محمد جواد ظریف روز دوشنبه در نشست خبری افزود: تحریم وزیر امور خارجه یک کشور یعنی در مذاکره و گفت و گو کم آورده اند. مسیری که آنها پیش گرفته اند هر روز به سمت ناکامی در گفت و گو پیش می‌رود.
ظریف خاطر نشان کرد: دوران کنونی جهان، دوران سلطه نیست، بازیگران متنوع شده‌اند و انسان ها قدرتمند شده اند، قدرت شما خبرنگاران به خاطر افزایش قدرت انسان است. امروز یک خبرنگار می تواند معادلات را جا به جا کند و این واقعیت دنیای امروز ماست.
وزیر امور خارجه تاکید کرد: رسانه می‌تواند به آینده جهان شکل بدهد، دوران ابر قدرت‌ها به سر آمده و دوران انسان‌ها، افراد و مردم آغاز شده است و خوشحالیم که جمهوری اسلامی ایران در طول ۴۰ سال گذشته هیچ وقت در کنار قدرت ها نبوده و در کنار مردم بوده است.
دوران گفتمان سلطه تمام شده است
وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی با اشاره به نقشه ریزی تیم بی و شرارت آنها در دنیا، گفت: تیم "بی" امروز در دنیا شرارت به پا می کند؛ درحالی که گفتمان ِگفت و گو، صلح، رعایت قانون، فراگیری همراهی و همکاری و همدلی را ایران مطرح کرده است، برای همین است که امروز ایالات متحده در دنیا تنها است؛ ایالات متحده حتی در حوزه هایی مانند حوزه نظامی که برای دیگران نقش ابرقدرتی دارد، نمی تواند ایجاد ائتلاف کند. کشورها یکی پس از دیگری به رغم ارتباطات خوبی که با ایالات متحده دارند خجالت می کشند اسم شان در یک فهرست همراه ایالات متحده باشد.
ظریف خاطرنشان کرد: دولت ایالات متحده چنین وضعیتی برای خودش ساخته است. قانون گریزی و قانون شکنی و خلاف رفتار انسانی عمل کردن با جلوگیری از دسترسی مردم به دوا، غذا و دارو و با ایجاد فتنه، ایجاد تنش با ایجاد بحران، کارشان است. هر جا که قدم گذاشتند از افغانستان گرفته که پس از ۱۸ سال الان دارند مذاکره می کنند که با خفت از این کشور خارج شوند تا عراق که حضورشان باعث ایجاد داعش بود تا سوریه که جز بدبختی برای خود و منطقه ایجاد نکردند تا خلیج فارس که هرگاه به این منطقه قدم گذاشتند فقط جنایت مرتکب شده اند که بدترین آنها کشتار ۲۹۰ نفر انسان بی‌گناه در حمله به ایرباس هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران بود. هر جا که رفتند جز خفت ندیدند.
وی افزود: ایالات متحده که انقدر به جنگ طلبی می‌نازد، بگوید از جنگ ویتنام تاکنون کدام جنگ را برنده شده است جز گرانادا. آیا این افتخاری برای ابرقدرت دنیاست که در طول ۷۰ سال گذشته تنها یک جنگ را آن‌هم در مقابل یک کشور ضعیف برنده باشد. هیچ جنگ دیگری را نبرده؛ جنگ ویتنام را باخته است. در منطقه جز نابودی و خسارت ایجاد نکرده است. بپذیریم دوران گفتمان سلطه، ابرقدرتی و دوران گفتمان زورگویی تمام شده است.
وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی با ابراز تاسف از حادثه چند روز گذشته در چند ایالت آمریکا، اظهارداشت:با مردم آمریکا درگیری نداریم؛ دیروز بسیار ناراحت و متاثر شده ایم که مردم آمریکا، مردم بی گناه گرفتار فرهنگ هفت تیرکشی شدند؛ گرفتار فرهنگ قلدری و زورمداری شدند. گرفتار فرهنگ تقدیس خشونت شدند. فرهنگی که خشونت و کشتن مردم بی‌گناه را تقدیس می کند فرهنگی که از جنگ به عنوان یک گزینه روی میز صحبت می کند فرهنگ موفقی نیست و در دنیای امروز این گفتمان نمی‌تواند دوام بیاورد. برای همین مجبورند به تروریسم اقتصادی روی بیاروند.
تحریم وزیر خارجه یعنی شکست دیپلماسی
ظریف تصریح کرد: برای همین مجبورند تحریم کنند. مسئولان یک کشور را تحریم کنند، رهبری معظم انقلاب را تحریم کنند، یک خدمتگزار کوچکی مثل وزیر امور خارجه را تحریم کنند. تحریم وزیر خارجه یعنی چه؟ یعنی شکست در گفت و گو و دیپلماسی؛ یعنی مخالفت در گفت وگو و این تفاوت دو گفتمانی است که امروز در دنیا مشخص شده است و این تفاوت دو گفتمانی است که یک مسیر محتوم را پیش می رود و هر روز به سمت افول گفتمان سلطه پیش می‌رود.
وی ادامه داد: دنیای امروز دنیای سلطه نیست بازیگران متنوع شده اند. انسان قدرتمند شده است. قدرت اصحاب رسانه به خاطر قدرت فرد انسانی است. یک خبرنگار با یک برنامه مجازی می تواند دنیا را تسلیم کند. این دنیای امروز و این ارزش رسانه در دنیای امروز ماست و این مسئولیت رسانه در دنیای امروز ماست.
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد:کاری که رسانه می تواند انجام دهد به خاطر این جابجا شدن قدرت است. در واقع به خاطر متنوع و متکثر شدن ابزار قدرت این است که خبرنگار و رسانه می تواند به آینده جهان شکل دهد یک فرد می تواند به آینده جهان شکل دهد. دوران قدرت ها به سر آمده دنیای انسان ها، افراد و مردم آغاز شده است و ما خوشحالیم که در طول ۴۰ سال گذشته جمهوری اسلامی هیچ‌وقت در کنار قدرت ها نبوده در کنار مردم بوده و سیاست خود را براساس استقلال و تکیه بر مردم خود تعیین کرده است. ارتباطش با مردم دنیا است البته ما طرفدار روابط سالم و مبتنی بر منافع متقابل و مشترک با همه کشورها هستیم.
امنیت و پیشرفت ما از مردم ناشی می شود
ظریف تاکید کرد: مبنای کار ما پیروی از دیگران نیست ما امنیت مان را هیچ‌گاه نخریدیم و هیچ‌گاه نمی‌خریم. امنیت ما قابل خرید و فروش نیست چون امنیت ما از مردم نشات می گیرد پیشرفت مان را هیچ‌گاه نخریدیم و نخواهیم خرید. چون پیشرفت ما از مردم ما نشات می گیرد هر قدر بر ما فشار آوردند هر قدر بر ما تحریم کردند با اتکا به مردم خود پیشرفت کردیم و بعد آمدند گفتند چرا پیشرفت کردید.
