به گزارش گروه نشریات خبری، بررسی امروز(13 مرداد)روزنامه‌ها، تارنماها و خبرگزاری‌های داخلی نشان می‌دهد که چرخش غیر منتظره امارات و عربستان در قبال ایران در مطالب منتشره رسانه های داخلی برجسته شده است.
رسانه های اصلاح طلب در این خصوص به تغییر موضع عربستان نسبت به ایران پرداخته و رسانه های اصولگرا دلایل تغییر رویکرد امارت در خصوص ایران را بررسی کرده و آورده اند:شواهد و مواضع سابق نشان دهنده این است که ریاض و ابوظبی مواضع مستقل بسیار متفاوتی از مواضع آمریکا اتخاذ کرده اند.
تلاش عربستان برای بازکردن باب گفت‌وگو با تهران و استقبال عربستان از برقراری دوباره عمره برای زائران ایرانی از دیگر محورهای مورد توجه رسانه های اصلاح طلب و مواضع متفاوت ریاض و ابوظبی با آمریکا در قبال ایران؛ رویکرد امارت در خصوص ایران و همکاری ایران و عربستان در برقراری حج عمره از محورهای مورد توجه رسانه های اصولگرا است.
رسانه های اصلاح طلب
گزاره های بکار گرفته شده توسط این جریان رسانه ای عبارتند از:
مواضع عربستان نسبت به گذشته تلطیف شده است؛ امارات و عربستان به این نتیجه رسیده‌اند که اهداف دونالد ترامپ، در رابطه با ایران با اهداف ریاض و ابوظبی تطابق ندارد؛ مسئولان اماراتی در دیدار با مسئولان ایرانی در رابطه با مسأله امنیت کشتیرانی در خلیج‌فارس بحث و گفت وگو کردند؛ وزیر حج عربستان از برقراری دوباره عمره برای زائران ایرانی استقبال کرد؛ یک قدرت منطقه ای وجود دارد که سیاست‌های خود را باقدرت پیاده می‌کند و آن قدرت جمهوری اسلامی ایران است.
تغییر موضع عربستان نسبت به ایران
محسن حکیم مشاور ارشد رهبر جریان حکمت در گفت‌وگو با روزنامه « اعتماد» با اعلام اینکه تغییر موضع عربستان در قبال ایران، قابل انکار نیست در پاسخ به این سوال، عربستان با این حجم از سرمایه‌گذاری برای مقابله با ایران و فشار به امریکا برای خروج از برجام آیا راضی می‌شود بازگردد و با ایران وارد مذاکره شود؟ پاسخ داد: سیاست یعنی واقع‌گرایی؛ هرچه واقع‌گراتر باشید می‌توانید بیشتر در سیاست کارآمدتر باشید. آیا عربستان به این سمت سوق پیدا می‌کند؟ به نظرم مواضع عربستان نسبت به گذشته تلطیف شده است و جا دارد این انعطاف بیشتر هم بشود.
به گزارش ایلنا، «انور قرقاش» وزیر مشاور در امور خارجه عربستان سعودی در توئیتی نوشت: امارات و عربستان در پرونده ایران به موضعی مشترکی برای اولویت عملیات سیاسی و خودداری از تقابل رسیده اند.یک روزنامه عمانی با اشاره به شکست آمریکا و انگلیس در مقابله با ایران نوشت که کشورهای منطقه باید پل های گفت وگو با تهران و همکاری های امنیتی، سیاسی و نظامی با آن را ایجاد کنند تا امنیت منطقه حفظ شود.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، یک منبع مطلع و از سران شورای موسوم به «شورای انتقالی جنوب» فاش کرد که امارات در چارچوب تفاهم‌های اخیر با ایران، در حال اصلاح برخی امور صحنه سیاسی در جنوب یمن است. این منبع که خواست هویتش فاش نشود، به وبگاه خبری «عربی 21» اعلام کرد که سران نظامی و سیاسی مهم و عضو شورای انتقالی جنوب که مورد حمایت ابوظبی است، یکی از اهداف امارات در این بازنگری سیاسی خواهد بود. این منبع گفت که این بازنگری در چارچوب تغییر مواضع ابوظبی در یمن و تفاهم‌های اخیر امارات با ایران است. طبق گفته این منبع، «اماراتی‌ها به ایرانی‌ها تعهد داده‌اند که صحنه سیاسی در استان‌های جنوب یمن را به شکل سابق بازگردانند.»
