به گزارش گروه نشریات خبری؛ با توجه به برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی در دوم اسفندماه سالجاری، واکاوی فعالیت های سیاسی و عملکرد انتخاباتی دو جناح در دستور کار رسانه ها قرار گرفته است.
بررسی امروز شنبه ۱2 مرداد نشان می دهد که موضوع انتخابات در رسانه های نزدیک به جریان اصلاح طلب بیشتر از رسانه های نزدیک به جریان اصولگرا مورد توجه بوده است.
رسانه های اصلاح طلب در گزارش های خود به امکان ظهور جریان سوم اشاره کرده و نوشته اند: همیشه هر وقت صحبت از جریان‌های سیاسی می‌شود یا اسم اصلاح‌طلبی به گوشمان می‌رسد یا اصولگرایی، اما مدتی است زمزمه‌هایی درباره جریان سوم هم به گوش می‌رسد؛ جریانی که گاهی گفته می‌شود قرار است تولیت آن برعهده اعتدالیون با میدان‌داری روحانی و لاریجانی باشد و گاهی هم از احمدی‌نژاد به عنوان محور این جریان ثالث صحبت می‌شود.
رسانه های اصولگرا نیز تمایل نداشتن اصلاح طلبان برای ائتلاف با اعتدال گرایان را مطرح کرده و نوشته اند: اصلاح‌طلبان می‌خواهند در انتخابات، سبد رای خود را از اعتدالیون جدا کنند، چرا که دولتِ روحانی، رفتنی است و اصلاح طلبان خیلی به سبد رای اعتدالیون احساس نیاز نمی کنند.
رسانه های اصلاح طلب نوشتند:اصولگرایان در هفته ای که گذشت هم از احتمال قریب به یقین پیروزی خود در انتخابات پیش رو سخن گفتند و هم از وحدتی که شواهد امکان وقوعش را بعید می دانند. در مقابل رسانه های اصولگرا آورده اند:اصلاح طلبان به این نتیجه رسیده اند که با عملکرد ضعیف دولت بخصوص در عرصه اقتصاد ائتلاف با حامیان دولت می تواند ریزش رای برای آنها به همراه داشته باشد.
رسانه های اصلاح طلب
برخی از گزاره ها و عبارت هایی که رسانه های منسوب به این طیف سیاسی در گزارش های خود به کار برده اند، عبارتند از: آیا «جریان سوم» نبض انتخابات را به دست می‌گیرد؟؛ اما و اگرهایی هم درباره ظهور یک جریان سوم به گوش می‌رسد؛ امکان شکل‌گیری جریان سوم بدون تابلو و شناسنامه در ایام نزدیک به انتخابات وجود دارد؛ در انتخابات آینده حرف اول را جریانی خواهد زد که بتواند پاسخ روشنی برای حل مشکلات مردم داشته باشد؛ فهرست مومنان به پیروزی اصولگرایان در انتخابات مجلس یازدهم، با نزدیک شدن به این انتخابات درحال افزایش است؛ تعداد موافقان با حضور در انتخابات میان اصلاح طلبان در قیاس با تحریم و مشروط کنندگان حضور روز به روز بیشتر می شود.