وی یادآور شد: زمان جنگ تحمیلی هر چه کردیم هرچه خواستیم به ما سلاح ندادند یک سازوکار بین المللی ایجاد کردند برای اینکه مانع فروش سلاح به ایران شوند؛ ما را از ابتدایی‌ترین ابزار دفاع از مردم خود محروم کردند. در مقابل شوروی به عراق میگ، فرانسه اگزوسه و میراژ، آمریکا هواپیماهای آواکس را فرستاد و عربستان تمام اطلاعاتش از مناطق جبهه ما را به عراق داد، انگلیس تانک های خود را فرستاد؛ آلمان سلاح های شیمیایی در اختیار عراق قرار داد.
ایران را با نوکران خود اشتباه گرفتید
ظریف ادامه داد: هیچ‌کس به ما ابزار دفاعی نداد. اما با افتخار این جنگ را با تکیه به مردم از سر گذراندیم. کسانی که آن‌روز فکر می کردند جمهوری اسلامی ظرف یک هفته نابود می‌شود کجا هستند و صدام کجاست؟ اینها این کارها را انجام دادند و ما اما روی پای خود ایستادیم و امکانات دفاعی خود را ساختیم؛ موشک‌های خود را ساختیم؛ توانستیم پهپاد آمریکایی را با موشک تمام ساخت ایرانی سرنگون کنیم حالا می گویید چرا شما ساختید؟ برای اینکه شما نمی‌توانید با تحریم مانع پیشرفت ما شوید. با تحریم نمی‌توانید جلوی ایرانی را بگیرید.
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران خاطرنشان کرد: در مرحله دوم یک نیروگاه هسته ای یک راکتور تحقیقاتی هسته ای که در دهه ۵۰ ایران ساختند و سپس شروع به سوخت ندادن کردند. بعد مانع شدند دیگران سوخت دهند. خیال کردند ما می‌گوییم ببخشید نیروگاه و راکتور را می بندیم. چون شما اجازه نفرمودید. اما ما رفتیم و خودمان سوخت‌مان را ساختیم بعد گفتند چرا سوخت ۲۰درصد را ساختید. برای اینکه شما ایران را با نوکران خود اشتباه گرفتید که از شما امنیت میخرند هر چه شما بفرمایید گوش به فرمان هستند.
هیچ امپراتوری پاینده نیست
ظریف در ادامه گفت: ایران از جنس دیگر و بر چند هزار سال تمدن استوار است. دوران امپراتوری ایران چندین برابر کل عمر ایالات متحده است. اما برای ما این قدرت گذرا است و هیچ امپراتوری پاینده نیست؛ می دانیم هیچ قدرتی ابدی نیست، تنها ابرقدرت خدا است و ممکن است شما برای برخی خدا باشید، اما هیچ‌گاه برای ایران، خدا نخواهید شد.
ظریف گفت: این بار هم به لطف خدا فشارهای شما را با پیشرفت و با تاکید بر توان ملی جبران می کنیم، فشارهای شما را با اقتصاد مقاومتی و روابط با کشورهای دیگر و مانند همیشه با اعتقاد به مردم خود، جبران می کنیم، اما پشت مردم قایم نمی شویم. ما خادم مردم هستیم و حمایت از حقوق مردم وظیفه ما است؛ نه تنها وظیفه انسانی و وظیفه اخلاقی، بلکه وظیفه امنیت ملی ما است.
وزیر امور خارجه اظهار داشت: ما از مردم خود شرمنده ایم؛ به مردم خود وام دار و بدهکار هستیم؛ ما خیلی باید کار بکنیم تا بتوانیم آنچه که این مردم برای ما انجام داده اند را پاسخ بدهیم. مردم ولی نعمت و صاحب اختیار ما هستند، ما صاحب اختیار مردم نیستیم. به امید خدا با همین رابطه ای که با مردم در طول چهل سال ایجاد شده و داشته ایم و داریم، هرکس که به این فکر باشد که با فشار بر این مردم بزرگ می تواند به آرزوهای خود برسد حتما این آرزو را به خود به گور می برند.
وزیر امور خارجه در ادامه روز خبرنگار را به همه خبرنگاران تبریک گفت.
در نیویورک به من گفته شد تحریم می شوی
وزیر امور خارجه در نخستین سوالی درباره دیدار با رند پال، سناتور آمریکایی در نیویورک و رد پیشنهاد وی برای حضور در کاخ سفید، گفت: بارها گفته‌ام که من در زمان حضور در نیویورک، برای شرکت در جلسات مجمع عمومی یا دیگر جلسات سازمان ملل می‌روم، در حقیقت سفر من به آمریکا نیست. امروز هم به همین محدوده محبوس هستم و خوشبختانه جای دیگر نمی توانم بروم، هرچند که محدودیت برای همکارانم غیرانسانی است، ولی مشکلی ندارم.
ظریف ادامه داد: در نیویورک از صبح اول وقت تا پایان شب ملاقات، مصاحبه یا سخنرانی دارم و یا دیدار با مقامات مختلف را در برنامه دارم. این ملاقات‌ها از نظر من شفاف است. با افرادی هم که دیدار دارم افرادی خارج از مجموعه قوه مجریه آمریکا هستند؛ سناتورها، نمایندگان، اصحاب رسانه‌ها یا گروه‌های فکری هستند.
وی با بیان اینکه همه آمریکایی‌ها معتقد به آزادی بیان نیستند و ممکن است برای دیدارکنندگان مشکلی ایجاد شود، اعلام نکردیم که با چه افرادی دیدار می‌کنم، اظهار داشت: بر این اساس هیچ گاه اعلام نکردیم گروه‌های نخبگی و سناتورها چه کسانی هستند. اگر آنها خودشان خواستند می‌توانند بگویند که با من دیدار کرده‌اند و چه گفته‌اند. ولی روش ما نیست که اعلام کنیم با چه کسانی دیدار می‌کنیم.
رئیس دستگاه دپپلماسی با بیان اینکه به عنوان دپیلمات باید بتوانم در جلسات مذاکره کنم و طرف مقابلم هم احساس کند که می‌تواند با من به جای مصاحبه، مذاکره کند، تصریح کرد: اگر قرار باشد که موضوعات مورد گفت‌وگو را در بیرون طرح کنم، موجب می‌شود طرف مقابل احساس کند در حال مصاحبه است که این سم مهلکی برای دیپلماسی است. ضمن آنکه به عنوان دیپلمات وظیفه‌ای دارید، دیپلماسی کار خود را پیش ببرید و با دیپلماسی عمومی آن را نباید اشتباه کرد.
ظریف افزود: اگر قرار باشد صورت مذاکرات به عنوان خبر بیرون داده شود، طرف مقابل دیگر در جلسات با شما گفت‌وگو نمی‌کند و فقط جملات کلیشه‌ای می‌گوید. لذا برای همین است که اخبار از ملاقات مختصر است زیرا قرار نیست که دیپلماسی رسانه‌ای را با دیپلماسی رسمی قاطی کنیم. هرچند همه چیز ما شفاف است.
وی با اشاره به سفر خود خاطرنشان کرد: در سفر به نیویورک به من گفته شد که ظرف دو هفته دیگر تحریم می‌شوم مگر آنکه که آن پیشنهاد را بپذیرم که خوشبختانه قبول نکردم.