تلاش عربستان برای بازکردن باب گفت‌وگو با تهران
روزنامه ابتکار با اعلام اینکه بن سلمان به طور جدی در حال بررسی گفت و گو با تهران است نوشت: شبکه خبری روسیه الیوم به نقل از پایگاه صهیونیستی دبکا، نزدیک به نهادهای اطلاعاتی رژیم صهیونیستی گزارش داد که منابع آگاه مدعی هستند که عربستان و امارات تماس‌هایی مخفیانه در رابطه با امنیت کشتیرانی در خلیج فارس با ایران برقرار کرده‌اند. این پایگاه به نقل از منابع خود نوشت: امارات و عربستان به این نتیجه رسیده‌اند که اهداف دونالد ترامپ، در رابطه با ایران با اهداف ریاض و ابوظبی تطابق ندارد. برخی منابع اطلاعاتی با اشاره به سفر اخیر هیئت اماراتی به تهران اعلام کردند که مسئولان اماراتی در دیدار با مسئولان ایرانی در رابطه با مسئله امنیت کشتیرانی در خلیج فارس، تنگه هرمز و تنگه باب‌المندب بحث و گفت‌وگو کردند. یک مسئول اماراتی که خواستار عدم فاش شدن نامش شده است در گفت‌وگو با دبکا گفته است: اگر واشنگتن به دنبال مذاکره با ایران است در پیوستن به اتئلاف آمریکا برای حمایت از کشتیرانی در خلیج فارس هیچ منفعتی نداریم زیرا در این صورت قدرت بازدارندگی آن بسیار محدود خواهد بود. دبکا می‌نویسد: این تحولات باعث شد که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان به طور جدی در حال بررسی بازکردن باب گفت‌وگو با تهران باشد.
به گزارش انتخاب، روزنامه الوطن عمان در یادداشتی به قلم خمیس بن عبید القطیطی تحت عنوان" گفت‌وگو با تهران تنها راه ایجاد امنیت در منطقه است" با اشاره به قدرت ایران در مقابله با قدرت های بین المللی نوشت: کشورهای منطقه به منظور تامین آینده خود باید سیاست های حکیمانه تر و مستحکم تری را درپیش بگیرند؛ آنها باید سیاست باز را درپیش بگیرند و با ایجاد پل های گفت وگو با تهران و همکاری های امنیتی، سیاسی و نظامی با آن امنیت منطقه خلیج(فارس) را حفظ کنند که این مساله از هر زمان دیگری مهم تر شده است. این مساله با توجیه اتهامات علیه ایران و توصیف این کشور با توصیفات تاریخ گذشته محقق نمی شود بلکه بادی ایران را یک شریک سیاسی،اقتصادی و امنیت به شمار آورد و از سیاست هایی که ایران را دشمن به حساب می آورد اجتناب کرد.بی شک عمل گرایی سیاسی در این مساله خود را تحمیل خواهد کرد اما تداوم سیاست های قبل از بحران به این معناست که ما تاریخ و رخدادها را مطالعه نکرده ایم و آینده را به خوبی درک نکردیم و پیامدها آنرا نیز باید تحمل کنیم.