دیدگاه اصولگرایان و اصلاح طلبان درباره انتخابات
- روزنامه مردم سالاری در گزارشی با عنوان "اصولگرایان و چالش در وحدت؛ اصلاح‌طلبان و تاکید بر حضور" نوشت: اصولگرایان در هفته ای که گذشت هم از احتمال قریب به یقین پیروزی خود در انتخابات پیش رو سخن گفتند و هم از وحدتی که شواهد امکان وقوعش را بعید می دانند. حضور پرشور در انتخابات هم میان اصلاح‌طلبان بر عدم مشارکت غلبه کرده و بزرگان اصلاحات بر حضور قدرتمند تاکید دارند.تب و تاب انتخاباتی میان جریان‌ها و شخصیت‌های سیاسی کشور با وجود فاصله ۷ ماهه تا انتخابات یازدهمین دوره مجلس، هفته به هفته تندتر می‌شود. سیاست و استراتژی همچنان مبهم است اما میان اصولگرایان تلاش خستگی ناپذیر برای وحدت اولویت است و میان اصلاح‌طلبان بازگشت به صندوق های رای...جمنا، شاجا، شورای وحدت و یا هر نام دیگری که این روزها از زبان طیف‌های مختلف اصولگرایی شنیده می‌شود؛ گرچه حکم همان «انگور» و «عنب» و «اوزوم» را دارد، اما با چالش‌های پیش رو به نظر می‌رسد شیرینی آن چندان به کام اصولگرایان نخواهد نشست. شاجا (شورای ائتلاف جریان ارزشی) یا همان شورای وحدت اصولگرایان، در ابتدای راه است و هیچ گروهی هم برای گام‌های ابتدایی دستش را نمی‌گیرد.
مردم سالاری در ادامه می نویسد: فهرست مومنان به پیروزی اصولگرایان در انتخابات مجلس یازدهم، با نزدیک شدن به این انتخابات درحال افزایش است. پس از «محمدرضا باهنر» دبیرکل جامعه مهندسین انقلاب اسلامی، «محمدرضا میرتاج‌الدینی» از اعضای جمنا هم معتقد است اگر اصولگرایان بتوانند این وضعیت را خوب مدیریت و راه‌های خروج از مشکلات اقتصادی را به صورت عملیاتی ارائه کنند، می‌توانند پیروز باشند و مجلس آینده یک مجلس متفاوت با مجلس فعلی خواهد بود.«مصطفی پورمحمدی» دبیر عالی جامعه روحانیت مبارز هم در این زمینه گفته است: «احتمال می‌رود اصولگرایان در این دوره پیروز شوند ولی باید واقع‌بینانه حضور پیدا کرد و تلاش جدی کنیم و امیدوارم دوستان ارزشی بتوانند اعتماد مردم را کسب کنند.»
مردم سالاری با میان تیتر"دوگانه حضور یا عدم حضور اصلاح طلبان" ادامه می دهد: تعداد موافقان با حضور در انتخابات میان اصلاح طلبان در قیاس با تحریم و مشروط کنندگان حضور روز به روز بیشتر می شود...«سیدحسین موسوی‌تبریزی» دادستان کل انقلاب در دوران حضرت امام(ره) و دبیر مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم هم بر ضرورت برگزاری انتخابات آزاد توصیه کرده و گفته است: باید این مساله برای مردم و جوانان مسجل شود که اصلاح کشور از راهی به‌جز انتخابات میسر نیست و اگر قرار است اتفاق مثبتی صورت بگیرد تنها از راه انتخابات آزاد خواهد بود.«قاسم میرزایی نیکو» نماینده مجلس و عضو فراکسیون امید مجلس هم تاکید کرد: «اصلاح‌طلبان قصد تحریم انتخابات را ندارند و حرف‌های رئیس دولت اصلاحات تکلیف این موضوع را روشن کرد.»