افرادی که دنبال فاتحه دیپلماسی هستند باید صبر کنند
برخی می گویند تحریم ظریف به معنای شکست مذاکره و گفت و گو و در پیش گرفتن رویکردهای جنگی است و برخی نشانه کم‌آوردن آمریکا می دانند تحلیل شما از این رویکرد چیست؟ وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال ایرنا گفت: به نظر من مذاکره و دیپلماسی هیچ گاه پایان نمی پذیرد. مذاکره در برنامه کاری من همواره وجود داشته و خواهد داشت. حتی در شرایط جنگ هم مذاکره وجود خواهد داشت. افرادی که به دنبال خواندن فاتحه دیپلماسی هستند باید خیلی صبر کنند. چه جان بولتون و همراهانش در آمریکا و چه دوستانی در داخل که به دنبال نفی و مرگ مذاکره هستند.
مسئول دستگاه دیپلماسی افزود: اقدامی که آمریکا انجام داده است، نشان دهنده وجود دو گفتمان در جهان است؛ گفتمانی که مبتنی بر گفت و گو و تعامل است و جمهوری اسلامی ایران خود را متعهد به آن می‌داند و گفتمانی دیگر که آمریکا در آن تنها است. شاید کشورهای دیگر جسارت مقابله آن را نداشته باشند، اما در این گفتمان همراه آمریکا نیستند. گفتمان مبتنی بر قلدرمآبی، زورگویی و تهدید. شما امروز نمی توانید یک نفر را پیدا کنید از گفتمان یک جانبه گرایی آمریکا حمایت کند.
آتش افروز نمی تواند آتش نشان باشد
ظریف در پاسخ به خبرنگار فایننشال تایمز در خصوص توقیف کشتی انگلیسی در خلیج فارس و احتمال تشکیل ائتلاف بین المللی برای حفاظت از نفت‌کش ها، گفت: ائتلاف بین المللی برای چه شکل بگیرد؟ آمریکا مسئول تنش در خلیج فارس است، کسی که آتش افروز است نمی‌تواند آتش نشان باشد، کافی است آتش افروزی خود را خاموش کند و آن وقت همه چیز خوب می شود.
وزیر امور خارجه با یادآوری حمله به هواپیمای مسافربری ایران و جان باختن ۲۹۰ نفر در این حمله گفت: آمریکا جز خشونت، جنگ و آدمکشی در منطقه نتیجه ای به بار نیاورده است، خود آقای ترامپ می گوید ما هفت تریلیون دلار هزینه کردیم و به جز بدبختی برای خودمان نتیجه ای به دست نیاوردیم منتها آمریکایی ها چندین بار تجربه غلط را تکرار کردند. آن ها این مثل قدیمی را فراموش کرده اند که آدم عاقل از یک سوراخ دو بار گزیده نمی شود، یا عقلشان مشکل دارد یا چند بار باید گزیده شوند.
ظریف یادآور شد: جمهوری اسلامی مانند اعضای اتحادیه اروپا معتقد است که اقدام انگلیس راهزنی دریایی است که هیچ منطقی نداشته است و استناد آن ها به تحریم های اتحادیه اروپا مبنا ندارد. چون اتحادیه اروپا از ابتدا با تحریم های فرامرزی مخالف بوده است.
وی خاطرنشان کرد: از ابتدا هم گفتیم اگر چه این کشتی به انگلیس ارتباطی ندارد و به سمت جایی که آن ها تحریم کرده اند نمی رفته است. کار انگلیس همدستی با تروریسم اقتصادی آمریکا است. شکی نیست که راهزنی دریایی است.
وزیر امور خارجه ادامه داد: آمریکا به دنبال محروم کردن مردم ایران از داشتن منابع خارجی برای حفظ اقتصاد داخلی است. اگرچه ما داخل (وابستگی بودجه به نفت) را از ۵۰ درصد به ۳۰ درصد رسانده ایم و حتی امسال این رقم را به کمتر هم خواهیم رساند اما به هر حال منابع نفتی برای تامین غذا و داروی مردم است. آمریکا مردم را از رسیدن به غذا و دارو محروم می کند و انگلیس با تروریسم اقتصادی آمریکا همراهی می کند.
مسئول امنیت منطقه هستیم
رییس دستگاه دیپلماسی همچنین درباره توقیف کشتی انگلیسی در خلیج فارس گفت: ما در خلیج فارس بزرگترین ساحل را داریم، حدود دو هزار کیلومتر در خلیج فارس و ۱۵۰۰ کیلومتر در دریای عمان ساحل داریم. برای همین است که گفته اند خلیج فارس و نه گفته اند خلیج مکزیک چون ساحل ایران است. ما مسئول امنیت منطقه هستیم و امنیت منطقه را هم ما حفظ کرده ایم منتها امنیت باید برای همه باشد نه به هزینه یک کشور.
وی خاطرنشان کرد: ما در اجرای وظیفه خود برای حفظ امنیت خلیج فارس بعضی اوقات از بعضی تخلفات چشم پوشی می‌کردیم اما در حال حاضر دلیلی نمی بینیم برابر انگلیس که راهزنی دریایی دخالت می کند باز هم چشم پوشی کنیم بنابراین اقدام ما عمل متقابل نیست بلکه چشم پوشی نکردن از تخلفات است.
وی یادآور شد: کشتی انگلیسی هم به دلیل تخلفاتی که داشته و شکایت سازمان بنادر و دریانوردی توقیف شده است که این موضوع باید در دادگاه های ایران بررسی شود. اگر ضروری باشد و ما احساس کنیم که فایده ای دارد کمک می کنیم تا تسهیل شود.
توجیه زمانبر بودن تعهدات برجامی اروپا، معنی ندارد
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در پاسخ به سوالی مبنی بر ادعای اروپایی‌ها بر زمان بر بودن اجرای تعهدات برجامی خود، گفت: توجیه اروپایی ها مبنی بر نیاز به زمان برای انجام تعهداتشان، باید معنایی داشته باشد. تا الان که ۱۵ ماه از خروج آمریکا از برجام گذشته است، هیچ اقدامی نکرده اند. اگر قرار باشد معنای زمانبر بودن این باشد، دلیل ندارد این وضعیت ادامه پیدا کند.
بازگشت به صادرات حدود ۲.۸ میلیون بشکه نفت، کف مطالبات ما است
ظریف با بیان اینکه رئیس جمهوری کف مطالبات جمهوری اسلامی را به اروپا اعلام کرده است، افزود:در حال پیگیری این مطالبات هستیم، مهمترین بخش مطالبات ما هم این است که برای ادامه کار و برگرداندن اقدامات ایران به گذشته دو اقدام باید انجام شود؛ نخست آنکه فروش نفت ما باید به زمان ماه می سال ۲۰۱۸ یعنی زمانی که آمریکا از برجام خارج شده است، برگردد، در آن زمان میزان صادرات نفت ما حدود ۲.۸ میلیون بشکه بوده است. اقدام دوم هم برگرداندن منابع ما است. این موارد کف مطالبات جمهوری اسلامی است. تعهدات دیگری هم اروپایی ها طی برجام بر عهده گرفته اند که آن ها نیز باید اجرا شود.
