آمریکا در هفته های اخیر با مطرح کردن طرح ائتلاف دریایی خلیج فارس تلاش کرده است تا به اصطلاح ائتلافی از کشورهای مختلف را برای تامین امنیت کشتیرانی در خلیج فارس و بویژه در تنگه هرمز بوجود آورد ؛ اما واکنش سرد و بی اعتنایی کشورهای مختلف به این طرح نشان از عدم موفقیت ایالات متحده در تحقق چنین طرحی است.
طرح موسوم به ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج فارس چند هفته ای است که از سوی محافل سیاسی و نظامی ایالات متحده مطرح شده و دولت ترامپ با دعوت از 60 کشور تلاش گسترده ای برای اجرایی کردن این طرح داشته است .
به استثنای رژیم صهیونیستی وکشورهایی نظیر انگلستان و احتمالا کره جنوبی؛ تقریبا عمده کشورهای اروپایی و حتی دوستان و متحدان آمریکا چه در ناتو و چه در شرق آسیا نسبت به این طرح واکنش سردی داشته اند و تمایلی به همراهی با آمریکا در این خصوص از خود نشان نداده اند.
مخالفت صریح و قاطعانه کشورهایی نظیر ژاپن؛ آلمان؛ فرانسه و... با طرح شیطنت آمیز ائتلاف دریایی آمریکا نشان داد که حتی بسیاری از همپیمانان ومتحدان ایالات متحده نیز نگاه بی اعتمادی و بدبینانه ای نسبت به اهداف پشت پرده این طرح دارند.
ژاپن
براساس نتایج نظرسنجی سراسری که در ژاپن صورت گرفت ؛ بیش از نیمی از مردم این کشور با پیوستن نیروهای دفاعی ژاپن به ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج فارس مخالفت کرده اند.
براساس این نظرسنجی بیش از 57 درصد مردم ژاپن با پیوستن به ائتلاف دریایی آمریکا در تنگه هرمز مخالفت کرده اند.
پیش از این نیز «تاکه شی ایوایا» وزیر دفاع ژاپن اعلام کرده بود که کشورش قصد ندارد در ائتلاف دریایی آمریکا مشارکت کند .
لهستان
سخنگوی وزارت خارجه لهستان نیز اخیرا با انتشار بیانیه ای اعلام کرد که کشورش هنوز به طور رسمی در این زمینه تصمیم نگرفته و در حال بررسی موضوع پیوستن به ائتلاف دریایی آمریکا برای حفاظت از کشتیرانی در تنگه هرمز است و به هر حال باید منتظر نتیجه این بررسی ها بود .
آلمان
سخنگوی دولت آلمان در یک کنفرانس خبری به نقل از آنگلا مرکل صدراعظم و تمامی اعضای دولت این کشور اعلام کرد که برلین در ائتلاف دریایی به رهبری آمریکا در خلیج فارس شرکت نخواهد کرد.
سخنگوی دولت برلین گفت که مرکل صدر اعظم در وضعیت و زمان فعلی، شرکت در ائتلاف آمریکایی در تنگه هرمز علیه ایران را ضروری نمی داند و تمام اعضای دولت نیز موافق نظر ایشان هستند.
هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان نیز در هفته های اخیر بارها تاکید کرده است که کشورش تمایلی به پیوستن به ائتلاف پیشنهای آمریکا برای تامین امنیت تنگه هرمز ندارد.
یونان
رسانه های یونان درخصوص این طرح آمریکایی نوشتند که ایالات متحده از مبادی رسمی و دیپلماتیک از دولت یونان خواسته که برای حفاظت کشتیرانی خلیج فارس در ائتلاف تحت رهبری آمریکا شرکت کنند اما به نظر می رسد که مقامات آتن در نشست هایی که با آمریکایی ها داشته اند به اعزام کشتی و هواپیما به منطقه خلیج فارس پاسخ مثبتی نداده اند .
چین
هرچند تجربه نشان داده که مقامات چینی در اظهار نظر پیرامون چنین مسائلی جانب احتیاط را پیش گرفته و به سرعت واکنش نشان نمی دهند ؛ اما محافل خبری و رسانه ای نزدیک به دولت چین در تحلیل و گزارش های مختلفی احتمال پیوستن چین به این ائتلاف را بسیار ضعیف ارزیابی کرده اند .
