تهران- ایرنا- حدود سه ماه پس از استعفای سیدمحمدبطحایی وزیر آموزش و پرورش، این وزارتخانه با ۱۴ میلیون دانش‌آموز و یک میلیون معلم شاغل با سرپرست اداره می شد که بالاخره روز دوازدهم شهریور ماه محسن حاجی میرزایی با ۲۰۰ رای از نمایندگان مجلس شورای اسلامی رای اعتماد گرفت و به عنوان وزیر آموزش و پرورش انتخاب شد، اما با چه وعده هایی آمد.

حاجی میرزایی در صحن علنی مجلس شورای اسلامی و قبل از کسب رای اعتماد صحبت هایی داشت که دل خیلی از معلمان و دانش آموزان را شاد کرد. امید در دل همه زنده شد و وعده هایی داد که نشان از توجه خاص وی به حوزه تعلیم و تربیت دارد و انتظار می رود که وی به عنوان وزیر در بزرگترین دستگاه اجرایی کشور بتواند همه این وعده ها  را جامه عمل بپوشاند.

وزیر آموزش و پروش ارتقای سطح کمّی و کیفی مدارس دولتی، تصویب قانون خاص برای فرهنگیان، برگرداندن منزلت  معلمان، تغییرات در کنکور، تربیت انسان تراز تمدن اسلامی، بازنگری دوباره کتاب های درسی، پوشش صد در صدی پیش دبستانی، برداشتن جبر جغرافیایی، مهارت آموزی، جوان گرایی، ضمانت اصل ۱۵ قانون اساسی، تلاش برای حل مسکن معلمان و بستن بودجه واقعی برای آموزش و پرورش را از جمله این وعده های خود عنوان کرد و از همه خواست برای تحقق این برنامه ها و اهداف تلاش کنند.

«در اصل ۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آمده است؛ زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران فارسی است. اسناد و مکاتبات و متون رسمی و کتب درسی باید با این زبان و خط باشد ولی استفاده از زبان های محلی و قومی در مطبوعات و رسانه‌های گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس، در کنار زبان فارسی آزاد است.»

وی همچنین وعده داد که با همکاری دولت و مجلس لایحه خاص معلمان تدوین می‌ شود تا جایگاه و منزلت آنها تامین شود. چون معتقد است اگر معلم توانمندی و منزلت کامل را در جامعه نداشته باشد هیچ یک از امکانات دیگر به کار نمی آید.

وزیر آموزش و پرورش همچنین بر موضوع آموزش دانش آموزان تاکید جدی داشته و معتقد است با وجود اینکه چتر آموزش و پرورش در تمام سرزمین ایران گسترده است اما آنطور که شایسته فرزندان این مرز و بوم است ما زمینه های لازم را برای رشد و پرورش آنها فراهم نکرده ایم. آموزش حافظه محور فربه شده است و بنیان های آموزشی ما آنچنان که باید باشد، نیست.
حاجی میرزایی گفت که آموزش های حافظه محور؛ انواع مهارت های زندگی مستقل مهارت یادگیری و حل مسئله و مهارت های انسان تراز تمدن اسلامی را به حاشیه برده است محتویات درسی جامعیت لازم ندارد حال آنکه کتب درسی باید پرمحتواتر باشد.

یکی دیگر از دغدغه ها و وعده های مهم وزیر آموزش و پرورش، توسعه عدالت آموزشی است چون معتقد است که توسعه عدالت آموزشی و برابری فرصت های آموزشی رکن اصلی است و همه نابرابری هایی که در سطوح قدرت و ثروت شکل می گیرد ریشه هایش در نابرابری فرصت های کیفی یادگیری است. دسترسی به فرصت های برابر و با کیفیت حق همه شهروندان است و باید برای آن تلاش کنیم.

حاجی میرزایی توسعه مدارس دولتی را جزء سیاست های اصلی خود دانست و در این باره گفت: به عنوان نمونه افزایش کیفیت مدارس دولتی از برنامه های مدنظر است اگرچه مخالفت با مدارس غیردولتی ندارم و باید اینها هم توسعه پیدا کند؛ اما به عنوان نیروی دولت وظیفه دارم کیفیت مدارس دولتی را داشته باشیم و به مردم حق انتخاب بدهیم. حق انتخاب پیش نیاز توسعه است و باید با جبر جغرافیایی در آموزش مقابله کنیم و امکان انتخاب دانش آموزان را بالا ببریم ، دانش آموزان مدارس دولتی اکنون در جبر جغرافیایی گرفتار شده اند.