امکان ظهور جریان سوم در انتخابات
- روزنامه اعتماد در مطلبی با عنوان "معمای انتخابات مشروط" به طرح این سئوال که "آیا «جریان سوم» نبض انتخابات را به دست می‌گیرد؟" پرداخت و نوشت: قهر با صندوق رای یا مشارکت مشروط؟! این سوالی است که چند ماه گذشته در اردوگاه اصلاح‌طلبان بلوایی به پا کرده است. عده‌ای می‌گویند باید بی‌قید و شرط تا آخرین کاندیدای اصلاح‌طلب پای مشارکت در انتخابات بایستیم و عده‌ای هم از مشارکت مشروط سخن به میان می‌آورند. در این میان صحبت‌های اخیر سیدمحمد خاتمی حداقل آب پاکی را روی دستان مدافعان تحریم انتخابات ریخت اما هنوز حرف و حدیث بر سر مشارکت مشروط پا برجاست. خاتمی چندی پیش گفته بود:«قهر کردن با صندوق رای، انحلال مردم است؛ اصلاح‌طلبان نمی‌توانند به هر قیمتی وارد انتخابات شوند و انشالله فضا باز شود و صلاحیت‌ها تایید شود.» هرچند جمله اول او خط و ربط را مشخص کرد اما جمله دوم نتوانست غبار ابهام را دور کند و این سوال باقی ماند که مرز شرایط برای جناح چپ برای آنکه در انتخابات شرکت کنند یا نکنند، کجاست؟ البته این تنها موضوعی نیست که این روزها نقل محافل سیاسی شده است؛ بلکه اما و اگرهایی هم درباره ظهور یک جریان سوم به گوش می‌رسد.
" معمای جریان سوم" عنوان میان تیتر گزارش اعتماد است. در بخشی از آن آمده است: همیشه هر وقت صحبت از جریان‌های سیاسی می‌شود یا اسم اصلاح‌طلبی به گوشمان می‌رسد یا اصولگرایی، اما مدتی است زمزمه‌هایی درباره جریان سوم هم به گوش می‌رسد؛ جریانی که گاهی گفته می‌شود قرار است تولیت آن برعهده اعتدالیون با میدان‌داری روحانی و لاریجانی باشد و گاهی هم از احمدی‌نژاد به عنوان محور این جریان ثالث صحبت می‌شود.
- روزنامه ابتکار در گزارشی با عنوان "ظهور جریان‌های بی‌شناسنامه" می نویسد: انتخابات پیش‌رو شاید یکی از متفاوت‌ترین انتخابات درکشورمان باشد. با اینکه کمتر از 8 ماه تا انتخابات مجلس شورای اسلامی باقی مانده است اما نه جریان‌های سیاسی و نه نخبگان و فعالان سیاسی هنوز نتوانسته‌اند برنامه جامع و مدونی برای اسفند ماه ارائه کنند. بی‌رمقی و سردرگمی کاملا در احزاب سیاسی مشهود است. آنها خواهان مشارکت حداکثری در انتخابات هستند، اما نمی‌دانند چگونه سطح مشارکت را بالا ببرند. در چنین فضایی که دو جریان سیاسی ریشه‌دار در کشور که به نظر می‌رسد به یک بن‌بست فکری و گفتمانی رسیده‌اند، بحث ظهور یک «جریان سوم» بیشتر از هر زمان دیگری مطرح می‌شود. تعدادی از فعالان سیاسی معتقدند در این شرایط فقط یک جریان سوم می‌تواند ناجی فضای سیاسی کشور باشد. اما کدام جریان سوم، آیا فضا، پتانسیل ظهور یک «جریان سوم» کاملا جدا از اصلاح‌طلبان و اصولگرایان را دارد. همچنین با توجه به فضای کنونی کشور این نگرانی وجود دارد که یک جریان سوم از جنس پوپولیستی ظهورکرده که خطرات جبران‌ناپذیری را متوجه جامعه و فضای سیاسی کشور کند.
