند.  هپاتیت‌های ویروسی به ویژه هپاتیت‌های B و C برای ده‌ها سال در سراسر جهان به عنوان قاتلی خاموش مطرح بود.

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت گفت: هپاتیت‌های ویروسی دومین بیماری عفونی کشنده بعد از سل محسوب می‌شوند. در سال ۲۰۱۷  موارد ابتلای به هپاتیت‌های ویروسی در مقایسه با اچ آی وی ۹ برابر بیشتر بود، به طوری که موارد جدید ابتلا به این بیماری در این سال به ۲ میلیون و ۸۵۰ هزار نفر رسیده است.

اهداف جهانی برای حذف هپاتیت‌های ویروسی

گویا بیان کرد: سازمان جهانی بهداشت برای حذف هپاتیت‌های ویروسی B و C این اهداف را برای سال ۲۰۳۰ مطرح کرده که شامل کاهش ۹۰ درصدی موارد جدید ابتلا به هپاتیت‌های B و C و دسترسی همگانی به درمان‌های کلیدی تا ۸۰ درصد است. این دسترسی می‌تواند مرگ‌های مرتبط با هپاتیت را تا ۶۵ درصد کاهش دهد.

وی ادامه داد: کشورها متعهد شده‌اند تا در راستای دستیابی به این اهداف سرمایه گذاری ویژه کنند.  در ۱۲۴ کشور دنیا یک کمیته ملی به منظور حذف هپاتیت تشکیل شده است و برای پاسخ به هپاتیت به بیش از نیمی از آنها بودجه اختصاص داده‌اند.

اقدامات آموزشی و اطلاع رسانی ایران برای حذف هپاتیت

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت گفت: جمهوری اسلامی ایران نیز یکی از این کشورها است که برای دستیابی به این هدف سرمایه گذاری ویژه کرده و اقداماتی انجام داده است. در سال جاری نیز وزارت بهداشت با برگزاری برنامه‌های ویژه به استقبال این هدف رفت که از آن جمله می‌توان به برگزاری سمینار یک روزه هپاتیت با همکاری شبکه هپاتیت کشور در روز سوم مرداد ۹۸ در بیمارستان شریعتی تهران اشاره کرد. در این سمینار بیش از ۲۰۰ نفر از صاحب‌نظران و متخصصان و علاقمندان حضور داشتند و پیرامون موضوعاتی از قبیل اپیدمیولوژی هپاتیت‌های ویروسی، برنامه سازمان جهانی بهداشت برای حذف هپاتیت، برنامه کشوری و استراتژی‌های ملی حذف هپاتیت در ایران و نتایج پایلوت حذف هپاتیت C در کشور بحث و گفت‌وگو شد.

گویا ادامه داد: تهیه و طراحی  بسته‌های آموزشی مختلف در زمینه هپاتیت‌های ویروسی B و C برای استفاده مدیران و کادرهای بهداشتی در برنامه‌های اطلاع رسانی عمومی برای مردم با همکاری دفتر آموزش و ارتقای سلامت و بارگذاری بسته‌ها در سایت این دفتر، طراحی ۲ پوستر و استند برای روز جهانی هپاتیت با همکاری دفتر آموزش و ارتقای سلامت و بارگذاری آنها در سایت این دفتر به منظور استفاده دانشگاه‌ها در برنامه‌های اطلاع رسانی و حمایت طلبی، بسیج اطلاع رسانی در زمینه حذف هپاتیت‌های ویروسی در کلیه دانشگاه‌های علوم پزشکی، راه اندازی کمپین حذف هپاتیت‌های ویروسی در دانشگاه‌های علوم پزشکی یزد، فسا و رفسنجان، برنامه ریزی جهت بیماریابی، مراقبت و درمان هپاتیت C و واکسیناسیون هپاتیت B در کمپ‌های ماده ۱۶ ترک اعتیاد با همکاری سازمان بهزیستی کشوربخش دیگری از این برنامه ها بوده است.

