با شروع ماه محرم در و دیوار شهر در عزای سالار شهیدان حزن آلود و سیاه پوش است. در این روزها که در سفینه نجات به روی شیعیان و محبان اهل بیت (ع) باز شده، هر صنف و قشری در حد امکانات و با توجه به شناخت و آگاهی خود به عزاداری پرداخته و سعی می کنند خود را به امام عدالت خواه شیعه نزدیک کنند.
در این میان، هیات های مذهبی اصلی ترین محل تجمع عزاداران دردانه دخت نبی اکرم(ص) هستند. در همین روزها در هر گوشه شهر و معبر اصلی، بنری از همین هیات ها با معرفی سخنران و مداح آنان چشم را نوازش می دهد.
هیات های بزرگ و کوچک، پیر و جوان نمی شناسند؛ در این جا تنها دلبستگی و وابستگی به مرام امام ظلم ستیزان است که همه را دور هم جمع می کند و چه جایی بهتر از دانشگاه برای عزاداری امامی که به قصد اصلاح امور امت آخرین پیامبر، قیام کرد و دانشگاهی که محل علم و دانش است و وظیفه جهل زدایی، اصلاح گری و ساختن خلیفه الله را بر عهده دارد.
هیات های عزاداری دانشگاه های کشور به خصوص دانشگاه های برتر و برند که مورد استقبال قشر تحصیل‌کرده و همچنین عامه جامعه هستند. در این بین دو هیات دانشگاه امیرکبیر و دانشگاه شریف از جایگاه ویژه ای برخوردارند؛ چرا که دو دانشگاه برتر علمی کشور و محل تجمع نخبگان جوان ایرانی هستند.
با مسئولان هیات های دانشگاه شریف و دانشگاه امیرکبیر گفت و گویی انجام دادیم تا از حال و هوای هیات های این دو دانشگاه و عزاداری های دانشجویان نخبه و درس خوان شریف و امیرکبیر بیشتر مطلع شویم.
هیات دانشگاه شریف برای خود مسئولیت اجتماعی تعریف کرده است
«امین شریفی» دبیر هیات دانشجویی الزهرا(س) دانشگاه شریف روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش در مورد سابقه شکل گیری هیات عزاداری دانشگاه شریف گفت: هیات الزهرا (س) از سال ۱۳۷۶ تاسیس شده است. ایده شکل گیری هیات هم به این صورت بود که جمعی از فعالان مذهبی آن زمان دانشگاه احساس نیاز به این مسئله که هیاتی از بچه های مذهبی و درس خوان دانشگاه تشکیل شود تا هم فضای داخل دانشگاه را تحت تاثیر قرار دهد و بر حومه دانشگاه اثرگذار باشد، پیدا کردند و با توجه به این دغدغه هیات را تاسیس کردند.
وی ادامه داد: از آن سال تقریبا رفته رفته برنامه های مذهبی هیات کامل تر شد و اکنون هیات دانشگاه شریف تقریبا در هم آئین های مذهبی برنامه اجرا می کند. علاوه بر این حضور در فعالیت های خیریه از سوی هیات دانشگاه شریف نیز انجام می شود.
شریفی در مورد استقبال دانشجویان دانشگاه شریف از برنامه های هیات این دانشگاه بیان داشت: هیات الزهرا (س) به خاطر فعالیت فراجناحی و دوری از فضاهای زرد سیاسی توانسته، محبان اهل بیت (ع) را جذب کند. در بین دانشجویان حسن نیتی نسبت به هیات شکل گرفته و حتی در سال ۱۳۸۸ که مسائل سیاسی پررنگ بود، از دو طرف در هیات شرکت می کردند.
دبیر هیات دانشگاه شریف با بیان اینکه حدود ۹۵ درصد کارهای هیات را دانشجویان انجام می دهند، ادامه داد: در محرم برای آشپزی از افراد غیر دانشجو هم کمک می گیریم؛ چرا که خود دانشجویان به تنهایی از پس این کار برنمی آیند، اما بقیه امور دست خود دانشجویان است. رویه هیات دانشگاه شریف هم به این صورت است که اقدامات و برنامه ها به صورتی باشد که همه بتوانند از برنامه ها و محتوای آن ها استفاده کنند؛ چرا که یکی از اهداف هیات دانشگاه شریف اثر گذاری بر مردم اطراف دانشگاه است. در آئین های مختلف مثل اعتکاف هم پذیرای غیر دانشجویان هستیم.
