به گزارش گروه نشریات خبری، هیات دولت در جلسه روز چهارشنبه 9 مرداد به ریاست حجت الاسلام حسن روحانی رئیس جمهور، لایحه پیشنهادی بانک مرکزی مبنی بر تغییر واحد پول ملی از ریال به تومان و حذف چهار صفر را به تصویب رساند.
این تصمیم با هدف حفظ کارایی پول ملی، تسهیل و بازیابی نقش ابزارهای پرداخت نقد در تبادلات پولی داخلی و هماهنگی با آنچه در فرهنگ و عرف جامعه درباره واحد پول ملی رواج یافته است، اتخاذ شد.
رسانه های داخلی در گفت و گو با کارشناسان اقتصادی به بررسی اما و اگرهای اجرای این طرح پرداختند و به نقل از مخالفان این طرح آوردند: در حال حاضر ممکن است چند صفر را بتوانیم از پول ملی حذف کنیم اما اگر تورم به همین صورت ادامه پیدا کند، آن وقت چند سال دیگر دوباره همین صفرها ممکن است به پول کشور اضافه شوند؛ به همین خاطر بهتر است اینگونه تصمیمات در شرایط ثبات اقتصادی اتخاذ شوند.
این رسانه ها به نقل از موافقان هم این طرح را اقدامی ضروری و الزامی برشمردند و نوشتند: با اجرای طرح حذف ۴ صفر از پول ملی ضمن تسهیل و بازیابی نقش ابزارهای پرداخت نقد در تبادلات پولی داخلی و کاهش هزینه‌های چاپ و نشر اسکناس و مسکوک، کارآمدی نظام پولی جدید طی سالهای آتی استمرار یافته و نرخ برابری واحد پول ملی با ارزهای جهان روا در کوتاه‌مدت آثار روانی مثبتی به‌همراه خواهد داشت.
رسانه های اصلاح طلب
گزاره های بکار گرفته شده توسط این جریان رسانه ای عبارتند از:
این صفرها نشان دهنده فاکتور بی لیاقتی در اقتصاد ما هستند؛ این فاکتورهای بی لیاقتی تنها در زمان این دولت ایجاد نشده‌اند و طی سالهای گذشته وارد اقتصاد شده اند؛ مساله کشور ما افزایش رشد نقدینگی نسبت به تولید است و با پاک کردن صفرها راهی به جایی نمی رسد؛ حذف صفرها در کوتاه مدت اثرات تورمی شدیدی را بر اقتصادی تحمیل خواهد کرد؛ این ظرفیت وجود دارد که حذف صفرها از سیاست‌های تورم‌زا حساسیت‌زدایی کند که یک خطر بسیار بزرگ است؛ این اقدام یک حساسیت‌زدایی غیرعادی نسبت به اختلاس‌ها و دزدی‌ها ایجاد می‌کند؛ حذف صفرها، سوبسید غیرمتعارف به دزدها، فاسدها و اختلاس‌گرها است؛ پیچیدگی حذف صفرها از تورم ۴۰ درصدی!؛ دولت با تصویب لایحه حذف چهار صفر از پول ملی عزم خود را برای اجرایی کردن این تصمیم آشکار کرد؛ حذف صفرها از پول ملی می‌تواند تا حدودی بار روانی ناشی از لمس تورم را کاهش دهد؛ باید سعی کنیم در اقتصاد به سمت انضباط مالی و پولی برویم نه اینکه هر زمانی کسری بودجه داریم دست به یکسری اقدامات مقطعی بزنیم؛ حذف چهار صفر از پول ملی به این صورت یک اقدام ناقص و هزینه بر است و نظام پولی و مالی کشور را باید به صورت یکجا و یکپارچه اصلاح کرد؛ حذف چهار صفر از واحد پولی کشور نمی‌تواند عملکرد ضعیف دولت در اقتصاد را پنهان کند؛ حذف چهار صفر آخرین مرحله از اصلاحات اقتصادی است و نباید در اولین مرحله این ابزار مورد استفاده قرار گیرد؛ به هیچ عنوان ورود به این بحث به صلاح کشور و دولت و مردم نیست؛ فعلا در شرایط تحریم این اقدام نمی تواند مفید واقع شود؛ بدون اصلاحات ساختاری، برداشتن صفر و حتی تغییر نام وجه رایج، پیامد مثبتی نداشته و صفرها دوباره باز خواهند گشت؛ با انجام این کار در انجام عملیات مالی به جای رقم‌های درشت با ارقام کوچکتری سروکار داریم.