- «غلامرضا ظریفیان» استاد دانشگاه و فعال سیاسی در گفت و گو با خبرگزاری ایسنا با بیان اینکه همواره در شرایط کاهش سرمایه اجتماعی جریان‌های سیاسی شناسنامه‌دار، احتمال شکل‌گیری جریان‌های دیگر در عرصه سیاسی وجود دارد، می‌گوید: این احتمال در کشورهایی که هنوز در آنها تحزب نهادینه نشده است، بیشتر وجود دارد؛ درواقع وقتی امکان اقناع هواداران جریان‌های اصلی سیاسی کاهش می‌یابد، عرصه برای ظهور و رشد جریان‌های کمتر شناخته‌شده یا بدون تابلو فراهم می‌شود.این فعال سیاسی می‌افزاید: جریان‌های بی‌تابلو بر موج ناکامی‌ها، شکست‌ها و ناامیدی‌ها سوار شده و براساس مقتضیات شرایط عمل می‌کنند. مثلا اگر مشکلات اقتصادی عمیق‌تر باشد، آنها شعار اقتصادی می‌دهند. اگر رانت و فساد افزایش پیدا کند، شعارها به سمت مبارزه با فساد می‌رود و اگر سرخوردگی ایجاد شود یا غرور ملی آسیب ببیند، شعارها به سمت احیای غرور ملی می‌رود؛ درواقع جریان‌های بی‌تابلو از شکاف‌های جامعه بهره برده و حتی این شکاف‌ها را گسترش می‌دهند.
گفت و گوی «مرتضی الویری» با خبرآنلاین
- خبرآنلاین در این باره می نویسد: در فاصله باقیمانده تا انتخابات اسفند ۹۸، اختلافات در جریان اصلاحات بر سر سازوکار ورود به این انتخابات بالا گرفته است، شورای عالی سیاست‌گذاری که در انتخابات پیشین محور وحدت شده بود این روزها خود تبدیل به محور اختلاف شده است. مرتضی الویری که یکی از اعضای حاضر در این شورا است در پاسخ به انتقاداتی که نسبت به حضور چهره های حقیقی در این شورا می شود، می گوید این افراد تنها یک سوم اعضای شورا را تشکیل می دهند و اگر از شورای عالی استعفا دهند هیچ اتفاق خاصی نخواهد افتاد.
وی که سابقه نمایندگی مجلس را در کارنامه خود دارد و عضو فعلی شورای شهر تهران نیز است، تاکید دارد « در انتخابات آینده حرف اول را جریانی خواهد زد که بتواند پاسخ روشنی برای حل مشکلات مردم داشته باشد و شاید این جریان مستقل از جریان اصلاح‌طلب و اصولگرا بوده و در واقع یک جریان سومی باشد. واقعیت آن است که امروز مردم نه تنها با مشکلات اقتصادی و نگرانیهای ناشی از فضای بین‌المللی مواجه هستند بلکه گله‌مندی‌های جدی نسبت به مجموعه حاکمیت در موارد مختلف دارند. در این شرایط در انتخابات آتی مجلس جریانی می‌تواند پیشتاز باشد که پاسخ‌های روشنی هم برای حل مشکلات بین‌المللی و هم دغدغه‌های داخلی در بخش‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی داشته باشد؛ البته این جریان نمی‌تواند یک جریان برانداز باشد زیرا ما در درون خانواده حاکمیت جمهوری اسلامی با هم گفت وگو می‌کنیم.»الویری که مهمان کافه خبر خبرگزاری خبرآنلاین شده بود گریزی نیز به وضعیت رقیب همیشگی اصلاح طلبان یعنی اصولگرایان هم زد و این را با اطمینان گفت که «اینکه اصولگرایان تصورکنند رای جریان اصلاحات ریزش داشته و این ریزش قرار است سر از سبد اصولگرایان درآورد اشتباه بسیار جدی است. الویری تاکید می کند که حتی یک رای ریزشی اصلاح طلبان به صندوق اصولگرایان نخواهد رفت.»
رسانه های اصولگرا
به برخی از گزاره ها و عبارت های به کار رفته در اخبار و گزارش های این رسانه ها اشاره می شود: اصلاح طلبان دیگر تمایلی برای ائتلاف با اعتدال گرایان ندارند به دلیل آنکه دولتِ اعتدال، رفتنی است؛ اصلاح طلبان خیلی به سبد رای اعتدالیون احساس نیاز نمی کنند؛ برای جریان اصلاحات که پایبند به رای مردم است، قطعا حضور پای صندوق‌های رای یک اصل است؛ به نظارت و گزینش حزبی نمی‌توان اعتماد کرد.