وزیر آموزش و پرورش همچنین معتقد است که باید آشتی ملی بین مدرسه و جامعه اتفاق بیفتد، چون اگر مدرسه خانه دوم است خانواده مدرسه اول است باید دیوار حایل بین مدرسه و خانه از بین برود چون اکنون والدین نقش تعیین کننده در مدرسه ندارند و مشارکت در ارزیابی مدرسه بسیار اندک است و فقط زمانی که پول می خواهند سراغ والدین می روند.مدرسه باید کانون یادگیری شود و کانون تعاملات آموزشی،تربیتی و روانشناختی باشد. باید شکل گیری یک مدرسه بدون دیوار را داشته باشیم.

همچنین وزیر آموزش و پرورش معتقد است که اقتصاد آموزش و پروش بیمار است،  و از بودجه ای که دارای ضعف شدید ساختاری است رنج می برد. پس باید برای اصلاح این بودجه اقدام شود.

حاجی میرزایی بیان کرده است که بودجه این نهاد با یک سوم کسری بسته می شود دلیل کسری این است که بیش از یک سوم هزینه های پرسنلی از جمله حق التدریس، خرید خدمات و حق الزحمه امتحانات و هزینه های دیگر، هزینه های اجتناب ناپذیر تلقی نمی شود، بودجه آموزش و پرورش باید بر مبنای عملکرد بسته و واقع بینانه تنظیم شود.

وزیر آموزش و پرورش برای مسکن و حقوق معلمان هم وعده هایی داشت که در این باره گفت: باید حقوق معلمان به روز پرداخت شود چون وقتی تاخیر در این پرداخت ها صوت می گیرد از یک سو معیشت فرد آسیب می بیند و از سوی دیگر اقتدار و منزلت نظام آموزشی ما در معرض خطر قرار می گیرد باید برای آن فکر کرد. برای حل مسکن معلمان برنامه ای در پیش داریم و تلاش خواهیم کرد برای افزایش برخورداری فرهنگیان از مسکن در همکاری با وزارت راه و شهرسازی و استفاده از ظرفیت صندوق ذخیره این کار را انجام دهیم.

اما انتظارات رئیس جمهوری

پس از اینکه نمایندگان مجلس شورای اسلامی با ۲۰۰ رای موافق، ۴۸ رای مخالف و هفت رای ممتنع محسن حاجی میرزایی را به عنوان پانزدهمین وزیر آموزش و پرورش انتخاب کردند، همه نگاه ها به سمت وی دوخته شد تا ببینند آینده نظام آموزشی و تعلیم و تربیت آینده سازان کشور چه می شود چون بسیاری از معلمان و دانش آموزان چشم امید به این موضوع دارند که تحولی عظیم در حوزه آموزش و پرورش را شاهد باشند.

اما پیش از اینکه معلمان و دانش آموزان انتظارات خودشان را از وزیر آموزش و پرورش مطرح کنند، رئیس جمهوری بر همه این موضوعات پیشقدم شد و در قالب ۲۳ اولویت عمومی و تخصصی این انتظارات را بیان کردند.

رئیس جمهوری روز سه شنبه گذشته ۱۲ شهریور و با استناد به اصول ۸۷ و ۱۳۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و با عنایت به رأی اعتماد مجلس شورای اسلامی، محسن حاجی میرزایی را به سمت «وزیر آموزش و پرورش» منصوب کرده بود، در پیوست حکمی در دو بخش عمومی و تخصصی، اولویت های بیست و سه گانه این وزارتخانه را ابلاغ کرد. همچنین سازمان برنامه و بودجه کشور را موظف کرده است هر ۶ ماه یک بار گزارش مقایسه‌ای از پیشرفت و تحقق برنامه درباره اولویت‌های ابلاغی را به دفتر رئیس جمهوری ارایه کند تا عملکرد و چگونگی پیشرفت برنامه‌ها ارزیابی شود.