مخالفان حذف چهارصفر از پول ملی
- مجید رضا حریری، نایب رئیس اتاق ایران و چین در گفت‌وگو با روزنامه همدلی اظهار داشت: این صفرها نشان دهنده فاکتور بی لیاقتی در اقتصاد ما هستند. البته این فاکتورهای بی لیاقتی تنها در زمان این دولت ایجاد نشده‌اند و طی سالهای گذشته وارد اقتصاد شده اند. مساله کشور ما افزایش رشد نقدینگی نسبت به تولید است و با پاک کردن صفرها راهی به جایی نمی رسد. تورم عاملی است که باید در ابتدا مورد توجه قرار بگیرد. چرا که تورم زمینه ساز اصلی همه این بحث ها است. این تورم نیز به خودی خود ایجاد نشده است و مسائل مختلف زمینه ساز این تورم بوده است. باید در ابتدا نرخ رشد اقتصادی را افزایش داد و سپس برای حل سایر مسائل اقتصادی اقدام کرد. وقتی موتور ماشین جوش می‌آورد نباید آمپر را تعویض کرد تا معلوم نشود که ماشین چه زمانی جوش آورده است. مساله حذف صفر نیز درست مثل حذف آمپر از اتومبیل است.
وی افزود: حذف صفرها در کوتاه مدت اثرات تورمی شدیدی را بر اقتصادی تحمیل خواهد کرد. یکی از نکات نگران کننده در این زمینه این است که با حذف صفرها، معمولا مبلغ پول‌ها به طرف بالا گرد خواهد شد. یعنی برای خلاصه و کوچکتر کردن مبالغ بزرگ، این مبالغ به سمت بالا گرد می‌شود و این موضوع بر گرانی‌ها تاثیر منفی دارد. مثلا شش هزار و 650 تومان می‌شود هفت هزار تومان. با چنین نکاتی به نظر نمی‌رسد مجلس این لایحه را تایید کند.وی در پایان گفت: مساله حذف صفرها در کشورهای مختلف تجربه شده و نتایج مختلفی را داشته است. در کشور ما که از اقتصاد بسته، دولتی و نفتی برخوردار است، این موضوع تاثیری بر بهبود اوضاع نخواهد داشت. به نظر من دولت باید اهداف اقتصادی خود را اولیت‌بندی کند و به ترتیب الویت سیستم‌های اقتصادی را اصلاح کند. اما این موضوع فعلا در الویت اقتصاد ما نیست و قبل از آن باید تورم و نقدینگی ساماندهی شود.
- به گزارش خبرگزاری ایلنا، فرشاد مومنی استاد دانشگاه علامه در همایشی گفت: این یک اقدام نمادین است و گویی در کشور ما تسهیلات بیشتری به اقدامات نمایشی و بی‌ثمر تخصیص می‌یابد. ویژگی مشترک ماجرای حذف صفر از پول ملی در تمام تجربه‌های موفق این است که یک اقدام پسینی و نمادین است یعنی به خودی خود فاقد اعتبار و ارزش است.وی افزود: اراده، سیاست و برنامه‌ای در این زمینه وجود ندارد بنابراین این ظرفیت وجود دارد که حذف صفرها از سیاست‌های تورم‌زا حساسیت‌زدایی کند که یک خطر بسیار بزرگ است، از همین روی نمایندگان مجلس تا زمانیکه تضمین‌های کافی نگرفته‌اند نباید زیر بار این اقدام نمایشی بروند. برای رسیدن به تضمین‌ها باید برنامه‌های مانند حمایت از بخش تولید و زیر فشار گذاشتن غیرمولدها از سوی دولت ارایه شود و این برنامه‌ها قبل از نهایی شدن از طریق کانال‌های تخصصی مدنی و افراد صلاحیت‌دار تایید شوند.وی افزود: همچنین این اقدام یک حساسیت‌زدایی غیرعادی نسبت به اختلاس‌ها و دزدی‌ها ایجاد می‌کند و نمایندگان نباید آن را تصویب کنند مگر اینکه قبل از آن یک برنامه ملی سه فوریتی در راستای مبارزه با فساد بر محور پیشگیری ارایه شود. در غیر این صورت حذف صفرها سوبسید غیرمتعارف به دزدها، فاسدها و اختلاس‌گرها است. البته خود دولت نیز قبل از مجلس باید دست به کار شود و احساس آرامش و اعتماد عمومی در سطح ملی ایجاد کند و پس از اینکه چند سال در این روند ثبات قدم داشت، به سمت حذف صفرها حرکت کند وگرنه با این کار نمایشی وقت نظام بدون هیچ دستاوردی هدر خواهد رفت.
