دایر کردن ۴۰ باب کتابخانه، افزودن ۸۳۶ هزار نسخه کتاب و اضافه کردن ۱۵ هزار عضو به کتابخانه های استان همدان، تکلیفی است که برنامه ششم توسعه برعهده نهاد کتابخانه های عمومی گذاشته است.
تکلیفی که نهاد کتابخانه های عمومی همدان با آن فاصله بسیار دارد؛ هرچند شاخص های نهاد کتابخانه های عمومی همدان در مقایسه با کشور وضعیت خوبی دارد و حتی در برخی مولفه ها از میانگین کشوری نیز بالاتر است؛ اما با آنچه در برنامه ششم توسعه برای این نهاد برنامه ریزی شده فاصله های بسیار وجود دارد و پر کردنش کار دشواری که از عهده یک نفر ساخته نیست.
برنامه راهبردی در فرصت اندک
به رغم نظر مدیرکل کتابخانه های عمومی استان که معتقد است آمار و اطلاعات کتابخانه ها باید محرمانه بماند، مدیرکل امور اجتماعی استانداری همدان بر این باور است که در کنار بیان دستاوردهای خوب این عرصه باید کم و کاستی ها نیز مطرح شود تا در سایه این اطلاع رسانی همکاری و تعامل نواقص موجود برطرف شود.
مهرداد نادری فر روز شنبه در جلسه اعضای انجمن کتابخانه های عمومی استان تاکید کرد: نهاد کتابخانه ها به تنهایی از عهده تحقق برنامه ششم توسعه بر نمی آید و این بار برای شانه هایش سنگین است.
وی که امروز ریاست این جلسه را عهده دار بود، خواستار مشخص شدن سهم هر دستگاه برای انجام بخشی از کارها شد تا بتوان به اهدف پیش بینی شده در برنامه ششم توسعه کشور دست یافت؛ به ویژه در شهرستان ها مشارکت فرمانداران و شهرداران بسیار ضروری به نظر می رسد.
جلب مشارک خیران، تقویت نذر و اهدای کتاب و ترویج فرهنگ کتابخوان کردن مادران طرح هایی است که نادری فر برای بهبود اوضاع کتاب و کتاب خوانی پیشنهاد می دهد و می گوید: تا پایان برنامه ششم فرصتی نمانده اما در همین وقت اندک باید برنامه ای راهبردی تهیه و تدوین شود تا کتابخانه ها به آنجا که پیش بینی شده نزدیک شود.
شهرداران از پرداخت نیم درصد سرپیچی می کنند
مدیرکل کتابخانه های استان نیز از برخی شهرداران استان گلایمند است که در پرداخت نیم درصد درآمدهای شهرداری به نهاد کتابخانه ها تعلل می کنند؛ بر اساس قانون شهرداری ها موظف به پرداخت نیم درصد فعالیت های عمرانی هر سال به کتابخانه های عمومی هستند.
به گفته عاطفه زارعی به دلیل عمل نکردن شهرداری به تعهداتشان امورات جاری کتابخانه ها به سختی می گذرد؛ در حالی که شهرداری به عنوان یک نهاد مردمی باید حامی درجه یک کارهای فرهنگی به ویژه توسعه و ترویج کتاب باشد.
او فهرستی از شهرداران که همراه و حامی کتاب نیستند را با خود به جلسه آورده اما به لحاظ برخی ملاحظات از نام بردن آنها اجتناب می کند و قرار می شود که با فرمانداران درباره عملکرد این شهرداران مکاتبه شود بلکه افاقه کند و شهرداران به وظایفشان عمل کنند.
نیازمند ردیف بودجه مستقل هستیم
زارعی بعد از گله و شکوه از رفقای نیمه راه کتاب، گریزی به آمار و ارقام کشوری می زند و سهم همدان را از آن برش می زند و می گوید: ۲ هزار و ۵۹۵ کتابخانه نهادی در کشور و سهم ما ۱۰۰ کتابخانه است که با اتمام طرح های عمرانی در حال احداث وضعیت ما بهبود می یابد.
به گفته مدیرکل کتابخانه های عمومی همدان هم اینک ۱۰ طرح عمرانی در سراسر استان در حال ساخت و ساز است که نیازمند تامین بودجه و اعتبار لازم برای به ثمر رسیدن است.
زارعی ابراز امیدواری می کند با تکمیل این طرح ها زیرساخت کتابخانه ها توسعه و تقویت و بخشی از کمبود فضای کتابخوانی جبران شود.
وی برای تامین نسخه های منابع اطلاعاتی تخصیص اعتبار را بسیار مهم ارزیابی کرده و خواستار اختصاص ردیف بودجه مستقل برای این منظور می شود.
سال قبل ۱۰۰ میلیون تومان اعتبار برای تامین منابع به نهاد کتابخانه ها در نظر گرفته شد که زارعی استمرار و پایداری این اعتبار را در افزایش شاخص های سرانه کتاب بسیار موثر می داند.
در چنین شرایطی که دولت با کمبود منابع مالی برای تکمیل طرح های نیمه تمام روبروست، میل و رغبت مردم برای مطالعه هم به مدد مشکلات اقتصادی و نفوذ فضاهای مجازی هر روز کمتر از دیروز می شود و یار و یاورانی همچون شهرداری که گفته می شود هر روز بدقول تر می شوند، رسیدن به آنچه برنامه ششم برای استان همدان مشخص کرده را تکلیفی سنگین می کند که شانه های ضعیف و نحیف کتابخانه ها تاب و توانش را ندارند.
از زهرا زارعی
۷۵۲۷/2090