شرایط همکاری شرکت‌های اروپایی‌ها با ایران باید فراهم شود
دیپلمات عالی کشورمان درباره تعهدات برجامی اروپا پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و دلایل عدم مذاکره با آمریکا گفت: اروپایی‌ها در برجام تعهداتی دارند که در ضمیمه شماره ۲ برجام آمده است. این تعهدات معطوف به اقدام نیست، بلکه معطوف به نتیجه است.
وی افزود: از طرفی اجرای این تعهدات منوط به اجرای تعهدات آمریکا نیست؛ اروپایی‌ها نمی‌توانند ادعا کنند که تحریم‌ها را برداشته‌اند، بلکه آنها باید شرایطی فراهم کنند که شرکت‌های اروپایی‌ها با ایران کار کنند و عادی‌سازی شرایط یکی از تعهدات آنها است.
ظریف با بیان اینکه بعد از خروج آمریکا، اروپایی‌ها ۱۱ تعهد را پذیرفتند که سه بار در جلسه وزیران خارجه آن را تاکید و مطرح کردند، اظهار داشت: فروش نفت، بازگشت پول فروش نفت، بیمه، خط حمل و نقل و همکاری در صنعت، کشتیرانی و... از جمله این تعهدات است که آنها را شروع نکرده‌اند. این تعهدات (اروپایی ها) پس از خروج آمریکا از برجام است.
وی ادامه داد: اروپایی ها از خروج آمریکا از برجام آگاهی داشتند پس نمی‌توانند بگویند «نمی‌توانیم تعهدات را اجرا کنیم» و از طرفی هم نمی‌توانند بگویند و ادعا کنند «نمی‌دانستیم آثار تحریم‌های آمریکا چیست» چون هم آمریکا را می‌شناختند و هم از شرایط خود آگاه بودند.
طولانی‌ترین مذاکره را در طول تاریخ با آمریکا داشتیم
وزیر امور خارجه با بیان اینکه اینستکس گام مقدماتی اجرای تعهدات آمریکا است، تصریح کرد: با آمریکا مذاکره کردیم و این طولانی‌ترین مذاکره را در طول تاریخ با آمریکا بود. هیچ گاه وزیر امور خارجه آمریکا برای مذاکره با یک کشور ۱۷ روز در خارج از آمریکا نبوده و هیچ گاه ۹ ساعت گفت‌وگو در یک جلسه نداشته است، ما ساعت‌ها گفت‌وگو هم با وزیر انرژی آمریکا از سوی علی اکبر صالحی (رئیس سازمان انرژی اتمی) و هم من با آقای جان کری (وزیر امور خارجه وقت آمریکا) داشته‌ایم.
ظریف با تاکید بر اینکه شاید آمریکا برای مذاکره بیکار باشند ولی ما بیکار نیستیم و برای وقت‌مان ارزش قائل هستیم، خاطرنشان کرد: در آمریکا انقلاب نشده بلکه فقط یک انتخابات برگزار شده است. براساس حقوق بین‌الملل هم اگر انقلاب شده باشد دولت انقلابی تعهدات دولت قبل از انقلاب را به ارث می‌برد. برجام یک تعهد بین‌المللی تایید شده از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد است.
وی افزود: دولتی که تعهد خود، تعهد دنیا و تعهدی که شورای امنیت را که خودشان عضو آن هستند را عمل نکردند. آمریکا از همه چیز خارج شده و تنها از شورای امنیت خارج نشده و شاید هم بعدا بخواهد از آن خارج شود، اما قطعنامه ۲۲۳۱ هنوز لغو نشده، لذا آمریکا نمی‌تواند ادعایی داشته باشد.
بهانه‌های اروپا برای ما کارآمدی ندارد
ظریف در پاسخ به سوالی درباره این که گزینه هایی که قرار است برای گام سوم برداشته شود تشدید نمی‌شود، گفت: این از بحث هایی است که همیشه با اروپایی ها داشتیم و آنها هم ادعا می کنند که آمریکایی ها شرکت دولتی و غیردولتی نمی شناسند و قانون شکنی آمریکا حد و مرز ندارد.
وی افزود: اتحادیه اروپا در ارتباط با دوستانی که انتخاب کرده تبریکی نیاز دارد که بشنود که چه دوستانی انتخاب کرده که در واقع هیچ اعتراضی ندارند از این که حتی شرکت های دولتی اروپایی را تحریم کنند. همین اینستکس را هم تهدید کردند که ما تحریم می کنیم اگرچه توسط سه تا از نزدیک ترین متعهدشان ایجاد شده است اما این بهانه ها برای ما کارآمدی ندارد.
ظریف ادامه داد: اقتصاد آمریکا، اقتصاد مهمی است اما اقتصاد همه دنیا نیست. اگر شرکت های بزرگ یعنی توتال، انی، شل، سی ان پی سی چین، ساین اوپک، شرکت های مهم روسی، شرکت های نفتی مهم ژاپنی تصمیم بگیرند که قلدری آمریکا را نپذیرند یقین دارم آمریکا نمی تواند همه آنها را تحریم کند. اگر بخواهد تحریم کند اقتصاد دنیا به هم می ریزد. مگر آمریکا چقدر است.
وزیر امورخارجه گفت: آمریکا بازدارندگی اش در ترس بقیه از او است نه در قدرتش. معتقدم این ترس کم کم زایل خواهد شد. یعنی این که الان چین و روسیه تصمیم گرفتند مبادلات شان را به دلار انجام ندهند. چین، ایران، هند و خیلی کشورها تصمیم گرفتیم که مبادلات مان را به دلار انجام ندهیم.
وی افزود: ما و ترکیه سال گذشته براساس گفته وزیر خارجه ترکیه ۳۵ درصد مبادلات مان با ارز ملی انجام دادیم. خیلی کشورها می توانند نظام تهاتری ایجاد کنند نه این نظام تهاتری برگشت به گذشته باشد اتفاقا ممکن است روش بسیار بهتری برای معاملات بین کشورهای در حال توسعه باشد چرا که مجبور نیستند از زورگویی نظام مالی بین المللی پیروی کنند.
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: امروز نظام مالی بین المللی که آمریکا بر آن تسلط دارد نسبت به دیگران زورگویی می کند. مثلا به ما و ونزوئلا می گوید حق ندارید با یکدیگر کار کنید. چه نیازی است ما براساس این نظام کار کنیم. بنابراین اگر اروپایی ها برای آینده خودشان نگرانند و نگرانند که بعدا آمریکا نیاید بگوید که شما نمی‌توانید با چین کار کنید پس باید جلوی زورگویی بایستند.
وی افزود: آمریکایی ها به اروپایی ها گفتند چرا از روسیه گاز می خرید، آمریکا در چه موقعیتی است که به یک قاره به یک اتحادیه که مجموعه توان اقتصادی اش بیش از آمریکا است، بگوید حق ندارید از روسیه گاز بخرید.
