به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه ایران، این روزها شایعات زیادی در خصوص برنامه جدید فرابورس برای ساماندهی به حراج ها در بازار پایه و مدیریت این بازار مطرح می شود، این در حالی است که پیش از اجرایی شدن دستورالعمل جدید، فراخوانی توسط فرابورس و کانون ها به منظور ارائه نظرات کارشناسی و بررسی دستورالعمل جدید داده شده بود.
پس از تجمیع کلیه نظرات کارشناسان و فعالان بازار سرمایه و تایید کلیات موضوع در شورای عالی بورس، دستورالعمل مربوطه نهایی و لازم الاجرا شده است.
پس از بررسی های انجام شده و در راستای سامان دهی به بازار پایه و حفظ حقوق سهامداران همه نمادهای مندرج در بازار پایه در پایان جلسه معاملاتی روز چهارشنبه (۱۳ شهریور ۱۳۹۸) متوقف و نمادهای معاملاتی پس از انجام عملیات فنی و انتقال به تابلوهای مربوطه، در روز دوشنبه (۲۵ شهریور ۱۳۹۸) مجدداً قابل معامله خواهند بود.
هر هفته برای هر کدام از این تابلوها نیز یک حراج معاملاتی در روز دوشنبه از ساعت ۱۲ تا ۱۲ و ۳۰ دقیقه انجام می‌شود که روزهای حراج، بنابر پیشنهاد فرابورس قابل افزایش است.
شاهین چراغی، از کارشناسان بازار سرمایه که معتقد بر اجرایی شدن این دستورالعمل است در گفت و گو با پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) گفت: عملیاتی شدن این دستورالعمل سبب حفظ سرمایه سهامدارانی است که در بازار پایه سرمایه گذاری کرده اند.
پیش از این نیز اطلاع رسانی لازم برای خروج سهامدارانی که تمایل به فروش سهام بازارپایه خود داشتند، شده بود تا این گروه از سهامداران فرصت کافی برای این کار را داشته باشند که برای اجرایی شدن دستورالعمل جدید با مشکلی مواجه نشوند.
این عضو شورای عالی بورس در خصوص تایید کمیته فقهی در این زمینه گفت: بازنگری قوانین بازارپایه فرابورس با تایید کمیته فقهی انجام شده و اجرایی می شود تا التزام‌بخشی برای بازار سرمایه داشته باشیم.
چراغی با تاکید بر اینکه حسب دستور وزیر اقتصاد و برای جلوگیری از تضییع حقوق سهامداران، نظرات تمام فعالان بازار گرفته شد، گفت: اجرای دستورالعمل نیز به تعویق افتاد تا سهام داران فرصت لازم برای خروج از سهام بازار پایه را داشته باشند. بر این اساس و همچنین اطلاع رسانی های صورت گرفته توسط فرابورس و سازمان بورس، فرصت کافی برای خروج از نمادهایی که رشد قیمت آنها هیچ سنخیتی با ارزش ذاتی سهم ندارد، به سهام داران حقیقی داده شده بود.
پاسخ به یک شایعه
این کارگزار بازار سرمایه در خصوص این شایعه که از اجرایی شدن نوبتی تابلوها حکایت می کند، پاسخ داد: اجرای مقررات در هر سه تابلوی زرد، نارنجی و قرمز به طور همزمان انجام می شود. با توجه به درج بالغ بر ۱۸۲ ناشر در بازار پایه، ۱۲۵ شرکت بر اساس طبقه بندی اعلام شده بر اساس دستورالعمل جدید در تابلوی زرد درج خواهند شد، همچنین ۴۲ شرکت را در تابلوی نارنجی و ۱۴ شرکت را در تابلوی قرمز خواهیم داشت.
چراغی در خصوص نحوه انجام معاملات افزود: در هر یک از تابلوهای معاملاتی در هر هفته حداقل یک حراج معاملاتی برگزار می شود که روز دوشنبه هر هفته برای حراج پایانی آن هفته، تعیین و اعلام شده است. به این شکل که از ساعت ۱۲ تا ۱۲ و ۳۰ دقیقه دوشنبه ها برگزار می شود؛ در این فاصله سفارش‌گیری در یک دامنه ای انجام می‌شود که دو برابر دامنه عادی نوسان قیمتی خواهد داشت.
وی ادامه داد: دامنه ای که برای نوسان هر یک از تابلوها در نظر گرفته شده است، برای تابلوی زرد ۳ درصد، تابلوی نارنجی نوسان ۲ درصد و در تابلوی قرمز دامنه نوسان یک درصد است. دامنه های تعیین شده دامنه قیمتی برای نوسان روزانه نیست بلکه نوسان بین دو حراج (یا یک هفته کاری معاملاتی) را اجازه می‌دهد. به این شکل که از ساعت ۸ و نیم روز دوشنبه تا ساعت ۱۱ و نیم این روز، دامنه نوسان بر اساس میزان تعیین شده برای هر کدام از تابلوها بر مبنای قیمت پایانی هفته گذشته خواهد بود.
چراغی اضافه کرد: در روز دوشنبه ساعت ۱۲ که ساعت سفارش گیری جدید انجام یم شود، دامنه ها دوبرابر خواهند شد (تابلوی زرد دامنه ۶ درصدی، تابلوی نارنجی دامنه ۴ درصدی و تابلوی قرمز با دامنه ۲ درصدی) سفارش گیری می کنیم و راس ساعت ۱۲ و ۳۰ دقیقه یک حراج پایانی انجام می شود. کل برایند معاملات آن روز (دوشنبه) به عنوان قیمت پایانی استخراج می شود و مبنای نوسان تا هفته بعد در دامنه های ۳، ۲ و یک درصد قرار می گیرد.
امکاناتی برای بازارگردانان
این کارشناس بازار سرمایه در خصوص نکته قابل تامل دیگری که در دستورالعمل جدید اضافه شده است، گفت: بازیگران بازارپایه عموما اشخاص حقیقی هستند و از این رو فعالیت شخصیت های حقوقی، نهادی و افراد حرفه ای در بازار پایه بسیار کمرنگ است. در این راستا هیات مدیره سازمان در جهت ارتقا سطح فعالیت برای گروه های نهادی، اجازه داده تا صندوق های بازارگردانی بتوانند در نمادهای بازار پایه هم امکان بازارگردانی داشته باشند.
وی افزود: در این راستا امکاناتی به بازارگردان‌داده شده است، از جمله اینکه بازارگردان می تواند دامنه نوسان نماد را به طور هفتگی به طور دو برابر تا سقف پنج درصد تغییر دهد. همچنین بازارگردانان می توانند به طور روزانه قیمت مرجع نماد را هم تعیین و به فرابورس اعلام کنند و از این طریق مبنای قیمت روزانه، قیمت مرجع باشد که بازارگردان به فرابورس اعلام کرده که این مبنا به عموم هم اعلام خواهد شد.
پیشتر، مدیر عامل فرابورس ایران نیز یکی از ظرفیت‌های خوب گنجانده شده در دستورالعمل جدید بازار پایه را امکان فعالیت بازارگردان در بازار پایه دانسته و گفته بود: برای نخستین بار ظرفیتی متناسب با استانداردهای جهانی در خصوص فعالیت بازارگردانی ایجاد شده است، به این شکل که قیمت ابتدایی صبح هر روز معامله را بازارگردان تعیین می‌کند و دامنه نوسان بر اساس قیمت تعیین‌شده توسط بازارگردان مشخص خواهد شد.