شامگاه جمعه ۱۱ مرداد بود که دیدار «محمدباقر قالیباف» شهردار پیشین تهران با «محمود احمدی نژاد» رئیس جمهوری سابق در توییتی اعلام عمومی شد. با این حال طی یک هفته اخیر تحلیل آن دیدار همچنان در رسانه ها جریان دارد. گرچه ابهام حاضران اصولگرا زیر چتر شورای وحدت همچنان پابرجاست اما اعلام رسمی عدم حضور توانسته است مقداری از این ابهام بکاهد و نشان دهد وحدت همچنان دغدغه اصلی جریان اصولگراست. چالش اصلاح طلبان اما از نوع دیگر است؛ خبر دیدار انتخاباتی با وزیر کشور و دیالوگ های رسانه ای و مجازی با شورای نگهبان نشان می‌دهد اصلاح طلبان در پی راهکاری برای رفع چالش پیش روی خود هستند. در این میان جریان سوم هم آرام آرام به پرسش و پاسخ‌های رسانه ها و چهره های سیاسی و حزبی وارد شده است.
امامزاده ای که شفا نمی‌دهد!؟
شروع هفته انتخاباتی با خبر دیدار شهرداران پیشین تهران یعنی «محمدباقر قالیباف» و «محمود احمدی نژاد»، آغاز شد. دیداری که هرچند «محسن پیرهادی» از نزدیکان به قالیباف، آن را عیادت از رییس جمهوری پیشین اعلام کرد، اما این اظهار نظر جلوی تحلیل های انتخاباتی و تفسیرهای ائتلافی را نگرفت.
«سعید احدیان» دیگر مشاور قالیباف هم درباره دیدارهای متعدد و توافقات سیاسی وی با محمود احمدی نژاد، گفت: «قالیباف بعد از تعطیلات نوروز یک بار صرفا برای احوال پرسی به منزل احمدی نژاد رفته است و سایر مباحث سیاسی مطرح شده، صحت نداشته و کذب است و اصولاً در این نشست هیچ بحث سیاسی داخلی صورت نگرفته چه برسد به موضوعی مانند ائتلاف.»
«حمیدرضا ترقی» عضو شورای مرکزی حزب موتلفه در این باره گفت: «این دیدار به یک ماه پیش مربوط می‌شود و ربطی به مسائل سیاسی ندارد. از سمت اصولگرایان و لایه‌های دیگر این جریان، گرایشی به نقش احمدی‌نژاد در انتخابات اسفند ماه وجود ندارد و اصولگرایان هیچ کاری با وی ندارند.»
«حسین کنعانی مقدم» دبیرکل حزب اصولگرای سبز با اشاره به اینکه قالیباف عاقل‌تر از آن است که با طناب پوسیده احمدی‌نژاد وارد انتخابات شود، گفت: «آقای قالیباف دخیل به امامزاده‌ای ببندد که اگر شفا نمی‌دهد، کور هم نکند. اگر ما دنبال این باشیم که بخواهیم سرقفلی سبد رای احمدی‌نژاد را بخریم، در حق مردم خیانت کرده‌ایم.»
«غلامعلی حداد عادل» عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، احمدی نژاد را اصولگرا ندانست و گفت: «احمدی‌نژاد در تمام دوران هشت ساله خود حتی یک بار هم نگفت که اصولگراست و از همان اول راه خود را از اصولگرایان جدا کرد و ما هم مدام با وی درگیر بودیم.»
«محمد مهاجری» فعال سیاسی اصولگرا هم امکان همکاری قالیباف و احمدی نژاد را محال دانسته و گفته است: «بعید می‌دانم قالیباف آنقدر ساده باشد که نردبان احمدی نژاد شود. احمدی نژاد هم به کسی کولی نمی‌دهد؛ اگر به کسی هم کولی بدهد، به قالیباف کولی نمی‌دهد. احتمال همکاری این دو از نظر من نزدیک به محال است. احمدی نژاد اهل مشورت و همکاری سیاسی نیست و قالیباف هم روحیه نظامی داشته و نگاه بالا به پایین دارد.»
