در یاداشت معصومه معظمی در ابتکار می خوانیم: دیپلماسیای که محمدجواد ظریف سکاندار آن در عرصه بینالمللی است و به خوبی تاکنون توانسته از پس مسئولیت خود بربیاید. به همین دلیل بامداد پنجشنبه که از یک ماه پیش اعلام شده بود قرار است وزیر امور خارجه کشورمان تحریم شود، از سوی وزارت خزانهداری آمریکا تحریم شد. اقدامی که تا پیش از این رسانهها معتقد بودند اتفاق نمیافتد ولی ترامپ نشان داد که آمده است تا بدعتگذار همه اتفاقات نادر بینالمللی باشد!
این اولین بار است که یک مقام رسمی و دولتی کشوری توسط کشوری دیگر تحریم میشود. تصمیمی نادر که بازتابهای جهانی و داخلی زیادی داشته است. اقدامی بیسابقه که در طول همه ادوار گذشته اتفاق نیفتاده و دولت ترامپ مبدع این هنجارشکنی بینالمللی است. محمدجواد ظریف در نخستین واکنشش بعد از شنیدن خبر تحریمش، در توئیتر خود نوشت: «ما میدانیم گفتوگو و صلحخواهی تهدیدی برای موجودیت «تیم بی» است؛ و از آنجا که دلیل تحریم من را سخنانم عنوان کردهاند، آیا مردم آمریکا به مجوز اوفک برای خواندن نوشتههای من و یا گوش دادن به مصاحبههایم نیاز دارند؟!»
مهمترین محورهای این یادداشت به طور اختصار در ذیل آمده است:
واکنشهای داخلی به یک تحریم نامتعارف!
این خبر مثل هر اتفاق مهم دیگری واکنشها و بازتابهای داخلی و خارجی زیادی داشت. حسن روحانی، رئیسجمهوری کشورمان در واکنش به این اقدام آمریکا در توئیتی نوشت: «تحریم علیه ظریف نشان میدهد که کاخ سفید از تواناییهای دیپلماتیک او میترسد. اگر آنها درمورد مذاکره جدی هستند، چه کسی جز ظریف میتواند طرف صحبت آنها باشد؟ ظریف رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی است و از طرف کل ملت صحبت و مذاکره میکند.» عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه هم از اولین مقامات رسمی کشورمان بود که به خبر تحریم ظریف واکنش نشان داد و در صفحه توئیتر خود نوشت: «اوج تناقض و حماقت رهبران آمریکا آنجاست که بارها دکتر ظریف را در سیاست ایران کارهای نمیدانند اما با نابخردی محض دست به تحریم او میزنند، آمریکاییها از منطق دکتر ظریف و هنر مذاکراتی او به شدت واهمه دارند.»
آمریکا صلاحیت ندارد میزبان سازمانملل در خاک خود باشد
نمایندگان مجلس هم مثل سایر مقامات و شخصیتهای داخلی به این اتفاق واکنش نشان دادند. محمود صادقی، نماینده مردم تهران در مجلس در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «دولت نامتعادل ترامپ با تحریم وزیر خارجه ایران صلاحیت کشور متبوع خود برای میزبانی سازمان ملل متحد را زیر سوال برده است؛ تحریم وزیر خارجه یک کشور به این دلیل که سخنگوی حاکمیت و رهبری کشور متبوعش در روابط بینالمللی است، یعنی تحریم یک وزیر خارجه به این دلیل که وزیر خارجه است.»
جلیل رحیمی جهانآبادی، رئیس کمیته بینالملل کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس نیز با اشاره به تحریم محمدجواد ظریف از سوی وزارت خزانهداری آمریکا، این اقدام متعارضگونه را محکوم کرد و گفت: «آمریکاییها چه در خلال پیمان برجام و چه در جریان خروج یکجانبه از این پیمان در مقابل دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران و در مقابل آقای ظریف به عنوان پیشرو این حرکت در جهان عملا خلع سلاح شدند و در انزوا قرار گرفتند.»
ادعای مذاکره آمریکا با ایران با هدف انشقاق بین ملت و حاکمیت است
محمدجواد جمالی نوبندگانی، عضو هیئت رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم در واکنش به این اتفاق به «ابتکار» گفت: «تحریم دکتر ظریف به خوبی نشان داد آمریکاییها با وجود تبلیغات وسیعی که برای مذاکره و ایجاد فضای مثبت در روابط خود با ایران نشان میدادند، در عمل ادعایشان توخالی بود. بنابراین طرح موضوع مذاکره از سوی آمریکا فقط به منظور ایجاد انشقاق بین ملت، حاکمیت و جناحهای سیاسی بوده است.» این نماینده دور دهم مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: «وقتی دولتی حرف از مذاکره میزند و از طرفی بالاترین مقام دیپلماسی کشوری را تحریم میکند، آن دولت از نظر ساختاری تعادل ندارد و این اقدامش نشانگر از هم گسیختگی سیاسی در هیئت حاکمه آمریکا است.» جمالی نوبندگانی ادامه داد: «این اقدامات بیش از آنکه بخواهد آسیبی به جمهوری اسلامی ایران یا دکتر ظریف بزند، باعث انزجار افکار عمومی و سیاستمداران جهان نسبت به ایالات متحده میشود و در نهایت این رفتار به انزوای بیشتر آمریکا میانجامد.» نماینده مردم فسا در خانه ملت این اقدام ترامپ و خزانهداری آمریکا را نادر و خارج از عرف دیپلماتیک دانست و به «ابتکار» گفت: «این کار برخلاف روال بینالمللی است. به همین دلیل حتی کشورهای تامینکننده منافع آمریکا هم نمیتوانند از این اقدام نسنجیده ترامپ، پمپئو و بولتون حمایت کنند. به همین دلیل چنین اقدامی در عرصه بینالمللی تاثیر خاصی ندارد.»
تحریم ظریف باعث انسجام داخلی میشود
مهدی شیخ، نماینده مردم تهران در مجلس هم این اقدام را «دستاوردی بزرگ برای ملت ایران» دانست و دراینباره به «ابتکار» گفت: «هرچه ترامپ و همکارانش، ایران را بیشتر در محاصره اقتصادی قرار دهند، انسجام ملی افزایش مییابد و بدون شک، مردمی که در منافع ملی با هم وحدت دارند در مقابل هر تهدیدی با صلابت ایستادگی میکنند و این تصمیم موجب همبستگی ملی آنها میشود.»
آمریکاییها از حقوق بینالملل بیاطلاعند
قاسم ساعدی، نماینده اصولگرای مردم هویزه و دشت آزادگان در مجلس نیز در واکنش به این اتفاق به «ابتکار» گفت: «تحریم دکتر ظریف توسط آمریکا ماهیت غیرحقوقی این کشور را نشان میدهد، زیرا قوانین بینالمللی، شخصیتهای سیاسی و دیپلماسی دولتها را مصون از تحریم میداند. دکتر ظریف یک فعال سیاسی غیردولتی، اقتصادی و یا صاحب صنعت خاصی نیست بلکه مقام ارشد دستگاه دیپلماسی ایران است و این تصمیم آمریکا یا ناشی از بیاطلاعی آنها از حقوق بینالمللی یا بیعقلی اطرافیان و مشاوران ترامپ است.»