«ما معمولا خودکارهای ایرانی می‌خریم.بعضی از برندهای خودکار ایرانی جنس‌شان واقعا خوب است و هیچ فرقی با خارجی‌ها ندارد. هرچند که امسال قیمت‌شان با قیمت برندهای خارجی یکی دو سال پیش، برابر شده‌است.» سحر دانش‌آموزی دبیرستانی، این‌چنین از خرید لوازم‌التحریر خود صحبت می‌کند. او امسال به کلاس دهم می‌رود و می‌گوید:«خیلی محتاط‌تر نسبت به قبل خرید می‌کنیم. تا وقتی کلاس هشتم بودم، هر دفتری خوشم می‌آمد برمی‌داشتم یا خودکارهای زیاد می‌خریدم که کل سال راحت مصرف کنم. اما حالا نمی‌شود. دانه دانه و جنس‌هایی با کیفیت پایین‌تر می‌خریم.»
دیگر بررسی‌ها نیز تایید می‌کند که رفتار مصرفی خانواده‌ها در حوزه لوازم‌التحریر محافظه‌کار شده و همین مساله با وجود نزدیکی به فصل بازگشایی مدارس، باعث رکود در کسب‌وکار این صنف شده‌است.
تغییر قیمت لوازم‌التحریر، کمتر از کالاهای دیگر
موسی فرزان، رئیس اتحادیه فروشندگان نوشت افزار و لوازم مهندسی به ایرنا می‌گوید:«در حال حاضر جنس در بازار تامین شده و کمبودی احساس نمی‌شود. میزان عرضه کاملا مناسب فصل شروع مدارس است.»
فرزان تغییرات قیمتی را چنین توضیح می‌دهد:« تغییرات قیمت‌ها بر اساس تغییر قیمت دلار مانند همه کالاهای دیگر اتفاق افتاده‌است. نوسان در بازار لوازم‌التحریر هم در همین سطح بوده است. در برخی از موارد کمتر هست اما بیشتر نیست.»
بر اساس صحبت‌های رئیس اتحادیه فروشندگان نوشت‌افزار و لوازم مهندسی، در حال حاضر در بازار لوازم‌التحریر رکود حاکم است و رفتار خرید خانواده‌ها، تغییر کرده‌است.
فرزان می‌گوید:«نحوه خرید خانواده‌ها با سال‌های گذشته خیلی فرق کرده‌است. حالا خریدهایشان را خیلی زیاد مدیریت می‌کنند. آنچه که ما در بازار رصد می‌کنیم، نشان می‌دهد که قدرت خرید خانواده‌ها کمتر شده و به همین خاطر مدیریت آن‌ها برای خرید و مصرف خیلی بیشتر شده‌است. به دنبال این، خریدهای آن‌ها کمتر شده‌است.»
وی تاکید می‌کند:«به همین خاطر در بازار رکودی اتفاق افتاده که در کسب‌وکار ما بسیار اثرگذار بوده‌است.»
بررسی‌های میدانی نیز تایید می‌کند که خانواده‌ها با ملاحظه بسیار بیشتری نسبت به قبل خرید می‌کنند. به طور متوسط، قیمت یک دفتر فانتزی معمولی و سیمی نزدیک به ۲۰ هزار تومان است. دفترهایی با جنس بهتر و اصطلاحا جلد سخت نیز حداقل ۳۰ هزار تومان قیمت دارند.
در فروشگاه‌های زنجیره‌ای که این محصولات با تخفیف ارائه می‌شوند، قیمت یک دفتر صد برگ سیمی جلد طلقی،حدود ۲۰ هزار تومان است.
بر اساس این بررسی، قیمت یک بسته کامل لوازم‌التحریر بدون هزینه کفش و پوشاک برای یک دانش‌آموز دبستانی به طور میانگین ۱۲۰ هزار تومان می‌شود.
مادر یک دانش‌آموز دبیرستانی نیز در قسمت لوازم‌التحریر یک فروشگاه زنجیره‌ای می‌گوید:«هزینه‌ها نسبت به سال قبل خیلی تغییر کرده‌است. نیاز بچه‌ها در سن بالا به دفترهای متنوع و لوازم حرفه‌ای، بیشتر است. ما نزدیک ۴۰۰ هزار تومان دفتر و خودکار خریدیم که بعید می‌دانم برای کل سال کافی باشد.»
«محمودرضا صنعتکار» رئیس اتحادیه تولیدکنندگان نوشت‌افزار کشور نیز به تازگی با اشاره به افزایش قیمت دلار و محصولات پتروشیمی و افزایش حقوق و دستمزد نسبت به سال گذشته، از دو برابر شدن قیمت لوازم‌التحریر خبر داده است.
تفاوت قیمت هزار تومانی خرده‌فروشی و عمده فروشی
رئیس اتحادیه فروشندگان نوشت‌افزار و لوازم مهندسی قیمت عمده‌فروشی برخی اجناس را چنین شرح می‌دهد:«به ما گفته‌اند که زمان پایه را باید از اسفند حساب کنیم. با این حساب، یک مدل خودکار تولید داخل که آن زمان ۷۸۰ تومان بوده حالا به ۹۸۰ رسیده‌است. یک مدل دیگر که اول سال هزار تومان بود، یک‌بار تولیدکننده با قیمت ۱۵۰۰ فروخت و حالا به ۱۲۰۰ تومان برگشته است.»
وی ادامه می‌دهد:«قیمت مدادجات هم از سال گذشته تا به حال ۱۵۰ تومان است و تغییری نداشته است. قیمت پاک‌کن هم ثابت بوده‌است.»
اما بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که برخی از این خودکارها در واحدهای صنفی و در فروشگاه‌های اینترنتی، گاهی با اختلاف قیمت هزار تومانی فروخته می‌شود. فرزان در این‌باره می‌گوید:«مغازه‌داران وقتی تکی می‌فروشند، قیمت را رند می‌کنند.»
البته فرزان، رئیس اتحادیه فروشندگان نوشت‌افزار و لوازم‌التحریر پیش از این اعلام کرده بود که از سال گذشته تا اوایل امسال قیمت خودکار سه برابر شده است، به گونه ای که ارزان ترین قیمت خرده‌فروشی خودکار در بازار ۱۵۰۰ تا ۱۶۰۰ تومان است.
۷ کارخانه تولید خودکار نیز در داخل فعالیت می‌کنند.