تمایل نداشتن اصلاح طلبان برای ائتلاف با اعتدال گرایان
- خبرگزاری مهر در گزارشی در گفت و گو با «پرویز سروری» نماینده مجلس در دوره های هفتم و هشتم و عضو شورای سابق شهر تهران می نویسد: وقتی از وی خواستم تحلیل خود را پیرامون احتمال ائتلاف اصلاح طلبان و اعتدال گرایان در آوردگاه دوم اسفند ۹۸ ارائه کند از ائتلاف غیرفراگیر این دو جریان آن هم در بعضی از حوزه های انتخابیه سخن گفت و در ادامه به این نکته اشاره کرد که دیگر، اصلاح طلبان تمایلی برای ائتلاف با اعتدال گرایان ندارند به دلیل آنکه دولتِ اعتدال، رفتنی است و اصلاح طلبان هم به این نتیجه رسیده اند که با عملکرد ضعیف دولت بخصوص در عرصه اقتصاد ائتلاف با حامیان دولت می تواند ریزش رای برای آنها به همراه داشته باشد.
سروری در بخش دیگری از این گفت و گو در پاسخ به این سوال که " به عنوان فعال سیاسی اصولگرا که فعالیت وکنش و واکنش جریان رقیب را رصد می‌کنید، آرایش اصلاح طلبان در انتخابات ۹۸ را چگونه ارزیابی می کنید؟ تاکنون براساس موضع گیری های برخی چهره های اصلاح طلب آنها تمایلی برای ائتلاف با دولتی ها ندارند؟ می توان از هم اکنون عدم ائتلاف اصلاحات و اعتدال را قطعی دانست؟" گفت:اعتدال گرایان و اصلاح طلبان اشتراک مبانی ندارند اما در هدف دارای اشتراک مشخص هستند و می خواهند جریان نیروهای انقلاب در انتخابات به پیروزی نرسند، به همین دلیل در دوره های مختلف با نگاه ها و برداشت های متفاوتی که داشته و دارند در کنار هم حضور پیدا کردند، انتخابات ۹۲، ۹۴، ۹۶، ۸۸ شاهد نزدیکی بسیار جدی کارگزاران- اعتدال گرایان و اصلاح طلبان بودیم.اصلاح‌طلبان می‌خواهند در انتخابات سبد رای خود را از اعتدالیون جدا کنند چرا که دولتِ روحانی، رفتنی است و اصلاح طلبان خیلی به سبد رای اعتدالیون احساس نیاز نمی کنند.از سوی دیگر دولت عملکرد بسیار ناموفق داشته و اصلاح طلبان احساس سرخوردگی می کنند؛ از این نظر که آنها متهم شماره یک چنین وضعیتی از منظر مردم هستند، چون سبد رای خود را برای تشکیل دولت ایده آل پای این دولت آوردند، پس طبیعی است که بیشترین انتقاد مردم به جریان اصلاحات باشد؛ از این رو احساس می شود اصلاح طلبان به دنبال این هستند تا در انتخابات آتی سبد رای خود را از اعتدالیون جدا کنند.
