به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، در حالی که روسیه از روز شنبه آتش بس یکجانبه ای را با گروه های معارض دولت سوریه در استان ادلب و برخی مناطق اطراف آن اعلام کرده بود به یکباره حملات موشکی از مبدائی نامشخص اوضاع را متلاطم ساخت. حدود یک روز بعد ستاد فرماندهی ارتش آمریکا («سنتکام») بیانیه ای منتشر کرد و در آن عنوان داشت که در یک حمله هوایی مقر فرماندهی و نشست چند گروه وابسته به القاعده را با موشک های خود هدف قرار داده است.
منابع خبری در این استان سوریه از کشته شدن ۴۰ تن از تروریست ها و مخالفان دولت بشار اسد به ویژه برخی فرماندهان آن ها خبر دادند.
اگرچه بیانیه پنتاگون بدون ارائه جزئیات این عملیات، تنها به ادامه حملات به گروه هایی که تهدیدی برای ایالات متحده محسوب می شوند اشاره داشت؛ اما گفته می شود ۶ موشکی که از سوی ائتلاف بین المللی به سمت مناطقی در استان ادلب شلیک شده بود اعضای و برخی فرماندهان گروه های شبه نظامی «حراس الدین» و «تحریر الشام» را به کام مرگ فرستاد.
شبکه خبری «سی بی اس نیوز» آمریکا در این زمینه آورده است حمله موشکی ایالات متحده که ده ها تن از اعضای این گروه ها را کشت، با این هدف صورت گرفت تا توانایی ها و تاسیسات گروه های تروریستی را نابود کند و از ظرفیت های آن ها برای انجام حملات و بی ثبات کردن منطقه بکاهد.
در بیانیه سنتکام منطقه شمال غرب سوریه از جمله استان ادلب از جمله قسمت هایی عنوان شده است که هنوز گروه های تروریستی همچون القاعده سوریه از آن به عنوان مکانی امن بهره می برند. به اعتقاد مقام های نظامی آمریکا، رهبران این گروه ها همچنان برای انجام و هدایت فعالیت های تروریستی در منطقه خاورمیانه و حتی فراتر از آن برنامه ریزی می کنند.
به گزارش این شبکه خبری آمریکایی، پس از این حملات عده زیادی از ساکنان محلی به منطقه ای کوچک پناه بردند و حتی برخی از خانواده ها کودکان خود را در تونل های زیر زمینی مخفی کرده اند.
اقدامی مبهم در مسیر پیروزی های دمشق
در واقع آرامش نسبی در ادلب تنها ساعاتی پس از اعلام آتش بس یک طرفه از سوی متحدان دولت سوریه خاتمه یافت و پس از آن اوضاع تاحدودی دگرگون شد. نکته مهم اینجاست که مقام های روسی و ترکیه ای اعلام کردند این حمله موشکی بدون هماهنگی با آن ها انجام شده است.
این حمله دولت آمریکا مورد انتقاد مسکو قرار گرفته و از آن به عنوان مانعی برای تحکیم آتش بس و استقرار صلح در سوریه یاد شده است. ارتش روسیه نیز اعلام کرد این اقدام کاخ سفید باعث برهم خوردن سریع آتش بسی شد که از چند ساعت قبل از آن تاحدودی آرامش را به منطقه آورده بود؛ علاوه بر این حمله سنتکام توافق هایی را که پیش از این میان روسیه و ایالات متحده در زمینه هماهنگی اولیه و جلوگیری از انجام عملیات تنش زا منعقد شده بود ، نیز نقض کرده است.
تارنمای شبکه خبری «الجزیره» به نقل از مقامات وزارت دفاع روسیه اعلام کرد این حمله بدون هماهنگی اولیه با آن ها یا ترکیه صورت صورت گرفت و توافق آتش بس شکننده میان نظامیان روسی و معارضان را هم بی اعتبار ساخت.
به نوشته این گزارش، ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده می گوید این حمله به پایگاه های آموزشی که گروه های وابسته به القاعده، در آن حضور داشتند، صورت گرفته است زیرا القاعده و نظامیان نزدیک به آن در سوریه مسئول حملات و تهدیدات علیه شهروندان آمریکایی، شرکای واشنگتن و غیرنظامیان بی گناه هستند.
یکی از دلایل نارضایتی روسیه آن است این حملات در زمانی صورت گرفت که نیروهای روس هم در ادلب حضور داشتند به همین دلیل روسیه این اقدام را حمله ای از روی بی تفاوتی توصیف کرده است. با این حال مقام های روس تلفات حمله موشکی به معارضان را سنگین ارزیابی کردند.
براساس این گزارش استان ادلب سه میلیون نفر جمعیت داشت که اکنون نزدیک به نیمی از آن ها آواره شده اند. این استان آخرین منطقه مهم در سوریه است که معارضان و برخی گروه های تروریستی نزدیک به القاعده در آن مستقر هستند. گفته می شود گروه‌ها شبه نظامی تحریر الشام، گروه های به اصطلاح جبهه آزادی بخش ملی و اعضای حراس الدین و برخی گروه های سلفی نزدیک به داعش در این منطقه هنوز حضور دارند. بیشتر مناطق سوریه اکنون در اختیار دولت مرکزی دمشق و نیروهای نزدیک به بشار اسد قرار دارد.
خبرگزاری «رویترز» نیز از نارضایتی مسکو از پنتاگون به علت بی توجهی به موضوع اطلاع رسانی پیش از حمله نظامی سخن گفت. این گزارش به نقل از خبرگزاری روسی «تاس» افزوده است براساس توافقی که پیش از این میان نیروهای ائتلاف و روسیه صورت گرفته بود، اینگونه حملات باید پیش از آغاز به اطلاع مسکو می رسید. روسیه حتی هرگونه پرواز هواپیماها بر فراز منطقه ادلب را به دلیل آتش بس متوقف کرده بود.
به نوشته گزارش فوق این دومین آتش بس یک طرفه ای است که در یک ماه اخیر در ادلب و در منطقه شمال غرب سوریه به اجرا در آمده است. براساس گزارش فوق به گفته «بوتینا شعبان» یکی از مشاوران ارشد بشار اسد رئیس جمهوری سوریه، آتش بس اخیر موقتی بود و در راستای راهبرد دمشق برای آزادسازی کامل این منطقه صورت گرفت. وی تاکید کرد تصمیم دولت سوریه این است که نیروهای معارض را شکست بدهد تا نظامیان ترکیه ای هم سوریه را ترک کنند.
از این رو برخی تحلیلگران گمانه زنی دیگری را هم مطرح می کنند. در چند هفته اخیر روند موفقیت هایی که دمشق در مقابل معارضان به دست آورده بود چشمگیرتر شدند به ویژه آنکه برخی از خطوط مواصلاتی این گروه ها به طور کامل قطع شد. در واقع سوریه خود را برای پیروزی نهایی بر تروریست ها آماده می کند. به نظر می رسد آتش بس اخیر نیز یک تاکتیک برای دادن مهلت به تروریست ها بود، اما وقوع حملات هوایی به مرکز تجمع آن ها، تصمیم گیران آن ها را هوشیارتر و احتمال دستیابی به توافقی برای تسلیم شدن آن ها سخت تر می کند. در عمل ممکن است حمله آمریکا با هدف ایجاد اختلال در روند پیروزی های روسیه و سوریه انجام شده باشد.