در همین ارتباط رسانه های چین با اشاره به شکست امریکا در همراه کردن کشورهای دیگر برای مشارکت در ائتلاف دریایی آمریکا نوشتند که سیاست های ترامپ در برابر ایران شکست خورده است و واشنگتن این بار نیز در برابر تهران ناکام مانده است .
چاینادیلی روزنامه انگلیسی زبان و پرتیراژ چین در این باره نوشت : دونالد ترامپ می کوشد تا کشورهای مختلف را برای پیوستن به طرح های آمریکا برای تشدید فشارهای علیه ایران همراه سازد ؛ او می خواهد که آنها آمریکا را در تنگه هرمز علیه ایران همراهی کنند اما اینها راهبردهایی نیست که دنیا به آن جواب مثبت دهد.
استرالیا
وزیراقتصاد استرالیا نیز اخیرا گفته که کشورش قبل از پیوستن به هر ائتلافی در خلیج فارس نیاز به مشاوره و تفکر دارد و تاکنون کانبرا هیچ تصمیمی در مورد پیوستن به طرح ائتلافی آمریکا در خلیج فارس نگرفته است .
طی هفته های اخیر بسیاری از اندیشکده ها و مراکز معتبر مطالعاتی با انتشار گزارش های تحلیلی ؛ آینده طرح ترامپ را چندان امیدوارانه و روشن ارزیابی نکرده اند و واکنش کشورهای مختلف در این خصوص را گویای ارزیابی آنان از شرایط حساس و پیچیده منطقه دانسته اند.
درپی واکنش سرد و بی اعتنایی کشورهای مختلف به این ائتلاف و فراخوان شکست خورده دونالد ترامپ ؛ به تازگی تارنمای اندیشکده فارین پالیسی نوشت که کشورهای جهان شروع به رفتاری کرده اند که گویا ایالات متحده ای وجود ندارد.
از سوی دیگر کارشناسان حقوق بین الملل ؛ طرح آمریکا در ایجاد ائتلاف دریایی برای خلیج فارس را دارای تناقضات آشکار دانسته و معتقدند که این اقدامات هم با موازین بین الملل که اولویت تامین امنیت هر منطقه را با کشورهای آن منطقه دانسته مغایر است و هم این گونه اقدامات با عملکرد خود آمریکا نیز منافات دارد.
به باور تحلیلگران مسائل بین المللی؛ ائتلاف سازی هایی که تحت سلطه و فشار آمریکا انجام می شود بخشی از راهبرد ترامپ برای تشدید فشارحداکثری و همه جانبه علیه جمهوری اسلامی ایران است.
با توجه به اهمیت راهبردی و استراتژیک تنگه هرمز به عنوان یکی از راههای مهم انتقال نفت ؛ پر واضح است که کشورهای جهان حاضر نیستند به سادگی منافع اقتصادی خود را قربانی سیاست های توسعه طلبانه آمریکا و رژیم صهیونیستی نمایند.
جمهوری اسلامی ایران بارها هشدار داده است که کشورها به دنبال ائتلاف سازی هایی که موجب افزایش بی ثباتی و ناامنی در منطقه استراتژیک خاورمیانه می شود ؛ نروند .
آنچه مسلم است تاکنون طرح شیطنت آمیز آمریکا برای ایجاد ائتلاف دریایی نتیجه روشن و مشخصی نداشته است و آمریکا در ایجاد چنین ائتلافی تنها مانده است .
تحلیلگران مسائل بین الملل معتقدند که واکنش سرد کشورهای مختلف بویژه هم پیمانان آمریکا نسبت به این طرح از یک سو و حمایت اندک کشورهایی نظیر انگلیس و کره جنوبی و رژیم صهیونیستی از این ائتلاف نشان از انزوای دیپلماتیک آمریکا در عرصه بین الملل دارد.
تردیدی وجود ندارد که صلح و امنیت جمعی در دریا نیازمند دوستی همکاری همدلی و فهم مشترک از محیط دریایی است و این همان نکته ای است که مقامات ایران بارها بر آن تاکید کرده اند.
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه به تازگی در گفت و گویی اعلام کرد که تجربه نشان می دهد که حضور نیروهای آمریکا و خارجی در این آبها هرگز منجر به امنیت نشده و بهترین کاری که آمریکاییها می توانند برای تامین امنیت این منطقه کنند این است که منطقه را به حال خودش رها کنند چرا که امنیت منطقه در طول تاریخ توسط همسایگان این آبها تامین شده است .