به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، دیروز شنبه خبری جدید از ماجراجویی و اقدامات تنش زای آمریکا در سطح جهان انتشار یافت و آن به اظهارات «مارک اسپر» وزیر دفاع جدید این کشور مربوط می شد. وی در جریان نخستین سفر یک هفته ای خود به آسیا با اشاره به رفع محدودیت‌های ناشی از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد (آی ان اف) از استقرار موشک های آمریکایی در این قاره پهناور در آینده ای نزدیک خبر داد.
اظهارات وزیر دفاع جدید آمریکا درست یک روز بعد از تصمیم این کشور برای خروج از پیمان مذکور صورت گرفت. روز جمعه یازدهم مرداد آمریکا بعد از چند سال کشمکش با روسیه بر سر پیمان آی ان اف، رسما آن را ترک کرد. اختلاف آمریکا و روسیه بر سر این پیمان از زمانی آغاز شد که «دونالد ترامپ» به ریاست جمهوری آمریکا به کاخ سفید راه یافت.
به رغم برخورداری آمریکا از بزرگترین ارتش جهان و پیشرفته ترین جنگ افزارهای روز، ترامپ همواره روسیه را ناقض توافق معرفی می کرد و سیستم موشکی جدید میان‌برد «9M729» روسی را که ناتو از آن تحت عنوان «SSC-8» نام می برد، نقض کننده مفاد پیمان ارزیابی می کرد؛ ادعایی که مقامات کاخ کرملین همواره آن را رد کرده اند.
تداوم جنجال ها و تنش ها در این زمینه باعث شد تا در ماه های پایانی پارسال ترامپ دستور تعلیق اجرای پیمان مذکور را صادر کند. رئیس جمهوری آمریکا در بیانیه خود اظهار کرد که روند خروج «تا شش ماه به طول خواهد انجامید، مگر آنکه روسیه با نابود کردن همه موشک ها، پرتابگرها و تجهیزاتی که ناقض متن پیمان هستند، به تعهداتش عمل کند.»
لازم به توضیح است پیمان آی ان اف یا منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد، پیمانی است که حدود سه دهه پیش (۱۹۸۷ میلادی) بین «رونالد ریگان» رئیس جمهوری آمریکا و «میخائیل گوباچف» آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی به امضا رسید و بر پایه آن، تولید و آزمایش موشک های کوتاه برد ۵۰۰ کیلومتر تا میان بردهایی ۵۵۰۰ کیلومتری (در مجموع ۳۰۰ تا ۳۴۰۰ مایل) از سوی دو طرف منع شد.
گورباچف 88 ساله هنوز در قید حیات است و روز شنبه بعد از شنیدن خبر خروج آمریکا از توافق موشکی در گفت وگو با خبرگزاری «اینترفاکس» روسیه این اقدام آمریکا را آغازی برای مسابقه جدید تسلیحاتی و شروع هرج و مرج در جهان ارزیابی کرد و گفت: پایان این پیمان برای جامعه جهانی مفید نخواهد بود و این گام نه تنها موجب تضعیف امنیت در اروپا می شود بلکه ناامنی را در جهان رقم خواهد زد.
پیشتر نیز «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه، جهان را از اقدامات خطرناک آمریکای ترامپ آگاه کرده بود. وی هفدهم خردادماه در جریان همایش اقتصادی سن پترزبورگ به شدت سیاست های زیاده خواهانه و سلطه جویانه ترامپ را زیر سوال برد و آمریکا را تهدید کننده صلح جهانی معرفی کرد. او همچنین هشدار داد که «جهان به سمتی در حرکت است که قوانین یک کشور یا گروهی از کشورهای قدرتمند، جایگزین قوانین بین المللی می شود.»
به رغم شعارهای انتخاباتی ترامپ مبنی بر کاهش هزینه های نظامی اما بودجه نظامی این کشور در دولت وی افزایش چشمگیری پیدا کرده است؛ موضوعی که مدتی پیش در جریان نشست پوتین با مدیران خبرگزاری های شاخص جهان که مدیر عامل خبرگزاری «ایرنا» نیز در آن حضور داست، مورد توجه قرار گرفت. رئیس جمهوری روسیه در آن نشست تاکید کرد: آمریکا با ۷۰۰ میلیارد دلار بودجه نظامی، بزرگترین ارتش جهان را دارد و بودجه نظامی این کشور از مجموع جهان بیشتر است.
تنها روسیه نگران زیاده خواهی جهانی آمریکا نیست و دیگر بازیگران بین المللی هم از چنین وضعیتی ناراضی و در عین حال نسبت به پیامدهای آن نگران اند. مقامات اتحادیه اروپا که در دوره ترامپ به طور قابل ملاحظه ای از سیاست های کاخ سفید فاصله گرفته اند، در قبال خروج آمریکا از توافق با روسیه نیز اظهار نگرانی کرده اند.
فرانسه و آلمان مهمترین بازیگران اثرگذار اتحادیه هستند که نسبت به این اقدام آمریکا نگران اند. وزارت امور خارجه فرانسه معتقد است که پایان این پیمان، خطر بی ثباتی در اروپا را افزایش می دهد و نظام بین المللی کنترل تسلیحات را از بین می برد. «هایکو ماس» وزیر امور خارجه آلمان هم نسبت به تبعات آن هشدار داده و تاکید کرده «چالش هایی که حالا در پیش رو هستند با توجه به پایان این توافق بزرگتر شده و این چالش ها دیگر تنها محدود به اروپا نمی شوند.»
جدا از رفع محدودیت های آمریکا در پی خروج از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد، کاخ سفید هدف دیگری را از این اقدام دنبال می کند و آن هدف چین است. در همین ارتباط بود که وزیر دفاع آمریکا دیروز گفت که «۸۰ درصد تسلیحات چین مشمول محدودیت‌های پیمان آی‌ان‌اف است و واشینگتن می‌خواهد به توانایی مشابهی در این زمینه برسد.»
کارشناسان حوزه بین الملل بر این باورند آمریکا برای عقب نیفتادن از توان نظامی چین به عنوان بزرگترین رقیب خود که عضو پیمان هم نبوده، از آی ان اف خارج شده است. اما دیدگاهی دیگر نیز وجود دارد که معتقد است با این اقدام آمریکا، روسیه و چین نه تنها با ترامپ به توافقی مشابه قبل دست نخواهند زد بلکه سیاست های همسوتری را در قبال کاخ سفید دنبال خواهند کرد.