لزوم شرکت در انتخابات
- به گزارش خبرگزاری تسنیم، حجت الاسلام سید عبدالواحد موسوی لاری نائب رئیس جبهه اصلاح طلبان ایران اسلامی در دومین کنگره حزب پیشروی اصلاحات طی سخنانی اظهار داشت: برای جریان اصلاحات که پایبند به رای مردم است و میزان را رای مردم می‌داند، قطعا حضور پای صندوق‌های رای یک اصل است. بی تعارف می‌گویم اینکه برخی بگویند شرکت در انتخابات مشروط شود یا امثال این حرف ها، ما توجهی به این گونه اظهار نظرات نخواهیم کرد. شرکت در انتخابات و تلاش برای ساماندهی امور جامعه بر اساس خروجی‌های صندوق رای تلاشی است که ما نباید از دست بدهیم. پس ما هیچوقت نمی‌توانیم انتخابات را کنار بگذاریم.موسوی لاری یادآور شد: اینکه ما نمی‌توانیم در یک حوزه انتخابیه کاندیدا معرفی‌کنیم یا نه وابسته به شرایط است. ما در یک جایی کاندیدا داریم و با تمام توان از او حمایت می‌کنیم. در جایی دیگر ممکن است بنا به هر دلیلی کاندیدا نداشته باشیم و یا داوطلبان ما از فیلتر شورای نگهبان نتوانسته باشند عبور کنند. بنابراین این مسئله به این معنا نیست که نمی‌خواهیم در انتخابات حضور داشته باشیم. ما جایی برای این کارها
انتقاد به سخنان انتخاباتی حضرتی
- روزنامه جوان در اخبار ویژه خود نوشت: «الیاس حضرتی» نماینده مردم تهران و قائم‌مقام دبیرکل حزب اعتماد ملی اخیراً در گفت وگویی در حمایت از نظام حزبی و با رد نظارت استصوابی شورای نگهبان گفته که «در نظام حزبی شما با ۱۰ تا حزب سر و کار دارید. شورای نگهبان هم به جای سر وکله زدن با ۲۰ هزار نفر، با ۱۰ حزب سر و کله می‌زند. وقتی یک حزبی رأی می‌آورد، آن ناظم حزبی حتی به کت و شلوار یا مدل موی من هم می‌تواند ایراد بگیرد. خود احزاب در واقع بالاترین فیلترهای نظارت استصوابی را دارند. ما همه بار را روی دوش شورای نگهبان گذاشتیم و می‌گوییم چرا همه چیز خراب می‌شود. اگر کاندیداهای اصلاح طلب ردصلاحیت شوند نمی‌توانیم معجزه کنیم، نمی‌توانیم وسط میدان خراسان اطلاعیه بدهیم و فریاد بزنیم که ایهاالناس هرکسی جا مانده بیاید کاندیدای انتخابات ما شود.»
جوان می افزاید: نکته اصلی در مورد سخنان حضرتی همین است که به نظارت و گزینش حزبی نمی‌توان اعتماد کرد؛ سیستمی که غرق در قبیله‌گرایی شده، دادن سمت‌ها و تقسیم مناصب را هم مطابق همین قبیله‌گرایی پیش می‌برد. مهم‌ترین نمونه اخیرش مخالفت اصلاح طلبان با شهردار شدن محسن هاشمی در تهران بود تا مبادا با رفتن او از شورای شهر پایتخت، یک اصولگرا که عضو علی البدل است، وارد شورا شود و اصرارشان بر شهرداری محمدعلی نجفی به رغم اطلاع از روابط شخصی او به آشفتگی در مدیریت شهری پایتخت انجامید. بنابر این است که احزاب نتوانسته‌اند اعتماد حاکمیت را برای گزینش افراد جلب کنند. شورای نگهبان، نگهبان اسلامیت و جمهوریت نظام توأمان است و چطور احزاب بی شأنیت و دانش فقهی می‌توانند چنین کنند؟! از سویی برای گزینش افراد باید ملاک‌های یکسان مدنظر قرار بگیرد و نمی‌شود هر حزبی سلیقه خودش را لحاظ کند. این نظر به معنای مخالفت با نظام حزبی نیست، بلکه رد نظام حزبی با حذف نظارت استصوابی است. ایراد گرفتن به کت و شلوار و مدل مو هم به نظر مزاح الیاس حضرتی بوده و گویا او فراموش کرده این کار خلاف مشی اصلاح طلبی است! نکته دیگر آنکه اگر حزبی نتواند برای نیروهایش که به هر دلیلی از چرخه انتخابات حذف می‌شوند، جایگزین داشته باشد، همان بهتر است وسط میدان خراسان اطلاعیه بدهد و لیست انتخاباتی ببندد!