تاریخ انتشار: ۲۰ مرداد ۱۳۹۸ - ۱۲:۱۱

تهران- ایرنا- درگیری میان نیروهای شورای انتقالی جنوب وابسته به امارات و دولت مستعفی یمن متکی به عربستان، در عدن وارد مرحله تازه ای شده است. این درگیری ها افزون بر فروپاشی ائتلاف جنگ یمن و ایجاد تردیدهای جدی درباره موفقیت تلاش ها جهت پایان دادن به بحران این کشور از طریق دیپلماتیک می تواند معادلات قدرت را تغییر دهد.

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، شهر عدن از روز چهار شنبه هفته گذشته تبدیل به صحنه درگیری‌ شده است. این درگیری ها که میان نیروهای شورای انتقالی جنوب مورد حمایت امارات و نیروهای وابسته به دولت «عبد ربه منصور هادی» رئیس‌جمهور مستعفی و فراری یمن مورد حمایت عربستان آغاز شد همچنان با بر جای گذاشتن تلفاتی از نیروهای دو طرف ادامه دارد.

ماجرا از آنجا آغاز شد که «هانی بن بریک» نایب رئیس شورای انتقالی جنوب یمن از نیروهای تحت  امرش خواست به کاخ  ریاست جمهوری «معاشیق» عدن که در کنترل نیروهای منصور هادی است، حمله کنند و کنترل آن را به دست گیرند. امارات متحده عربی و عربستان سعودی پس از حمله فروردین ماه ۹۴ به یمن، هر یک در بخش‌هایی از این کشور از مزدوران محلی برای عملیات علیه نیروهای یمنی و رسیدن به خواسته های خود استفاده می‌کنند.

 درگیری ها در یمن در سایه رقابت میان امارات و عربستان

به نوشته روزنامه «الاخبار» لبنان، دامنه درگیری میان هواداران عبدر به منصور رئیس جمهوری فراری یمن که از حمایت عربستان برخوردارند و نیروهای شورای انتقالی یمن که از حمایت امارات برخوردارند در شهر عدن گسترش یافته است. در این نبرد امارات که در حال عقب نشینی از میدان های نبرد یمن است برای تقویت جایگاه همپیمانان خود پافشاری می کند. با وجود اینکه بسیاری در کشورهای منطقه، فرامنطقه و سازمان ملل خواستار آرامش شده اند اما طرف های درگیر به تنش ها ادامه می دهند و شورای انتقالی سرنگونی دولت عبدربه منصور هادی را به عنوان یک هدف برای خود برگزیده است. با وجود اینکه مقام های عربستان و امارات در اظهارات دیپلماتیک خود خواستار بازگشت اوضاع به وضعیت طبیعی خود شده اند، اما هر یک از این دو کشور از وکلای محلی خود در این جنگ حمایت نظامی به عمل می آورند. ابوظبی پس از اعلام عقب نشینی نیروهای خود از یمن این نبرد را برای همپیمانان خود در این کشور سرنوشت ساز می داند. این کشور از تقویت نظامی و سیاسی دولت عبدربه منصور هادی نگران است و این موضوع را به زیان همپیمانان خود به شمار می رود.

به نوشته روزنامه «العرب» چاپ لندن، تحرک های بزرگ سیاسی برای پایان دادن به درگیری ها در عدن هنوز هم به دلیل بی اعتمادی رو به رشد میان طرف های درگیر با موانعی روبرو شده است. فهرست درخواست های طرف های درگیر نیاز به گفت و گوی واقعی و ژرف دارد تا بحران پایان یابد. این در شرایطی است که عامل زمان در اوج گیری تنش ها نقش دارد و مانورهای سیاسی را در حاشیه قرار می دهد. در شرایطی که نیروهای وابسته به عبدربه منصور هادی برای تغییر نقشه نفوذ در عدن به سود خود و تغییر معادلات قدرت و تضعیف شورای انتقالی جنوبی تلاش می کنند رهبر شورای انتقالی جنوبی به این نبرد به عنوان یک نبرد سرنوشت ساز نگاه می کند که از طریق آن می تواند معادلات سیاسی را تغییر دهد و شروط خود را از جایگاه قدرت مطرح سازد و نیروهای وابسته به عبد ربه منصور هادی را به حاشیه براند.

