مهدی ثابتی روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار حوزه سلامت ایرنا افزود: اختلال افسردگی در کودکان به عوامل ژنتیکی، زیستی و روانی - اجتماعی بستگی دارد و ۴۰ تا ۵۰ درصد این اختلال زمینه های خانوادگی دارد.
وی اظهار داشت: عوامل زیستی به ویژه تغییرات هورمون رشد و عوامل استرس زای محیطی و رویدادهای ناگوار و منفی، بویژه خانواده، روش های تربیتی ناسالم والدین، برخورد غیر یکسان والدین با کودکان و تبعیض بین آنها، طلاق یا جدایی والدین، اختلافات خانوادگی شدید، اختلاف بین والدین، نداشتن مهارت های فرزندپروری مناسب و عدم برقراری ارتباط صمیمی و سالم با کودک، بد رفتاری یا غفلت از کودک، برخی ویژگی های رفتاری والدین همچون کمال گرایی، انتقادگری، سرزنش گری، کنترل گری بیش از حد، عدم توانایی کودک در برقراری ارتباط با همسالان و غیره می توانند در بروز اختلال افسردگی در کودکان نقش داشته باشند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه شیوع افسردگی در بین کودکان دبستانی ۲ تا ۳ درصد است، گفت: شیوع این اختلال با افزایش سن، بیشتر می شود.
ثابتی تصریح کرد: اختلال افسردگی یکی از اختلالات شایع روانپزشکی است که در دسته اختلالات خلقی قرار می گیرد، در این اختلال، خلق فرد غمگین شده و علاقه خود را به کارها و فعالیت هایی که قبلا انجام می داده، از دست می دهد.
به گفته وی، فرد افسرده عملکرد روزانه اش مختل شده و این شرایط حداقل به مدت دو هفته به طول می انجامد، کاهش سطح انرژی، تغییراتی در میزان خواب و اشتها، بی قراری یا کندی روانی- حرکتی، مشکل در مهارت های شناختی، احساس بی ارزشی و ناامیدی، احساس گناه یا عذاب وجدان، فکر کردن پیرامون مرگ و حتی در موارد شدیدتر افکار و اقدام به خودکشی از سایر علایم افسردگی است.
ثابتی افزود: درحال حاضر افسردگی پس از حوادث رانندگی جاده ای جز دومین علت مرگ در گروه های سنی ۱۵ تا ۲۹ سال است و خطر بروز افسردگی برای پسرها و دخترها در کودکی به یک اندازه بوده، بطوری که در بزرگسالان احتمال بروز آن در زنان دو برابر مردان است.
این روانپزشک اضافه کرد: نشانه های اختلال افسردگی در کودکان، تا حدودی شبیه علائم آن در بزرگسالان است با این تفاوت که در کودکان مبتلا به افسردگی، تحریک پذیری بیشتر از خلق افسرده دیده می شود و افکار خودکشی در بین کودکان کمتر است.
ثابتی افزود: کودکان مبتلا به افسردگی بیش از بزرگسالان مبتلا، احتمال دارد که شکایات جسمی مانند دل درد و سردرد، اضطراب جدایی و چسبیدن بیش از حد به والدین بویژه مادر، ترس، احساس گناه شدید، عزت نفس پایین، مشکلات رفتاری داشته باشند.
وی، بی حال و حوصله بودن، نداشتن شور و شوق بودن، عصبانیت و پرخاشگری، غمگینی صورت، زیاد گریه کردن، بی قراری یا کم فعالی، بی علاقگی به کارهای روزمره و لذت نبردن از تقریبا هیچ چیز، مشکلات خواب، لاغر شدن و عدم وزن گیری مورد انتظار با رشد کودک، مشکلات و افت تحصیلی، مشکل داشتن در مدرسه، افت مهارت های شناختی همچون تمرکز، توجه، دقت، حافظه، مشکل در روابط اجتماعی و روابط با همسالان بویژه پس از ۶ سالگی، مشکل در دوست یابی و تدام نداشتن دوستی ها و. غیره را از دیگر علایم افسردگی در کودکان برشمرد.
ثابتی اظهار داشت: تشخیص به موقع این اختلال در دوران کودکی بسیار مهم است، درک بهتر والدین از پدیده افسردگی علایم، نشانه ها، علل بروز و غیره در کودکان و آگاهی آنها از راه های پیشگیری و درمان های مناسب، به والدین کمک می کند تا در صورت مشاهده این تغییرات در کودک خود اقدامات لازم جهت دریافت خدمات درمانی مناسب را با مراجعه به روانپزشک کودک و نوجوان و یا روان شناسان انجام دهند.
وی با بیان اینکه افسردگی قابل درمان و پیشگیری است، تاکید کرد: با انواع درمان های موثر دارو درمانی و روان درمانی می توان این اختلال را مداوا کرد و آموزش مهارت های فرزندپروری سالم به والدین، نحوه برقراری روابط صمیمی و سالم با کودک و آموزش مهارت های زندگی از راههای پیشگیری از افسردگی است.