دکتر مریم عباسی نژاد روز پنجشنبه در کارگاه بازآموزی پیشگیری از خودکشی در نظام مراقبت های بهداشتی اولیه اظهار داشت: آمار خودکشی طی سال های ۹۴ تا ۹۷ با شیب ملایم و افزاینده مواجه بوده و و تقریبا سالیانه حدود ۵ نفر در هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت خودکشی منجر به مرگ رخ داده است.
وی با بیان اینکه آخرین آمار رسمی اعلام شده از طرف سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۸ میانگین ۱۰.۶ خودکشی منجر به مرگ در هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت را نشان می دهد اظهار کرد: میزان اقدام به خودکشی ۲۰ تا ۳۰ برابر میزان فوت ناشی از آن بوده و حدود ۱۲۵ نفر در هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت می باشد.
مدیر برنامه پیشگیری از خودکشی دفتر سلامت روان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه میزان اقدام به خودکشی در زنان بالاتر و میزان فوت در مردان بالاتر است افزود:
در کشورهای با درآمد بالا زنان ۲۵ درصد موارد فوت را شامل می شوند که این آمار در کشورهای با درآمد پایین و متوسط به ۴۰ درصد می رسد.
عباسی نژاد با بیان اینکه بالاترین میزان اقدام به خودکشی در گروه سنی ۱۵ تا ۲۴ سال است اضافه کرد: در نوجوانی و جوانی اقدام به خودکشی بیشتر و فوت ناشی از آن کمتر است درحالی که در سنین بالای ۵۰ سال اقدام به خودکشی کاهش یافته اما میزان فوتی ناشی ازآن افزایش می یابد.
وی مسمومیت با سموم، حلق آویز کردن و اسلحه گرم را از شایع ترین روش های اقدام به خودکشی منجر به فوت در جهان معرفی کرد و افزود: مهمترین پیشگویی کننده برای اقدام به خودکشی، اقدام قبلی فرد است.
کارشناس مسئول برنامه پیشگیری از خودکشی دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت با بیان اینکه میزان اقدام به خودکشی از سال ۹۴ تا سال گذشته از ۹۴.۰۹ به ۱۲۵.۲۴ در صد هزار و میزان فوت ناشی از خودکشی از ۵.۰۴ به ۶.۲۳ در صد هزار رسیده است عنوان کرد: آمار خودکشی طی سال های ۹۴ تا ۹۷ با شیب ملایم و افزاینده مواجه بوده و و تقریبا سالیانه حدود ۵ نفر در هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت می باشد.
عباسی نژاد با بیان اینکه یکی از اهداف کمی برنامه ششم توسعه این است که بتا سال ۱۴۰۰ بتوانیم ۱۰ درصد کاهش در فوت ناشی از خودکشی داشته باشیم بیان کرد: حدود ۷۵ درصد موارد اقدام به خودکشی در گروه سنی ۱۵ تا ۳۴ سال بوده و حدود ۵۰ درصد این موارد متاهل هستند.
وی افزود: حدود ۵۳ درصد موارد اقدام به خودکشی افراد دارای تحصیلات زیر دیپلم و با مهارت حل مسئله ضعیف هستند.
عباسی نژاد با بیان اینکه ۷۳ درصد موارد اقدام به خودکشی ساکن مناطق شهر و حاشیه شهر هستند اضافه کرد: حدود ۳۳ درصد موارد این اقدام افراد خانه دار، ۱۱ درصد دانش آموز و هشت درصد افراد بیکار هستند همچنین ۸۲ درصد موارد اقدام به خودکشی به شیوه بیش مصرفی دارو انجام می شود.
وی با بیان اینکه سال گذشته ۱۰۰ هزار نفر اقدام به خودکشی در کشور ثبت شده که ۸۰ هزار مورد آن خودکشی با استفاده از دارو بوده است بیان کرد: ایلام، کهگیلویه و بویراحمد، کرمانشاه، لرستان، گیلان، زنجان، همدان، فارس، قزوین، آذربایجان شرقی، اردبیل، خوزستان، مازندران، تهران، بوشهر، کردستان، مرکزی و چهارمهال بختیاری به عنوان استان های با میانگین بالاتر از میانگین کشوری فوت ناشی از خودکشی معرفی شدند.