- احمد جانجان، کارشناس اقتصادی در گفت و گو با روزنامه ابتکار به مناسب نبودن شرایط اقتصادی کشور برای حذف صفر از پول ملی اشاره کرد و در این‌باره گفت: حذف چهار صفر مطرح شده است. من می‌گویم استاندارد این جریان این است که 5 صفر را از پول ملی حذف کنیم، اما آقایان از حذف 4 صفر سخن می‌گویند. این مسئله به مانند این است که ما بیماری داریم که اول و آخر باید جراحی شود اما عده‌ای آن را به تاخیر بیندازند و بگویند که بعدا این کار را می‌کنیم. مقوله‌ای که اکنون با آن مواجه هستیم دقیقا به همین شکل است. اما این در حالی است که ما باید بدانیم اکنون اقتصاد کشور شرایط مناسبی را برای حذف صفر از پول ملی ندارد. کشورهایی که دست به اصلاح ساختارهای اقتصادی می‌زنند دارای ثبات تورمی بوده، از لحاظ بودجه‌بندی با کمترین کسری بودجه مواجه هستند و کمترین وابستگی را به نفت دارند. ما این شرایط را در اقتصاد کشور نداریم و این مسئله می‌تواند مشکلات بیشماری را به وجود بیاورد. می‌توانیم در این راستا به مشکلات بازار بورس اشاره کنیم.
- خبرگزاری ایسنا با تیتر «پیچیدگی حذف صفرها از تورم ۴۰ درصدی!» نوشت: دولت با تصویب لایحه حذف چهار صفر از پول ملی عزم خود را برای اجرایی کردن این تصمیم آشکار کرد. با این حال یک اقتصاددان معتقد است در شرایطی که تورم بالای ۴۰ درصد است اجرای این طرح کمی پیچیده خواهد شد.در رابطه با این تصمیم اقتصادی جدید دولت، مرتضی دلخوش در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این که شرایط اقتصادی باید برای حذف چهار صفر از پول ملی فراهم باشد، اظهار کرد: زمانی این طرح می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد که اقتصاد در شرایط با ثبات خود باشد اما در شرایطی که تورم بالای ۴۰ درصد است اجرای این طرح کمی پیچیده خواهد شد.او با بیان اینکه حذف صفرها از پول ملی می‌تواند تا حدودی بار روانی ناشی از لمس تورم را کاهش دهد ادامه داد: یک جنبه دیگر این تصمیم به وجه بین‌المللی پول ایران برمی‌گردد. اینکه در مقام مقایسه با پول دیگر کشورها پول ما چند صفر بیشتر داشته باشد، خیلی جالب به نظر نمی‌رسد.
دلخوش با بیان اینکه با این حال حذف چهار صفر از پول ملی در شرایط فعلی توصیه نمی‌شود ادامه داد: در حال حاضر ممکن است چند صفر را بتوانیم از پول ملی حذف کنیم اما اگر تورم به همین صورت ادامه پیدا کند، آن وقت چند سال دیگر دوباره همین صفرها ممکن است به پول کشور اضافه شوند؛ به همین خاطر بهتر است اینگونه تصمیمات در شرایط ثبات اقتصادی اتخاذ شوند.این اقتصاددان با تاکید بر اینکه گردش نقدینگی در اقتصاد باید کنترل شود اظهار کرد: باید سعی کنیم در اقتصاد به سمت انضباط مالی و پولی برویم نه اینکه هر زمانی احساس کردیم کسری بودجه داریم دست به یکسری اقدامات مقطعی بزنیم.
- به گزارش خبرگزاری ایسنا، محمد شریفی اقبال –کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه حذف چهار صفر از واحد پولی کشور نمی‌تواند عملکرد ضعیف دولت در اقتصاد را پنهان کند اظهار کرد: اعمال تغییرات در واحد پولی به منظور بهبود عملکرد اقتصادی مانند این است که یک دانش‌آموز نمره ۶ را کسب کرده باشد اما برای اینکه عملکرد خود را خوب نشان دهد یک خط کنار آن بکشد و آن نمره ضعیف را به ۱۶ تبدیل کند.او با اشاره به تاثیرات تصمیم جدید دولت بر تعویض دفترهای حسابرسی، این تاثیرات را بسیار اندک توصیف و اضافه کرد: برای حذف چهار صفر از پول ملی دولت مجبور است حجم عظیمی از اسکناس‌ها، سکه‌ها و دیگر اوراق بهادار فعلی را تعویض کند که این مساله خود می‌تواند بار مالی زیادی را بر دولت تحمیل کند.
