به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، حضور کاربران در شبکه اجتماعی توییتر طی ۲۴ ساعت منتهی به ابتدای هفته عمدتا معطوف به مسائل مربوط به خبرنگاران، مشکلات آب و هوایی در سیستان و افزایش تنشها در منطقه کشمیر بود.
روزهای سخت سیستان
در حالی که طوفان های شدید و گرد و غبار در حال هجوم به سیستان است، بسیاری از کاربران سیستانی در شبکه اجتماعی توئیتر با هشتگ های «#سیستان_هوا_ندارد» و «#سیستان_در_بحران» از وضعیت نامناسب این منطقه نوشتند.
کاربری نوشت: «زندگی مردم این روزها در سیستان به جهنم تبدیل شده است. از یک طرف بحران طوفان وگرد و خاک نفسها را در سینه حبس کرده، از یک طرف بوی نامطبوع آب و قطعی آب در روستاها، از طرف دیگر بحرانهای مدیریتی در حوزه سیستان دست به دست هم داده تا شرایط زندگی از هرزمان دیگری سخت تر شود».
اغلب کاربران سیستانی، شرایط خود را بحرانی دانسته و از اینکه دیگر ایرانیان با آنان همدردی نمی کنند، گلایه داشتند. کاربری در توئیتی نوشت: «و تو چه می دانی... بیکاری / خشکسالی کم آبی / افت فشار آب گرما/طوفان شن و خاک چیست؟! حال و روز سیستان بحرانی است»
اما اعتراض دیگر کاربران، تداوم مشکلات در این منطقه است. بطور مثال کاربری ضمن اشاره به مشکلات ناشی از طوفان شن نوشت: «طوفان شن پدیده‌ای که سالیان سال است که مردم سیستان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.»
در توئیت دیگری نیز می خوانیم: «چرا کودکان و نوجوانان سیستانی حق ندارند تا همانند سایر همسالان خود در این ایام تابستان به تفریحات کودکانه خود بپردازند و از این فرصت استفاده لازم را ببرند؟ و بجای این‌ها باید با بیماری‌های تنفسی، چشمی و سل دست و پنجه نرم کنند؟»
کاربر دیگری نیز توئیت کرد: «مردم نجیب شمال سیستان و بلوچستان این روزها علاوه بر گرمای نزدیک به۵۰درجه، طوفان گرد و خاک باسرعت بسیار بالا را هم تجربه می کنند. مسئولان دولتی در مرکز کشور و همچنین مرکز استان آیا می توانند فقط یک روز چنین وضعیت آب و هوایی وحشتناکی را بدون کولر گازی و اسپیلت تجربه کنند؟»
بی توجهی نسبت به این شرایط و عدم انجام اقدامات ملموس از سوی مسوولان نیز از دیگر گلایه ها بود. کاربری نوشت: «زابل هشتگ نمی خواهد. کمک می خواهد آقایان دولت و مجلس»
کاربری نیز توئیت کرد: «یک جوری توی سیستان داریم زندگی می کنیم انگار سیستان از یک کشور دیگر است و مسوولینش همه از دم خواب رفتن یا خودشان را به خواب زدند. علت این بی تفاوتی چیست؟؟»
کاربری هم توئیت کرد: «همه دارند نفس می کشند اما مردم سیستان دارند خاک می کشند. جای برای نفس نیست»
در کشمیر چه می گذرد؟
با گذشت چند روز از قطع ارتباطات منطقه کشمیر تحت کنترل دولت هند با جهان بیرون، بحث بر سر وضعیت مردم این منطقه، جزو موضوعاتی است که در شبکه اجتماعی توئیتر از آن سخن می رود و تصاویری از وضعیت مردم مسلمان کشور، در شبکه اجتماعی توئیتر منتشر شده است.
«امیر عبدالهیان» دستیار ویژه رییس مجلس شورای اسلامی، در توئیتی نوشت: «نگران جدی افزایش تنش در کشمیر هستیم. از روش های مسالمت آمیز و گفتگو در راستای تامین منافع مردم و اقوام منطقه جامو و کشمیر و حل بحران استقبال می کنیم. کشمیر راه حل نظامی ندارد. اتخاذ رویکرد منطقه ای و بین المللی بویژه در سطح سازمان همکاری های اسلامی ضروریست.»
برخی کاربران مسئله امروز کشمیر را حاصل استعمار می دانند. کاربری می نویسد: « از کشمیر ساده نگذرید؛ این بلای است که انگلیس برسر شبه قاره هند آورد. مسلمین را بزور فرستاد به غرب و بقیه را اورد در شرق تا ۵ هزار سال همزیستی مبدل شود به جنگ قومی/مذهبی. تحریک چینیهای شانگهای و تایوان و اقوام ایران، ترکیه، عراق و سوریه عینا تداوم همان ماجرایی است که نتیجه اش را امروز در شبه قاره شاهدیم.»