کارشناس مسئول برنامه پیشگیری از خودکشی دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت با بیان اینکه کمترین آمار خودکشی متعلق به استان های سیستان و بلوچستان وخراسان جنوبی است ادامه داد: آمار خودکشی در غرب کشور بیشتر است و این موضوع نیاز به بررسی های پژوهشی بیشتری دارد.
عباسی نژاد افزود استان همدان در سال گذشته متاسفانه با میزان ۹.۴۳ درصد هزار رتبه چهارم فوت ناشی از خودکشی را در بین استان های کشور داشته است.
وی با بیان اینکه خودکشی رفتاری با سبب شناسی زیستی، روانی و اجتماعی است که برخی از این عوامل فردی و برخی اجتماعی هستند عنوان کرد: جنسیت، گروه سنی، مصرف موادمخدر، محرک و الکل، نقص در محور هیپوتالاموس و هیپوفیز، نقص زنتیکی رسپتورهای سروتونین و نقص در مکانیسم های پیام رسانی داخل سلولی جز عوامل زیستی اتیولوژیک خودکشی محسوب می شوند.
عباسی نژاد با بیان اینکه بالاتر بودن آمار خودکشی در زنان به عوامل زیستی و ژنتیکی و همچنین اجتماعی ربط دارد گفت: درجوانان و نوجوانان نیز چون قسمت های کنترل کننده در مغز تکامل نیافته تر است و با وجود اینکه ممکن است افراد قصد قطعی برای مردن نداگشته باشند و در اکثر موارد بعد از اقدام به خودکشی پشیمان می شوند و یا افرادی با پیش زمینه افسردگی وقتی از مواد روان گردان به خصوص الکل استفاده می کنند ممکن است به صورت تکانشی اقدام به خودکشی کنند.
کارشناس مسئول برنامه پیشگیری از خودکشی دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت با بیان اینکه پخش نامناسب اخبار مربوط به خودکشی در ذهن افراد مانده و یادگیری اجتماعی ایجاد می کند و دریافت نامناسب این اخبار بدون آموزش های لازم توسط افراد مستعد و ناامید، ممکن است موجب تصمیم های تکانشی در فرد برای خودکشی بشود افزود: ممکن است یک خودکشی به دنبال یک شکست عاطفی باشد اما ادر این افراد نیز به احتمال زیاد زمینه مشکل روان شناختی هم وجود دارد.
وی محیط ناامن، فقر و بیکاری، دسترسی به روش های خطرناک، شرایط اقلیمی، سابقه خودکشی در نزدیکان، شبکه حمایتی ضعیف اجتماعی، و تاب آوری پایین را از عوامل محیطی خودکشی برشمرد و ادامه داد: برخورد با خرید و فروش قرص خطرناک برنج در بعضی از استان ها باعث کاهش آمار خودکشی خواهد شد.
عباسی نژاد شکست و ناکامی، فوت یک فرد مهم در زندگی، تغییر در یک رابطه مهم در زندگی، مشاجره و درگیری لفظی یا فیزیکی با یک فرد مهم، متهم شدن به جرم و از دست دادن بخش وسیعی از شبکه اجتماعی را از جمله مثالهایی برای تاثیر حوادث ناگوار برای اقدام به خودکشی دانست و اضافه کرد: ۹۵ درصد کسانی که خودکشی و یا اقدام به خودکشی می کنند اختلال روانپزشکی دارند و افسردگی، اختلالات مرتبط با مصرف مواد و رفتار تکانشی بارز جز مهمترین اختلالات روانپزشکی در خودکشی محسوب می شوند. افسردگی به تنهایی ۷۰ درصد اینها را شامل می شود.
وی فعال کردن حمایت روانی و اجتماعی و ارجاع به روانپزشک را از مهمترین اقدامات کارشناسان برای کمک به افرادی که قصد خودکشی دارند برشمرد و گفت: افزایش دسترسی به خدمات پایه سلامت روان، مدیریت رسانه ها در خصوص نحوه صحیح انعکاس اخبار مرتبط با خودکشی، کاهش دسترسی به روش های مهلک، ایجاد خدمات حمایتی و درمانی، کاهش انگ اجتماعی مرتبط با خودکشی و ثبت دقیق رفتارهای خودکشی برای مشاهده روندهای دمو گرافیک از راهبردهای موثر برای کاهش خودکشی است.