گروه اطلاع رسانی ایرنا در راستای ایفای رسالت آگاهی بخشی به انعکاس برجسته‌ترین گزارش های روزنامه‌های مختلف با عناوینی چون دولت در مسیر شفافیت، رشد بنگاه‌های کوچک، بهره وری را افزایش می دهد، سهم ایران از بازار سوریه تنها ۳ درصد است!، داستان ناتمام ارزهای گمشده، اثر جنگ تجاری بر ایران، نفتکش دنیا نفتکش آدریان دریا بالاخره کجا می‌رود؟، تراژدی کودک همسری، سکه و مسکن در صدر افزایش قیمت سالانه و نقشه راهی وجود ندارد؟ پرداخته است در ادامه به بازتاب گزیده‌ای از این مطالب می‌پردازیم.
دولت در مسیر شفافیت
روزنامه ایران با انتخاب گزارشی با عنوان دولت در مسیر شفافیت، نوشت: دولت پس از انجام اقدامات لازم در جهت شفافیت در بخش بودجه و پرداخت هایی که از خزانهداری کل کشور انجام می‌شود، دو لایحه را در دستور کار قرار داد؛ «مدیریت تعارض منافع» و «شفافیت». این دو لایحه آن گونه که فریدون نهرینی، معاون امور حقوقی دولت در معاونت حقوقی ریاست جمهوری در گفت وگو با «ایران» عنوان کرد، از راهکارهای مهم پیشگیری از فساد است: «اگر به بخش‌های مربوط به مدیریت تعارض منافع یا شفافیت، درست و شفاف عمل شود جلوی فساد گرفته می‌شود. براساس اصل مدیریت تعارض منافع، فرد ذینفع، از تصمیم‌گیری خودداری کرده و تصمیم را به دیگران واگذار کند. در لایحه شفافیت به دنبال آن بودیم که نه تنها در بخش حقوق و مزایا، بلکه این اصل به همه بخش‌ها تسری یابد تا همه مدیران در همه ارکان و قوا، به تناسب مسئولیت خود به آن عمل کنند. به عبارت دیگر، نه فقط بخش مالی، بلکه مدیران بخش‌های نفتی هم باید حقوق و درآمدهای خود را منتشر کنند.»
در حقیقت با اجرایی شدن این دو لایحه جلوی بسیاری از اتفاقات عجیب و غریبی که در دادگاه‌های فساد نمایان شد گرفته می‌شود اتفاقاتی از قبیل انتخاب مدیران و اعضای هیأت مدیره صوری بدون شایستگی، استفاده از کارت ملی کارتن‌خواب ها از سوی مفسدان در نبود نظارت، شفاف نبودن حساب‌های مختلف شرکت‌ها و بنگاه‌ها و میزان حقوق و دریافتی‌ها و... این دو لایحه مهم اما همچنان در نوبت رسیدگی بهارستان است. ماده ۲۹ قانون برنامه ششم توسعه هم یکی دیگر از موارد پیشگیرانه فساد و شفافیت است. ماده‌ای که بر اساس آن همه دستگاه‌ها باید میزان حقوق و مزایای اعضای خود را در سامانه‌ای وارد کنند تا در معرض عموم باشد. با این وجود به گفته رئیس سازمان اداری و استخدامی تاکنون قوه قضائیه، صداو سیما و برخی سازمان‌ها و نهادهای زیر نظر رهبری اطلاعات خود را وارد این سامانه نکرده‌اند. بر همین اساس و به گفته جمشید انصاری دولت اخیراً ضرب‌الاجلی را تا پایان شهریور ماه تعیین کرده تا این دستگاه‌ها برای وارد کردن دریافتی‌ها خود به سامانه مذکور اقدام کنند. بنابر این به نظر می‌رسد دولت در گام اول رسالت یا مأموریت خود برای ریشه‌کن کردن فساد را رویکرد پیشگیرانه و ایجاد شفافیت برای ممانعت از بروز فساد می‌داند نه نادیده گرفتن ضرورت برخوردهای قضایی با مفسدان.
