«بهزاد هدهدی» روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، اظهار داشت: هشت سال گذشته پژوهشگر طرح ثبت آئین پهلوانی و وزیر زورخانه ای در فهرست میراث فرهنگی و مدیریت آموزش و پژوهش فدراسیون زورخانهای بودم. در آن زمان با مسالهای روبرو شدم که ۱۵ نفر از زنان ما به واسطه یکی از زنان که دختر یک مرشد پیشکسوت بود در حال انجام ورزش زورخانهای بودند. آنها سالنی را اجاره کردند و آن دختر مرشد چون ضرب میدانست آن را به دختران دیگر آموزش میداد. این دختران پس از یکسال به فدراسیون ورزش زورخانهای آمدند و تقاضا کردند تا اجازه دهیم آنها نیز همچون مردان از زورخانه استفاده کنند.
وی افزود: آنها درخواست کردند تا زورخانه در سطح شهر نزدیک به محل زندگی آنها باشد و حتی مرشد و مربی هم زن بود. این مساله سبب شد تا جرقهای در ما برای تشکیل این رشته در بخش زنان نیز زده شود. گرچه در سنت قدیم ورود زنان و پسران نابالغ را به زورخانهها منع کرده بودند اما آنان عقاید سنتی بود. در نتیجه تصمیم گرفتیم برنامهای را اجرا کنیم که آیین و آداب ورزش زورخانهای در آن بازخوانی شود. در این طرح آداب و رسومها مختلف و روایات متعدد بود. برخی از سنتها بسته و بعضی دیگر بازتر است.
پیشکسوت ورزش زورخانهای عنوان کرد: با تصمیم مدیریت فدراسیون، این طرح با حضور ۷۰ نفر از پیشکسوتان در سراسر کشور بازخوانی شد. یکی از مواردی که در آن به وحدت رویه رسیدیم، ورزش زنان بود. در این جلسه مطرح کردیم که زنان در ایران نیز علاقمند به ورزش زورخانهای هستند اما نکتهای که در اینجا باید یادآور شوم این است که در دورانی زنان کشورهای دیگر علاقمند به شرکت در این رشته بودند.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه فدراسیون بین المللی ورزش زورخانهای مقر آن در ایران است و بیش از ۸۰ کشور جهان، عضو آن هستند و همواره مسابقات قارهای نیز برگزار میشود، ایران مربی و مرشد به کشورهای دیگر اعزام میکند و برخی از کشورها همچون پاکستان، جمهوری آذربایجان و ترکیه از گذشته این ورزش جزو فرهنگ آنها محسوب میشد. علاوه بر آن آلمان، آمریکا و کانادا هم علاقمند به این رشته بودند اما پس از مدتی حاشیههای این قضیه زیاد شد از آن جهت که عکس زنان کشورهای دیگر که در این عرصه فعالیت میکردند در رسانهها منتشر میشد و برخی که عقاید سنتی داشتند میگفتند که ورزش زورخانهای در حال از بین رفتن است. به همین دلیل دیگر پیگیر این موضوع در ایران نشدیم.
هدهدی اضافه کرد: البته در مجمع فدراسیون عنوان شد که تماشای این ورزش برای زنان اشکالی ندارد چرا که پیش از این ممنوعیت وجود داشت. به نظرم آیین فتوت و جوانمردی نگاه جنسیتی ندارد و فرهنگ ورزش زورخانهای فراجنسیتی است کما اینکه پهلوانی جنسیت بردار نیست و در ادبیات حماسی دخترانی پهلوان چون «پوران دخت»، «همای»، «فرانک»، «خورشید بانو» و «گردآفرید» و بسیاری دیگر، حماسههای آنها نقل شده است. بعدها طی تحولات اجتماعی و گرایشهای خاصی که پیدا شد، زنان را گوشهنشین کردند. در ترکیه هم آیین فتوت با عنوان اخیها و باجیها وجود دارد که آن هم فراجنسیتی است.
وی خاطرنشان کرد: ما حتی برای تشکیل ورزش زنان با دفتر یکی از مراجع عظام در قم تماس گرفتیم و از وی نظر خواستیم. با استفتایی اعلام شد در جایی که مردها نباشند و صدای زنان را نشنوند، انجام این ورزش موردی ندارد بنابراین با این استفسا راه ما باز شد. در نتیجه تصمیم گرفتم تا با همکاری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در ۱۸ دانشگاه، ۱۸ زورخانه تاسیس کنیم. اما زنان تنها برای دیدن این مراسم حضور مییافتند.
پیشکسوت ورزش زورخانهای گفت: اگر بخواهیم این ورزش را در میان زنان ایران گسترش دهیم باید اختلاف نظرها از میان برود. حاشیهها و مقاومتهای بسیاری برای حضور زنان در این عرصه وجود دارد. این ورزش باید برای زنان و دختران ما نیز به عنوان یک میراث فرهنگی ارزشمند باقی بماند و آنها نیز نباید از این امر محروم باشند.
وی تاکید کرد: فدراسیون ورزش زورخانهای باید مدیریت بخش زنان را برای توسعه و ترویج ورزش پهلوانی ایجاد کند. پژوهشها نشان میدهد، این ورزش آسیبی برای زنان ندارد و گرچه بخشهایی از آن مردانه است اما زنان میتوانند سبکتر به تمرین بپردازند.
هدهدی تصریح کرد: به نظرم ابتدا باید مدیریت این بخش شکل بگیرد زیرا هنوز نمیدانیم چه تعداد از زنان کشورمان به این بخش علاقمند هستند و در صورت استقبال زیاد، نایب رییس زنان برای این بخش انتخاب شود. فدراسیون باید برای توسعه و ترویج این ورزش در میان زنان راهبردهایی را ایجاد و اشخاصی را دعوت به این رشته کند. تا زمانی که فدراسیون چنین ساختاری را به وجود نیاورد شاهد حضور زنان در این عرصه نیستیم. باید این باور باشد که این کار ضروری و مفید است و هیچ جنبه بدی ندارد به ویژه آنکه زورخانهها جای پوشیدهای است.