«امیررضا واعظ آشتیانی» دیگر فعال سیاسی اصولگراست که همکاری شهرداران اسبق و سابق را بعید دانسته و گفته است: «زاویه دید اکثر اصولگرایان با آقای احمدی‌نژاد کاملا متفاوت است. بخشی هم هستند که با وی عنادی ندارند اما با او کار سیاسی نمی‌کنند.»
کدام شورای وحدت؟
اینکه چه گروه و طیف یا شخصیت و حزب در شورای وحدت اصولگرایان حضور دارند، موضوع مبهم این روزهاست. تذکر به یکی از اعضای جامعه روحانیت مبارز به دلیل حضور در جلسات شورای وحدت؛ نشان می‌دهد که احتمالا این جریان هم زیر چتر شورای وحدت نخواهد بود. بر اساس گمانه زنی‌رسانه‌ها خبرهای حضور «سیدرضا تقوی» عضو جامعه روحانیت مبارز در شورای وحدت چندان مورد استقبال آیت الله «محمدعلی موحدی کرمانی» رئیس این جامعه نبوده است.
«اسدالله بادامچیان» دبیرکل حزب موتلفه اسلامی هم تاکید کرده است که تشکل متبوعش عضو شورای وحدت نیست و فقط در حد همفکری با دوستان در ارتباط و تعامل هستند.
«مهدی چمران» نایب رئیس جبهه مردمی نیروهای انقلاب حضور این تشکل در شورای وحدت را تکذیب کرده و گفته است: «سخنانی از این قبیل که جمنا در شورای وحدت ادغام شده، درست نیست و کار جمنا تازه شروع شده است. برخی از این نگرانند که یک جبهه توانسته از طریق یک سازوکار از پایین به بالا، در مدت کوتاهی فردی را معرفی کند که در مقابل دولت مستقر، ۱۶ میلیون رای کسب کند.»
محسن پیرهادی دبیرکل جمعیت پیشرفت و عدالت نیز از حضور این طیف در زیرمجموعه شورای وحدت خبر داده است.
با این حال «محمدجواد محمدی نوری» دبیر اول جبهه پیشرفت، رفاه و عدالت از تشکل های اصولگرا با رد خبر حضور این جبهه در شورای وحدت، درباره آینده وحدت میان اصولگرایان گفته است: «با توجه به شرایط موجود بعید می دانم سرانجامی جز اختلاف و چنددستگی میان اصولگرایان وجود داشته باشد.»
اصلاح طلبان در پی تعامل با تاثیرگذاران انتخابات
طی هفته گذشته دیدار اصلاح طلبان با «عبدالرضا رحمانی فضلی» وزیر کشور و برخی اظهارنظرهای شخصیت‌های اصلاح طلب درباره نحوه تعامل با شورای نگهبان پرحاشیه بود. خبر این دیدار نخستین بار از سوی «رسول منتجب نیا» دبیرکل حزب تازه تاسیس جمهوریت در ایرنا منتشر شد. در این دیدار شماری از دبیران کل احزاب اصلاح طلب حضور داشتند و بر اساس اظهارنظرهای حاضران نشست نتایج قابل قبولی داشته است.
«علی شکوری راد» دبیرکل حزب اتحاد ملت توضیحات رحمانی فضلی را امیدوار کننده خواند. «علی محمد حاضری» عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران هم این دیدار را تلاش برای ایجاد ساز و کاری در جهت اعتمادآفرینی بیشتر دانسته و گفته است: «امید ما این است که شورای نگهبان مانند وزارت کشور در جهت شفاف‌سازی و اعتمادآفرینی عمل کند.»
«فاطمه راکعی» دبیرکل حزب زنان نواندیش مسلمان این دیدارها را انتقال دغدغه ها به مجری انتخابات توصیف کرده و نوشته است: «هم اندیشی هایی مانند آنچه که بدان اشاره شد می‌تواند پایه اولیه برگزاری انتخاباتی موثرتر و متفاوت از گذشته باشد. انتخاباتی که بتواند بخش مهمی از نیازهای سیاسی و حتی اجتماعی کشور در شرایط موجود را پوشش دهد.»
تعامل با شورای نگهبان در انتخابات آینده برای جریان اصلاح طلب به مراتب مهم‌تر از جریان رقیب است و شاید به همین دلیل است که گفت و گوی مجازی و رسانه ای این جریان با اعضای شورای نگهبان به ویژه سخنگوی آن آغاز شده است.