وزیر امورخارجه ادامه داد: مقامات اروپایی مجبورند که به ترامپ بگویند اگر ما از روسیه گاز نخریم شهروندان ما باید در زمستان از سرما بمیرند. این نکته است که اروپایی ها باید به آن توجه کنند ببیند تا چد حد می خواهند خودشان را گروگان تصمیمات آمریکا قرار دهند. اتحادیه اروپا آیا آنقدر توان ندارد که برابر آمریکا بایستد.
رییس دستگاه دیپلماسی گفت: روز اول به ما گفتند Blocking Statute را آورده ایم و قانونی کردیم خوب اجرایش کنید. اگر هر شرکت شما به خاطر تحریم های آمریکا از ایران خارج شد جلوی آن را بگیرید، آن وقت آمریکایی ها خواهند دید تا چه موقع می‌توانند قلدری و دیکتاتوری و یکجانبه گرایی شان را ادامه دهند.
ظریف افزود: اروپایی ها باید متوجه شوند که آمریکایی ها وقتی شرکت های خودشان می خواهند با ایران کار کنند هیچ کدام از این محدودیت ها را ندارند. فقط برای شرکت های اروپایی است که این محدودیت ها را دارند.
وی ادامه داد: اروپایی ها، قرارداد بویینگ با ایران را با قرارداد ایرباس با ایران را مقایسه کنند. چقدر قرارداد بویینگ راحت تر بود و قرارداد ایرباس ۶ ماه طول کشید تا دولت آمریکا آن را تایید کند در حالی که قرارداد بویینگ سه ماه طول کشید. تازه بعد از ۶ ماه آمریکا از ۱۱۷ هواپیمای ایرباس ۱۷ تا و از ۸۸ هواپیمای بویینگ ۸۰ تا را اجازه داد. چرا اروپایی ها چشم شان را باز نمی کنند که آمریکا به خاطر منافع خود چه بلایی بر سر اقتصاد جهانی می آورد.
ظریف یادآور شد: ما در ایران با توجه به این که متکی به مردم خودمان هستیم این مرحله را با اقتدار و سربلندی پشت سر می گذاریم و تلاش ما در دولت این است که کمترین آسیب به مردم برسد.
وزیر امور خارجه با بیان این که به خاطر آسیب هایی که به مردم رسیده شرمنده آنها هستیم گفت: من به شخصه امروز از همه مردم بزرگ ایران به خاطر کم‌کاری ها و کمبودهایی که داشتیم از این که معیشت مردم باید معیشت خوبی و آبرومندی باشد عذرخواهی می‌کنم.
ظریف خطاب به اروپایی ها گفت: اما ما خواهیم گذشت شمایید که با این قلدر باقی خواهید ماند و مجبور خواهید بود قلدری آنها را تحمل کنید. قلدر قاعده اش این است که هرچه شما حرف قلدر را بیشتر گوش کنید بیشتر قلدری خواهد کرد. با شنیدن ادعای قلدر عقب نشینی صورت نخواهد گرفت این یک واقعیت است این واقعیت را بپذیرید.
تصمیم گیری در سیاست خارجی مشارکتی است
وی در پاسخ به سوالی درباره حواشی تحریم خود، اظهار داشت: ترامپ قبل از من رهبری را تحریم کرده است، البته در آمریکا حرف های بزرگتر از دهانشان زدند که در ایران چه کسی مسئول است و چه کسی نیست. اما در ایران فرایند تصمیم گیری در عرصه سیاست خارجی مشخص است و من هم به عنوان یک خدمتگزار کوچک در آن حضور دارم. هیچ‌کس به تنهایی در آن تصمیم نمی گیرد، بلکه به صورت مشارکتی در نهادهایی همچون شورای عالی امنیت ملی، دولت و اگر لازم باشد در محضر رهبری تصمیم گیری می شود.
برای انتخابات ۱۴۰۰ مانع کار ما نشوید
وزیر امور خارجه در پاسخ به سوال دیگری درباره احتمال شرکت خود در انتخابات ۱۴۰۰، گفت: اگر می خواهید محضر برویم و سند امضا کنم، من فقط همین کاری که در حال حاضر انجام می دهم را بلد هستم و همین جا در مقابل شما و تمام جهان اعلام می کنم که آن کار را بلد نیستم و دنبال هم نمی کنم، بنابراین نگران ۱۴۰۰ نباشید و بگذارید کاری که بلد هستم را انجام دهم.
ظریف گفت: به خاطر نگرانی از انتخابات سال ۱۴۰۰ مانع کار ما نشوید چون خیلی ها به خاطر این انتخابات، این بساط را به پا می کنند، اما من تعهد محضری می دهم که در سال ۱۴۰۰ در منزل و یا در دانشگاه هستم.
گفت و گوها در مسیر دیپلماسی ادامه دارد
ظریف درباره سخنان رئیس جمهوری که «ممکن است ما به نتایج قابل قبولی برسیم» و در پاسخ به این سوال که آیا پیشنهاد مشخصی از سوی امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه ارائه شده است، گفت: دولت موفق شده با همکاری بخش های مختلف شرایط اقتصادی کشور را به سمت آرامش ببرد و بازار ارز هم آرامش را نشان می دهد. البته من تخصصی در این حوزه ندارم و یاد گرفته ام که در حوزه ای که تخصص ندارم، صحبت نکنم. اقای همتی و آقای دژپسند در این خصوص بهتر می توانند صحبت کنند.
وزیر امور خارجه افزود: کار دیپلمات این است که راهکار بدهد و دنبال روش باشد، البته رئیس جمهوری که خودشان از بهترین دیپلمات های کشور هستند، گفت وگوهایی با کشورها و افراد مختلف داشته اند که در مسیر ادامه دیپلماسی ما است و این گفت وگوها ادامه دارد و ما با جدیت آن را دنبال می‌کنیم.
اروپا به تعهدات خود عمل نکند، گام سوم در راه است
ظریف با بیان این که «اروپا هم در برجام هم مستقل از برجام تعهداتی دارد» گفت: اگر این تعهدات اجرایی شود امکان عبور از این مرحله وجود دارد، اما اگر نباشد جمهوری اسلامی ایران برنامه خود را اعلام کرده است که این برنامه هم در چهارچوب برجام است. در این چهارچوب دو قدم برداشته ایم و قدم سوم هم در راه است، البته هیچ‌گاه مایل نبودیم که این اقدامات را انجام دهیم، تمایل ما به اجرای برجام است، اما خود برجام هم شرایطی را پیش بینی کرده است.