- خبرآنلاین نوشت:حیدر مستخدمین حسینی نماینده مجلس شورای اسلامی میگوید حذف چهار صفر آخرین مرحله از اصلاحات اقتصادی است و نباید در اولین مرحله این ابزار مورد استفاده قرار گیرد.وی با اشاره به اینکه حذف صفرها در دوران ثبات اقتصادی باید صورت گیرد، به خبرآنلاین گفت: بنده مقطع زمانی انجام این کار را مناسب و مساعد نمی‌دانم حتی برای تغییر ریال به تومان.او با اشاره به اینکه اگر بخواهیم این کار را کنیم در اصل باید پشتوانه پول ایران را اصلاح کنیم، توضیح داد: بنده به هیچ عنوان ورود به این بحث را به صلاح کشور و دولت و مردم نمی دانم. هرچند بحث درستی است و جایگاه خاص خود را دارد اما ساختار اقتصاد ما اصلا آمادگی این کار را ندارد. او ادامه داد: فعلا در شرایط تحریم این اقدام نمی تواند مفید واقع شود، برخی کشورها چون ونزوئلا و روسیه نیز که در دوران بحرانی اقتصاد و تورم این اقدام را کردند نتوانستند موفقیتی به دست بیاورند.
- روزنامه آفتاب عنوان داشت: ناتدبیری اقتصادی برداشتن صفر از پول رایج بیشتر در کشورهایی اعمال می‌شود که با ندانم‌کاری در پی افزایش بی رویه و غیرقابل توجیه نقدینگی برآمده از برخی موضوعات رسوخ یافته در سیستم رانتی و متعاقب آن تورم.... به طور مرتب از ارزش پول که در این وضعیت نابخردانه کاسته و برشمار صفرها برحاشیه اسکناس موجود در دست مردم افزوده می‌شود. بانک مرکزی در پی سقوط ارزش ریال در زمان دولت سازندگی (۷۲ تا ۷۶) و سپس در سال 90 بارها از برداشتن صفرها از پول برای رفع تکلیف و تا حدودی سرگرمی هر چند موقت، سخن‌ها داده است! با برداشتن صفر از پول، داد و ستد آسان‌تر و دولت هزینه کمتری برای چاپ اسکناس خواهد پرداخت. پول با صفرهای کمتر، حجم نقدینگی و گرانی کمتری را موقتا نشان خواهد داد، اما این تغییر ظاهریست و بیماری همچنان ادامه دارد، مشابه آرژانتین و برزیل که چندین بار از صفرهای پول خود کاستند و همچنان گرفتار تورم و گرانی باقی مانده‌اند. بدون اصلاحات ساختاری، برداشتن صفر و حتی تغییر نام وجه رایج، پیامد مثبتی نداشته و صفرها دوباره باز خواهند گشت، تورم و سقوط ریال شدت بیشتری یافته،گرانی شتاب فزاینده‌ای خواهد گرفت و رکود تولید، گرانی،بیکاری و نابسامانی استمرار خواهد داشت.
- علی دینی ترکمانی کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با فرارو در مورد حذف چهار صفر از پول ملی گفت: «با انجام این کار در انجام عملیات مالی به جای رقم‌های درشت با ارقام کوچکتری سروکار داریم و همچنین اسکناس‌ها نیز در حجم کمتری حمل می‌شوند.»دینی ترکمانی ادامه داد: «با حذف چهار صفر از پول ملی، واحد پولی نیز از ریال به تومان تغییر خواهد کرد، اما این عمل در قدرت خرید مردم تغییری ایجاد نمی‌کند و آن را افزایش نمی‌دهد.»این کارشناس مسائل اقتصادی با تاکید براینکه حذف صفر از پول ملی به تنهایی تاثیری در مهار تورم ندارد، گفت: «ترکیه نیز اگر بعد از حذف صفر توانست تورم را کنترل کند، به خاطر این است آنها توانستند مجموعه عوامل تاثیرگذار بر اقتصاد را ارتقا ببخشد.»