«بهزاد نبوی» چهره شناخته شده اصلاح طلبان برگزاری پرشور انتخابات را در گرو حضور همه سلائق دانسته و گفته است: «شورای نگهبان این دوره باید فرش قرمز پهن کند، چون در این شرایط فعلی انتخابات پرشور، برای حفظ امنیت ملی ضروری است.» «عباسعلی کدخدایی» در واکنش به پیشنهاد نبوی گفته است: «آنها که واجد شرایط قانونی نامزدی در انتخابات هستند فرش قرمز قانون برایشان پهن است، اما آنان که مشمول موانع قانونی هستند، خط قرمز قانون اجازه نمی‌دهد به خانه ملت وارد شوند.»
«جواد امام» عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان، با اشاره به جمله کدخدایی شرایط برابر با رقیب را تنها خواسته اصلاح طلبان دانسته و گفته است: «از نظر ما طرح این موضوع انتظار است، نه تهدید! انتظار مر قانون است، نه اعمال سلیقه!»
«مصطفی میرسلیم» عضو شورای مرکزی حزب موتلفه هم با اشاره به نحوه تعامل اصلاح طلبان و شورای نگهبان گفته است: «اگر اصلاح‌طلبان می‌خواهند ایرادی بگیرند، باید به دولت کنونی و مجلسی که دوره‌اش رو به پایان است بگیرند چون سرمنشأ هر دو کاستی اصلاح‌طلبانند نه شورای نگهبان.»
«سهیلا جلودار زاده» عضو فراکسیون امید مجلس هم گفته است: «اگر رویه تایید صلاحیت‌ها تغییر کند و انسان‌های شریف و آزاده تایید شوند؛ انتخابات پرشور خواهد بود.»
پیش بینی ها درباره آینده جریان سوم در سیاست ایران
«غلامرضا ظریفیان» فعال سیاسی اصلاح طلب امکان شکل گیری جریان سوم را محتمل دانسته و گفته است: «این احتمال در کشورهایی که هنوز در آنها تحزب نهادینه نشده است، بیشتر وجود دارد؛ در واقع وقتی امکان اقناع هواداران جریان‌های اصلی سیاسی کاهش می‌یابد، عرصه برای ظهور و رشد جریان‌های کمتر شناخته‌شده یا بدون تابلو فراهم می‌شود.
وی ادامه داد: جریان‌های بی‌تابلو بر موج ناکامی‌ها، شکست‌ها و ناامیدی‌ها سوار شده و براساس مقتضیات شرایط عمل می‌کنند.»
«غلامرضا انصاری» عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت اما جریان سوم را موضوعی موهوم دانسته و گفته است: «هر جریان سیاسی باید منبعث از احزاب با هویت یا شخصیت های کاریزماتیک و شناخته شده باشد؛ بر همین اساس بروز و ظهور جریان جدیدی را دور از واقعیت می دانم.»
«مرتضی الویری» عضو شورای شهر تهران حتی به امکان پیروزی احتمالی جریان سوم هم معتقد بوده و گفته است: «در انتخابات آینده حرف اول را جریانی خواهد زد که بتواند پاسخ روشنی برای حل مشکلات مردم داشته باشد و شاید این جریان مستقل از جریان اصلاح طلب و اصولگرا بوده و در واقع یک جریان سومی باشد.»
مهاجری فعال سیاسی و رسانه ای اصولگرا با نمایشی خواندن امکان ظهور جریان سوم گفته است: «کسانی که ادعا می‌کنند جریان سوم هستند، بخش‌های بریده از اصولگرایان یا اصلاح‌طلبان یا ملغمه‌ای از این دو جریان بوده و جریان سوم مستقل نیستند.»
چه کسانی در انتخابات بعد کاندیدا نمی شوند
هرچند تا آغاز ماراتن انتخابات هنوز مدتی باقی است و تصمیم گیری درباره حضور یا عدم حضور زود است؛ اما حدادعادل رئیس اسبق مجلس در بیستمین نشست اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل گفته است: «شخصا وارد انتخابات ۹۸ نمی شوم.»