رایزنی ها و تحرکات دیپلماتیک میان مقامات ایران و کشورهای اروپایی در حالی دور تند خود را سپری می کنند که طیف های مختلف رسانه های کشور تحلیل های متفاوتی را در این باره ارائه می دهند.
به طوری که رسانه های اصلاح طلب ضمن استقبال از این تلاش ها تاکید کردند که اروپا باید تا اتمام اتمام ضرب الاجل ایران برای برداشتن گام سوم اینستکس را عملیاتی کند و ضمنا فروش نفت ایران را پوشش دهد. این رسانه ها در همین راستا نشست وزرای خارجی اروپا در هلسینکی را نیز در کانون توجه قرار دادند.
در مقابل رسانه های منتسب به جریان اصولگرایی ضمن ابراز بدبینی نسبت به تلاش های کشورهای اروپایی، اینستکس را نوعی استراتژی فریب قلمداد کردند(کیهان) و نوشتند اروپا در کنار آمریکا قرار دارد.(جوان)
رسانه های اصلاح طلب
این رسانه ها همچنین مباحث مربوط به مذاکره میان ایران و آمریکا را با محوریت سخنان اخیر روحانی و نیز واکنش های مخالفان داخلی و خارجی دولت پیگیری کردند. تقدیر از عملکرد ظریف در عرصه دیپلماسی علیرغم موانع موجود از جمله تحریم وی از سوی آمریکا دیگر محور مطرح شده از سوی این رسانه ها است.
گام های برجامی ایران و اقدامات اروپا
شرق در گزارشی نوشت: طرف اروپایی اصرار دارد که در وهله اول، ایران مرحله سوم کاهش تعهدات برجام را انجام ندهد و سپس مرحله دوم و اول را هم به شرایط قبل بازگرداند. در قبال این اقدام ایران، طرف‌های فرانسوی می‌گویند پنج تا ۱۵ میلیارد دلار را به اینستکس تزریق می‌کنند.
در همین رابطه محمود واعظی رئیس دفتر رئیس‌جمهور روز چهارشنبه در حاشیه جلسه هیئت دولت در جمع خبرنگاران از اعزام گروهی اقتصادی به کشور فرانسه به منظور انجام مذاکره برای اجرائی‌نشدن گام سوم کاهش تعهدات برجامی خبر می‌دهد. او اگرچه سخن‌گفتن درباره جزئیات پیشنهاد فرانسه پیش از دستیابی به توافق را کار صحیحی نمی‌داند اما همین که از سفر گروه اقتصادی ایران به فرانسه در هفته پیش‌رو خبر می‌دهد، نشان می‌دهد که اروپایی‌ها قصد دارند با عمل‌کردن به بخشی از وعده‌های اقتصادی خود، ایران را از اجرائی‌کردن گام سوم کاهش تعهدات برجامی، منصرف کنند. آنها تلاش می‌کنند از این طریق ایران در برجام باقی بماند.
الیاس حضرتی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با شرق حجم منابع مالی تزریق‌شده به اینستکس (سازوکار مالی ویژه اروپا) و فروش نفت را جزء محورهای گفت‌وگو می‌داند.
شرق همچنین به نقل از دیپلماسی ایرانی برگردانی از یادداشت پایگاه اینترنتی "پراجکت سیندیکت" منتشر کرده که در بخشی از آن آمده‌است: پیشنهاد مکرون برای ایجاد یک خط اعتباری جدید برای ایران می‌تواند موضع میانه‌روها در ایران را تقویت کند، اما اگر اروپایی‌ها نتوانند اینستکس را راه‌اندازی کنند، اعتبار مکرون زیر سؤال خواهد رفت. در هر حال، هدف باید ترغیب ایران به تحمل شرایط تا بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده در نوامبر ۲۰۲۰ باشد.