تصاویر تجمع اعتراضی برخی جوانان در برابر سفارت هند نیز از دیگر موضوعاتی بود که کاربران به آن اشاره کردند. این در حالی است که انتشار گسترده تصاویر دو زن زخمی به عنوان زنان کشمیری شیعه، موجی از واکنش ها را در شبکه اجتماعی توئیتر ایجاد کرد. این در حالی بود که برخی کاربران با استناد به نظرات کشمیریان ساکن ایران، این تصاویر را جعلی خواندند.
در عین حال برخی کاربران نیز خواستار اقدامات ملموس تری از سوی مسوولان ایرانی در قبال حوادث منطقه کشمیر هستند. کاربری نوشت: «الان اگر شما اهل کشمیر بودید انتظار داشتید مسلمان ها و مخصوصا شیعیان صدای مظلومیت شما را به گوش مردم جهان برسانند.»
بحث درباره لزوم یاری رسانی به مردم کشمیر و مقایسه این منطقه با کربلا نیز دیگر موضوعاتی بود که برخی کاربران درباره آن نوشتند. در توئیتی ضمن اشاره به مسئله کشمیر می خوانیم: « امام صادق (ع): رسول خدا (ص) فرمود: کسی که صبح کند و اهمیتی به کارهای مسلمانان ندهد او از آنان نیست و کسی که صدای مردی بشنود که فریاد کمک خواهی از مسلمانان را سر دهد و پاسخش را ندهد مسلمان نیست.»
پایان هفته با روز خبرنگار
پس از فرا رسیدن ۱۷ مرداد، روز خبرنگار، مسوولان و فعالان سیاسی همچنان مشغول ارسال پیام های تبریک و بحث درباره مشکلات خبرنگاران در شبکه اجتماعی توئیتر هستند.
«محمدرضا عارف»، نماینده مجلس و رییس فراکسیون امید، در پیامی توئیتری نوشت: «زیبنده نبود در آستانه روز خبرنگار بجای رفع محدودیت از تعدادی فعالان رسانه‌ای، خبر قطعیت محکومیتِ یکی از خبرنگاران عزیز آقای مسعود کاظمی را شاهد باشیم.»
«محمود صادقی» نماینده اصلاح طلب مجلس نیز اینگونه توئیت کرد: «امروز هرچه خواستم درباره روز خبرنگار چیزی بنویسم، احساس شرم در قبال خبرنگاران محبوس یا محکوم به حبس مرا از عبارت پردازی‌های قشنگ اما تهی از واقعیت بازداشت.»
«پروانه سلحشوری» دیگر نماینده مجلس نیز در توئیتی آورد: «در شرایطی که حداقل‌ها برای‌شان فراهم نیست و در اوج تنگنا، بخاطر کوچکترین انتقاد رهسپار زندان می‌شوند، تبریک گفتن واژه تلخی است. یکی با شرافت از حقیقت می‌نویسد و توبیخ می‌شود، و دیگری دروغ می‌نویسد و تشویق! فعالان راستین این عرصه؛ خدا قوت.»
این در حالی بود که بسیاری از خبرنگاران از مختومه شدن تمامی پرونده های شکایات قوه قضاییه از خبرنگاران به دستور رییس قوه خبر دادند و آن را یک هدیه واقعی به خبرنگاران دانستند.
اما علاوه بر مسئله حکم زندان مسعود کاظمی، برخی نمایندگان مجلس، از اقدامات دولت در روز خبرنگار نیز انتقاد کردند. «مصطفی کواکبیان» نماینده شهر تهران که خود سابقه فعالیت رسانه ای نیز دارد، در توئیتی آورد: «با تقدیر از فعالان عرصه خبر به ویژه حدود ۵۵۰۰ عضو خانه مطبوعات کشور، امیدوارم دست اندرکاران سه قوه به جای واژه پردازی بی خاصیت در روز خبرنگار و وعده اینترنت رایگان ،برای منزلت سیاسی، امنیت شغلی، اتهامات نادرست امنیتی، دستمزد حداقلی و معطلی پشت درهای مدیران و بیمه و...چاره ساز باشند».