 آثار و پیامدهای تنش ها در عدن

روزنامه الکترونیکی «رای الیوم» نوشت ناظران معتقدند که نتایج نبرد عدن به طور گسترده در صحنه یمن تاثیر خواهد داشت و در صورتی که شورای انتقالی جنوبی بتواند برنامه خویش را تحمیل کند معادله قدرت تغییر خواهد کرد. این ناظران دور از ذهن دانستند که شورای انتقالی با اقدامی یکجانبه درصدد جدایی ارتباط جنوب یمن از شمال این کشور برآید زیرا این تصمیم نیاز به توافق منطقه ای، فرامنطقه ای و بین المللی دارد. 

روزنامه رای الیوم در گزارشی دیگر نوشت نمی توان گفت که خروج امارات از یمن با هماهنگی عربستان صورت گرفته است. در واقع هیچ نشانه ای هم در این زمینه وجود ندارد و اظهاراتی مبنی بر اینکه این عقب نشینی با هماهنگی عربستان صورت گرفته است نوعی دروغ دیپلماسی است. درگیری هایی که اکنون در عدن در جریان است و اعلام هانی بن بریک نایب رئیس شورای انتقالی جنوب یمن مبنی بر آمادگی نیروها و حمایت امارات از این نیروها برای کنار زدن دولت عبدربه منصور هادی نشان می دهد روابط عربستان و امارات به طور پرشتابی از ائتلاف به خصومت و جنگ نیابتی پیش می رود. در شرایط کنونی گزینه های سعودی ها محدود است. ادامه جنگ سخت و هزینه بردار است. گشایش کانال های گفت و گو با گروه مردمی انصارالله هم نیاز به آمادگی برای دادن امتیازهای راهبردی در بسیار از جبهه ها دارد. در چنین شرایطی گرایش به صلح و حضور در میز مذاکرات و به رسمیت شناختن دشمنان و موافقت با بسیاری از خواسته های آنها گزینه بهتر و کم هزینه تری است. هر چه که جنگ ادامه داشته باشد در شرایطی که  عربستان در جنگ یمن تنها مانده است موضع ضعف تری برای مذاکره خواهد داشت.

روزنامه «العربی الجدید» چاپ لندن نوشت اختلاف منافع عربستان و امارات به عنوان دو دوست صمیمی در جنگ یمن به تازگی پس از افزایش دامنه تنش ها میان شورای انتقالی جنوبی تحت حمایت امارات و نیروهای وابسته به دولت فراری یمن با حمایت عربستان به اوج خود رسیده است. افزایش دامنه درگیری میان این نیروها شکافی را در ائتلاف شکننده سعودی - اماراتی ایجاد کرده و خطرات وقوع جنگ داخلی فراگی در یمن را افزایش داده است. هنوز زود است که گفت ائتلاف سعودی اماراتی در یمن از هم فروپاشیده است اما ادامه جنگ نگران کننده است و اوضاع یمن و تلاش ها برای کنترل اوضاع را پیچیده ساخته است. «پیتر سالیسبری» یکی از تحلیلگران ارشد گروه بحران های بین المللی در این زمینه به روزنامه «نیویورک تایمز» گفت افزایش دامنه تنش ها در یمن زیان های بسیاری برای این کشور به دنبال دارد و به یک جنگ داخلی در این کشور جنگ زده منجر خواهد شد.

روزنامه «العرب الیوم» مصر هم نوشت تنش ها و درگیری ها در عدن همه محاسبات در صحنه سیاسی و امنیتی بحران زده یمن بر هم زده است. این درگیری ها سوال های بسیاری را درباره اوضاع امنیتی و سیاسی این کشور جنگ زده مطرح می کند و نگرانی ها و تردیدها بسیاری درباره آینده تلاش های کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای که برای حل سیاسی بحران یمن و پایان دادن به تنش ها تلاش می کنند، به دنبال دارد.