در نظام آمارهای قیمت، کالاهای وارداتی برای مقاصد متعددی به کار گرفته میشوند.شاخص تورم واردات و صادرات همچون تورم مصرف کننده و تولیدکننده نشان دهنده میزان تغییرات قیمتی تجارت خارجی در دوبخش صادرات و واردات است.
شاخص قیمت کالاهای وارداتی، روند تغییرات قیمت محصولات عرضه شده از خارج به داخل کشور و شاخص قیمت کالاهای صادراتی نیز روند تغییرات قیمت محصولات عرضه شده از داخل به خارج از کشور طی دوره زمانی مشخص را نشان میدهد. بررسی میزان تغییرات این شاخص در گروههای مختلف به خوبی نشان دهنده تاثیر رشد نرخ ارز براین بخش است.
قیمت کالاهای وارداتی و صادراتی یکی از مهمترین عوامل موثر بر میزان مبادلات خارجی کشورها و نیز یکی از عوامل تعیین کننده رابطه مبادله است بنابراین تغییرات آنها از اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع زمانی که تورم کالاهای وارداتی افزایش مییابد از دو جهت باعث افزایش هزینهها در داخل میشود. در بخش کالاهای وارداتی ساخته شده و نهایی به صورت مستقیم قیمت تمام شده این کالاها را در بازار افزایش میدهد و در مواد اولیه و کالاهای واسطهای نیز باعث افزایش هزینهها و قیمت تمام شده برای تولیدکننده میشود.
اما برعکس واردات، رشد تورم کالاهای صادراتی به نفع این بخش تمام میشود. با رشد نرخ ارز در بازار داخلی، جذابیت صادرات برای صادرکنندگان افزایش یافته و در نتیجه سود بالاتری هم به دست میآورند. در این میان رشد نرخ ارز که به افت ارزش ریال منجر شده است خرید کالاهای ایرانی را برای مشتریان خارجی مقرون به صرفه کرده و به همین دلیل افزایش قیمت کالاهای صادراتی اثر مثبتی بر تجارت خارجی دارد.
در طرح شاخص قیمت کالاهای صادراتی و وارداتی از همه کدهای تعرفه صادرات و واردات کشور در سال ١٣٩٠(سال پایه) استفاده شده است. روش جمعآوری اطلاعات با استفاده از آمارهای ثبتی گمرک جمهوری اسلامی ایران (ارزش به صورت ریالی و دلاری، کشور مبدا و مقصد، نحوه حمل و نقل و نرخ ارز) صورت گرفته است.
نرخ تورم کالاهای وارداتی ۳۸ درصد شد
مرکز آمار ایران در گزارشی دیگر نرخ تورم کالاهای وارداتی را نیز اعلام کرد. بر اساس این گزارش نرخ تورم کالاهای وارداتی مبتنی بر دادههای ریالی در بهار ١٣٩٨ نسبت به فصل مشابه سال قبل ۱۸۳ درصد است که در مقایسه با تورم نقطه به نقطه زمستان ١٣٩٧ حدود ۲۰.۳ واحد درصد کاهش داشته است.
همچنین نرخ تورم وارداتی مبتنی بر دادههای دلاری در بهار ١٣٩٨ نسبت به فصل مشابه سال قبل ۳۸.۸ درصد است که در مقایسه با تورم نقطه به نقطه زمستان سال گذشته ۵.۴ واحد درصد افزایش داشته است. در گروههای اصلی طبقه بندی HS کمترین نرخ تورم نقطه به نقطه در بخش ریالی مربوط به گروه «حیوانات زنده و محصولات حیوانی» ( منفی ۱.۲ درصد) و بیشترین نرخ مربوط به گروه «ماشین آلات و وسایل مکانیکی؛ ادوات برقی؛ اجزاء و قطعات آنها» (٢٨١.٧ درصد) است.
براساس گزارش مرکز آمار نرخ تورم کالاهای وارداتی مبتنی بر دادههای ریالی در چهار فصل منتهی به بهار امسال برابر با ۱۴۹.۷ درصد بود که در مقایسه با تورم سالانه زمستان سال گذشته ۳۸.۲۵ واحد درصد افزایش داشته است. نرخ تورم کالاهای وارداتی مبتنی بر دادههای دلاری در چهار فصل منتهی به بهار امسال برابر با ۲۵.۱ درصد بود که در مقایسه با تورم سالانه زمستان ١٣٩٧ (برابر با ١٥.٩درصد) حدود ٩.٢ واحد درصد افزایش داشته است.
در گروههای اصلی طبقه بندی HS کمترین نرخ تورم سالانه در بخش ریالی مربوط به گروه «چربیها و روغنهای حیوانی یا نباتی» (۶.۱ درصد) و بیشترین نرخ مربوط به گرو «آلات و دستگاههای اپتیک، عکاسی، سینماتوگرافی » (۲۵۷.۱ درصد) است.
تورم ۱۹ درصدی کالاهای صادراتی
براساس تازهترین گزارش مرکز آمار ایران نرخ تورم کالاهای صادراتی در بهار امسال، نسبت به فصل مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) مبتنی بر داده ریالی ۹۵.۱ درصد و مبتنی بر دادههای دلاری ۱۲.۷ درصد است. و تغییرات چهار فصل منتهی به فصل جاری مبتنی بر دادههای ریالی ۷۸.۴ درصد بوده است که در مقایسه با تورم سالانه زمستان ١٣٩٧ (برابر با ٦١.١ درصد) ١٧.٣ واحد درصد افزایش داشته است.
همچنین نرخ تورم کالاهای صادراتی مبتنی بر دادههای دلاری در چهار فصل منتهی به فصل بهار ١٣٩٨ برابر با ١٩.٣ درصد بوده است که در مقایسه با تورم سالانه زمستان ١٣٩٧ (برابر با ١٩.٦ درصد) ۰.۳ درصد کاهش داشته است. در گروههای اصلی طبقه بندی HS کمترین نرخ تورم سالانه در بخش ریالی مربوط به گروه «مروارید طبیعی یا پرورده، سنگهای گرانبها» ( ٨,٢ درصد) و بیشترین نرخ مربوط به گروه « کالاها و مصنوعات گوناگون» ( ١٥٠.١ درصد) است.
براساس این گزارش نرخ تورم کالاهای صادراتی مبتنی بر دادههای ریالی در فصل بهار ١٣٩٨ نسبت به زمستان ۱۳۹۷، ۱۳.۶ درصد است و در مقایسه با تورم فصلی زمستان ١٣٩٧ حدود ۱۰.۵ واحد درصد کاهش داشته است. همچنین نرخ تورم کالاهای صادراتی مبتنی بر دادههای دلاری نیز در فصل بهار ١٣٩٨ نسبت به زمستان سال گذشته،۰.۱ درصد افزایش داشته و در مقایسه با تورم فصلی زمستان ١٣٩٧ حدود ۰.۶ واحد درصد کاهش داشته است. در گروههای اصلی طبقه بندی HS کمترین نرخ تورم فصلی در بخش ریالی مربوط به گروه «چربیها و روغنهای حیوانی یا نباتی، فرآوردههای حاصل از تفکیک آنها، چربیهای خوراکی آماده مومهای حیوانی یا نباتی» (منفی ۰.۱ درصد) و بیشترین نرخ مربوط به گروه «کالاها و مصنوعات گوناگون» ( ۳۳.۶ درصد) است.