وی در پاسخ به این سوال که تفاوت هیات دانشگاه شریف با هیات های غیر دانشگاهی در چه مولفه هایی است، اظهار کرد: یکی از مواردی که در هیات مدنظر قرار دادیم، تعریف مخاطب است. اولویت خود را در هیات دانشگاه شریف بر جامعه نخبه و فرهیخته گذاشتیم. از این رو بخشی از مخاطبان، دانش آموختگان قدیمی دانشگاه و اساتید دیگر دانشگاه ها هستند.
شریفی افزود: اما این امر باعث نشده که هیات تبدیل به مکانی شود که در آن حرف های ثقیل مطرح شود و مردم عادی نفهمند که چه مسائلی طرح می شود. به سخنرانان تاکید کرده ایم که مطالب باید به نحوی مطرح شود که همه فهم باشد؛ چرا که نمی توانیم مانع حضور مردم در هیات شویم یا شرایطی فراهم کنیم که خود آن ها حضور پیدا نکنند.
دبیر هیات دانشگاه شریف با بیان اینکه سعی کردیم در این هیات بین شعور و شور پیوند برقرار شود، گفت: عزاداری بدون شناخت و آگاهی نمی تواند در راستای اهداف امام حسین (ع) باشد؛ بنابراین سعی کردیم عزاداری در کنار گریه ، آگاهی و اطلاع رسانی نسبت به اهداف امام حسین (ع) هم باشد و عزاداری صرف ملاک نیست.
وی در مورد مولفه هایی که در انتخاب سخنران و مداح مدنظر قرار می گیرد، هم بیان داشت: در انتخاب سخنران اصلا شناخته شده بودن او مهم نبود، بلکه بیشتر سواد و دانشی که سخنران باید از آن برخوردار باشد ملاک انتخاب قرار گرفت. حتی گاه مطرح شده فلان سخنران معروف حضور پیدا کند و حتی خود او هم پیغام فرستاده که حاضر است در هیات دانشگاه سخنرانی کند، اما با توجه به مولفه هیات حاضر به دعوت از او نشدیم. در تشخیص سواد سخنرانان هم از طلبه ها و روحانیونی که با آن ها در ارتباط هستیم، مشورت می گیریم.
وی تصریح کرد: بخشی از سخنرانان ما معروف نیستند و تنها به خاطر باسواد و به روز بودن از آن ها دعوت می کنیم.در بحث مداحی هم این مسئله را در نظر می گیریم. البته از برخی سخنرانان معروف هم استفاده می کنیم.
دبیر هیات دانشجویی الزهرا(س) دانشگاه شریف در پاسخ به سوالی در مورد میزان حضور دانشجویان دانشگاه شریف در مراسم عزاداری، بیان داشت: برخی تصورات در دهه های گذشته مطرح بود که بچه های نخبه خیلی جذب مراسم عزاداری نمی شوند و این نکته تا حدی هم درست بود و یا بعد از حضور در دانشگاه فاصله می گرفتند. اما در سال های اخیر این مسئله کمرنگ شده است و شاهد حضور دانشجویان نخبه در این آئین ها هستیم. البته روی محتوا به شدت نظارت داریم تا مطالب مبنایی و مطابق با واقع مطرح شود و از طرح برخی مطالب بدون سند ممانعت می کنیم.
وی در مورد برنامه های محرم امسال هیات دانشگاه شریف گفت: تقریبا در تمام مناسبت های مذهبی برنامه برگزار می کنیم. در محرم امسال از ۹ تا ۲۱ شهریور مراسم داریم. ۱۰ شب اول حجه الاسلام غلامرضا قاسیمان و سه شب بعدی را هم حجت الاسلام مصطفی رستمیان رئیس نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه ها سخنرانی می کنند؛ همچنین از حضور مداح اهل بیت علیهم السلام حاج محمد رستمی هم استفاده می کنیم.