این کارشناس مسائل اقتصادی با تاکید بر اینکه حذف چهار صفر از پول ملی باید در کنار اقدامات دیگر انجام شود، تا اثرگذاری خود را به همراه داشته باشد، گفت: «می‌بایست سیاست‌های انقباضی در زمینه پولی دنبال شود و از سویی انظباط مالی نیز باید در دستور کار دولت قرار بگیرد، تا در کنار کنترل تورم، حذف چهار صفر از پول ملی بتواند کارکردهای خود را حفظ کند.»دینی ترکمانی با اشاره به اینکه دو راهکار برای اجرایی کردن حذف صفر وجود دارد، اظهار داشت: «راهکار اول این این است که ریال به عنوان واحد پول اصلی حفظ شده و یک واحد پولی دیگر به عنوان جزئی از ریال معرفی شود.»وی با اشاره به اینکه در راهکار دوم تومان به عنوان واحد اصلی پول ملی تعیین می‌شود، گفت: «بر این اساس ۱۰۰۰۰ ریال معادل یک تومان می‌شود، از سویی به نظر می‌رسد این راهکار دوم با درک مردم انطباق دارد و برای اجرای توجیه بیشتری دارد.»
موافقان اجرای این طرح
- به گزارش روزنامه اعتماد، طهماسب مظاهری رییس کل اسبق بانک مرکزی با بیان اینکه ریال، هم به لحاظ قانونی و هم به لحاظ عملی دیگر معنای اولیه خود را از دست داده است، گفت: حذف چهار صفر از پول ملی اقدامی ضروری و الزامی است. نسبت تورمی که در چند سال اخیر داشتیم به حدی است که اگر بیاییم و چهار تا صفر را حذف کنیم پولمان نسبت به هم قدرت خرید داخل کشور و هم نسبت به ارزش مبادلاتی پول های دیگر دنیا معنا پیدا می کند.
- روزنامه ایران با پرداختن به جزئیات لایحه حذف 4 صفر از پول ملی نوشت: با اجرای طرح حذف ۴ صفر از پول ملی ضمن تسهیل و بازیابی نقش ابزارهای پرداخت نقد در تبادلات پولی داخلی و کاهش هزینه‌های چاپ و نشر اسکناس و مسکوک، کارآمدی نظام پولی جدید طی سالهای آتی استمرار یافته و نرخ برابری واحد پول ملی با ارزهای جهان روا در کوتاه‌مدت آثار روانی مثبتی به‌همراه خواهد داشت. وجود تورم مزمن و کاهش قدرت خرید واحد پول ملی مشکلاتی از قبیل افزایش قابل توجه حجم اسکناس در گردش، استفاده از ارقام بزرگ در مبادلات ساده روزمره و مسائل محاسباتی ناشی از آن، خارج شدن مسکوکات از چرخه مبادلات اقتصادی، افت حیثیت ظاهری پول ملی در مقایسه با سایر اسعار بین‌المللی، عدم کاربرد اضعاف(دو چندان و زیادتر شدن) پول ملی (دینار) و نیز عدم استفاده از نام واحد پول رسمی (ریال) و جایگزینی آن با واژه غیررسمی «تومان» را به‌دنبال داشته است. علاوه براین، بالا بودن استهلاک اسکناس به‌دلیل نگهداری آن در حجم بالا، هزینه بالای چاپ و امحای اسکناس و همچنین استهلاک بالای دستگاه‌های خودپرداز و پول‌شمار از دیگر پیامدهای منفی کاهش ارزش واحد پول ملی به حساب می‌آید.
این روزنامه افزود: بر اساس مطالعات صورت گرفته حذف صفر از پول ملی تأثیری بر شاخص نرخ تورم نداشته و تنها تغییر واحد سنجش ارزش تلقی می‌شود. تأثیر حذف صفر بر سطح عمومی قیمت‌ها از منظر گرد کردن بعضی از قیمت‌ها و نیز اجحاف قیمتی (سوءاستفاده فروشندگان از ناتوانی خریداران در تطبیق واحد پول جدید و قدیم) موضوعیت خواهد داشت. درهمین راستا لازم است نظارت‌های لازم از سوی نهادهای ذیربط انجام شود. همچنین طبق این مطالعات حذف صفرها در سپرده‌های بانکی و مانده آن نیز تأثیری نخواهد داشت. چرا که تغییر مقیاس و کوچک شدن تمام ارقام به یک نسبت صورت می‌گیرد. علاوه براین تمام بانک‌ها مکلف می‌شوند برای محاسبه ثبت میزان ریالی سپرده اشخاص برحسب واحد پول جدید در حساب‌های بانکی اقدام کنند. براین اساس پاک شدن صفرها از پول ملی بر نرخ ارز نیز بی‌تأثیر است و در قدرت خرید پول ملی اثر نمی‌گذارد. قدرت خرید پول ملی در بعد داخلی تحت تأثیر میزان رشد نقدینگی در قیاس با رشد اقتصادی و در بعد خارجی با نرخ ارز تحت تأثیر صادرات، واردات و ورود و خروج سرمایه از کشور است. بنابراین حذف صفر حیثیت ظاهری پول ملی در مقایسه با پول سایر کشورها را بهبود خواهد بخشید.