رشد بنگاه‌های کوچک، بهره وری را افزایش می دهد
روزنامه آرمان ملی با درج گزارشی با عنوان رشد بنگاه‌های کوچک، بهره وری را افزایش می دهد، می نویسد: راه اندازی بنگاه‌های کوچک و متوسط اقتصادی دهه‌هاست که مورد توجه کشورهای توسعه‌یافته قرار دارد. در ایران نیز از زمان اجرای برنامه سوم توسعه توجه به این بنگاه‌ها مورد بازشناسی قرار گرفت و در ادبیات سیاست‌مداران به‌وفور مورد استفاده قرار گرفت. اما اکنون با گذشت حدود ۲۰ سال از آغاز اجرای این برنامه همچنان شرکت‌های بزرگ دولتی و شبه‌دولتی ۸۳ درصد از اقتصاد کشور را در اختیار دارند و در این بین برنامه‌های دولت نیز به سمتی پیش می‌رود که صنایع بزرگ سرمایه بسیار بیشتری را نسبت به صنایع کوچک و متوسط از بین می‌برد. در صورتی که اگر نگاه به آمار بیندازیم متوجه می‌شویم ظرفیت بالقوه صنایع کوچک در اقتصاد ایران به ۲.۵ برابر ظرفیت صنایع بزرگ می‌رسد.
همچنین در صورتی که سرمایه‌گذاری در صنایع بزرگی نظیر نفت، گاز یا پتروشیمی به بیش از ۲۰ برابر بودجه مورد نیاز صنایع کوچک نیازمند است میزان اشتغالی که این صنایع بزرگ می‌آفرینند به‌مراتب کمتر از کارآفرینی صنایع کوچک است. به‌عنوان مثال گزارش‌های موجود از عملکرد دولت‌های نهم و دهم نشان می‌دهد که ۶۷ درصد اشتغال مربوط به صنعت در صنایع خرد جمع شده بود، در حالی که بنگاه‌های بزرگ تنها سهم ۱۲ درصد را از کل اشتغال صنعتی به خود اختصاص داده بودند. از این رو می‌توان گفت که رابطه معکوسی بین بهره‌وری و اندازه بنگاه‌های اقتصادی وجود دارد. با اینکه بسیاری از کشورهای دنیا از طریق راه‌اندازی و رشد بنگاه‌های کوچک و متوسط موفق شده‌اند نرخ بیکاری را تا حد قابل‌قبولی کاهش دهند، اما در ایران همچنان موانع متعددی در این مسیر وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به نبود برنامه‌ریزی مناسب، ریسک بالای سرمایه‌گذاری، انحصار بازار و از همه مهم‌تر خروج صاحبان فعالیت‌های خرد و کوچک از صنایع در سال‌های اولیه اشاره کرد.
سهم ایران از بازار سوریه تنها ۳ درصد است!
روزنامه آفتاب یزد با انتشار گزارشی با عنوان سهم ایران از بازار سوریه تنها ۳ درصد است!، نوشت: آمارها نشان می‌دهد سهم ایران از بازار سوریه تنها سه درصد است. ظرفیت‌های اقتصادی دو کشور می‌گوید می‌توان این سهم را افزایش داد. در چند سال اخیر که دولت و ملت سوریه با تروریسم بین‌المللی مواجه شده‌اند، روابط و تعاملات دو کشور ایران- سوریه عمدتاً از جنبه منافع و مصالح مشترک سیاسی- امنیتی پررنگ‌تر دیده می‌شود، با این حال بررسی‌های آماری نشان می‌دهد در گذشته‌های دور و نزدیک روابط دو کشور علاوه بر سیاست، در زمینه‌های اقتصادی بسیار پررنگ‌تر از وضعیت فعلی بوده است، به‌طوری که میزان صادرات ایران به سوریه در سال ۸۹ بیش از نیم‌میلیارد دلار (۵۱۶ میلیون دلار) بوده که این میزان با کاهش ۶۶ درصدی در سال ۹۶ به ۱۷۲ میلیون دلار و در نیمه اول سال جاری به ۹۲ میلیون دلار رسیده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد برخلاف سیر نزولی مبادلات دوجانبه ایران- سوریه، در این مدت سهم ترکیه از بازار سوریه از حدود ۹ درصد در سال ۲۰۱۰ به بیش از ۲۴ درصد در سال ۲۰۱۷ رسیده است. همچنین بررسی‌های آماری نشان می‌دهد، ایران با سهم حدود سه درصدی از بازار سوریه، پس از کشورهای ترکیه، چین، امارات، مصر، لبنان، کره‌جنوبی و روسیه در رتبه هشتم قرار دارد. از دیگر نتایج بررسی‌ها اینکه سبد صادراتی ایران در اغلب اقلام وارداتی بازار سوریه دارای مزیت بوده و همچنین ظرفیت‌های بلااستفاده‌ای همچون خطوط اعتباری و خدمات بانکی از گذشته بین دو کشور برقرار بوده است که درصورت اجرایی شدن تفاهم‌نامه‌های تجاری و البته وجود اراده لازم در دولتمردان، ظرفیت‌های دوجانبه بار دیگر می‌تواند احیا شود.
