فناوری تولید باید در کشور ارتقا یابد

«علی ملکی» روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا در مورد تفاهم نامه مشترک دانشگاه شریف و منطقه آزاد ارس که با هدف حرکت در مسیر مزیت گرایی هوشمند امضا شده است، اظهارداشت: یکی از وظایفی که به شکل تاریخی بر عهده مناطق آزاد بوده ولی این مناطق کمتر به سمت آنها حرکت کردند و فقط در سال گذشته اقداماتی در آن حوزه انجام دادند، توسعه و رقابت پذیر شدن صنعت در کشور است که مناطق آزاد باید به این امر کمک کنند.

وی تصریح کرد: توسعه صنعت باید از طریق انتقال و توسعه تکنولوژی اتفاق بیفتد.

فناوری قدیمی باعت باخت در بازار می شود
قائم مقام پژوهشکده سیاست گذاری دانشگاه صنعتی شریف با بیان اینکه یکی از مشکلات صنایع ایران، این  است که نمی توانند با صنایع خارجی رقابت کنند، گفت: آنها نمی توانند فناوری های خود را توسعه دهند یا از فناوری های نوین و توسعه یافته دنیا استفاده کنند. به همین دلیل در مساله رقابت پذیری دچار مشکل می شوند.

ملکی یادآور شد: وقتی در مساله رقابت پذیری مشکل پیدا می کنند کالا های آنها فروش نمی رود و بازار را از دست می دهند و در نهایت دچار رکود می شوند.

وی ادامه داد: این اتفاقات در صنایع داخلی در حالی رخ می دهد که مناطق آزاد وظیفه دارند که به فرآیند نوآوری، انتقال فناوری و توسعه آن کمک کنند، امری که این مناطق کمتر به آن توجه کرده اند.

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف با بیان این که تفاهمنامه این دانشگاه با منطقه آزاد ارس هم در همین زمینه است، افزود: این منطقه برای یک سری از زنجیره های فناوری که میتواند در آن مزیت داشته باشد با برنامهریزی تلاش دارد به قطب های نوآوری در آن زمینه تبدیل شود البته باید این زنجیره ها دقیق و هوشمندانه انتخاب شوند.
ملکی تصریح کرد: یعنی در کنار تولید باید در مناطق آزاد و از جمله منطقه آزاد ارس این موضوع صورت بگیرد البته این مناطق باید به سیاست تولید نوآورانه هم توجه کنند.

وی یادآور شد: آنها همچنین به لحاظ محصول و فرآیند ورود به بازار و استفاده از منابع اولیه، یعنی در کل زنجیره فعالیت های خود، باید نوآورانه عمل کنند. طبق این تفاهم نامه ما باید به منطقه آزاد ارس کمک کنیم به این هدف خود دست پیدا کند.

قطب های نوآورانه باید در مناطق آزاد شکل بگیرد

 قائم مقام پژوهشکده سیاست گذاری دانشگاه صنعتی شریف افزود: هدف این است که با این روند به تدریج حداقل در برخی حوزه های مزیت دار منطقه آزاد ارس تبدیل به قطب نوآورانه شود. نوآوری نیازمند یک سری زیرساخت هایی در حوزه سخت و نرم است و زیرساخت های عمومی تولید برای این هدف کفایت نمی کند.

ملکی یادآور شد: کاری که ما با کمک مجموعه های صنعتی و ظرفیت دانشگاه شریف باید انجام دهیم این است که حوزه هایی که منطقه آزاد ارس می تواند در بلندمدت در آن مزیت رقابتی پایدار داشته باشد را شناسایی کنیم.
وی همچنین اظهارداشت: این کار هم در فرآیند مشارکتی با فعالان اقتصادی خود منطقه ارس و بخش خصوصی و ناحیه هایی که مرتبط با ارس هستند مثل قطب های صنعتی تبریز انجام می شود.

عضو هیات علمی دانشگاه شریف ادامه داد: بعد از شناسایی ظرفیت منطقه تلاش می کنیم زیرساخت های مورد نیاز برای توسعه نوآوری در آن منطقه را ایجاد کنیم. زیرساخت هایی مثل شتاب دهنده های پیشرفته، صندوق های سرمایه گذاری خطر پذیر، صدور گواهی نامه برای زنجیره های نوآوری و ... که منطقه را برای رسیدن به قطب نوآروانه تقویت می کند.