- روزنامه اعتماد با تیتر «فرصت ها و تهدیدها» نوشت: حذف صفر از پول ملی دو بعد فرصت و تهدید دارد. در بعد فرصت، اقدامات اینچنینی و سیاست‌های اصلاحی در واحد پول ملی به خصوص حذف صفر می‌تواند قدری رتبه ایران را در جدول با ارزش‌ترین پول‌ها بهبود بخشد، چراکه واحد پولی «ریال» هم‌اکنون در جدول ارزش پول ملی کشورها، در ردیف سه کشور انتهایی قرار گرفته است. در واقع به دلیل شرایط حاکم بر اقتصاد ایران که با تحریم‌های اقتصادی نیز همراه شده، ارزش پول ملی در برابر ارزهای دیگر تا حد زیادی پایین آمده است. اما در این راه باید از ایجاد هزینه‌های اضافی نیز بکاهیم. این درست است که چاپ پول‌های جدید به نقدینگی موجود اضافه نمی‌کند اما هزینه‌هایی برای اقتصاد کشور در پی دارد. جمع‌آوری تمام اسکناس‌های موجود در کشور و چاپ مجدد آنها با اعداد جدید، دربردارنده هزینه‌هایی است که البته گفته می‌شود ارقام آن تا سطح 5 هزار میلیارد تومان نیز می‌رسد، عددی که تامین آن به این سادگی ممکن نیست. تهدید دیگر این اقدام، تورم احتمالی است که می‌تواند به واسطه تغییر واحد پولی در اقتصاد کشور رخ دهد. تجربه سایر کشورها نشان می‌دهد که در شرایط بی‌ثباتی اقتصادی، اقداماتی که سبب تغییر واحد پولی می‌شود، نمی‌تواند آن‌طور که باید سودمند باشد. از سوی دیگر ما در جنگ اقتصادی هستیم. لازمه این جنگ همان‌گونه که عنوان شد، مقاومت و کاهش هزینه‌های جانبی و اضافی است. مشاهده می‌شود که در چند ماه اخیر کشور مدام از جانب امریکا مورد تهدید و حمله قرار می‌گیرد. در جنگ عادی طرفین انواع موشک و گلوله به سوی یکدیگر پرتاب می‌کنند، اما در جنگ اقتصادی از رویارویی مستقیم خبری نیست. به بیان دیگر جنگ اقتصادی حرکت در میدان مین و در شب تاریک است. بنابراین همان قدر که من اعتقاد دارم، اصلاح واحد پول ملی ضروری است؛ چرا که با این سیاست می‌توانیم رتبه پولی خود را در میان کشورها بهبود بخشیم.
رسانه های اصولگرا
گزاره های بکار گرفته شده توسط این جریان رسانه ای عبارتند از:
در کشور ما که تورم هنوز وجود دارد نمی‌توان با یک عامل روانی تورم را از بین برد؛ این کار تغییر و گشایشی در اقتصاد کشور ایجاد نخواهد؛ در کشور ما مواجه با فقر حرکتی هستیم بنابراین حذف چهار صفر زاییده اینچنین دغدغه هاست؛ کارهایی چون حذف 4 صفر هم اگر فرضا گام مثبتی در اقتصاد نیز باشد مسکن است؛ اکنون باید دغدغه ذهن دولتمردان نحوه کنترل نقدینگی در کشور باشد که آن یک بلای خانمان سوز در اقتصاد کشور است؛ تورم لجام گسیخته در کشور وجود دارد، بنابراین حذف چهار صفر از پول ملی اولویتی برای اقتصادی کشور ما نیست؛ چنین اقدامی توجیه اقتصادی ندارد؛ نرخ تورم هیچ‌گاه متأثر از «کمیت واحد پولی» تغییر نمی‌کند بلکه حجم پول در تورم تأثیرگذار است؛ دولت هرچه سریع‌تر باید این برنامه را عملیاتی کند؛ پول ملی باید با پول کشورهای دیگر به خصوص کشورهایی که از نظر اقتصادی وضعیت مثبتی دارند، تناسب داشته باشد.
