بخش مطبوعاتی سفارت ایران در اسلام آباد پایتخت پاکستان در مطلبی با عنوان تحریم دیپلماسی که در بسیاری از رسانه های چاپی این کشور نیز منتشر شد، گفت: دولت آمریکا در تداوم رویکرد یکجانبه‌گرایی و تروریسم اقتصادی خود علیه ملت ایران، در اقدامی غیرمعمول، خلاف عرف دیپلماتیک و حقوق بین‌الملل، در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۹ نام آقای دکتر محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران را در فهرست اشخاص تحت تحریم وزارت خزانه‌داری آمریکا قرار داد.
دولت ترامپ از یک سال گذشته تاکنون یک روند یکجانبه‌گرایانه را با ارتکاب به روش های غیرقانونی نه تنها علیه جمهوری اسلامی ایران، بلکه علیه دیپلماسی و چندجانبه گرایی در پیش گرفته است. خروج یکجانبه از برجام که نتیجه یک دهه مذاکره بود؛ تحریم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که نیروی رسمی و دفاعی ایران است، تحریم رهبری جمهوری اسلامی و اکنون تحریم غیرقانونی وزیر امور خارجه ایران به دنبال اعمال برخی محدودیت‌ها برای حضور ایشان در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ۱۲ جولای ۲۰۱۹ تنها چند نمونه آشکار از رفتار غیرقانونی دولت آمریکا در مقابل حقوق بین‌المللی است.
تصمیم به تحریم وزیر امور خارجه، نقض تعهدات بین المللی آمریکا از جمله قواعد و اصول شناخته شده حقوق بین‌الملل، تعهدات ناشی از منشور ملل متحد، کنوانسیون ۱۹۶۱ وین دربارۀ روابط دیپلماتیک و قرارداد مقر سازمان ملل متحد (۱۹۴۷) است. براساس بند ۴ بخش ۱۱ قرار داد مقر "کلیه تعاملات فدرال، ایالتی و محلی آمریکا نباید هیچ مانعی برای تردد و وظایف نمایندگی دیگر کشورها ایجاد کنند". همچنین بر اساس کنوانسیون وین، فرستادگان سیاسی در مقابل هرگونه اقدام دولت پذیرنده مصونیت کامل و غیرقابل نقض دارند.
آمریکایی‌ها ادعا دارند که تحریم وزیر امور خارجه ایران در راستای فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی ایران برای تغییر موضع این دولت وضع شده است؛ اما با توجه به اینکه این وزیر هیچگونه دارایی یا حساب بانکی در خارج از کشور ندارد؛ در واقع این تحریم‌ها پیش از آن که اقدامی عملیاتی علیه وی باشد؛ اقدامی نمادین به نظر می‌رسد که نشان از ضعف آمریکایی‌ها در برابر منطق و استدلال دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران است. ظریف نه تنها وزیر امور خارجه، بلکه بلندگوی حقانیت جمهوری اسلامی ایران به زبان دیپلماسی است. اقدام امریکا در تحریم ایشان ثابت کرد که وی به عنوان مسئول سیاست خارجی کشور، تاثیری عمیق بر افکار عمومی و بویژه مردم آمریکا نسبت به جهالت رهبران این کشور دارد. آری، وقتی حریفی نتواند در میدان نبرد، بر حریف دیگر فایق آید؛ با شیوه های غیراخلاقی سعی بر خارج کردن آن طرف از میدان می کند.
آقای دکتر ظریف دربارۀ این تحریم اخیر آمریکا اظهار داشت: "تحمیل تحریم علیه وزیر امور خارجه یک کشور به معنای شکست در مذاکرات، شکست در دیپلماسی و مخالفت با گفتگو است". وی با اشاره به مخالفت دولت های مختلف از جمله دول اروپایی با این تحریم افزود:" فروپاشی اعتبار آمریکا در شکست این دولت حتی در همراه سازی مشتری‌هایش در نقشه جدید آمریکا آشکار شد. "
قرار دادن نام وزیر امور خارجه ایران در فهرست تحریم خزانه داری آمریکا اقدامی غیرقانونی و بی‌سابقه در جهت جلوگیری از انجام وظایف ذاتی وزارت امور خارجه یک کشور مستقل و عضو سازمان ملل متحد است که مانع از ایجاد ارتباط رسمی این دولت با سایر دول و سازمان‌ها می شود. دولت آمریکا با این اقدام خود کلیت روابط خارجی ایران در تعامل با جهان را هدف قرار داده و اثبات کرد که برخلاف ادعاهای ظاهری به دنبال مذاکره و گفت وگو با جمهوری اسلامی ایران نیست بلکه این اظهارات برای فریب جامعه بین‌الملل است.