استقبال عربستان از برقراری دوباره عمره برای زائران ایرانی
روزنامه آفتاب یزد نوشت: وزیر حج عربستان از برقراری دوباره عمره برای زائران ایرانی استقبال کرد و قول داد، موضوع راه‌اندازی نمایندگی ایران در سفارت سوئیس (حافظ منافع ایران در عربستان) را شخصا پیگیری کند.رئیس سازمان حج و زیارت ایران در دیدار با وزیر حج عربستان با یادآوری شروط ایران برای برقراری عمره، گفته بود: از جمله شروط ما حفظ عزت، کرامت و امنیت زائران و عمره‌گزاران ایرانی است. مقدمه این امر راه‌اندازی کنسولگری و یا ایجاد دفتر حافظ منافع ایرانیان در عربستان است. «محمد صالح بن طاهر بنتن» نیز در پاسخ به این خواسته ایران با استقبال از حضور زائران ایرانی در عمره با حفظ عزت، کرامت و امنیت، گفت: موضوع معرفی نیروهای کنسولی ایران را در قالب دفتر حافظ منافع، سوئیس ارائه دهید تا شخصا پیگیری کنم.حضور ایرانی‌ها در عمره از سال ۱۳۹۴ پس از حادثه فرودگاه جده و تعرض دو مامور سعودی به دو نوجوان ایرانی، متوقف شد. ایران پس از به جریان افتادن این پرونده قضایی و محکوم شدن آن ماموران، از دو سال پیش برقراری دوباره عمره را مشروط به تامین امنیت و حفظ عزت زائران ایرانی، مطرح کرده است. به گفته مقامات حج کشورمان، برآورده کردن این خواسته در شرایطی که دفاتر نمایندگی سیاسی و کنسولگری ایران در عربستان تعطیل شده، دشوار است.
رسانه های اصولگرا
گزاره های بکار گرفته شده توسط این جریان رسانه ای عبارتند از:
ریاض و ابوظبی مواضع مستقل بسیار متفاوتی از مواضع آمریکا اتخاذ کرده اند؛ ریاض و ابوظبی در قبال تشدید تنش نظامی آمریکا در قبال تهران با واشنگتن اختلاف فاحشی دارند؛ عربستان خواهان جنگ با ایران یا هر کشور دیگری نیست و آماده برقراری روابط همکاری با ایران زمانی که شروط آن فراهم شود؛ امارات با جدا کردن راه خود از سعودی‌ها و استراتژی خود در یمن، دست دوستی به سمت ایران دراز کرده است؛ امارات در چارچوب تفاهم‌های اخیر خود با ایران، تعهد داده که وضعیت سیاسی استان‌های جنوبی یمن را به حالت اولیه خود بازگرداند.
مواضع متفاوت ریاض و ابوظبی با آمریکا در قبال ایران
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از اسپوتنیک، عبدالخالق عبدالله مشاور سابق ولیعهد ابوظبی با اشاره به اینکه عربستان و امارات بر اساس منافع خود موضع گیری می کنند و به دنبال جنگ نیستند، افزود: شواهد و مواضع سابق نشان دهنده این است که ریاض و ابوظبی مواضع مستقل بسیاری متفاوت از مواضع آمریکا اتخاذ کرده اند.وی گفت: مواضع امارات و عربستان کاملا با منافع آمریکا منطبق نیست و مواضع ابوظبی و ریاض با آمریکا متفاوت است. مواضع آمریکا با کشورهای حوزه خلیج فارس در برخی موارد نزدیک و در برخی موارد متفاوت است.مشاور سابق ولیعهد ابوظبی افزود: ریاض و ابوظبی در قبال تشدید تنش نظامی آمریکا در قبال تهران با واشنگتن اختلاف فاحشی دارند و مواضع کشورهای حوزه خلیج فارس مستقل است.عبدالخالق عبدالله بیان کرد: امارات ثابت کرده است که به دنبال آرامش است و مایل نیست در هر رویارویی احتمالی دخیل باشد.وی در عین حال از رسیدن هواپیماهای آمریکایی به پایگاه الظفره در امارات خبر داد.