قطب نوآورانه باید آینده نگر طراحی شود
ملکی در توضیح مفهوم مزیت گرایی هوشمند هم گفت: مزیت گرایی هوشمند، نوآوری مبتنی بر مزیت گرایی است؛ مزیت گرایی یعنی اینکه هر منطقه ای یک سری ظرفیت خاص دارد و در همه حوزه ها نمی تواند رقابت پذیر باشد.

وی ادامه داد: بنابراین مزیت هایی از آن منطقه انتخاب می شوند که در بلند مدت بتوان روی آن ها سرمایه گذاری کرد. در همین مزیت ها ما اقدامات توسعه ای را انجام می دهیم. هوشمندی هم به این مسئله برمی گردد که این مزیت ها باید مبتی بر ظرفیت های بومی آن منطقه انتخاب شود که قابلیت توسعه در آینده را داشته باشد.

استاد دانشگاه صنعتی شریف ادامه داد: نمی توانیم مزیتی که انطباقی با ظرفیت های آن منطقه ندارد را توسعه بدهیم. ضمن اینکه مزیت ها باید مبتنی بر ظرفیت های بومی هر منطقه باشد باید یک نگاه آینده گرایانه هم داشته باشیم. چون هر روز فناوری ها در دنیا در حال به روز شدن هستند. و می توانند ساختار های صنعتی را تحت تاثیر قرار دهند و بافت منطقه باید طوری طراحی شود که بتواند فناوری های جدید را بپذیرد.

وظیفه پژوهشکده سیاست گذاری دانشگاه شریف طراحی مدل است
ملکی در مورد فعالیت های پژوهشکده سیاست گذاری دانشگاه شریف هم گفت: پژوهشکده سیاست گذاری دانشگاه شریف، پژوهشکده فنی نیست و عمدتا کارهای طراحی مدل در حوزه سیاست گذاری و طراحی راهبرد و برنامه ریزی در حوزه های مختلف را انجام می دهد تا اینکه ما بتوانیم ارتباط دانشگاه و صنعت را تقویت کنیم و رابطه دو طرفه بین این ها شکل بگیرد. بخشی از این اقدامات ما در مناطق آزاد مثل ماکو و ارس در حال انجام است.

وی تاکید کرد: برای توسعه فناوری در صنعت نفت سال گذشته اقدامات گسترده ای با وزارت نفت را شروع کردیم تا بتوانیم توسعه فعالیت های فناورانه شرکت های داخلی در ۱۰ گروه کالایی مدنظر وزارت نفت را از منظر تکنولوژیک به روز رسانی کنیم و دانش های فنی مورد نیاز  این شرکت ها را تقویت کنیم. همچنین در بحث توسعه شرکت های دانش که در ناحیه نواوری دانشگاه شریف مشغول به کار هستند هم ما طرح هایی را در دست اجرا داریم.

به گزارش ایرنا، دانشگاه صنعتی شریف اخیرا اعلام کرد که این دانشگاه با همراهی سازمان منطقه آزاد ارس برای نخستین بار در ایران به‌صورت عملیاتی گام در مسیر مزیت‌گرایی هوشمند می‌گذارد.

مفهوم مزیت‌گرایی هوشمند (Smart Specialisation Strategies یا S۳) اولین بار توسط دومنیک فورای (Dominique Foray)، استاد دانشکده مدیریت تکنولوژی دانشگاه EPFL در سال ۲۰۰۹ میلادی مطرح شد. از آن پس این مفهوم به‌صورت گسترده‌ای در سراسر اتحادیه اروپا و حتی کشورهای دیگر رواج یافت و مورد استفاده قرار گرفت.
مزیت‌گرایی هوشمند نوعی سیاست‌گذاری نوآوری منطقه‌ای است که مناطق مختلف را تشویق می‌کند تا در حوزه‌های اولویت‌دار خود، از طریق ایجاد تغییرات ساختاری نوآورانه و فناورانه، به مزیت رقابتی قابل‌اتکا دست یابند. نوآوری‌های فناورانه، اجتماعی، سازمانی، بازاریابی و خدماتی نقش کلیدی در فرایند مزیت‌گرایی هوشمند ایفا می‌کنند.
در مسیر مزیت‌گرایی هوشمند، برخی از مناطق که از لحاظ توسعه اکوسیستم نوآوری وضعیت مناسب‌تری دارند، پس از شناسایی حوزه‌های اولویت‌دار خود و طراحی راهبرد مزیت گرایی هوشمند، در مرحله بعد به سمت تبدیل شدن به یک قطب نوآوری حرکت می‌کنند.