تحریم آقای ظریف، تحریم شخص ایشان نیست بلکه اعمال تحریم و اقدامی علیه دیپلماسی در سطح جهان محسوب می‌شود. این اقدام از لحاظ حقوقی، عرفی و اخلاقی اقدامی غیر قابل پذیرش است و منجر به بسته شدن مسیر دیپلماسی، کانال‌های گفتگو و توسل به روش‌های مسالمت‌آمیز برای حل و فصل اختلافات بین المللی شده و زمینه تشدید تنش در منطقه و جهان را فراهم می‌آورد. در صورت واکنش به جا نشان ندادن در محکومیت این اقدام غیرقانونی در تضعیف دیپلماسی ممکن است به یک رویه خطرناک تبدیل شود.
این نخستین بار است که یک دولت به طور سیستماتیک مقامات و نهادهای رسمی دولت دیگر را تحت تحریم قرار می دهد؛ اما در دوره تصدی دونالد ترامپ، تحریم به سلاحی خطرناک و روزمره برای فشار علیه برخی کشورها تبدیل شده است. افراط این دولت در کاربست تحریم ها، به حالت جنون آمیز رسیده به نحوی که اکنون امکانات و تشکیلات ۱۳ نهاد از نهادهای دولتی آمریکا صرف انجام امور مربوط به تحریم های بین‌المللی شده و اشخاص، مقام ها و نهادهایی از ۳۷ کشور دنیا در فهرست تحریم های آمریکا قرار دارد. این «جنون تحریم» قطعا برای فضای صلح، دوستی و امنیت بین‌المللی بسیار خطرناک است.
در واقع باید در تحلیل این مرحله از جنون تحریم آمریکا گفت، پس از تلاش برای قطع صادرات نفت ایران، تحریم مقامات رسمی ایران، آخرین تیر چلۀ آمریکاست که کورکورانه به زعم خود، پیشانی نظام سیاسی ایران را نشانه رفته اما به قلب دیپلماسی اصابت کرده است. آمریکا قدرتی استکباری است که آخرین دندان‌های خود را برای به زانو در آوردن حریف نشان می دهد.
تحریم وزیر امور خارجه به گفته دکتر حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران اقدامی کودکانه و تراژدی مضحکی است که آمریکا زبونانه به آن متوسل شده است تا ترس خود را پشت این نعره‌زنی‌ها پنهان کند. غافل از آنکه، پس از شکست‌های پی در پی سیاست خارجی آمریکا در منطقه غرب آسیا به ویژه در عراق و افغانستان، چشم جهانیان اکنون به روی حقایق گشوده است.
تحریم‌های اخیر آمریکا علیه رئیس دستگاه دیپلماسی یک دولت حاکمه، با روح دیپلماسی در تضاد آشکار است و تناقض ادعای مقامات آمریکا مبنی بر دعوت ایران به مذاکره بدون قید و شرط با واقعیت سیاست خارجی این دولت را بیش از پیش آشکار می کند. همانطور که تحریم ملت ایران و ممانعت از دسترسی ایشان به غذا، دارو و منافع حاصل از فروش نفت، با ادعاهای رنگین و دروغین آمریکا در دفاع از حقوق بشر و دموکراسی در تناقض بود و بلوکه کردن دارایی های ایران و جلوگیری از فروش نفت و سایر منابع ایران با شعارهای تو خالی تجارت آزاد ملل تناقض بی بدیل دارد و فروش عمدۀ تسلیحات کشتار جمعی به کشورهای منطقه، صلح دوستی را به یک شعار بی معنی تبدیل کرده است.
ایالات متحده آمریکا بارها ثابت کرده است که برای تامین منافع خودخوانده، دست به هر اقدامی می زند و از نقض هیچ قاعده‌ای در روابط و حقوق بین‌الملل رویگردان نیست. اکنون زمان آن فرا رسیده که به جای امید بستن به قدرت های بزرگ فرامنطقه‌ای، برای حل مسائل منطقه گرد هم آییم و از حقوق بین الملل، صلح، امنیت و توسعه منطقه با دست‌های گره زده دفاع کنیم.