این موضوع در پیام های برخی خبرنگاران نیز به مناسب همین روز، تکرار می شد. یکی از خبرنگاران در توئیتی خطاب به وزیر کار، رفاه و تامین اجتماعی چنین نوشت: «آقای وزیر کار شما بیاید و به جای تبریک روز خبرنگار به زیر مجموعه‌ات دستور بدهید روی وضعیت بیمه خبرنگاران نظارت کنند، الان اغلب خبرنگارا -علیرغم تصریح قانون- مشمول بیمه مشاغل سخت و زیان‌آور نمی‌شوند.»
بحث درباره مشکلات معیشتی خبرنگاران و مشکلات این صنف در توئیت «فاطمه سعیدی» دیگر نماینده مجلس نیز دیده شد. وی نوشت: «حال و روز جامعه مطبوعاتی ما خوب نیست و از شرایط معیشتی تا معضلات صنفی و سیاسی، روزنامه‌نگاران و فعالان عرصه خبر اوضاع بسامانی ندارند. همه ما قدردان زحمات طاقت‌فرسای خبرنگاران هستیم. روزتان مبارک»
اما بحث بر سر صداقت و شرافت خبرنگاری نیز از دیگر موضوعات مورد اشاره توسط چهره های شناخته شده و فعالان سیاسی بود.
«زهرا نژاد بهرام» عضو شورای شهر تهران، از خبرنگاران خواست حرفه ای باشند و توئیت کرد: «خبرنگاری حرفه ای باید فضای خبر را پس بگیرد؛ این هشداری جدی است برای خبرنگاری حرفه ای تا از ورود حاشیه ها به متن خبر جلوگیری کند و مانع از واقعیت سازی هایی شود که امروزه رسم الخط برنامه ریزان شده است»
«معصومه ابتکار» معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده نیز در توئیت خود به همین موضوع اشاره کرد و بحث شرافت خبرنگاری را پیش کشید و نوشت: «هر روز روز خبرنگار است. هر لحظه، هر ثانیه هر دقیقه برای انتشار واقعیت، برای مبارزه با دروغ ، برای مقابله با تهمت و افترا و برای استیفای حقوق ملت از هزار سال با ارزشتر است. زنده باد خبرنگار با شرافت!»
اما «محسن هاشمی رفسنجانی» فرزند آیت الله هاشمی رفسنجانی و رییس شورای تهران از فرصت استفاده کرده و در توئیتی ضمن کنایه به فعالان رسانه ای و سیاسی، از مواضع آیت الله هاشمی در دوران مسوولیت دفاع کرد. در این توئیت می خوانیم: «آیت الله هاشمی در دوران ٣٨ سال مسئولیت، هیچگاه باعث تعطیلی نشریه و دستگیری روزنامه نگاری نشدند و عموم اتهاماتی که درمورد ایشان منتشر شده، شایعه و جعلی بود، گرچه ایشان از هیچ رسانه ای شکایت نکرد؛ اما به جامعه آسیب سنگینی بابت تندروی و رادیکالی فضا و تخریب میانه روی توسط افراطیون دو جناح وارد شد.»
«پروانه مافی» نماینده و فعال سیاسی هم آرزو کرد: «برای همه خبرنگارانی که جانب حقیقت و درستی می ایستند، آسیب میخورند، هزینه می پردازند و همه مشکلات را تاب می آورند تا جامعه و ما مسئولان در مسیر درست گام برداریم، آرزوی سلامتی و بهروزی دارم.»
این در حالی بود که بسیاری از مسوولان و فعالان سیاسی در توئیت های خود روز خبرنگار را تبریک گفته بودند و در طرف مقابل، بسیاری از خبرنگاران از مسوولان خواسته بودند تا بجای این تبریکات، اقداماتی واقعی و عملیاتی در جهت رفع مشکلات خبرنگاران صورت دهند.
در عین حال برخی از کاربران نیز به مناسبت این روز فعالیت خبرنگاران در افشای ظلم و ستم را ستودند و آنان را خبرنگارانی واقعی و فداکار خواندند. «مهدی چمران» فعال سیاسی اصولگرا، در توئیتی نوشت: «روز خبرنگار را به همه خبرنگاران عزیز تبریک میگویم و یاد و نام شهدای بزرگوار خبرنگار که فریاد رسای کمک به مظلومین وتازیانه به جسارتهای ظالمین و بازگو کننده حقایق زندگی انسانها بودند را گرامی میدارم، برای همه خبرنگاران شجاع و صدیق، این خادمین ارزشمند جامعه انسانی، موفقیت افزون آرزومندم.»
این در حالی بود که برخی خبرنگاران با انتشار تصاویری از برخورد تند یکی از اعضای شورای عالی استان ها با خبرنگاران، آن هم در روز خبرنگار گلایه کردند.