داستان ناتمام ارزهای گمشده
روزنامه ابتکار با انتخاب گزارشی با عنوان داستان ناتمام ارزهای گمشده، آورده است: بعد از مدت‌ها بی‌خبری از ارزهای صادراتی، حالا خداحافظی با نصف ارزهای حاصل از صادرات تیتر بسیاری از رسانه‌ها شده است. این در حالی است که بسیاری معتقدند آب ریختهشده جمع نمی‌گردد و نباید منتظر بازگشت ارزهای صادراتی به درون کشور بود. برای نخستین بار، زمستان سال گذشته (۱۳۹۷) بود که وزیر اقتصاد در جلسه شورای گفت‌وگوی دولت با بخش خصوصی گفت که فقط حدود هشت میلیارد دلار از ارزهای صادراتی به کشور بازگشته که از این رقم ۶.۵ میلیارد دلار مربوط به پتروشیمی‌ها و فولادی‌ها می‌شود. بنا بر این آمار، عمده بازگشت ارز حاصل از صادرات از محل محصولات پتروشیمی‌ها و فولادی‌ها بوده و سایر حوزه‌ها همچون صادرات مواد غذایی، کمترین ارزآوری را داشته‌اند. پس از این ماجرا بعد از گذشت چندماه رئیسکل بانک مرکزی از بازگشت حدود ۱۸.۵ میلیارد دلار از مجموع حدود ۴۰ میلیارد دلار ارزهای صادراتی خبر داد که فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد نیز این آمار را تایید کرد. البته باید اشاره کرد که این آخرین آمار اعلام شده است و با توجه به پایان مهلت بازگرداندن ارزهای ناشی از صادرات به نظر می‌رسد که این پرونده را بسته‌اند. این مسئله در حالی مطرح شده است که برخی از کارشناسان اقتصادی معتقدند که آمار دقیقی در دست نیست و تنها بانک مرکزی می‌تواند در این باره ادعایی داشته باشند.
این افراد بر این باورند که یک شب ارزهایی تخصیص داده شد و بخش اعظمی از آنها هدر رفته است و باید به دنبال راهکارهایی بود تا بتوان از اینگونه مشکلات جلوگیری کرد. علاءمیرمحمد صادقی، نایب‌رئیس اتاق تهران با اشاره به در دست نبودن آمار دقیق از میزان بازگشت ارزهای حاصل از صادرات به «ابتکار» گفت: آمار دقیقی در دست کارشناسان درخصوص میزان بازگشت ارزهای صادراتی نیست. اما نکته‌ای که وجود دارد این است که کوتاهی‌هایی صورت گرفته و برخی از افراد ارز حاصل از صادرات خود را به چرخه اقتصادی کشور بازنگرداندند. ما باید توجه داشته باشیم اگر کالایی صادر می‌شود باید ارز آن به کشور بازگردد. دولت هم باید بررسی‌های لازم را داشته باشد تا بتواند ارزهایی که به دست فراموشی سپرده خواهد شد را به چرخه اقتصادی بازگرداند. اکثر تجاری که افراد باسابقه و خبره در این کار هستند تمام تلاش خود را می‌کنند که ارزشان را به درون کشور بازگردانند. این در حالی است که هستند افراد تازه‌کاری که توجهی به امور اقتصادی ندارند و از وارد کردن ارز صادراتی خود به درون کشور خودداری می‌کنند.