ظریف با اشاره به اینکه برخی می گویند «برجام مبتنی بر بی اعتمادی متقابل بوده است» توضیح داد: برجام این سازوکار را پیش بینی کرده است که اگر طرفی تخلف کرد طرف مقابل هم اقدام کند و ما در چهارچوب آن عمل می کنیم.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا ما به شرایط پیش از برجام و فروپاشی آن برمی گردیم، گفت: به اعتقاد من برجام در داخل خودش این ظرفیت را دارد و ما هم در داخل برجام عمل می کنیم. این مرحله و یا مراحل بعد فروپاشی برجام نیست، اما اگر طرف مقابل نخواهد هزینه کند آن موضوع جداگانه ای است و ما هم بر اساس آن عمل خواهیم کرد، اما اکنون احساس می کنیم امکان بازگشت به شرایط قبل از برجام وجود ندارد.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: می توانیم برنامه هسته ای خود را بسیار گسترده تر از برجام پیش ببریم، اما طرف های مقابل هیچ‌گاه نخواهند توانست اجماع امنیتی که قبل از برجام ایجاد کرده بودند را دوباره ایجاد کنند. ۱۵ گزارش برجام که ۵ گزارش آن بعد از خروج آمریکا از برجام بوده، نشان دهنده این است که ایران تعهدات خود را اجرا کرده و مشکل آمریکا است و امروز اجماعی که در دنیا وجود دارد علیه آمریکا است.
اجرای مکانیزم ماشه برای اروپا غیرممکن است
وی با تاکید بر اینکه بازگشت به شرایط قبل از برجام غیرممکن است، ادامه داد: اجرای مکانیزم «اسنپ بک» یا مکانیزم ماشه هم برای اروپا غیرممکن است. اقدام ایران در چارچوب برجام است و به راحتی می تواند برگردد.
ظریف با اشاره به جلسه خود با وزیران خارجه اتحادیه اروپا و تعهداتی که آنها در آن جلسه اعلام کردند، گفت: ما رسما اعلام کردیم به محض اینکه اروپا به تعهداتی را که در برجام دارد و تعهداتی که در کمیسیون مشترک اعلام کردند، عمل کند، همزمان تعهدات ایران هم انجام می شود.
ظریف تصریح کرد: آن ها نمی توانند علیه ما در شورای امنیت اقدامی کنند مگر این که بازی زور را انجام دهند که آن هم با بازی قانون، متفاوت است.
آمریکایی ها با دیپلماسی مخالف هستند
ظریف با تاکید بر این که «اقدام آمریکا نشان دهنده خصومت با دیپلماسی است» خاطرنشان کرد: چون آن ها هیچ بهانه‌ای برای تحریم من به جز این که نماینده مردم ایران هستم و از طرف مردم ایران صحبت می کنم، پیدا نکردند، مرا تحریم کردند. صحبت کردن من برای آمریکایی ها گران تمام می شود، و دنیا هم این را می بیند که آنها با گفت و گو و دیپلماسی مخالف هستند.
وزیر امور خارجه با اشاره به سخن جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید که می گوید «دیپلماسی و مجامع بین المللی یکی از ابزارهای ما است» یادآور شد: بعضی ها در آمریکا با دیپلماسی دشمن هستند، آن هم در کشوری که اسم خود را کشور قوانین گذاشته است.
وزیر امور خارجه درباره برنامه ایران پس از خروج از برجام گفت: گام سوم نه آخرین گام است و نه خروج از برجام؛ گام سوم در چهارچوب برجام و ماده ۳۶ خواهد بود. البته برجام مقدس نیست و اگر لازم باشد از آن خارج هم می شویم، اما فعلا نیازی نمی بینیم تا این اتفاق رخ دهد.
وی گفت: به لطف خدا ما آنقدر دقیق مذاکره کرده ایم که در برجام وضعیت امروز و بدعهدی آمریکا پیش بینی شده است، به همین دلیل فعلا ما برای اقدامات بعد از خروج از برجام صحبت نمی کنیم.
اگر به آمریکا اعتماد داشتیم برجام دو جمله می شد
ظریف درباره اینکه او اعلام کرده بود که اگر به سه چهار سال قبل هم برگردد باز هم برجام را امضا می‌کند، تصریح کرد: برجام یک توافق دوجانبه با آمریکا نیست. دلیل حضور آمریکا در آن مذاکرات نیز به خاطر این بود که در برجام آمریکا یک عضو ضروری یک شر ضروری بود و ما باید مذاکره می‌کردیم تا بتوانیم قطعنامه‌های سازملان ملل را برداریم.
وی با بیان اینکه اگر کسی اعتماد کرده بود برجام دو جمله و دو صفحه می‌شد، خاطرنشان کرد: اینکه برجام ۱۵۰ صفحه شد، به خاطر اینکه ما اعتماد نداشتیم. اینکه ماده ۳۶ را در برجام قرار دادیم به خاطر آن است که به آنها اعتماد نداشتیم و آن را به گونه‌ای که طرف مقابل نتواند قطعنامه‌ها را برگرداند، هم‌اکنون در حال اجرا کردنیم.
این دیپلمات عالی کشورمان ادامه داد: به عنوان یک معلم حقوق بین‌الملل می‌گویم که اقدامات قانونی ایران در راستای اقداماتی است که پیش بینی شده بود.
ظریف با اشاره به برخی انتقادات ابراز داشت:اینکه می‌گویند برجام کلاه بزرگی برای مردم ایران بود. اکنون معلوم شده که چه کسی این کلاه را داشت و از برجام خارج شد. جمهوری اسلامی ایران در برجام نفع استراتژیک داشت و توانست قطعنامه‌ها را لغو کند و این همان چیزی است که آنها به دنبال بازگرداندن آن هستند.
برجام بعد از امضا پشتوانه مقاومت شد
وی افزود: اگر۱۰ سال دیگر هم برگردم برجام را امضا می‌کنم. برجام سند افتخار مردم ایران بود. برجام را به پشتوانه مردم و رهبری امضا کردم، به پشتوانه مقاومت برجام را امضا کردم و بعد از امضای برجام هم برجام پشتوانه مقاومت شد. برخی دوستان ما نخواستند ببینند. امیدوارم یک روزی ببینند.
وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی در ارتباط با انجام مذاکرات صلح در افغانستان از جمله مذاکره بین طالبان و آمریکا و اینکه به نظر می‌رسد ایران در جریان مذاکرات صلح افغانستان در حاشیه قرار گرفته است، بیان کرد: معتقدیم در جریان مذاکرات صلح برای افغانستان، همه کشورها غیر از افغانستان باید نقش حاشیه‌ای و تسهیلگر داشته باشند و نقش محوری را باید دولت افغانستان داشته باشد.
ظریف با انتقاد از مذاکرات آمریکا و طالبان در زمینه تحقق صلح در افغانستان یادآور شد: در این مذاکرات کشوری حضور دارد که خود باعث ایجاد مشکلات در منطقه و افغانستان شده است. این کشور که خود بانی بسیاری از مشکلات است در حال حاضر در حال مذاکره با طالبان است بدون اینکه دولت افغانستان حضور داشته باشد.
وی با تاکید بر اینکه معتقدیم هر راهکاری برای تحقق صلح در افغانستان باید با مالکیت و مدیریت دولت افغانستان و توسط دولت این کشور انجام شود و سایر دولت‌ها می‌توانند در این روند کمک‌کننده باشند نه اینکه دستور بدهند، عنوان کرد: ایران در هیچ توافقی در ارتباط با موضوع افغانستان و تحقق صلح در این کشور شرکت نکرده مگر اینکه دولت افغانستان و مردم این کشور حضور داشته‌اند و در اجلاس بن ما در کنار کشور افغانستان حضور داشتیم.