دیاکو حسینی، مدیر برنامه مطالعات جهانی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری درباره اینکه اگر اروپایی‌ها بتوانند تعهدات خود را عملی کنند، آیا ایران به سمت اجرای گام سوم نخواهد رفت؟ به ایسنا گفت: گام‌هایی که تاکنون از سوی ایران برداشته شده در حقیقت برای فشار به اروپا برای اجرای تعهدات آن‌هاست نه برای فشار به آمریکا، اگر اروپایی‌ها در زمان باقی مانده بتوانند اینستکس را به مراحل قابل قبولی برسانند و بنیان حقوقی آن را به شکلی پیش ببرند و همچنین این اطمینان را به ایران بدهند که به سرعت عملیاتی شود و مقداری از خسارت خروج آمریکا را جبران کنند، ایران در مرحله نخست می‌تواند اجرای گام سوم را به تعویق اندازد.
این کارشناس ارشد مسائل استراتژیک همچنین اظهار کرد: البته اگر در مرحله بعد ایران به این نتیجه برسد که اروپایی‌ها واقعا به تعهدات خود در قالب توافق‌های گفته شده عمل کردند، می‌تواند اجرای گام دوم خود را هم متوقف کرده و به وضعیت سابق برگرداند و چه بسا در صورت استمرار هم امکان بازگشت به شرایط اولیه وجود دارد.
مایکل تی کاکیک، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه استیفن آستین در گفتگو با ایلنا اظهار داشت: در مورد تلاش محدود اروپا در مقابل آمریکا در مورد ایران گفت: اروپا مخالف ترامپ است اما نمی‌تواند از همکاری با آمریکا چشم بپوشد بنابراین محتاطانه گام برمی‌دارد عدم حضور در ائتلاف دریایی و اینستکس نشان از مخالفت اروپا با آمریکاست هر چند که این تلاش‌ها محدود و ناچیز است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: اینستکس به دلیل اینکه کالاهای تحریمی را شامل نمی‌شود نمی‌تواند به اقتصاد ایران کمک کند اینستکس باید بتواند فروش نفت ایران را پوشش دهد.
نشست وزرای خارجی اروپا در هلسینکی
به گزارش روزنامه ابتکار فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا روز جمعه طی نشست غیررسمی وزرای امور خارجه این اتحادیه در هلسینکی با اشاره به تلاش کشورهای اروپایی برای حفظ برجام به خبرنگاران گفت: نقش من حفظ اجرای کامل توافق‌های موجود است. اگر بتوانیم در ورای آن به چیز دیگری دست یابیم، از این مسئله استقبال می‌شود.
عبدالرضا فرجی راد سفیر اسبق ایران در مجارستان در گفتگو با آرمان ملی در خصوص اهداف نشست اخیر وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا در هلسینکی اظهار داشت: نشستی که در هلسینکی برگزار شد نشستی اروپایی بود. به نظر می‌رسد اروپایی‌ها با توجه به فشارهایی که تحمل کرده‌اند برای اولین بار است که خودشان تصمیماتی را اتخاذ کرده که براساس آن بتوانند به نوعی از زیر بار فشارهای آمریکایی‌ها خارج شوند. مدتی است که آمریکایی‌ها به اروپایی‌ها و سایر کشورها فشار وارد می‌کنند تا برای به اصطلاح تامین امنیت کشتیرانی و اسکورت کشتی‌های تجاری حضور پیدا کنند هر چند از میان کشورهای منطقه فقط بحرین از آن استقبال کرده است. اروپایی‌ها قصد قرار گرفتن زیر چتر ترامپ را ندارند. ترامپ برای اروپایی‌ها شخصیتی است که به دلیل مواضع ضد و نقیضش قابل اعتماد نیست. بنابراین اروپا با طرح مساله امنیت کشتیرانی اروپایی به دنبال آن است تا استقلال عملکردش را در برابر آمریکا حفظ کند. تا بدین وسیله به ائتلاف آمریکایی‌ها نپیوندد. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت مساله تامین امنیت دریایی فرار از فشار آمریکایی‌هاست. به نظر می‌رسد اجلاس هلسینکی فشاری است تا رهبری دریایی را در خلیج فارس بر عهده گیرد.
به نوشته شرق به نقل از "پراجکت سیندیکت" اروپایی‌ها باید خلیج فارس را از نزدیک زیر نظر بگیرند. حتی اگر اروپایی‌ها نمی‌خواهند یک نیروی دریایی مشترک را سازماندهی کنند، باز هم مجبورند یک استراتژی کاهش درگیری برای زمان درگیری احتمالی ایالات متحده یا ایران در نظر بگیرند. برگزاری یک کنفرانس دریایی با حضور ایران می‌تواند اولین گام محتاطانه در این زمینه باشد.