اولویت های عمومی

۱- ارتقای سلامت نظام اداری، شفافیت مالی، بهبود دسترسی همگانی به اطلاعات، فراهم آوردن فرصت برابر، حفاظت از اموال دولتی و معیار قرار دادن قانون در همه امور.

۲- اعمال شایسته سالاری به عنوان تنها معیار انتخاب همکاران و مدیریت تعارض منافع در تصمیم گیری ها، واگذاری ها و انتصابات.

۳- ملاک قرار دادن «منشور حقوق شهروندی» در وزارتخانه و دستگاه های تابعه بویژه در حوزه های مرتبط با حقوق عمومی.

۴- توجه به حفاظت از محیط زیست در برنامه ریزی ها و سیاستگذاری‌ها.

۵- اولویت واگذاری فعالیتها به مردم و فراهم آوردن زمینه مشارکت هر چه بیشتر بخش خصوصی.

۶- توجه به رفع انحصارها و برقرار کردن فضای رقابتی در کنار تحت کنترل قراردادن و قاعده مند کردن حوزه های انحصاری.

۷- اعمال اولویت ویژه بر استقرار دولت الکترونیک در حوزه تحت مدیریت.

۸- به کارگیری هر چه بیشتر جوانان، زنان و شهروندانی از اقوام و مذاهب در سطوح مدیریتی و کارشناسی در سطوح مختلف اداری و پرهیز از بکارگیری خویشاوندان در مناسب دستگاه متبوع.

۹- اقدام جدی در راستای مبارزه با فساد اداری.

۱۰-  ابتکار عمل در نحوه و نوع فعالیت آن دستگاه  برای مقابله با تحریم های ظالمانه.

۱۱- اهتمام به سفرهای استانی به منظور اجرای برنامه های دولت و پاسخگویی مستقیم به نیازهای مردم.

۱۲- دفاع از مواضع دولت و پاسخگویی به شبهاتی که در تریبون ها، رسانه ها و فضای مجازی نسبت به دستگاه متبوع یا دولت مطرح می شود.

۱۳- ارائه پیشنهاد و اجرای طرح های سازنده نسبت به رفع مشکلات موجود و امیدآفرینی نسبت به آینده کشور.

اولویت های تخصصی

۱- توجه بیشتر به مهارت آموزی دانش آموزان و توانمندسازی آنان برای ورود به بازار کار در آینده.

۲- توجه به ارتقای توانمندی های اجتماعی و فرهنگی دانش آموزان با توجه به آسیب های اجتماعی موجود.

۳- بهبود برنامه های آموزشی برای افزایش توان خلاقیت دانش آموزان.

۴- تقویت مبانی ارزش های دینی و اخلاقی دانش آموزان.

۵- مراقبت از سلامت روحی و اخلاقی مدرسه به ویژه در زمینه استفاده از فضای مجازی.

۶- حرکت به سمت جایگزین سازی تدریجی ارائه مستقیم خدمات آموزشی توسط دولت با خرید خدمت.

۷- ارتقای بهره‌وری بودجه های دولتی آموزش و پرورش.

۸- بهبود برنامه‌های آموزشی در جهت پاسخ‌دهی به تنوع دانش آموزان اعم از تنوع زبانی، جنسیتی و مکانی و افزایش توان خلاقیت، تفکر انتقادی و مهارت های نرم و کارآفرینی دانش آموزان.

۹-ساماندهی نیروهای انسانی و ایجاد توازن در گرایش های مختلف (علوم انسانی، فنی و...).

۱۰-  اجرای نظام رتبه‌بندی معلمان در آموزش و پرورش.

اکنون چشم امید میلیون ها معلم و دانش آموز به این وعده ها است که آیا برای توسعه فعالیت های آموزشی، رتبه بندی معلمان، عدالت آموزشی، پرداخت معوقه حق التدریسی ها، خرید خدمات آموزشی، پرداخت معوقات بازنشستگان، گسترش چتر آموزشی، جلوگیری از افزایش تعداد بازماندگان از تحصیل، افزایش مهارت های زندگی به دانش آموزان، جلوگیری از بروز آسیب های اجتماعی در میان دانش آموزان و هزاران وعده و انتظاری که این افراد دارند، آیا برای این همه موضوع کاری خواهد شد؟/

گزارش از: مهناز بیرانوند