ظریف با یادآوری اینکه ایران جلسه‌ای که در آن دولت افغانستان حضور نداشته باشد یا در حاشیه باشد را مشروع و درست نمی‌داند و ما نمی‌خواهیم در آن شرکت کنیم، گفت: معتقدیم باید در مذاکرات دولت افغانستان نقش اصلی و محوری داشته باشد.
گفت‌وگو به نفع منطقه، عربستان و امارات است
وزیر امور خارجه درباره بهبود مناسبات منطقه‌ای ایران با کشورهای منطقه از جمله عربستان و امارات گفت: تنش‌زدایی در روابط از خیلی وقت پیش از سوی جمهوری اسلامی ایران مطرح شده است و نخستین مقاله من نیز در الشرق‌الاوسط بود. هم درخواست ملاقات و گفت‌وگو به صورت خصوصی و عمومی با سعودی داشتیم. درهای دیپلماسی باز و سفر و گفت‌وگو، گسترده است و گفت‌وگوها هم به نفع منطقه و هم به نفع عربستان و امارات است.
تاکید بر گسترش گفت‌وگو ها در منطقه
ظریف آغاز گفت‌وگوهای منطقه‌ای را ضروری دانست و اظهار داشت: سیاست‌های کنونی راه به جایی نمی‌برد. تلاش برای محاصره یک کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس مانند قطر توسط سه عضو دیگر، قابل پذیرش نیست. نباید تلاش کنند یکی از کشورهای شورای همکاری از سایر اعضا دور شود. باید این شورا و گفت‌وگوها در منطقه را گسترش دهیم.
هیچ‌گاه درهای دیپلماسی و گفت و گو را نبسته ایم
وی اضافه کرد: ایران و عراق و ۶ کشور شورای همکاری خلیج فارس باید مجمع گفت‌وگوهای منطقه‌ای را ایجاد و پیمان عدم تعرض را امضا کنند. این حرف دیروز و پریروز نیست، بلکه نامه‌ای است که علی اکبر ولایتی در ۱۹۸۵ خطاب به دبیرکل سازمان ملل متحد نوشته است. آنها بودند که از این پیشنهاد استقبال نکردند و فکر کردند با پول دادن به صدام و بعد خرید سلاح از آمریکا، امنیت را تامین می‌کنند. امروز هم درهای دیپلماسی و گفت‌وگو باز است و این درها از سوی ایران هیچ گاه بسته نشده و نخواهد شد.
وضعیت منطقه باید تغییر کند
ظریف درباره آغاز تماس‌ها از سوی عربستان با ایران و تمایل محمد بن سلمان برای ترمیم مناسبات ریاض – تهران تصریح کرد: از تماس و از درون ولیعهد سعودی خبر ندارم ولی آماده گفت‌وگو هستیم. این وضعیت در منطقه باید تغییر کند، بمباران علیه مردم یمن متوقف شود. مردم را نمی‌توان مغلوب کرد. آنها هرچه زودتر باید به شتباه خود پی ببرند و راه‌حل صلح‌آمیز را پیدا کرده و جنگ را تمام کنند، که به نفع خود و منطقه است. ایران از این وضعیت هیچ گاه روی بر نمی‌تابد.
برخی هم ادعای ولایتمداری دارند و هم به دستگاه دیپلماسی توهین می‌کنند
ظریف در پاسخ به سوالی مبنی بر این که که آیا اعتقاد دارد که در حال حاضر مذاکره با آمریکا در راستای منافع ملی کشور نیست، گفت: من نظرم را در مورد مذاکره با آمریکا عرض کرده ام. این طور نیست که ما با آمریکا مذاکره انجام نداده ایم، بلکه مذاکره انجام شده و نتیجه ای از آن به دست آمده است. مقام معظم رهبری هم فرمودند این یک آزمایش برای آمریکا خواهد بود و اگر آن ها در این آزمایش موفق عمل کنند، این توافق می‌تواند زمینه برای مذاکره در حوزه های دیگر باشد.
وزیر امور خارجه درپاسخ به سوالی درباره طرح برخی مباحث درباره اختلاف میان او و رهبری تصریح کرد: این که مقام رهبری به من اجازه می دهند در جلساتی که در محضر ایشان هستیم، نظر خودم را بگویم، نشان دهنده گوش شنوا و سعه صدر ایشان و از مهمترین نقاط درخشان رهبری ایشان است. من به عنوان یک کارشناس وظیفه خودم می دانم تا نظراتم را خدمت رهبری اعلام کنم. این طور نیست که هیچ فرد دیگری در جلسات رهبری صحبت نکنند.
رئیس دستگاه دیپلماسی افزود: در جلسات با رهبری، موضوعات بحث می‌شود و نظرات مختلفی نیز طرح می شود و مقام معظم رهبری در نهایت جمع بندی می فرمایند. در برخی اوقات نیز نظرات طرح شده با نظراتی که ایشان در ابتدا فرموده اند، الزاما یکی نیست. رهبری به نظرات همه گوش می‌دهند، حتی رهبری با سعه صدر به افراد دستور می دهند و اصرار دارند نظرات خود را بگویند و مطرح کنند و افراد دچار خود سانسوری نشوند. این از نعمت‌هایی است که ما داریم.
وی به تصورات اشتباه موجود در جامعه اشاره کرد و گفت: حالا برخی ها هم از آن طرف آب و هم برخی از دوستان ما در داخل حرف هایی می‌زنند و می خواهند تصویرهای غلطی ایجاد کنند، خیلی به این حرف ها توجهی نکنید.
وزیر امور خارجه با بیان این که همیشه از توجهات رهبر معظم انقلاب بهره‌مند است، گفت: آخرین مورد را هم اخیرا در گزارش ها دیده اید، اما نمی دانم چطور بعضی افراد می توانند هم ادعای ولایتمداری داشته باشند و هم درعین حال به دستگاه دیپلماسی توهین کنند.
دروغگویی آمریکا با تحریم رهبر معظم انقلاب ثابت شد
رئیس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه آمریکا از میز مذاکره کنار رفته است و نه ایران، اظهار داشت: آنها وزیر امورخارجه کشوری که می‌خواهند با آن مذاکره کند و همچنین عالی‌ترین فرد نظام را تحریم کرده اند، بعد ادعا می‌کنند که «می‌خواهیم با صاحبان قدرت (در ایران) مذاکره کنیم»
ظریف خطاب به آمریکایی ها گفت: این اختیار شما نیست بلکه اختیار کشور ما است. کشور ما سازوکار دارد، شما دورغگویی‌تان را با تحریم رهبر معظم انقلاب و وزیر امور خارجه ثابت کردید؛ واقعیات صحنه این است که ما در میز مذاکره هستیم.