مذاکره میان ایران و آمریکا
«محمد هاشمی رفسنجانی»، رئیس اسبق سازمان صداوسیما و عضو پیشین مجمع تشخیص مصلحت نظام به آرمان ملی می گوید: من معتقدم منافع ملی بر هر چیزی ارجحیت دارد. یعنی اگر منافع ملی ایجاب کند رئیس‌جمهور حتما باید به دیدار رئیس‌جمهور آمریکا برود و از منافع ملت ایران محافظت کند... آقای روحانی شروطی را برای دیدار با رئیس‌جمهور آمریکا قرار دادند که بسیار مهم است. تحقق پیش شرط‌های لازم برای دیدار میان روسای جمهور ایران و آمریکا طبعا تحقق منافع ملی ایران را در پی دارد و در نتیجه مشکلی برای دیدار یا مذاکره وجود نخواهد داشت. اصولا نظام جمهوری اسلامی ایران نه با کسی سر جنگ دارد و نه خواهان تشنج و تنش در منطقه است. نظام ما می‌خواهد با همه کشورهای جهان تعامل سازنده داشته باشد، جز با اسرائیل غاصب که منطقه را دچار آشوب کرده و با غصب حق ملت فلسطین به حیات خود ادامه می‌دهد. با بقیه جهان ما مشکل غیرقابل حلی نداریم. می‌خواهیم با حفظ اقتدار، منافع ملی و احترام متقابل تعامل با جهان را ادامه دهیم. اینها جزو منشور سیاست خارجی ایران است و اگر شرایط مطرح شده وجود داشته باشد، اشکالی بر مذاکره و دیدار رئیس‌جمهور با سران دیگر کشورهای جهان وارد نیست.
به گفته وی حتی امام خمینی(ره) هم نفرمودند که تا ابد با آمریکا مذاکره نمی‌کنیم و کاری با آن کشور نداریم. حضرت امام تاکید داشتند که آمریکا اگر آدم باشد ما با آن کشور رابطه برقرار می‌کنیم. این یعنی امام خمینی(ره) نیز رابطه با آمریکا بر اساس منافع ملی را برای همیشه منع نکرده بودند.
منصور حقیقت پور، مشاور امنیت ملی رئیس مجلس شورای اسلامی در گفتگو با تارنمای نامه نیوز تصریح کرد: موضوع مذاکره با آمریکا را دولت به ما هو دولت نمی تواند تصمیم گیری کند. حد دولت این نیست. این موضوع باید زیر نظر مقام معظم رهبری در شورای عالی امنیت ملی تصمیم گیری شود، هر تصمیمی اتخاذ شد و اجرای آن را به دولت محول کردند، دولت آن را اجرا کند چون شاید دبیر شورای عالی امنیت ملی مسئول اجرای تصمیم شود. در مجموع اینکه مذاکره بشود یا نشود، در چه سطحی مذاکرات باشد، در شورای عالی امنیت ملی تصمیم گیری خواهد شد.
دیاکو حسینی، در گفتگو با ایسنا تاکید کرد: تا جایی که به ایران ارتباط پیدا می‌کند، نکته اصولی این است که ایران تحت هیچ شرایطی تا زمانی که تحریم‌ها اعمال می‌شوند حتی با طرف آمریکایی آمادگی گفت‌وگو ایجاد نخواهد کرد. اما در عین حال این امکان وجود دارد که به راه حل‌های بینابینی بتوان رسید.