تربیت و تزکیه دانشجویان اصلی‌ترین هدف دانشگاه امیرکبیر
«پوریا مرتضوی» مسئول امور رسانه ای هیات رهروان شهداء دانشگاه صنعتی امیرکبیر هم در مورد اقدامات این هیات در ماه محرم امسال توضیح داد: هیات دانشگاه امیرکبیر تقریبا همزاد با این دانشگاه و از هیات های قدیمی دانشجویی کشور است. برای محرم امسال از شب اول به مدت یازده شب مراسم عزاداری اجرا می شود که بعد از نماز مغرب و عشاء زیارت عاشورا قرائت می شود و بعد سخنرانی و سینه زنی و در آخر هم اطعام را داریم. حجت الاسلام محمد رضا عابدی سخنران و کربلای امین پویان مداح هیات دانشگاه امیرکبیر هستند و مردم عادی هم امکان حضور در این مراسم را داشته و دارند.
وی با بیان اینکه هیات دانشگاه امیرکبیر برای همه آئین های مذهبی برنامه دارد، ادامه داد: برای اربعین برخی از دانشجویان به کربلا می روند اما برنامه ای هم در دانشگاه با عنوان جاماندگان اجرا می کنیم. همچنین هیات دانشگاه امیرکبیر در ایام فاطمیه هم برنامه های مفصلی اجرا می کند.
مرتضوی اصلی ترین اولویت هیات دانشگاه امیرکبیر را اجرای برنامه های تربیتی و برگزاری اردوهای فرهنگی دانست و ادامه داد: هر سال اردوی مشهد را برای دانشجویان برگزار می کنیم و حدود ۷۸۰ نفر در این اردو شرکت می کنند که نشان دهنده استقبال گسترده دانشجویان از برنامه های هیات است. وقتی ماه محرم هم شروع می شود ما استقبال همه طیف های دانشجویی را از برنامه های هیات داریم. و همه زیر پرچم اهل بیت علیهم السلام جمع می شوند.
وی با بیان اینکه همه امور هیات دست دانشجویان است و 50 نفر از دانشجویان هیات را اداره می کنند، گفت: وجه تمایز هیات دانشگاه امیرکبیر با هیات های بیرون از دانشگاه در این مسئله است که ما در هیات دانشگاه برای خود سنگری تعریف کردیم که باید آن را حفظ و از شعائر دینی در دانشگاه باید دفاع کنیم. ما همواره سعی کردیم هیات را بیشتر در راستای تربیت و خود سازی دانشجویان حرکت دهیم. چرا که دانشجویان سرمایه های کشور هستند و باید بتوانند با تربیت و نگاه حسینی بزرگ شده و به کشور خدمت کنند.
وی در مورد انتخاب سخنرانان هم بیان داشت: ما همواره سعی کردیم از نظر درجه علمی و دانش، سخنرانان ما در حد عالی باشند. و همچنین بتوانند با جوانان ارتباط برقرار کنند. چرا که برخی سخنران ها با جوان ها سخت رابطه برقرار می کنند اما ما سعی کردیم از کسانی استفاده کنیم که بتوانند با جوانان ارتباط بگیرند و دغدغه این مسئله را هم داشته باشند.
وی با بیان اینکه توجه به دین در بین دانشجویان درس خوان بیشتر شده است، گفت: علاوه بر این مسئله، دانشجویان مذهبی هم درس خوان تر شده اند و با اقدامات فرهنگی صورت گرفته این تصور که فرد باسواد نباید به سمت دین برود شکسته شده است. استقبال دانشجویان دانشگاه امیرکبیر از برنامه های هیات این دانشگاه نشان دهنده تغییر نگرش ها نسبت به فعالیت های مذهبی است البته هیات های دانشگاهی هم با دوری از برخی خرافات به این نزدیکی و پیوند مذهب و علم کمک کرده اند./