شهرداری‌ها مسئولیت انجام طیف وسیعی از امور مربوط به برنامه‌ریزی و مدیریت کلان شهری را بر عهده دارند که انجام بهینه آن‌ها بدون توجه به توسعه مشارکت و نظارت مردمی، گسترش همکاری های بین سازمانی، پاسخگویی و مسئولیت‌پذیری، پیشگیری و مبارزه با ایجاد فساد، ارتقای اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی و بسیاری موارد دیگر که همه از نتایج مستقیم شفافیت بشمار می‌آیند، امکان‌پذیر نخواهد بود.
با توجه به اینکه شهرداری‌ها در زمره موسسات عمومی محسوب می‌شوند که بنابر ماده ۵ قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات مکلفند اطلاعات خود را در حداقل زمان ممکن و بدون تبعیض در دسترسی مردم قرار دهند، باید نسبت به عملکرد و تصمیماتشان در برابر مردم پاسخگو بوده و برای جلوگیری از فساد، شفافیت را سرلوحه امور خویش قرار دهند.
با وجود اینکه دبیرخانه کمیسیون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، به‌منظور ایجاد سهولت در اجرای قانون و روند ارائه درخواست‌ها و پاسخ‌ها از سوی مردم و دستگاه‌ها از تیرماه ۹۶ سامانه‌ای به نشانی الکترونیکی: foia.iran.gov.ir را راه‌اندازی و در دسترس عموم قرار داده و تاکنون تعداد ۵۶ شهرداری از سراسر کشور به این سامانه پیوسته است، اما هنوز با شرایط مطلوب فاصله بسیاری وجود دارد و لازم است مدیران شهری در یک اهتمام ملی و هم‌افزا، با پیوستن به سامانه مذکور، سازوکارهای شفاف‌سازی امور در سازمان متبوع خود را تقویت بخشند.
پیوستن ۶۳۸ دستگاه اجرایی به سامانه دسترسی آزاد به اطلاعات
بنا بر آخرین اطلاعات سامانه کمیسیون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، از مجموع دستگاه‌های مشمول این قانون در قوای سه‌گانه، شهرداری‌ها و سایر نهادها و موسسات عمومی و خصوصی، تاکنون ۶۳۸ دستگاه به این سامانه پیوسته است.
شهروندان می‌توانند برای ثبت نام به این سامانه مراجعه و درخواست‌های خود از نهادهای متصل به سامانه را ثبت کنند و دستگاه‌ها مطابق ماده ٨ قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، موظفند در سریع‌ترین زمان ممکن و ظرف حداکثر ۱۰ روز پاسخ درخواست‌ها را در حساب کاربری سئوال کننده درج کنند.
دستگاه‌ها و موسسات مشمول قانون انتشار موظف به بارگذاری اطلاعات زیر در درگاه هستند
براساس اعلام دبیرخانه کمیسیون سامانه قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، مؤسسات مشمول این قانون علاوه بر الزامات فوق، براساس ماده ۷ آیین‌نامه اجرایی موظفند اطلاعات زیر را در درگاه خود بر اساس ضوابط، طراحی، درج و امکان دسترسی بر خط و ۲۴ ساعته در هفت روز هفته را برای مراجعان فراهم نمایند:
الف- شرح وظایف و الزامات قانونی.
ب- قوانین و مقررات حاکم بر فعالیت های مؤسسه.
پ- ساختار سازمانی و وظایف هر پست تا پایین ترین سطح سازمانی.
ت- فهرست کلیه مدیران سازمان به همراه تلفن ثابت و رایا نامه (ایمیل) سازمانی ایشان.
ث- فهرست و امکان دسترسی به کلیه نهادهای تابعه و بالادست.
ج- صفحه اعلام اعتراض به فعالیت های مؤسسه، واحد تابعه یا کارکنان (ایجاد سامانه دریافت تلفنی یا پیامکی یا رایانامه (ایمیل) داخلی برای اعلام اعتراض ضروری است.
چ- طرح های تملک دارایی سرمایه ای مؤسسه به همراه گزارش آخرین وضعیت پیشرفت آن‌ها.
ح- صفحه اعلام نیازمندی های مناقصات و مزایده ها و اعلام آخرین وضعیت آن‌ها.
خ- شناسنامه کلیه خدمات قابل ارایه مؤسسه به همراه متولی پاسخگویی هر خدمت.
د- فرآیند ارایه هر خدمت به همراه کلیه نیازمندی های مربوط.
ذ- زمان بندی ارایه خدمات و فهرست و شیوه دسترسی به کارکنان پاسخگوی خدمات.
ر- اعلام شیوه های ارایه خدمت در صورت برون سپاری از طریق دفاتر پیشخوان خدمات و تعهدات ایشان.
ز- ایجاد صفحه راهنمای پیش خوان و سؤالات مکرری که از مؤسسه شده و پاسخ های مربوط.
ژ- ایجاد صفحه پیگیری خدمت یا درخواست اطلاعات به همراه اطلاعات فرآیند طی شده برای ارایه خدمت.
س- گزارش زمان هایی که پیش خوان جهت به روز رسانی یا مسایل فنی از دسترس خارج می شود یا شده است.
ش- اطلاعات مربوط به وظایف مؤسسات عمومی مشمول قانون که مطابق قوانین و مقررات کشور ارایه آن الزامی است.