از سوی دیگر سرتیپ حسن الشهری کارشناس امور امنیتی سعودی اعلام کرد: سیاست عربستان مشخص است و به دنبال صلح است. عربستان خواهان جنگ با ایران یا هر کشور دیگری نیست و آماده برقراری روابط همکاری با ایران زمانی که شروط آن فراهم شود، است اما تاکنون موانعی وجود دارد.وی در ادامه احتمال رسیدن منطقه به اوضاع خطرناک را بعید دانسته و گفت: تنش هایی که گهگاه دیده می شود، نشانه رفتن امور به سمت جنگ نیست.الشهری افزود: امارات و عربستان خواهان اضافه شدن بار جدیدی بر منطقه در شرایط کنونی نیستند.
رویکرد امارت در خصوص ایران
روزنامه جوان یا تیتر «توبه شیوخ از جنگ صنعا» نوشت: امارات با جدا کردن راه خود از سعودی‌ها و استراتژی خود در یمن، دست دوستی به سمت ایران دراز کرده تا از بحران خودساخته در یمن رهایی یابد.این روزنامه افزود: یک منبع یمنی دیروز فاش کرد که امارات در چارچوب تفاهم‌های اخیر خود با ایران، تعهد داده که وضعیت سیاسی استان‌های جنوبی یمن را به حالت اولیه خود بازگرداند؛ اقدامی که به گفته رسانه‌های عربی، برای بازگرداندن آبروی از دست رفته ابوظبی در جنگ یمن انجام می‌شود.هفته گذشته حمد علی مصباح الاحبابی، فرمانده گارد ساحلی امارات در رأس هیئتی به تهران آمد و با سردار قاسم رضایی فرمانده مرزبانی نیروهای انتظامی ایران دیدار و گفتگو کرد. وزارت خارجه امارات از این دیدار ابراز خرسندی و بر اهمیت همکاری امنیتی در آب‌های خلیج فارس با ایران تأکید کرد. منابع خبری مختلف این اقدام امارات را چرخش موضع ابوظبی پس از هشدارهای ایران ارزیابی و آن را نزدیکی امارات به ایران توصیف کردند.
همکاری ایران و عربستان در برقراری حج عمره
به گزارش خبرگزاری تسنیم، محمد صالح بن طاهر بنتن وزیر حج عربستان ضمن ابراز خرسندی از دیدار با مسوولان حج کشورمان با اشاره به اقدامات جدید وزارت حج و ابتکارات تمامی دستگاه‌های ذی‌ربط این مجموعه گفت: تمامی این اقدامات در راستای ایجاد فضای بهتر و امکانات بیشتر توأم با آرامش و طمأنینه برای حجاج کشورها از مبدأ ورودی گرفته تا مکه و مدینه و مشاعر مقدس انجام می‌شود.«محمد صالح بن طاهر بنتن» اضافه کرد: با توجه به شرایط خاص دو کشور به‌ویژه در بخش صدور روادید سعی شد تسهیلات ویژه‌ای برای حجاج ایرانی درخصوص فرایند انجام این کار فراهم آید که این شرایط استثنایی فقط در مورد ایران اعمال شده است.وی در خصوص نظارت‌های وزارت حج در مبادی ورودی جده و مدینه برای حصول اطمینان از برخورد شایسته و مناسب با حجاج و به‌ویژه حاجیان ایران هم گفت: در بازدیدها و سرکشی‌ها نسبت به رفتار مناسب و در خور شأن زائران ایرانی تأکید کرده‌ام.وی در بحث برقراری دوباره عمره با محوریت حفظ عزت، کرامت و امنیت زائران ایرانی هم ضمن استقبال از این امر گفت: موضوع معرفی نیروهای کنسولی در قالب حافظ منافع سوئیس را ارائه دهید تا شخصاً پیگیری کنم.