این تحلیل‌گر ارشد مسائل بین‌الملل همچنین بیان کرد: در واقع اگر ترامپ متوجه شود، روش آنها در ارتباط با ایران شکست خورده است، می‌تواند از فرصتی که شاید در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد وجود دارد، استفاده کند و ابتکارهایی را به خرج دهد تا اینکه شرایط را برای دستیابی به یک گفت‌وگوی اصولی یا پیش مذاکره اصولی، فراهم کند اما باید ببینیم آیا امکان رسیدن به یک تفاهم در آینده نزدیک وجود دارد یا خیر؟
در بخشی از یادداشتی که در تارنمای خبرآنلاین منتشر شده آمده است: بدیهی است ایران و آمریکا از نظر تاکتیکی، روحانی برای مناسب سازی وضعیت بین المللی ایران و ترامپ برای نیاز انتخاباتی داخلی به گفتگونیاز مبرم دارند ولی هر دو آنها می بایست بر مخالفت های داخلی چه مشاورین و چه جناح های مخالف فائق آیند. (این یادداشت در روزنامه مردمسالاری نیز بازنشر شده است)
مخالفان مذاکره میان ایران و آمریکا
تارنمای انتخاب به نقل از رای الیوم مشخص است که میانجی گری فرانسه با اشاره رئیس جمهور آمریکا اتفاق افتاده و نشان دهنده تنگنای ایالات متحده است که می تواند آن را به سمت جنگی ناخواسته بکشاند. از سوی دیگر، صحبتهای حسن روحانی در مورد احتمال مذاکره، برای یافتن راه حل سیاسی، در صورت رفع تحریمهای ظالمانه، نیز موجی از خوش بینی ایجاد کرد؛ صحبتهایی که البته با انتقادات گسترده ای از سوی اصولگرایان رو به رو شد. گشایش اندکی که توسط دیپلماسی فرانسوی محقق شد، باعث نگرانی اصولگرایان در ایران شد؛ همانطور که این موضوع نگرانی اسرائیلی ها و برخی هم پیمانان عرب آن را نیز در پی داشت، که برای مقابله نظامی آمریکا و ایران عجله داشتند.
همچنین به نوشته روزنامه اعتماد امروز تنها کابوس اسراییل، نوعی از آتش‌بس میان واشنگتن و تهران است. در شرایطی که تلاش‌های اسراییل برای امنیتی‌سازی دوباره پرونده ایران به نتیجه‌ای نرسیده است، تلاویو نگران روزی است که خبر برسد گشایشی در پرونده تنش میان ایران و امریکا رخ داده است. دو روحیه غیرقابل پیش‌بینی و تاجر مآب بودن دونالد ترامپ عملا نخست‌وزیر رژیم اسراییل را نگران نزدیکی ناگهانی به تهران کرده است... برهمین اساس زمانی که هفته گذشته خبر رسید محمدجواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان خود در قالب سفری از پیش تعیین نشده به بیاریتز در فرانسه می‌رود تا در حاشیه دیدارهای سران گروه ۷، رایزنی‌های برجامی را با فرانسه، بریتانیا و آلمان ادامه دهد، زنگ‌های خطر در تلاویو به صدا درآمد.
به نوشته اعتماد «اکسیوس» رسانه امریکایی که در دو سال اخیر افشاگری‌های بسیاری درباره معادله‌ها و معامله‌های پشت پرده دولت ترامپ داشته در تازه‌ترین افشاگری‌اش از ترس نتانیاهو از دیداری میان امریکا و وزیر خارجه ایران در حاشیه نشست گروه ۷ خبر داده است. براساس این گزارش، زمانی که محمد جواد ظریف در راه برای رسیدن به بیاریتز بود، بنیامین نتانیاهو و تیم او تلاش کردند با یافتن دونالد ترامپ مطمئن شوند که قرار نیست دیداری میان رییس‌جمهور امریکا و وزیر خارجه ایران صورت بگیرد.
اعتماد افزود: با وجود نگرانی‌های اسراییل و تلاش‌های این رژیم برای معکوس کردن مسیر تنش‌زدایی نسبی از رابطه ایران و امریکا که این رژیم فکر می‌کند در جریان است، تهران تاکید دارد از مذاکره با دولت ترامپ در سایه تحریم‌ها و سیاست فشار حداکثری خبری نخواهد بود.
عملکرد ظریف در عرصه دیپلماسی ایران
ایلنا در یادداشتی نوشت: وزیر امور خارجه کشورمان در تاریخ دهم مرداد ماه از سوی ایالات متحده در لیست تحریم قرار گرفت تا دیپلماسی ایران تحت تاثیر قرار گیرد، این در حالی است که وی با سفر روز دوشنبه به روسیه، وارد دهمین مقصد تور دیپلماسی خود از زمان تحریم خواهد شد. محمدجواد ظریف که هنری کیسینجر، وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی پیشین ایالات متحده از او با عنوان «دشمن قابل احترام» نام برده؛ این روزها با مقبولیت خود در فضای بین‌الملل و دیپلماسی فعال، هژمونی ابرقدرت را زیر سوال برده است..
