برگردان فارسی سه رمان دفن ساردین نوشته فرناندو آرابال با ترجمه متین کریمی، استخوانهای خورشیدی نوشته مایک مککورمک، با ترجمه آرمین کاظمیان، و خانه خواب نوشته جاناتان کو با ترجمه اشکان غفاریان دانشمند، روانه کتابفروشیها شدند. این سه رمان تاکنون به فارسی برگردانده نشده بودند و در این میان خواننده فارسیزبان برای نخستین بار است که با آثار مایک مککورمک نویسنده ایرلندی آشنا میشود.
آغازگر ادبیات اضطراب مدرن
دفن ساردین را بهروایتی آغازگر ادبیات اضطراب دانستهاند. شاهکاری اسپانیایی که آرابال آن را با الهام از تابلوی دفن ساردین فرانسیس گویا نوشته است و در واقع این رمان وقایع فستیوال دفن ساردین را به صورت فراواقعی و با تصاویر خشن و عجیب و غریب به تصویر میکشد. ساردین در اسپانیا نماد زندگی است و با دفن ساردین، زندگی را دفن میکنند. دفن ساردین فستیوالی در اسپانیاست که هرساله برگزار میشود و در آن مردم با کارناوال لباسها و عروسکهایی جشن میگیرند و راوی رمان آرابال در سراسر این رمان رخدادهای وقوع یافته در یکی از این فستیوالها را بازنمایی میکند. آرابال در ایران با نمایشنامههایی همچون دو جلاد شناخته شده است. خلق تصاویر ترسناک و خشن و بهوجود آوردن فضاهای دلهرهآور از ویژگیهای قلم اوست.
دفن ساردین اثری توصیفی است اما در سراسر داستان میتوان حالت تعلیق و اضطراب را احساس کرد که این پیرنگ در انتهای داستان به اوج خود میرسد.
فرناندو آرابال تران؛ رماننویس، نمایشنامهنویس کارگردان سینما و شاعر متولد ۱۱ آگوست ۱۹۳۲ در ملیلای اسپانیاست. آرابال از سال ۱۹۵۵ در فرانسه زندگی میکند.
او در شهر سالامانکای اسپانیا به خواندن و نوشتن پرداخت و در ۱۰ سالگی جایزه " کودک با استعداد " را دریافت کرد. پدر آرابال که یک نظامی بود در آغاز جنگ داخلی اسپانیا به مرگ محکوم شد چرا که در مقابل کودتای نظامی ژنرال فرانکو مقاومت کرده بود. پدر فرناندو از مرگ نجات یافت چرا که در مجازاتش تخفیف داده شد. او به زندانهای مختلف فرستاده شد و در چهارم جولای ۱۹۴۱ از زندان گریخت و برای همیشه ناپدید شد. کودکی فرناندو آرابال تحت تاثیر غیب شدن ناگهانی پدرش گذشت.
فرناندو آرابال بیش از یکصد نمایشنامه نوشته و هفت فیلم بلند سینمایی کارگردانی کرده است. ۱۴ رمان و چهار مجموعه شعر، چندین مقاله و نامه مشهورش به ژنرال فرانکو در دوران دیکتاتوری از دیگر آثار فرناندو آرابال است . مجموعهی کاملی از نمایشنامههایش به زبانهای مختلف ترجمه شده است. کل نمایشنامه های او در اسپانیا در دو جلد و در دو هزار صفحه منتشر شده است. فرناندو آرابال یکی از مشهورترین نویسندگان چند دهه اخیر است و جوایز متعددی دریافت کرده. جایزه ناباکوف برای رمان، جایزه اسپازا برای مقالاتش و جایزه جهانی تئاتر از جمله جوایزی است که او دریافت کرده است .
از دیگر جوایزی که فرناندو آرابال دریافت کرده به اینها میتوان اشاره کرد: دریافت نشان لژیون فرانسه و مدال طلایی جشنواره آوینیون (۲۰۰۵)، جایزه فرانسیسکودی ویتوریای پورتریکو و جایزه ویتگنشتاین (۲۰۰۴)، جایزه ملی ادبیات اسپانیا (۲۰۰۳)، جایزه ملی تاتر اسپانیا (۲۰۰۱) و جایزه ملی ادبیات اسپانیا (۲۰۰۰).
ترجمه فارسی رمان دفن ساردین در ۱۲۷ صفحه، منتشر شده است.