اثر جنگ تجاری بر ایران
روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی با عنوان اثر جنگ تجاری بر ایران، نوشت: جنگ تجاری میان دو قدرت اول اقتصاد دنیا، یعنی آمریکا و چین، به مهم‌ترین موضوع اقتصاد جهانی تبدیل شده است. سایه جنگ تجاری میان آمریکا و چین، بر سر بسیاری از اقتصادهای بزرگ و کوچک دنیا سایه افکنده و این موضوع باعث شده بسیاری از کارشناسان، تحلیل‌هایی درباره اثر جنگ تجاری بر هر یک از مناطق اقتصادی دنیا ارائه کنند. سوال مهم این است که این جنگ تجاری تا چه حد می‌تواند اقتصاد ایران را تحت‌تاثیر قرار دهد؟ اقتصادی که به‌دلیل تحریم‌های اقتصادی از یکسو کمترین تعاملات را با یک طرف دعوا یعنی آمریکا دارد، اما از سوی دیگر، به‌دلیل وابستگی انرژی چین به ایران و رقم بالای حجم تجارت ایران با چین، اثرپذیری اقتصاد ایران از این تنش تجاری در برخی موارد قابل توجه خواهد بود. بنابراین به نظر می‌رسد پس‌لرزه‌های این جنگ در اقتصاد ایران نیز مشاهده خواهد شد و می‌توان با بهره‌گیری از استراتژی بهینه، از این جنگ تجاری، غنایمی را کسب کرد.
درباره اثرگذاری جنگ تجاری ایران و آمریکا دو نگاه متفاوت وجود دارد. برخی معتقدند با توجه به حجم پایین اقتصاد ایران در نقل‌وانتقالات بین‌المللی، این جنگ تجاری از لحاظ اقتصادی نمی‌تواند بر اقتصاد کشور اثر قابل‌توجهی داشته باشد، اگر چه شاید تنش‌های سیاسی میان دو ابرقدرت دنیا، باعث شود که از شدت فشارهای سیاسی و تحریمی بر اقتصاد کشور کاسته شود و زمین جدیدی را برای بازی ایران تعریف کند. برخی دیگر معتقدند اقتصاد ایران نیز با توجه به ظرفیت خود می‌تواند در این جنگ تجاری، وضعیتی را تعریف کند، در نتیجه فعل‌وانفعالات اقتصادی بر اقتصاد کشور نیز اثرگذار است. اما این اثرگذاری از چه مسیرهایی می‌تواند اتفاق بیفتد و این مسیرها تا چه میزان در اقتصاد کشور موثر خواهد بود.
نفتکش دنیا نفتکش آدریان دریا بالاخره کجا می‌رود؟
روزنامه مردم سالاری با درج گزارشی با عنوان نفتکش دنیا نفتکش آدریان دریا بالاخره کجا می‌رود؟ می نویسد: مقصد نفتکش گریس ۱ که شش هفته در جبل الطارق توقیف شده بود و بعداً به آدریان دریا تغییر نام داد، به یک معما برای رسانه‌ها و حتی برخی دولت‌ها تبدیل شده است. آخرین خبرها حاکی از این است که این نفتکش روز گذشته، سیستم ارسال سیگنال خود را خاموش کرده و از دید شرکت‌های رهگیری حرکت کشتی‌ها، «محو» شده است! نفتکش آدریان دریا بالاخره کجا می‌رود؟ این نفتکش در حال حاضر کجاست و چرا مقصد این کشتی آنقدر مهم شده که دولت آمریکا به‌معنای واقعی کلمه در حال تعقیب آن است؟ بی‌شک می‌توان گفت که آدریان دریا در حال حاضر معروف‌ترین نفتکش در دنیا است.
نفتکش آدریان دریا، پیش از آن‌که سیستم شناسایی خودکار خود را خاموش و ارسال سیگنال را متوقف کند، در ۴۸ کیلومتری سواحل سوریه و لبنان قرار داشته و به سمت شمال حرکت می‌کرده است.رانجیت راجا، تحلیل‌گر شرکت ریفینیتیو به اسوشیتدپرس گفته است شیوه حرکت نفتکش آدریان دریا شبیه سایر کشتی‌های ایرانی است که وقتی در دریای مدیترانه به نزدیکی قبرس می‌رسند، ارسال سیگنال توسط خود را متوقف می‌کنند. نفتکش آدریان دریا حامل ۲.۱ میلیون بشکه نفت ایران به ارزش ۱۳۰ میلیون دلار است. رانجیت راجا به اسوشیتدپرس گفته است که آدریان دریا به سوریه می‌رود و این نفتکش باید نفت خود را را به کشتی‌های کوچکتر منتقل کند تا بتواند این نفت در بندر تخلیه شود.وب‌سایت تانکر ترَکِر که حرکت کشتی‌ها را رصد می‌کند نیز در توئیتی مدعی شده است که نفتکش آدریان دریا به سوریه می‌رود و گفته است که با اطمینان زیاد می‌تواند گفت که این نفتکش در حال حاضر در آب‌های قلمروییِ سوریه قرار دارد.