این خبرگزاری همچنین به نقل از مایکل تی کاکیک نوشت: سیاست آمریکا را درگیر اختلافات شخصی دانست و گفت: ترامپ اختلافات شخصی را درگیر سیاست کرده است مثلا تحریم ظریف همین را نشان داد. ظریف چون دعوت کاخ سفید را نپذیرفته بود تحریم شد. ظریف یک دیپلمات برجسته است که مذاکره را بلد است و قابل احترام است. ظریف می‌تواند آمریکا را به کاهش تنش ترغیب کند.
خبرگزاری ایسنا نیز به نقل از مدیر برنامه مطالعات جهانی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری نوشت: آقای ظریف هنوز در خط مقدم دیپلماسی ایران قرار دارد و دارای تمام اعتبارهای لازم است، آن‌هم برخلاف تبلیغاتی که پمپئو و اطرافیانش درصدد القای آن بودند. در واقع تحریمهای ظریف هیچ تاثیری بر عملکرد وی در ارتباط گرفتن هم با اروپا و هم با آسیا نداشته است و خود این تحرکات دیپلماسی نشان‌دهنده دشوار بودن کار آمریکا است برای این که بتواند اجماعی را علیه ایران برای اهداف خودش ایجاد کند تا همین جا هم می‌توانیم نمره مثبت به این فعالیت دیپلماتیک آقای ظریف بدهیم.
سخنان روحانی درباره اختیارات دولت
همدلی در یادداشتی با اشاره به سخنان اخیر رئیس جمهوری درخصوص اختیارات دولت نوشت: براساس نشانه‌هایی که رئیس جمهور ارائه کرده است، گویا قرار نیست برای برجامی که روحانی سعی دارد با تلاش‌های تیم دیپلماتیک خود از حال کما بیرون بیاورد و جانی دوباره به آن ببخشد، اتفاق خاصی بیفتد تا به گفته رئیس دولت دوازدهم گشایشی در معیشت و زندگی و کار مردم رخ دهد. نمونه بارز این ناامیدی روحانی، آتش‌باری شدید رسانه‌های مخالف برجام در روزهای اخیر است که با تشدید فشارها، جلوی هر نوع فعالیتی که باعث شود روحانی با کارنامه بهتری دولتش را به پایان ببرد و برجام را زنده کند، می‌ایستند. روحانی وقتی عرصه را بر خود تنگ می‌بیند، مجبور است به صورت تلویحی یا تصریحی به مردم بگوید که دولتش چون اختیار اندکی دارد، توان حل مشکلات معیشتی هم از سوی رئیس آن ممکن نیست. با این روند گویی رئیس دولت دوازدهم از زنده‌سازی برجام قطع امید کرده است و فکر می‌کند مشکلات مردم به همین صورت تا پایان دولت او ادامه خواهد یافت.
به نوشته این روزنامه البته شکی نیست تا زمانی که مخالفان دولت قوی‌تر از رئیس او باشند و هر تریبونی به جای روحانی سخن بگوید و تصمیم‌های کلان کشور در تریبون‌های کوچک ادارات و سازمان‌ها یا نهادهایی در این شهر و آن شهرستان، برای رئیس جمهور تعیین تکلیف کنند، امید گشایشی در کار برجام واقعا دور از دسترس خواهد بود.
رسانه های اصولگرا
رسانه های منسوب به این جریان سیاسی امروز نیز در ادامه واکنش های خود علیه سخنان روحانی درباره مذاکره، همچنان به انتقاد پرداختند. این رسانه ها در همین راستا کل عملکرد دیپلماتیک دولت را زیر سوال بردند.