ظریف با اشاره به مذاکرات هفته گذشته سیدعباس عراقچی معاون سیاسی وزیر خارجه در نشست گروه ۱+۴ افزود: گروه ۱+۵ به دلیل خروج آمریکا به ۱+۴ تبدیل شده است؛ در آخرین نشست کمیسیون مشترک ایران و ۱+۵ که اسفند ماه ۹۶ برگزار شد، «بر h یان هوک» در این مذاکره حضور داشت؛ اکنون چه کسی از مذاکره خارج شد؟ آنچه آمریکا می‌خواهند زورمداری، یکجانبه‌گرایی و تغییر نظام است که نمی‌تواند. آمریکا هر کار و چیزی می‌خواهد، بگوید ولی نگوید می‌خواهم مذاکره کنم.
وی درباره تفاوت دیدگاه ترامپ با تیم بی گفت: من نه ترامپ را از نزدیک دیده‌ام و نه با او ملاقات و گفت‌وگویی داشته‌ام که بگویم وی به دنبال چه چیزی است، اما از آنچه که در سخنرانی‌ها شنیده‌ام، او ادعا می‌کند که «آمریکا نباید خود را درگیر جنگ کند و هزینه‌های هفت تریلیاردی آمریکا (در منطقه) شکست به همراه داشته است».
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: براساس اطلاعاتی که از جان بولتون و بنیامین نتانیاهو دارم آنها به دنبال جنگ هستند. ترامپ حتی می‌گوید «بولتون جنگ دوست دارد و اگر ولش کنید صد جنگ در دنیا ایجاد می‌کند.»
وزیر امور خارجه اضافه کرد: نتانیاهو از سال ۹۲ میلادی می‌گوید «ایران از یک سال دیگر ایران به بمب می‌رسد» وی هر سال، این یک سال را مطرح می‌کند. او در کنگره گفت که «اگر به عراق حمله کنید در خاورمیانه شرایطی ایجاد می‌شود» بولتون و نتانیاهو بانیان جنگ عراق هستند و هزینه ۷ تریلیارد دلاری جنگ های آمریکا در منطقه، هزاران قربانی آمریکا به همراه داشته است.
ظریف با بیان اینکه ترامپ باید نگران کسانی باشد که سیاست خود را بر او تحمیل می کنند، بیان کرد: از قرائن برمی‌آید آنها به دنبال بهانه برای جنگ‌افزوی مجدد هستند. نتانیاهو به هیچ وجه از این که چند هزار سرباز کشته می شود نگران نیست، برای برخی از کشورهای منطقه هم اهمیتی ندارد که برای رسیدن به هدفشان چند سرباز آمریکایی کشته می‌شود. این سیاست‌ها را دولت و مردم آمریکا باید تشخیص دهند که گروه‌های غیرآمریکایی سیاست آمریکا را انتخاب می‌کنند.
وی با بیان اینکه تصمیم برای تحریم من زمانی گرفته شد که من بحث «تیم بی» را مطرح کردم، عنوان کرد: این مسئله نشان می‌دهد که چقدر برای آنها دردناک است که فردی از رسانه آمریکایی بگوید که سیاست شما از جای دیگری گرفته می‌شود.
اعضای «تیم بی» کم می شوند
ظریف با بیان این که از اعضای «تیم بی» کاسته خواهد شد، افزود: همسایگان ما باید بدانند سقف آهنین رژیم صیهونیستی نمی‌تواند حتی از شهرهای فلسطین اشغالی در برابر مجاهدت های غزه و لبنان محافظت کنند، پس چگونه می‌خواهد از آنها محافظت کند.
دیپلمات عالی کشورمان با بیان اینکه سفره رابطه با ایران گسترده است، یادآور شد: کشورهای منطقه باید تصمیم بگیرند که جنایت در یمن باید برچیده شود و منطقه نیز باید روی آرامش به خود ببنید.
وی خطاب به برخی کشورهای منطقه با طرح این سوال که «آیا حاضر هستند از خرید امنیت دست بکشند؟»، گفت: خرید امنیتی جنگ کویت را ایجاد کرد. سعودی در جنگ صدام علیه ایران ۷۵ میلیارد دلار پول به صدام داد ولی همان موشک‌ها و تانک‌ها علیه سعودی و کویت به کار گرفته شد.
ظریف با تاکید بر اینکه یا «باهم امن هستیم یا باهم ناامنیم»، بیان کرد: امنیت مقوله جدایی‌پذیر نیست. امنیت در ناامنی دیگران نیست. ما هم‌اکنون در ایام حج هستیم. ایام حج، ایام امنیت مسلمانان است. کشتار مردم یمن و منطقه را پایان دهید. فشار به مردم افغانستان، مردم سوریه و لبنان را پایان دهید و در سفره امنیت جمعی بنشینیم. آنگاه خواهید دید که امنیت برای همه است. ما دوست داریم همسایگان از گروه شرارت خارج شوند. این گروه جز شرارت برای منطقه چیزی نداشته است.
لغو تحریم ها جزو خطوط قرمز ایران است
وزیر امور خارجه در پاسخ به سوال خبرنگار واحد مرکزی خبر مبنی بر اینکه «در مذاکرات ایران و اروپا درباره برجام، آیا همچنان لغو تحریم ها جزو خطوط قرمز ایران است؟»، گفت: لغو تحریم ها همیشه جزو خطوط قرمز ایران بوده و تعهد اروپا است و به خطوط قرمز ما هم کاری ندارد.
وی ادامه داد: اروپایی ها روی کاغذ تعهد داده اند، اما آنها به این متعهد هستند که آثار لغو تحریم ها را به ایران بدهند؛ از دلایلی که من به بند ۳ ضمیمه ۲ اشاره می کنم، این است که اقدام کافی نیست و نتیجه مهم است و اروپایی ها باید نتیجه را برای ما نشان دهند که شرکت های اروپایی به ایران می آیند و فعالیت می کنند. همه این موارد نه تنها خط قرمز ما بلکه خط قرمز برجام و تعهد اروپا است.
سفره مذاکره با امارات وعربستان باز است
ظریف درباره احتمال چرخش سیاست های عربستان و وجود کانال های ارتباطی و پیام های پشت پرده میان دو کشورگفت: اجازه دهید از عبارت چرخش ناگهانی استفاده نکنم، سفره مذاکره و درهای ایران هم به روی همسایگان ما در امارات متحده عربی و عربستان باز است.
وزیر امور خارجه ادامه داد: هرگاه کشورهای همسایه تمایل به اصلاح سیاست ها و انتخاب مذاکره به جای درگیری داشته باشند ما هم آمادگی داریم. چرخش ناگهانی، اصلاح یا هر چیز دیگری را به گذشت زمان واگذار می کنم و بعید می دانم پیام پشت پرده ای وجود داشته باشد.
قدردانی ظریف از نحوه پذیرایی و میزبانی از حجاج ایرانی
ظریف با اشاره به اینکه بین مسئولان حج ایران وعربستان گفت و گوهایی بوده است، گفت: از نحوه میزبانی مردم عربستان از مردم ایران که اکنون به حج مشرف شده اند تشکر می‌کنیم و امیدواریم این گفت وگوها و آرامش نتایجی فراتر از حج داشته باشد که در این صورت مورد استقبال ایران قرار خواهد گرفت.