تراژدی کودک همسری
روزنامه همدلی با انتشار گزارشی با عنوان تراژدی کودک همسری، آورده است: اسمش را چه باید گذاشت، تجاوز قانونی، سادیسم جمعی، برده‌داری جنسی، جنون جمعی، پدوفیلی و... سخن از سریال عروس شدن کودکان در خانه‌های فقرزده کشور است که هرازچندگاهی تصاویری از مراسم عقد و عروسی برخی از آنان به شبکه‌های اجتماعی راه پیدا می‌کند و برای چند روز جامعه را در شوک فرو می‌برد و برخی مسئولان را به تکاپوی وامی‌دارد تا آنان نیز سوار بر موج پیش آمده از فرصت استفاده کرده و با موضع‌گیری‌ها، خودی نشان دهند. اما همین مسئولان به ظاهر در تکاپو، برای فرمان ایست دادن به کودک‌همسری، بعد از آن که غبار خبر فرو نشیند و گرد زمان کم‌رنگ‌اش کند، مانند نمایندگانی که چند ماه پیش در صندلی دفاع از حقوق ملت با مخالفت نسبت به تصویب قانون منع کودک‌همسری، به استمرار این نوع کودک‌آزاری رای مثبت دادند، یا شرایط را برای تسهیل این ازدواج فراهم می‌کنند یا با تعبیر تفسیرناموجه و شاذ از قواعد فقهی و شرعی، دنبال توجیه آن هستند.
دیروز ویدیویی از یک مراسم عقدکنان دختر بچه‌ای در فضای مجازی منتشر شد که در ابتدا بی‌شباهت به یک شوخی یا خاله‌بازی نبود. دخترک کم سن و سالی که برخی آن را ۹ و برخی آن را ۱۰ ساله می‌نامیدند، مانند کودکی که بزرگسالان آن را در بازی خود راه داده بودند، آن چنان هیجان‌زده و خوشحال بود که گویا قرار است بعد از گفتن بله از آن عروسک‌های سخنگو الدوز صمد بهرنگی نصیب‌اش شود. کودکان همبازی عروس کم سن‌وسال نیز که همبازی‌شان را در لباس بزرگترها دیده بودند با ذوق‌زدگی خاصی مجلس را گرم کرده و در حال پایکوبی بودند. بعد از جنجال رسانه‌ای و واکنش‌های بسیار زیاد کاربران فضای مجازی، این ازدواج باطل شد. اگر چه این ازدواج با فشار افکار عمومی باطل شد، اما باطل شدن این یک مورد نمی‌تواند مردم را به پایان پدیده کودک‌همسری امیدوار کند؛ چرا که به گواه آمارها سالانه کودکان زیادی در گوشه و کنار کشور به اسم ازدواج طناب بر گردنشان می‌اندازند و آنان را یک‌شبه از دنیای شیرین کودکی به دنیای پررنج بزرگسالی پرتاب می‌کنند.
سکه و مسکن در صدر افزایش قیمت سالانه
روزنامه اعتماد در گزارشی با عنوان سکه و مسکن در صدر افزایش قیمت سالانه، می نویسد: طبق این گزارش نرخ دلار در حال حاضر حدود دو هزار تومان کمتر از نرخ میانگین تا تیرماه سال جاری است. نرخ دلار در چهار ماه ابتدایی سال حدود ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان بوده است. این در حالی است که در چهار ماه ابتدایی سال ۹۷ نرخ دلار به طور متوسط در کانال ۱۰ هزار تومان نوسان داشت. این نشان می‌دهد که طی یک سال نرخ ارز حدود ۲۵ درصد افزایش داشته است. جنجالی‌ترین افزایش قیمت‌ها در بازار مسکن بود. جایی که نه تنها تقاضا که عرضه نیز تحت تاثیر قرار گرفت. آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که در چهار ماه ابتدایی سال جاری نسبت به مدت مشابه سال ۹۷ قیمت مسکن ۱۰۲ درصد افزایش داشته به طوری که میانگین قیمت هر متر مربع خانه در تهران از۶ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان به ۱۲ میلیون و ۶۵۰ هزار تومان رسید. در آخرین آمار ارایه شده از وضعیت بازار مسکن که توسط بانک مرکزی با نام گزارش تحولات بازار مسکن پایتخت در مردادماه منتشر شد، کاهش قیمتی در این بازار نسبت به تیرماه اتفاق افتاده است.