سخنان روحانی درباره مذاکره
مدیرمسئول روزنامه جوان در ستون سرمقاله بااشاره به سخنان روحانی در خصوص مذاکره نوشت: زمان‌شناسی توصیه می‌کند که چنین اظهاراتی از رئیس‌جمهور ما سم مهلک است، زیرا آنان مشغول مطالعه محاسبات ما و هر لحظه به دنبال به هم ریختن این محاسبات هستند. این بدان معنا نیست که شرایط اداره کشور سخت نیست، اما بدان معنی هم نیست که دولت دنبال حل مسئله است و بقیه از سر سیری سخن می‌گویند، بلکه براساس هزینه- فایده دو گزاره سازش- مقاومت بدون وجود گزینه سوم است. چه زمانی روحانی آمادگی خود برای مذاکره را اعلام کرد؟ زمانی که فرانسوی‌ها می‌خواهند فشار ما از طریق بازگشت هسته‌ای– با هدف بازگشت امریکا به برجام – را در ریل دیگری ببرند و مسیر مرگی را نشان می‌دهند که داوطلبانه وسوسه تب را پذیرا گردیم. اما شیب حرکت کشور که در بیان اجزای مختلف دولت نیز مشهود است امید را نشان می‌دهد. یعنی اکنون در حال حرکت به سمت پیدا کردن خود و ارتقای توان «تاب‌آوری» هستیم. بعد از یک جنگ نفس‌گیر، آتش توپخانه دشمن کمرنگ شده است و نیروهای خودی انسجام خود را پیدا کرده‌اند، در چنین شرایطی باید گرانفروشی به غرب راهبرد دولت ما گردد.
کیهان در ستون نگاهی به دیروزنامه های زنجیره ای نوشت: مدعیان اصلاحات از اظهارات اخیر رئیس‌جمهور مبنی بر اینکه «اگر منافع ملی اقتضا کند با هر کسی و در هر جایی مذاکره خواهم کرد» ذوق زده و دچار این توهم شده‌اند که قرار است با مذاکره که مانند سمّ مهلک است، توافق محکوم به شکستشان، دوباره جان بگیرد حال آنکه حدود از یک‌سال و چند ماه است که با خروج آمریکا از برجام، این توافق از بین رفته و تلاش مدعیان اصلاحات برای احیا و البته کوشش چند ماه گذشته آنها برای بزک مرده برجام محکوم به شکست بوده است. مدعیان اصلاحات که رویه و سویه سازش و انفعال گرفته‌اند باید بدانند که هر جا عقب‌نشینی صورت گرفته، دشمن گستاخ‌تر شده و بیش از پیش دست به تهدید و تهاجم زده است چرا که تشدید تحریمهای بی‌سابقه، تحریم سپاه و وزارت خارجه، تجاوز پهپاد جاسوسی و توقیف نفتکش ایرانی و. .. مدلول ادعاست.
خبرگزاری فارس اقدام به انتشار یادداشتی از روزنامه فرامنطقه‌ای رای الیوم کرده است که در بخشی از آن می خوانیم: سران ایران، بخصوص جریان اعتدالگرا و اصلاح‌طلب در آستانه افتادن در دام مشابه اروپایی‌ها هستند. اظهارات چند روز پیش حسن روحانی که در آن از آمادگی خود برای مذاکره با دولت آمریکا در صورت رفع تحریم‌ها سخن گفت، نشان می‌دهد این جریان اصلاح‌طلب در آستانه افتادن در دام اروپایی‌هاست و به محض اینکه بر سر میز مذاکره با ترامپ نشست حتی اگر تضمین‌هایی را برای رفع تحریم‌ها به دست آورد همه برگه برنده‌های خود را از دست خواهد داد، چون عکس‌های این دیدار است که ترامپ با کمک متحدان اروپایی برای به دست آوردنش تلاش می‌کند و اگر هم توافقی حاصل شود، به آن پایبند نخواهد بود. مهلت محدود است و خیلی سریع آن [توافق] را نقض خواهد کرد.
در بخش دیگری از این یادداشت آمده است: اینکه ایران به پای میز مذاکره برود و روحانی با ترامپ که خودش این بحران را ساخته است روبه‌روی هم بنشینند، به معنای کوتاه آمدن ایران در دوئل است و چک سفید امضایی به ترامپ برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آتی می‌دهد.