شاهکاری با یک جمله ۲۷۰ صفحهای باشکوه
استخوانهای خورشیدی رمانی با زبان و روایتی بسیار روان و ساده است که فرم منحصر به فردی دارد. مردی از آشپزخانه خانهاش شروع به روایت کردن جهان میکند و این قصه روزانه سرشار از شگفتیهاست. مک کورمک همچون یکی دو نویسنده متفاوت دیگر ایرلندی با جویس مقایسه میشود. این سومین و تحسینشدهترین رمان کورمک است و برای نخستین بار است که یکی از آثار او به فارسی ترجمه میشود. این کتاب سال ۲۰۱۶ در دوبلین منتشر شده و بیشترین جوایز را برای این نویسنده با ارمغان آورده است. تعدادی از جوایز این کتاب عبارتند از: جایزه جهانی گلداسمیتز در سال ۲۰۱۶، جایزه جهانی کتابخانه دوبلین، کتاب سال ایرلند ۲۰۱۶، بهترین کتاب سال ۲۰۱۷ بهانتخاب تایمز لندن. بهترین کتاب سال ۲۰۱۷ به انتخاب سازمان رسانهای npr امریکا. قرار گرفتن در فهرست ۱۲ کتاب برجسته سال به انتخاب انجمن کتابخانههای امریکا و... .
گاردین درباره این رمان مینویسد: «شگرف بودن همیشه بهندرت اتفاق میافتد و اغلب غیر منتظره است اما کتاب استخوانهای خورشیدی واقعا یک استثناست؛ رمانی نامعمول از نویسندهای کمتر شناخته شده که مطمئناً قرار است توسط هرکسی که اعتقاد دارد رمان هنوز نمرده و رماننویسها صرفاً خوراک فستیوالهای ادبی را برای طبقه متوسط شهری فراهم نمیکنند، مورد تحسین و تقدیر واقع شود.»
نیویورکتایمز، در مطلبی ضمن مقایسه این کتاب با آثار ویرجینیا ولف، تیاسالیوت و گرترود استاین، مینویسد: «استخوانهای خورشیدی بهطرز شگفتانگیزی اصیل و بهوضوح امروزی است؛ کتابی که تا حدودی مدیون مدرنیسم است اما بهتمامی متکی به خودش است، این کتاب با همه پیچیدگیهای ادبیِ آشکارش، به شکل زیبایی، ساده است.»
وال استریت ژورنال هم در مقالهای مینویسد: «این رمان جریان سیال ذهنِ یک مرد ایرلندیِ میانسال را ثبت میکند که بسیار شبیه تکگوییهای مولی بلوم در اولیس جیمز جویس است. این کتاب همچون یک جمله رودمانند نوشته شده است...».
همچنین رئیس انجمن منتقدان ادبی استرالیا در دسامبر ۲۰۱۷ دربارهی این کتاب مینویسد: «استخوانهای خورشیدی یک شاهکار کامل است. فرمی تجربی برای روایت که با پیش رفتنش توجه و اشتیاق مخاطب را بر میانگیزاند. این رمان، تمامی یک ملت و تاریخ لحظاتش را در یک جمله ۲۷۰ صفحهای باشکوه خلاصه میکند.»
ترجمه فارسی این کتاب ۳۲۰ صفحه است.
انجمن خوابزدگان عجیب!
خانه خواب نوشته جاناتان کو، رمانی روانشناختی است که روایتگر زندگی چند دانشجو است که مدتی در یک خانه با هم زندگی میکنند، عاشق میشوند و ناگهان سرنوشت آنها را از هم دور میکند. شخصیتهای رمان مدام در تکاپوی تحلیل احساسات و درگیریهای عاطفیشان هستند و سالها بعد از اتمام تحصیل دوباره اتفاقات زندگی، سرنوشتشان را به هم پیوند میزند و آنچه نقطه اشتراک آنهاست چیزی نیست به جز خواب. سارا دختری است که از یک اختلال خواب نادر رنج میبرد و گاهی آنقدر رویاهای واضح میبیند که نمیتواند آنچه در خواب دیده از رویدادهای واقعی تشخیص دهد و کار تا آنجا پیش میرود که همه درگیر خوابهای سارا و مشکلات خودشان با خواب میشوند اما... این رمان سال ۱۹۹۸ برنده جایزه مدیسی و همچنین انجمن نویسندگان انگلستان شده است.
از جاناتان کو، پیشتر رمان تنهایی هولناک مکسول سیم توسط اشکان غفاریان دانشمند، به فارسی برگردانده شده.
جاناتان کو متولد سال ۱۹۶۱ در بیرمنگام انگلستان است و سالها بهعنوان استاد شعر انگلیسی و همچنین موسیقیدانی برجسته فعالیت داشت و در عین حال به نوشتن رمان میپرداخت. کو در نهایت در زمینه رماننویسی شهرتی جهانی پیدا کرد و از سوی دولت فرانسه به او لقب «افسر» اعطا شد. لقبی که پیش از این به نویسندهای همچون الیوت اعطا شده است. او همچنین جایزه ارزشمند ساموئل جانسون را در کارنامه دارد.
ترجمه فارسی کتابخانه خواب ۳۶۷ صفحه است.