مخالفان حذف صفرها از پول ملی
- به گزارش تارنمای مشرق نیوز، محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در صفحه شخصی خود در اینستاگرام به حذف ۴ صفر از پول ملی واکنش نشان داد و نوشت: «از دولت و مجلس می‌خواهم اصلاحات اقتصادی را جدای از هم پیش نبرند. حذف چهار صفر از پول ملی به این صورت یک اقدام ناقص و هزینه بر است و نظام پولی و مالی کشور را باید به صورت یکجا و یکپارچه اصلاح کرد. ساختار بودجه، نظام مالی، بازار سرمایه، نظام پولی و ارزی کشور مانند ظروف مرتبطه هستند. اگر یکی را اصلاح و دیگری را بلاتکلیف بگذارید سیستم به صورت الاکلنگی، فعال می‌شود و آثار اصلاحات را از بین می‌برد؛ علاوه بر آن اقدامات جزیره‌ای زیرساخت‌های اقتصادی را به جای اصلاح، تخریب می‌کند!»
- به گزارش تسنیم، حسین درودیان کارشناس مسائل اقتصادی در برنامه تلویزیونی تیتر گفت: فارغ از اولویت در ابتدا باید به هدف و آورده این کار توجه کنیم. فلسفه اصلی حذف صفر در سهولت و آسانی محاسبه است. یکی از فواید نیز صرفه‌جویی در چاپ اسکناس است، ولی این درست نیست، چون صفرها که هزینه‌ای در چاپ اسکناس ندارد.وی اضافه کرد: در کشورهای دیگر وقتی تورم کم می‌شود یا دوره‌های تورمی به پایان می‌رسد حذف صفر از پول ملی انجام می‌شود، اما در کشور ما که تورم هنوز وجود دارد نمی‌توان با یک عامل روانی تورم را از بین برد. این کار تغییر و گشایشی در اقتصاد کشور ایجاد نخواهد کرد و سیاست اقتصادی هم نیست در حقیقت این کار درحد و اندازه لایحه هم نیست. درودیان افزود: طراحان این امر نیز می‌دانند این مسئله (حذف چهار صفر) از جمله مسائل کلیدی کشور نیست و در شرایط تورم فعلی کشور باید فشاری که به اقشار ضعیف جامعه وارد می‌شود را در نظر بگیریم. در کشور ما مواجه با فقر حرکتی هستیم بنابراین حذف چهار صفر زاییده اینچنین دغدغه هاست.
همچنین، ابوالقاسم حکیمی‌پور، کارشناس اقتصادی نیز در این برنامه گفت: حذف چهار صفر از دیرباز مطرح بوده است؛ در حال حاضر تورم لجام گسیخته در کشور وجود دارد، بنابراین حذف چهار صفر از پول ملی اولویتی برای اقتصادی کشور ما نیست.وی افزود: اولویت اقتصادی کشور ما در شرایط فعلی تورم و تولید ملی است و همه اولویت‌ها باید به تولید ملی اختصاص داشته باشد بنابراین در این شرایط اقتصادی و تحریم تعجب آور است که اولویت را بر حذف چهار صفر قرار داده‌اند.
- در بخشی از مطلب روزنامه صبح نو با تیتر «حذف چهار صفر از پول ایران؛ آری یا خیر؟» می خوانیم: عده‌ای از کارشناسان بر این باورند که حذف صفر از پول ملی معمولاً پس از بحران‌های اقتصادی صورت می‌گیرد و دولت قصد دارد با این اقدام مردم را متقاعد کند که دوران تورم شدید به پایان رسیده است که در برخی موارد این سیاست جواب می‌دهد و حذف صفر می‌تواند جلوی افزایش تورم را بگیرد اما در برخی موارد نیز حذف صفر قادر به کاهش سریع تورم نیست. برخی دیگر کارشناسان اقتصادی موافق حذف صفر از پول ملی بر این باورند که سیاست حذف صفر از پول ملی در کشورهای مختلف با اهداف متفاوت اجرا می‌شود و نتایج متفاوتی دارد.
- حسینعلی حاجی دلیگانی ؛ عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با تسنیم با انتقاد از طرح بحث حذف 4 صفر در شرایط کنونی اقتصاد کشور گفت: اکنون باید دغدغه ذهن دولتمردان نحوه کنترل نقدینگی در کشور باشد که آن یک بلای خانمان سوز در اقتصاد کشور است و کارهایی چون حذف 4 صفر هم اگر فرضا گام مثبتی در اقتصاد نیز باشد مسکن است چرا که کاهش ارزش پول ملی معلول علت نقدینگی است و برای درمان معلول باید علت را رفع کرد و تا نقدینگی هست مشکل حل نمی شود و ما برای حل مشل باید به رفع علت بپردازیم چرا که دادن مسکن درد را دوا نمی کند.