اقدامات اروپا
کیهان در گزارشی با اشاره به اظهارات «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در درخصوص اینستکس و برجام نوشت: این اظهارات مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا آشکارا نشان می‌دهد که اروپایی‌ها دو سیاست متناقض «اعلامی» و «اِعمالی» را در پیش گرفته‌اند. ادعای آنها، حفظ برجام است و عمل آنها، نقض کامل تعهدات بلکه عمل معکوس آن. تحرکات اروپا در چند مقطع طی ۱۴ ماه گذشته، معطل‌کردن و مهار ایران به جای انجام تعهدات بوده است. آنها در هفته‌های اخیر کوشیده‌اند با تحریف و فریب و تهدید، جمهوری اسلامی ایران را از تلافی بازدارند و ضرب اقدام متقابل ایران را بگیرند. اروپایی‌ها آخرین بار، بسته توخالی اینستکس را جای تعهد خود برای خرید نفت و لغو تحریمهای مالی و بانکی گذاشتند که به اذعان موگرینی اجرای آن زمان زیادی می‌برد! همزمان، انگلیس اقدام به توقیف نفتکش حامل نفت ایران کرد و وزیر خارجه آلمان هم در سفر به تهران مدعی شد اگر درخت برجام میوه نداده، از سایه آن استفاده کنید!
این روزنامه همچنین در ستون دیروزنامه های زنجیره ای نوشت: اروپایی‌ها بارها نشان داده‌اند در راستای بازی پلیس خوب - پلیس بد، دوستان آمریکایی‌ها خود را که یار غار تاریخی آنها بوده‌اند را هرگز تنها نمی‌گذارند چه آنکه چندی پیش مکرون و ترامپ در نشست خبری مشترک بر این گزاره اتفاق نظر داشته و تأکید کردند که در قبال جمهوری اسلامی وحدت راهبردی داشته و تنها تفاوتشان اختلافات تاکتیکی است. سؤال اساسی این است که بعد از خروج آمریکا از برجام، اروپاییان جز همکاری و همراهی با آمریکایی‌ها چه کاری برای برجام کرده‌اند؟ حتی کانال مالی اینستکس که نوعی استراتژی فریب است، صرفاً در راستای اهداف و برنامه‌های آمریکایی است؛ بنابراین چطور می‌شود به آنها خوشبین بود و ابتکار مکرون- روحانی را ابتکاری برای نجات برجام دانست؟
روزنامه جوان نیز در گزارشی متذکر شد: وزیر امور خارجه کشورمان در آخرین اظهارنظر درباره توافق هسته‌ای تأکید کرد که اروپایی‌ها توان یا عزم سیاسی لازم را برای اجرای این توافق ندارند. به نوشته این روزنامه اگر این سخنان محمدجواد ظریف را در کنار سخنان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بگذاریم که اجرای ساز و کار مالی اروپا و ایران موسوم به «اینستکس» به زمان زیادی نیاز دارد، برای چندمین بار روشن می‌شود که اروپا در کنار امریکا قرار دارد.
عملکرد دولت در عرصه دیپلماسی
تارنمای مشرق نیوز در یادداشتی می نویسد: تا همین اواسط بهار سال ۹۷، یکی از شعارهای دولت و حامیان آن، «دانستن زبان دنیا»، «شناخت عرصه بین‌الملی» در مقابل «بی سوادی و ناآگاهی منتقدان» بود، ابزاری که به واسطه آن، در بسیاری از مواقع، کار را از جدل و استدلال به تمسخر و توهین نیز می کشاندند. از زمانی که دانلد ترامپ در بهار ۹۷، به یکباره زیر میز «برجام» زد و به همگان یادآور شد که تئوری‌های شیک «حقوق بین الملل» تا اطلاع ثانوی در «جنگل» عرصه بین‌الملل خریداری ندارد، اما ظاهرا بنا نیست کمی از حق‌به جانبی مدعیان آشنایی با «زبان دنیا» بکاهند. بررسی عملکرد سالیان اخیر این گروه به خوبی گویای این مساله است که برخلاف آنچه ادعا می‌کنند، نه صحنه جهانی را به خوبی می شناسند، نه تحولات جدید بین‌المللی را رصد می کنند و نه حتی از هنر بهره‌گیری از شرایط و حتی بازی‌های دیپلماتیک به موقع، برخوردار هستند.