وی افزود: همکاری با دفتر آموزش و ارتقای سلامت و تشکیل جلسات مقدماتی به منظور جلب حمایت خیرین سلامت برای راه اندازی کمپین کشوری حذف هپاتیت در ایران با مشارکت هلال احمر و شبکه سلامت سیمای جمهوری اسلامی ایران، برگزاری فاز اول برنامه بسیج کشوری واکسیناسیون اهداکنندگان مستمر خون با همکاری سازمان انتقال خون از مهر سال ۱۳۹۷ که در این برنامه تعداد ۳۰۰ هزار نفر از اهداکنندگان مستمر خون با دریافت سه نوبت واکسن هپاتیت B بر علیه این بیماری ایمن شدند، راه اندازی نظام ثبت و گزارش گیری هپاتیت در سامانه سیب و پورتال کشور، بیمه شدن داروهای هپاتیت B و C، تدوین برنامه راهبردی  حذف  هپاتیت  با همکاری سازمان جهانی بهداشت (برنامه حذف هپاتیت ایران در کشور های  منطقه  EMRO به عنوان برنامه انتخاب شده)، پیگیری ادغام برنامه حذف هپاتیت  ویروسی در نظام سلامت (PHC) کشور، دیده وری هپاتیت در کودکان کار و خیابان، اجرای فاز  چهارم دیده وری هپاتیت در معتادان و زنان دارای رفتارهای پرخطر در دانشگاه‌های منتخب، اجرای فاز سوم دیده وری هپاتیت در زندانیان  منتخب کشور، راه اندازی  مراکز مشاوره هپاتیت در ۱۷مرکز جامع سلامت کشور از جمله دیگر برنامه‌ها بوده است.

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت اظهار داشت: غربالگری نمونه‌ای هپاتیت در  ۱۰ هزار زن باردار، واکسیناسیون هپاتیت B قریب به ۴۰۰ هزار نفر زندانی در بدو ورود و ۱۱۳ هزار زندانی ۲۰ تا ۴۰ ساله مقیم در زندان، همچنین واکسیناسیون آرایشگران، کارگران شهرداری و کارگران غسالخانه ها و افراد خانواده فرد مبتلا به هپاتیت B، بررسی شیوع هپاتیت B و C و اچ آی وی در مصرف کنندگان شیشه در ۹ دانشگاه کشور، تدوین برنامه پایلوت حذف هپاتیت‌های ویروسی  در گروه‌های پرخطر در استان سیستان و بلوچستان (ایرانشهر)، بیماریابی و درمان رایگان هپاتیت C در زندان‌ها  با همکاری مرکز تحقیقات کبد و گوارش دانشگاه علوم پزشکی تهران (این برنامه  به طور آزمایشی  در ندامتگاه کرج،  سپس در ندامتگاه شهرگرگان استان گلستان  اجرا شد)، عقد تفاهم نامه همکاری  با سازمان زندان‌ها، پژوهشکده کبد و گوارش دانشگاه تهران، سازمان انتقال خون ایران، همکاری با شبکه هپاتیت کشور، خیّرین، سازمان‌های مردم نهاد، شهرداری و سایر نهادها، تجهیز شبکه آزمایشگاهی و ملزومات آزمایشگاهی تشخیص قطعی (PCR) در دانشگاه‌های قطب جهت آزمایش تکمیلی، سیاستگذاری جهت جلب حمایت مدیران ارشد و افراد کلیدی برای حمایت اجرای برنامه حذف هپاتیت های ویروسی، ارتباط درون و برون سازمانی جهت اجرای بهینه برنامه حذف هپاتیت‌های ویروسی، آموزش درمان هپاتیت‌های ویروسی جهت پزشکان عمومی شاغل در زندان و مراکز مشاوره هپاتیت، برگزاری روز جهانی هپاتیت با همکاری شبکه هپاتیت کشور، برگزاری کارگاه‌های آموزشی برنامه عملیاتی حذف هپاتیت‌های ویروسی در دانشگاه‌ها در سال ۱۳۹۸ نیز در این راستا انجام شده است.

وی درباره برنامه‌های در دست اقدام  نیز بیان کرد: امکان سنجی برای درمان رایگان هپاتیت C در گروه های پرخطر، تدوین برنامه راهبردی حذف هپاتیت با نگاه  microelimination هپاتیت‌های ویروسی با مشارکت سازمان جهانی بهداشت و کلیه ذی نفعان، واکسیناسیون گروه های پر خطر، راه اندازی مراکز مشاوره هپاتیت  در سایر استان‌ها، واکسیناسیون و بیماریابی هپاتیت ویروسی در کمپ‌های ماده ۱۵ ترک اعتیاد، توسعه  برنامه آموزش و اطلاع رسانی در زمینه پیشگیری، آزمایش و درمان هپاتیت های ویروسی  برای عموم مردم، برنامه های دردست اقدام این مرکز هستند.