بیشترین میزان رشد که البته می‌تواند مسبب اتفاقات خوبی در اقتصاد شود، به بازار سرمایه باز می‌گردد. آمارهای ارایه شده نشان می‌دهد که در چهارماهه امسال نسبت به چهار ماهه سال قبل، ارزش سهام معامله شده در بازار ۳۴۱ درصد و تعداد سهام معامله شده ۲۵۶ درصد رشد کرده است. به دلیل جنگ تجاری و اثرات سیاسی و اقتصادی برگزیت، دلار در بازارهای جهانی در برابر برخی ارزها از جمله یورو و پوند تقویت شد. روز سه‌شنبه و تنها دو روز بعد از اعمال تحریم‌های جدید واشنگتن علیه پکن در اجرایی کردن تعرفه‌های ۱۵ درصدی بر کالای چینی همچنین اقدام متقابل چین در افزایش تعرفه ۷۵ میلیارد دلار کالای امریکایی از ۵ به ۱۰ درصد، شاخص بورس‌های مهم جهان در نوعی سردرگمی به سر برده و واکنش‌های متفاوتی داشتند. پس از تشدید جنگ تجاری جو ریزشی بر بازارها حاکم شد اما کمی پس از انتشار خبر احتمال دیدار نمایندگان دو کشور با یکدیگر برای حل و فصل اختلافات در این ماه، بارقه‌ای از امید در دل معامله‌گران ایجاد کرد.
نقشه راهی وجود ندارد؟
روزنامه شرق در مطلبی با عنوان نقشه راهی وجود ندارد؟، به گفت وگو با حاتم قادری استاد علوم سیاسی پرداخت و نوشت: راه‌حل من از دوران اصلاحات تاکنون این بوده است که مردم باید مشارکت انتقادی داشته باشند؛ یعنی مشارکت‌های صرفا سلبی باید کنار گذاشته شود. از حدود دهه ۲۰ که آقای بازرگان و دهه ۴۰ که آل‌احمد و شریعتی آمدند، تصور این بود که دین به ما نقشه راهی می‌دهد و می‌گوید که در حوزه اجتماعی، سیاسی و اقتصادی با جهان جدید چگونه باید مواجهه کنیم. من نام آن را نقشه راه گذاشتم، اما در دوران بازرگان و در مواجهه با کمونیست‌ها، غرب و استبداد داخلی نقشه راهی به نظر می‌آمد باشد چیزی که گروه‌های چریکی مثل مجاهدین هم دنبال آن بودند. راه طی‌شده بازرگان نقطه شروع فعالیت‌های روشنفکری دینی بود. آغازی که بتواند نقشه دینی‌ای طراحی کند که نشان دهد نقشه راه ما با غرب چه وضعیتی دارد و این بود که به شعار معروف «راه انبیا راه بشر» رسید و یکی از کتاب‌های مجاهدین هم شد.
جمهوری اسلامی مفروضی دارد به این معنا که نقشه راهی دارد. اما ممکن است همه اجزای نقشه راه در اختیار ما نباشد ولی سعادت بشر در گرو کشف و عملیاتی‌شدن آن اجزاست. شریعتی هم به این معنا اعتقاد داشت. آل احمد هم معتقد بود. اما کمتر ایدئولوژیک بود. نمی‌خواهم بگویم نقشه راهشان یکسان بوده است. ممکن است طرفداران شریعتی بگویند نقشه وجود دارد ولی نه با این محتوا که الان در عالم بیرون می‌بینیم. اما هر دو می‌گویند اگر نقشه نداشته باشیم گواینکه خدا ما را به حال خودمان رها کرده باشد. در حالی که برخی تفاسیر معتقدند نقشه خدا در بی‌نقشگی است. خدا به ما عقل و غرایز و نظام خلقت و طبیعت می‌دهد و می‌گوید تعامل شما با اینها می‌تواند مرحله به مرحله متفاوت باشد که از نظر من قابل قبول است و الهیاتی است. یعنی لزوما یک نقشه منسجم با تمام جزئیات یا حتی کلیات مشخص و روشن وجود ندارد.