- به گزارش مشرق نیوز، حسینی هاشمی کارشناس اقتصادی و مدیرعامل اسبق بانک صادرات گفت: حذف صفرها در صورتی موفق خواهد بود که پیش‌بینی شود حداقل تا 5 سال آینده صفرها بازنمی‌گردند اما این پیش‌بینی وجود ندارد و قطعا با حذف صفرها، پس از چند سال دوباره باید صفرها در کنار ارقام پولی درج شود. هم‌اکنون اقتصادی داریم که در تعادل نیست و به شرایط رونق و به همراه تورم تک رقمی نرسیده است، به همین دلیل چنین اقدامی توجیه اقتصادی ندارد. برخی کشورها مجبور شدند در شرایط تورمی بالا صفرها را حذف کنند اما پس از مدتی چند صفر بازگشت.
موافقان این طرح
- به گزارش روزنامه صبح نو، محمود بهمنی نماینده مجلس شورای اسلامی با اشاره به تأثیر حذف صفر از پول ملی بر تورم نیز گفت: نرخ تورم هیچ‌گاه متأثر از «کمیت واحد پولی» تغییر نمی‌کند بلکه حجم پول در تورم تأثیرگذار است؛ به‌عنوان مثال به جای چاپ 100 اسکناس 100 تومانی، یک اسکناس 10 هزار تومانی چاپ می‌شود که با احتساب هزینه تمام‌شده 300 تومانی به ازای هر اسکناس 100 تومانی، با چاپ هر اسکناس 10 هزار تومانی، 30 هزار تومان در هزینه صرفه‌جویی می‌شود. ضمن اینکه کاهش هزینه‌های مبادلاتی آن تأثیر مثبتی در جامعه خواهد گذاشت.رییس کل اسبق بانک مرکزی در پاسخ به این نگرانی و دغدغه جامعه مبنی کاهش درآمدها متناسب با کاهش هزینه‌ها با حذف صفر از پول ملی نیز گفت: این طرح هیچ تاثیری در کاهش درآمدها ندارد بلکه حجم مبادلات را روان و تسهیل می‌کند و ما دیگر دارای یک واحد پولی می‌شویم.
بهمنی با بیان اینکه با حذف صفر از پول ملی، کشور دارای یک واحد پولی منسجم می‌شود، گفت: دولت هرچه سریع‌تر باید این برنامه را عملیاتی کند. من در مجلس نیز طرح حذف صفر از پول ملی را تهیه کرده بودم اما خوشبختانه دولت در این زمینه وارد شد و منتظریم تا اجرایی شود و در شرایط فعلی بسیار به نفع کشور است.رییس کل اسبق بانک مرکزی درباره فرایند زمانی اجرای برنامه حذف چهار صفر از پول ملی و تصویب آن در مجلس گفت: اگر دولت سریع‌تر به جمع‌بندی برسد و لایحه آن را به مجلس ارائه کند می‌تواند یک‌ساله به نتیجه برسد.
- به گزارش خبرگزاری فارس، غلامرضا مصباحی مقدم عضو سابق کمیسیون اقتصادی با اشاره به ضرورت حذف صفرها از پول ملی گفت: پول ملی باید با پول کشورهای دیگر به خصوص کشورهایی که از نظر اقتصادی وضعیت مثبتی دارند، تناسب داشته باشد. پول ایران باید یک نسبت قابل قبولی با یورو، ریال عربستان، لیر ترکیه و درهم امارات داشته باشد. معنای این کار این است که واحد پولی ما که تومان خواهد شد معادل یک یورو می‌شود و اگر بخواهد این اتفاق باید سه صفر از واحد پولی حذف شود.
وی افزود: ممکن است مردم تصور کنند درآمدشان 1000 برابر کاهش یافته اما برای رفع این مشکل یک راهکار تجربه شده وجود دارد و آن این است که صفرهای پول ملی را پس از ممیز و با رنگی متفاوت و اندازه‌ای کوچکتر درج شود.وی افزود: مثلاً در حال حاضر که چک پول 50 هزار تومانی و 100 هزار تومانی منتشر می‌شود، بانک مرکزی می‌تواند بعد از عدد 50 یا 100، صفرهای باقی‌مانده را حذف کند که با این کار به زبان محاوره مردم برای شمارش واحد پول (بدون آنکه تصور کاهش ارزش پول کنند) نزدیک می‌شود.