کارشناس میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی در مورد این آیین به خبرنگار ایرنا گفت: پس از واقعه عاشورا کمتر فردی به خود جرات می داد تا برای دفن شهدای کربلا اقدام کند اما قوم بنی اسد برای تدفین شهدای کربلا به این منطقه وارد شدند و شهدای کربلا را به خاک سپردند.
علی حسین پناه افزود: این آیین در واقع تعزیه و شبیه خوانی است که در گرمه برپا می شود و این آیین یک مرشد و رهبر دارد که نوحه های اصیل و خاصی را قرائت می کند و مردم در پاسخ به نوحه ها، اشک و مویه کرده و مراسم تشییع نمادین شهدای کربلا را برگزار می کنند.
وی با بیان این که شهدای شاخص عاشورا در این تعزیه معرفی می شوند اظهار داشت: در این تعزیه یک به یک افرادی که تعزیه خوانی می کنند با معرفی هر یک از پیکرها و کارهایی که در کاروان امام حسین (ع) انجام داده است و شجاعتی که از خود نشان داده شروع به نوحه خوانی می کنند تا این که مراسم تدفین برگزار شود.
وی افزود: بیل گردانی در واقع نماد شکافتن زمین و دفن شهدا است و اگرچه از تاریخ آغاز H ن در این شهرستان سندی نداریم اما بزرگان منطقه می گویند این آیین در گرمه مربوط به ۶ نسل پیش است که هنوز ادامه دارد و هرسال روز دوازدهم محرم و مصادف با روز سوم واقعه شهدا برپا می شود.
خراسان شمالی ۸۶۳ هزار نفر جمعیت دارد و آیین های عزاداری این منطقه که گنجینه فرهنگ نام دارد با توجه به تنوع قومیتی منطقه فراوان و مختلف است.
تاکنون ۱۴ آیین عاشورایی و محرم در خراسان شمالی در فهرست آثار معنوی و ناملموس ثبت ملی شده است که بیل گردانی گرمه یکی از آن ها است.
ب/ ۶۰۴۲